Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı bölümlerine yapılan başvuruların en sık sebeplerinden biri olan Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu nedir sorusuna 7 yaşından önce başlayan psikiyatrik bir sorun olduğu cevabı verilebilir. DEHB, gelişim sürecine göre normal karşılanmayacak şekilde dikkati çabuk dağılan, odaklanma sorunu ile unutkanlık yaşayan ve yaşıtlarından daha hareketli olan çocuklarda görülmektedir. Psiko-sosyal ve genetik etmenlerin neden olduğu düşünülen DEHB ile birlikte öğrenme bozukluğu, depresyon ve sosyal ilişkilerde uyumsuzluk gibi sorunlar da yaşanmaktadır. 

Erken tedavi ve Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu eğitimi ile çocukların davranış ve duygu durumlarında büyük ölçüde iyileşme sağlandığı bilinmektedir. Bunun yanında çocuğun ebeveyn ve öğretmenleri ile kuracağı doğru iletişim de tedavinin önemli bir parçası olarak görülüyor. Yazının devamında Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) olan çocuklarla iletişimi güçlendiren yolları inceleyebiliriz.

Kısa Cümleler Kurun

DEHB’li çocukların dikkatleri kolayca dağılabilir. Bu sebeple çocuğunuzla konuşurken kısa ve net cümleler kurmaya özen gösterin. Çocuğunuzdan bir şey istediğinizde yapması gerekenleri adım adım söyleyin. İlk adımı gerçekleştirdiğinde ikinci adımı anlatın. Talimatlar şeklinde ilerlemek çocuğunuzun verdiğiniz görevin tamamını unutmadan yapabilmesini sağlar. 

Ödüller Verin, Seçenekler Sunun

Çocuğunuzdan bir şey yapmasını istediğinizde dinlemeyip sizi görmezden gelebilir. Örneğin yemeğini yemesi için ona seçenek sunarak pilav mı yoksa makarna mı yemek istersin diye sormak işleri kolaylaştırabilir. Ayrıca çocuğunuzla aranızdaki iş birliğinde “ödül” de etkilidir. Ödüllendirme iyi davranışın pekişmesini sağladığı gibi aynı zamanda çocuğunuz için motivasyon kaynağı olacaktır. 

Yapıcı ve Sabırlı Olun

Çocuğunuzun başarısızlıkları yerine tamamlayabildiği görevler ile öğrendiklerine odaklanın. Küçük meseleleri dert etmemek hem sizin huzurlu olmanızı hem de çocuğunuzun sakin kalmasını sağlayacaktır. Çocuğunuz evde bir şey kırıp döktüğünde de bunun DEHB sorunu sebebiyle olduğunun bilincinde olarak sabırlı olmalısınız. 

Düzenli Bir Ortam Yaratın

Çocuğunuzun organize olmasını sağlamak için öncelikle evinizdeki her eşyanın yeri belli olmalıdır. Düzenli ve sessiz bir ev çocuğunuzun odaklanmasını ve dikkatini toplayabilmesini sağlayacaktır. Ayrıca evinizde geçerli olan kuralları sürekli olarak sözel bir şekilde söylemek yerine bu kuralları basit ve kısa cümleler halinde kağıtlara yazarak evin birkaç noktasına asabilirsiniz. 

İletişim Yönteminizi Belirleyin

Çocuğunuzla iletişim kurarken göz teması kurmaya çalışın. Ondan bir davranışı yapmasını beklediğinizde ipucu da verebilirsiniz. Örneğin uyku vaktinin geldiğini ifade etmek için pijamalarını veya yemek vakti için en sevdiği kupasını göstererek iletişim sağlayabilirsiniz. Bunlara ek olarak çocuğunuza hikayeler okumak ve onunla okuduklarınız üzerine sohbet etmek de aranızdaki bağın güçlenmesini ve çocuğunuzun cesaretlenmesini sağlayacaktır. 

Kaynaklar