Otizm Nedir?
Otizm, doğuştan veya üç yaşından önce başlayan, beynin gelişimini engelleyen bir nöro-biyolojik hastalıktır. Her çocukta farklı evrelerden geçen otizm, birçok farklı sendromla da ilişkilendirilebilmektedir. Asperger sendromu, Rett sendromu veya Otistik spektrum bozuklukları gibi. Otizm belirtileri genellikle çocuklarda iletişim bozuklukları ile görülür. Konular veya olaylar karşısında tepkisiz kalma yada konuşurken göz teması kurmama, farklı şeylerle ilgilenip konu dışında konuşmak gibi sıkça görülen belirtiler söz konusu olabilmektedir. Bazı otizm nedenlerinde ise, doğum esnasında annenin aşırı zorlanması veya hamilelik esnasında geçirdiği bir hastalıktan dolayı çocuğun otizm olma ihtimalinin olduğu yönündedir. Bu nedenlerden biri de genetik olabilmektedir. Erkek çocuklarında bu oran kız çocuklarına göre 4,3 kat daha fazladır. 1980’lerden itibaren otizm teşhisleri artmıştır. Nedeni ise, teşhislerin birbirinden farklılığı ve tanı koyma tekniklerinin git gide gelişmesidir.
Görülen Belirtiler şunlardır;
- Sosyal iletişimde bozukluklar
- Yaşıtları ile oynayabileceği oyunlardan uzak kalmak (içe kapanıklık)
- Oyuncakları ile nasıl oynayacağını bilememek
- Konuşma becerisinin gerilemesi veya aksaması
- Söylenen şeyleri sanki duymuyor gibi davranmak ve bazen tepki vermemek
- Sık sık gözlerin sabit bakması
- İsmi söylendiğinde bakmamak
- Bazı cümleleri sık sık tekrar etmek
- Eşyaları üst üste dizmek veya yerlerini değiştirmek gibi takıntılı davranışlar
- Bazı konulara aşırı tepki vermek veya tepkisiz kalmak
Bu gibi belirtiler çocuklarda otizm başlangıcı olarak görülebilmektedir. Ancak gerçek tanı, doktor kontrolünden geçerek gerekli tetkiklerin yapılması ile mümkün olmaktadır. Ebeveynler çocuklarının davranışlarını takip ederek, ilgi alanlarını veya isteklerini dikkate alarak takip etmelidir. Erken tanı da hastalığın ilerlemesi önlenebilmektedir. En önemli tedavi yöntemi ise, uygulamalı davranış analizidir. Bu analiz ile çocuk dinleme ve taklit yeteneği gibi basit adımlarla kendini geliştirebilmektedir. Erken yaşlarda başlandığı zaman, uygulanan yoğun terapiler ile otizm semptomları büyük ölçüde azalmalar görülebilmektedir.
Anne ve Babalara Düşen Görevler ise;
- Çocuklarını iki yaşından itibaren gelişimini takip etmek
- Çocuğun ilgi alanlarını ve isteklerini anlamaya çalışarak yardımcı olmak
- Hissedilen farklı davranışlarda çocuğun gerekli analizlerini erkenden yaptırmak
Unutulmaması gereken şey, otizm çoğunlukla çocuklarda hayat boyu devam eden bir rahatsızlık olabilir. Bu sebeple, çocuğun gerekli eğitimlerinin başlaması ve devamlılığını sağlayarak, mevcut hayata adapte etmeye çalışmak önemlidir.
Önemli: Otizmle ilgili hazırlanan bu yazı, yalnızca bilgi amaçlıdır. Teşhis konulması veya tedavi amaçlı bilgiler için kullanılmamalıdır!
Otizm ile ilgili daha fazla bilgi edinmek için Prof. Dr. Barış Korkmaz’ın videosuna göz atabilirsiniz.