Kariyer gelişimi, çoğu zaman eğitim ve iş yaşamıyla ilişkilendiriliyor. Ancak kariyer gelişimini bu şekilde ele almanın doğru olmadığını ifade etmek gerekiyor. Çünkü kariyer süreci, neredeyse bireyin dünyaya gözlerini açmasıyla başlıyor ve yaşam boyu devam ediyor. Elbette bu süreçte kariyeri şekillendiren bazı kırılma anlarından söz etmek mümkün olabiliyor. Okul seçimi, meslek seçimi, iş seçimi gibi birçok nokta kariyer planlaması ve gelişiminde kritik rol oynuyor. Başarılı bir kariyer inşa edebilmek için bu gibi kritik seçimleri doğru yapabilmek gerekiyor.
Hiç şüphesiz ki; doğru seçimler yapabilmek için bireyin kendini iyi tanıması önem taşıyor. Bireyin yeteneklerinin, ilgi alanlarının ve yatkınlıklarının keşfedilmesi başarılı bir kariyer için temel basamaklar oluyor. Özellikle yaşadığımız dönemde bu süreci bireyin tek başına yönetmesi zorlayıcı olabiliyor. Çünkü kariyer danışmanlığı uzmanlık gerektiren bir alan olarak biliniyor. Bu anlamda; doğru kaynaklardan yardım almak önem taşıyor. aba Psikoloji tam da bu noktada devreye giriyor. Üniversite seçimi, meslek seçimi, yetenek yönetimi gibi pek çok alana destek veriyor.
Peki; kariyer gelişiminde ve planlamasında nasıl bir yol izlemek gerekiyor? Yetenek ve ilgi alanlarının tespiti nasıl yapılıyor?
Kariyer Gelişimi İçin Stratejik Yetenek Yönetimi
Stratejik yetenek yönetimi, kariyer planlamasının ana aşamalarından birini oluşturuyor. Adından da anlaşılabileceği gibi stratejik yetenek yönetimiyle; bireylerin yeteneklerinin ve ilgi alanlarını tespiti mümkün olabiliyor. Bu noktada süreç, bazı yetenek, ilgi ve IQ testleri ışığında yürütülüyor. WISC–V bu testlerin başında geliyor. WISC-V, The Wechsler Intelligence Scale for Children–Fifth Edition’ın kısaltması olarak kullanılıyor. Bilişsel yetenek ölçümleri için kullanılan en güncel testlerden biri olarak biliniyor.
Stratejik yetenek yönetimini bir testle sınırlamak elbette mümkün olmuyor. Bu anlamda, yetenek ve ilgi testlerinden de yardım alınıyor. Uygulanan testler ve yürütülen kapsamlı bir araştırmanın ardından ilgi, yetenek ve yatkınlıklara dair verilere ulaşmak mümkün oluyor.
Yetenek yönetimi ve kariyer danışmanlığı uzmanlığa dayalı bir süreç olarak biliniyor. Bu anlamda, bu alanda uzmanlaşmış kişi ve kurumlardan yardım almak önem taşıyor. aba Psikoloji bu alanda uzman ekibiyle öğrencileri ve kariyerini şekillendirmek isteyen bireyleri destekliyor.
Kariyer Gelişimi, Planlaması ve Danışmanlığı Neden Önemli?
Yaşadığımız çağda, yanlış yerde konumlanan ve bu yüzden mutsuz olan pek çok bireyle karşılaşmak mümkün olabiliyor. Kariyerini doğru biçimde planlayamayan ve şekillendiremeyen pek çok birey, bulunduğu noktada potansiyelini ortaya koyamıyor. Yanlış okullar, yanlış meslekler; değer üretememe, kendini var edememe gibi problemleri beraberinde getiriyor. Tam da bu nedenle; kariyer seçimi konusunda doğru adımlar atmak önem taşıyor.
Başlangıçta da ifade ettiğimiz gibi kariyer seçimi yalnızca akademik hayatı ve meslek yaşamını kapsamıyor. Kariyer, yaşam boyu süren ve yaşamın akışı içerisinde şekillenen bir olgu olarak biliniyor. Bu noktada; yapılan her seçim bütün bir yaşamı etkiliyor. Eş seçimi, sosyal çevre, ekonomik koşullar gibi pek çok unsur kariyer seçiminden etkileniyor. Bu nedenle; başarılı bir kariyer inşa etmek; mutlu bir yaşam inşa etmek anlamına da geliyor. Bireylerin yaşamı neredeyse bütünüyle kariyer seçimleri etrafında şekilleniyor. Bu yüzden kariyer planlamasının asla hafife alınmaması gerekiyor. Üniversite, meslek seçimi, kariyer değişikliği gibi süreçlerde danışmanlık almak ve uzman görüşüyle hareket etmek önem taşıyor.
Doğru üniversite seçimi tüm öğrenciler için kritik bir nokta olarak karşımıza çıkmaktadır. Yaşadığımız yüzyılda üniversite eğitiminin önemi tartışılmayacak kadar büyüktür. Elbette; tercih edilecek üniversitenin nitelikleri ve öğrenciye ne katacağı önemini arttırmaktadır. Bu anlamda ülke ya da şehir seçiminden çok daha önemlisi doğru üniversiteyi bulmaktır. Üniversite tercihi yaparken öğrenci adayının istekleri göz önünde bulundurulmalıdır. Öğrenci adayının isteklerinin yanı sıra; yetenekleri ve ilgi alanları önem taşımaktadır.
Bu noktada; uzman desteğine başvurmak süreci doğru planlamak için dikkat edilmesi gereken en önemli noktadır. aba Psikoloji, üniversite ve meslek seçimi konusunda öğrencileri desteklemektedir. Stratejik yetenek yönetimi bu noktada devreye girmektedir. Yetenek ve zeka testleriyle öğrencinin doğru üniversite seçimi yaparak doğru alanda konumlanması için katkı sunulmaktadır. Kapsamlı testler aracılığıyla öğrencilerin güçlü ve zayıf yönleri ortaya çıkarılabilmektedir. Bu sayede doğru bir yönlendirme yapılmakta ve doğru üniversite seçiminin yapılabilmesi sağlanmaktadır.
Öğrenci adaylarının güçlü ve zayıf yönlerinin saptanması sürecin yönetimi ve geleceğe dönük planlama noktasında önem taşımaktadır. Bu sayede öğrenci adayı hazırlık aşamasında eksiklerini giderebilmekte; hedefine doğru emin adımlarla ilerleyebilmektedir. Peki, üniversite seçimi yaparken hangi konulara dikkat edilmelidir? YKS öğrencileri nasıl bir yol haritası çizmelidir? Öğrenciler üniversite eğitimi için Türkiye’yi mi yoksa yurt dışını mı tercih etmeli?
Doğru Üniversite Seçimi İçin Nasıl Bir Yol Haritası Çizilmeli?
Az önce de sözünü ettiğimiz gibi üniversite seçiminde belirleyici noktalardan biri öğrenci adaylarının yetenekleridir. Bu noktada; öğrencilerin hangi alanlarda daha başarılı olduğuna testler aracılığıyla bakılabilmektedir. Bununla birlikte; üniversitelerin talepleri de önem taşımaktadır. Örneklendirmek gerekirse; yurt dışındaki birçok üniversite dil yeterliliği talep etmektedir. Akademik eğitime ve sosyal hayata uyum sağlamak için bu bir gerekliliktir. Öğrenci adayı dil yönünden zayıfsa; geç kalınmadan ülke ve üniversite seçimine göre bu yönünü güçlendirmesi gerekir. İlgi ve yetenek testleri bu gibi noktalarda verdikleri ipuçlarıyla öğrencilerin hazırlık sürecini kolaylaştırmaktadır.
Doğru üniversite tercihi yapabilmek için hazırlık sürecine erken başlamak gerekir. 12. sınıf, üniversiteye hazırlık için geç bir dönemdir. Bu noktada öğrencilerin 9. – 10. sınıfta hazırlıklarına başlamış olması gerekir. Bu aşamadan itibaren çizilecek yol haritasına göre kısa ve uzun vadeli planlar oluşturulmalıdır. Bu planlar çerçevesinde ilerlemek, öğrenciyi hedefine ulaştırmanın ilk adımı olacaktır.
Doğru Üniversite Seçimi İçin YKS Öğrencileri Nasıl Bir Hazırlık Yapmalı?
Pek çok öğrenci lisans eğitimi için, “Türkiye’de mi okumalıyım yoksa yurt dışına mı gitmeliyim?” sorusunu sormaktadır. Bu noktada öğrencinin istek ve ihtiyaçlarına ve aynı zamanda becerilerine bakılmalıdır. Stratejik Yetenek Yönetimi testleri burada devreye girmektedir.
Örneğin; tıp okumak isteyen bir öğrencinin lisans eğitimini Türkiye’de tamamlaması daha faydalı olabilmektedir. Çünkü Amerika ve Kanada başta olmak üzere birçok ülkede tıp eğitimi için farklı bir yol izlenmektedir. Öğrencilerin bir lisans diplomasına sahip olması; ardından tıp eğitimine başlaması mümkün olmaktadır. Ancak Türkiye’de tıp eğitimine doğrudan başlanması söz konusudur. Türkiye’de tıp alanında dünya çapında üniversitelerin varlığı da bilinmektedir. Bu noktada; tıp eğitimi almak isteyen öğrenciler lisans eğitimlerini Türkiye’de tamamlayıp ardından yurt dışına gidebilirler.
Bir başka öğrenci, teknoloji eğitimi almak istiyorsa; bu kez Hollanda’daki üniversiteleri inceleyebilir. Moda tasarımı okuyacak bir öğrenci ise İtalyan üniversitelerine yönlendirilebilir. Kısacası, hangi ülkede eğitim alınacağına konulacak hedefler doğrultusunda karar verilebilir. YKS hem Türkiye hem de yurt dışı eğitim için önemli bir sınav olarak bilinmektedir. YKS ile iyi bir üniversiteye yerleşmek yurt dışı üniversitelere başvuru hakkı vermektedir. Bu noktada; her koşulda YKS’de başarı elde etmek üzerine bir çalışma yürütülmesi tavsiye edilmektedir.
Lise tercih dönemi, öğrencilerin kariyerlerini şekillendirmeleri noktasında önemli adımlardan biri olmaktadır. Öğrencilerin, lisede aldıkları eğitim geleceğe dönük bir yatırım niteliğindedir. Bu anlamda; tercih döneminde dikkat edilmesi gereken bazı noktalar bulunmaktadır. Öğrencilerin, lise seçimi yaparken, kendilerini tanıması son derece önemlidir. Öğrencinin ilgi alanları ve yeteneklerinin farkında olması, doğru seçim yapabilmesi için kritik unsurlardan biridir.
Kendi yeteneklerinin yanı sıra; öğrenci; seçim yaparken eğitim sistemini de tanımalıdır. Değerlendirebileceği seçenekler ve seçilecek okulların koşulları hakkında bilgi sahibi olmalıdır. Öğrenci, lise seçimini hedefleri doğrultusunda yapmalıdır. Seçilecek lisenin koşullarının, öğrenciyi, ileride ulaşmak istediği mesleğe hazırlaması önem taşımaktadır. Lise tercih dönemi için seçim yaparken; öğrencinin bir hedef ortaya koyabilme noktasında meslekleri de tanıması gerekir. Öğrencinin, geleceğin meslekleri ve bu meslekler için sahip olunması gereken nitelikleri biliyor olması önemlidir. Öğrenci lise tercihini, tüm bu konuları değerlendirerek ve birbiriyle ilişkilendirerek yapmalıdır. Doğru okul seçimi, başarılı bir kariyer inşasının ilk adımını oluşturmaktadır.
Elbette, günümüz koşullarında tüm bu konular hakkında bilgi sahibi olmak uzmanlık gerektiren bir süreçtir. Pek çok seçenek arasından doğru olana ulaşabilmek için uzman desteği almak son derece önemlidir. aba Psikoloji; bu noktada devreye girmekte ve lise öğrencilerini tercih dönemlerinde desteklemektedir. Peki; lise tercihi yaparken nasıl bir yol izlemek gerekir? aba Psikoloji’nin bu konuda verdiği hizmetler nelerdir?
Lise Tercih Dönemi Nasıl Yönetilmeli?
Yaşadığımız çağda, akademik hayatta ciddi bir rekabet olduğu görülmektedir. Bu yoğun rekabet içerisinde öğrencilerin kendilerini var edebilmesi için bir yol haritasına ihtiyaçları vardır. Bu yol haritası, yeteneklerin tespiti ve belirlenen hedefler doğrultusunda çizilebilmektedir. Lise tercih döneminde, doğru okul seçimi yapabilmek, bu hedeflere giden yolda ilk adımlardan biridir. Peki; lise seçimi yaparken nasıl bir yol izlenmesi gerekir?
Öğrencilerin yetenekleri ve ilgi alanlarına yönelik tercihler yapmasının önemini az önce vurgulamıştık. Bu noktada; stratejik yetenek yönetimi ve kariyer danışmanlığı devreye girmektedir. Stratejik yetenek yönetimi, öğrencilerin ilgi alanları ve yeteneklerinin belirlenmesinde rol oynar. Bu doğrultuda öğrencilere bir takım zeka ve yetenek testleri uygulanır. Bu testlerin verileri doğrultusunda öğrencinin becerileri, yatkınlıkları, güçlü ve zayıf yönlerinin ortaya çıkması sağlanır. Bu, kariyer danışmanlığı hizmetinin bir parçasıdır.
aba Psikoloji’nin bu kapsamda uyguladığı testler arasında WISC-V zeka testi de bulunmaktadır. Bu teste yetenek ve ilgi testleri eşlik eder. WISC-V bugün dünya çapında uygulanan ve kariyer planlamasında belirleyici rol oynayan testlerin başında gelmektedir. Elbette; zeka ve yetenek testleri uzman pedagog ve psikologlar tarafından uygulanmalıdır. Testlerin uygulanmasından, psikoloji eğitimi almış, liyakat sahibi, alanında yetkin psikologların görev alması en önemli konudur. aba Psikoloji’nin verdiği hizmet bu noktada önem kazanmaktadır. Çünkü kurum bünyesinde görev alan tüm psikologlar alanında uzmanlaşmış, psikoloji alanında lisans ve master eğitimini tamamlamıştır. Bu konu, testlerin uygulanışı ve değerlendirilmesi noktasında kritik önem taşımaktadır.
Lise Tercih Dönemi ve Liselerin Sunduğu Olanaklar
Lise tercih döneminde öğrencilerin yetenekleri kadar liselerin sunduğu olanaklara da dikkat edilmelidir. Seçim yapılmadan önce okulun fiziksel olanakları, eğitmen kadrosu, ders dışı aktivitelere yönelik imkanları incelenmelidir. Özellikle yurt dışı eğitim seçeneklerini değerlendirecekler için ders dışı aktivite ve stajların önemli olduğu bilinmektedir. Kabul süreçlerinde öğrencinin akademik birikimi kadar; gönüllü girişimleri, projeleri ve stajlarına da bakılmaktadır. Kabul sürecinde, ders dışı aktiviteler ve ortaya koyduğu projeler ile ön plana çıkan pek çok öğrenci bulunmaktadır. Bu konu, alınacak akademik eğitim kadar önemli bir noktayı oluşturmaktadır. Bu anlamda, öğrencinin yeteneklerine uygun ve ihtiyaçlarına yanıt verebilecek okullar tercih edilmelidir.
Kariyer süreci her birey için önem taşıyor. Kariyer sürecinin hiç şüphesiz titizlikle ve stratejik olarak planlanması gerekiyor. Kariyer yalnızca iş hayatını tanımlayan bir kavram olarak karşımıza çıkıyor. Bütün bir yaşamı kapsıyor. Eğitim, iş hayatı, aile ilişkileri, arkadaşlık ilişkileri birçok unsur kariyer ile doğrudan ilişkilendiriliyor. Kariyer, bireyin ekonomik durumunu, sosyal statüsünü, toplum içerisindeki konumunu da doğrudan etkiliyor.
Bu anlamda kariyer planlaması ve kariyer seçimi yaparken son derece dikkatli davranmak gerekiyor. Bireyin kariyer hedeflerine tek başına ulaşması ve süreci tek başına yürütmesi çoğu zaman zorlayıcı olabiliyor. Bu anlamda kariyer danışmanlığı almak doğru seçimler yapmaya yardımcı oluyor. Peki; aba Psikoloji bu süreçte nelere dikkat ediyor? Nasıl bir yol izliyor?
Kariyer Süreci Nasıl Yönetilmeli?
Özellikle; 2020 – 2021 döneminde, öğrenciler sıkıştırılmış bir programla karşı karşıya kaldılar. Bu dönem öğretmenler, danışmanlar ve aileler için de zorlayıcı bir süreç oldu. Oluşan iş yükü ve belirsizlik kariyer hedeflerine yönelik süreci zorlaştırdı. Özellikle yurt dışı eğitim ve sınavlar söz konusu olduğunda adım atmak neredeyse imkansız bir hale geldi. Çünkü; sınavların gerçekleşip gerçekleşmeyeceği bilinmiyordu. Buna ek olarak; öğrencinin kabul alsa bile yurt dışına gidip gidemeyeceği kesin değildi. Sınavlar ertelendi, tarihlerde önemli değişiklikler yaşandı. Kısacası; pandemi hem eğitim hem kariyer süreçlerini önemli ölçüde etkiledi.
Böyle süreçlerde öğrencilerin doğru kararları verebilmesi oldukça önem taşıyor. Özellikle böyle dönemlerde kariyer süreci ve sürecin doğru yönetilebilmesi önem taşıyor. Belirsizliğin hakim olduğu süreçlerde; bir başka deyişle, puslu havalarda anda kalmayı bilmek gerekiyor. Ne olursa olsun, hedefe odaklanmak ve gidilen yoldan farklı bir yöne sapmadan ilerleyebilmek önem taşıyor. Okullar eğitim vermese de, yurt dışındaki üniversiteler kapılarını açmasa da anda kalabilmek gerekiyor. Anda kalarak, zamanın değerini biliyor olmak ve zamanı doğru kullanıyor olmak gerekiyor.
Bu anlamda; böyle süreçlerde planları ertelemek, ötelemek, iptal etmek elbette doğru bir yaklaşım olmuyor. Üzerinde durulması gereken en önemli noktalardan birinin bu olduğunu söylemek mümkün olabiliyor. aba Psikoloji, pandemi sürecinde bu yaklaşımı benimseyen kurumlar arasında yer alıyor. Bu ve benzeri süreçlerde öğrencinin erteleme, öteleme davranışına yönelmemesi üzerinde özellikle duruluyor. Öğrencinin bu bilince ulaşması konusunda çalışmalar yapılıyor.
Kariyer Süreci İçin Yeni Bir Müfredat: Compass
aba Psikoloji’nin uzman kadrosunun son dönemde yeni bir müfredat üzerinde çalıştığı biliniyor. Bu müfredat Compass (Pusula) olarak adlandırılıyor. Bu eğitim müfredatının temel amacı öğrencilere doğru bir yön çizebilmek olarak biliniyor. Bu yeni müfredat ile öğrencilere doğru bir yol haritası vererek doğru alanlara yönlendirilmeleri hedefleniyor. aba Psikoloji’nin uzman kadrosu fırtınalı zamanlarda öğrenciler için kutup yıldızı olabilmeyi amaçlıyor.
Özellikle geçtiğimiz iki yıl boyunca yaşadığımız pandemi süreci böyle dönemlerden biri olarak görülüyor. Böyle anlarda görülmeyen bir düşmana karşı savaşılıyor. Bu gibi süreçlerde doğru kariyer planlaması ve kariyer seçimi daha fazla önem kazanıyor. Elbette böyle dönemlerde kariyer sürecikariyer danışmanlığı almadan yürütülemiyor. Süreci uzman yardımı almadan yönetmeye çalışmak sağlıklı sonuçlar doğurmuyor. Verilen emeğin ve çabanın boşa gitmesi söz konusu olabiliyor. Bireyler başarısızlıkla ve hayal kırıklığıyla sonuçlanan bir dönem yaşayabiliyorlar.
Compass ile Öğrencilere Yeni Bir Strateji Oluşturulması Amaçlanıyor
Pandemi ve beraberinde getirdiği sürecin öğrencileri psikolojik açıdan da önemli ölçüde etkilediği biliniyor. aba Psikoloji’nin buradan hareketle yeni bir müfredat oluşturmaya yöneldiği biliniyor. Bu yeni müfredat için klinik psikologlar, nörologlar, psikiyatristler ve eğitim psikologları birlikte çalışıyor. Compass, aslında öğrencilere interaktif bir çalışma ortamı sağlıyor. Pandemi süreci boyunca öğrencilerin kendi seviyelerine ve öğrenme biçimlerine uygun bir eğitim alamadıkları biliniyor. Compass’ın sağladığı yeni strateji ile problemin ortadan kaldırılması hedefleniyor.
Compass’ın amacı öğrencilere bütün bir süreci planlayabilecekleri bir strateji sağlaması olarak biliniyor. Süreci tüm ana yönleriyle ve ara yönleriyle değerlendirebilmeye olanak veriyor. Bunun yanı sıra; öğrencinin değişim süreçlerindeki farkındalığının da artırılması sağlanıyor.
aba Psikoloji olarakbaşarıya giden yol boyunca öğrencilerimizi nasıl destekliyoruz? Öğrencilerimizin eğitim ve kariyer yolculukları için nasıl bir planlama yapıyoruz? Hangi noktalarda öğrencilerimize yardımcı oluyoruz?
Eğitim ve kariyer sürecinin doğru planlanmasının kritik önem taşıdığı herkes tarafından biliniyor. Kariyer kavramı yalnızca mesleki hayatı tanımlamıyor. Eğitim süreci ile başlayan bu yolculuk bütün bir hayatı etkiliyor. Bireyin iş yaşamı, aile yaşamı, arkadaşlık ilişkileri, ekonomik koşulları, sosyal statüsü kariyer ile doğrudan ilişkilendiriliyor. Bu anlamda; doğru tercihler yapmak ve doğru noktada konumlanmak önem taşıyor. Peki; bu süreçte nelere dikkat etmek ve nasıl bir planlama yapmak gerekiyor? Kariyer danışmanlığı neden önem taşıyor?
Başarıya Giden Yol Nasıl Bir Planlama Gerektiriyor?
Kariyer planlaması yaparken dikkat edilmesi gereken pek çok unsur bulunuyor. Yaşadığımız yüzyılda bir öğrencinin üniversite mezuniyetinin ardından 40 – 60 yıl değer üretebileceği düşünülüyor. Bu 40 – 60 yıllık süreci doğru planlayabilmek önem taşıyor. Bu noktada; 6 yıllık kısa vadeli planlar halinde ilerlemek doğru bir yaklaşım oluyor.
Elbette bu planlamayı öğrencilerin tek başlarına yapmaları çoğu zaman mümkün olmuyor. Çünkü öncelikle öğrencinin ilgi alanlarının ve yeteneklerinin doğru tespit edilmesi gerekiyor. Bu anlamda stratejik yetenek yönetimi ve kariyer testi uygulamalarının yapılması önem taşıyor. Bunun yanı sıra; geleceğe yönelik planlar yaparken dünyanın gelecekteki konumunu da öngörebilmek gerekiyor. Sosyo – ekonomik koşullar, geleceğin teknolojileri, geleceğin meslekleri gibi birçok noktaya bakmak önem taşıyor. Bu anlamda başarıya giden yol için kariyer danışmanlığı almak bir gereklilik haline geliyor. Hem geleceği okumak, hem stratejik yetenek yönetimi ve kariyer testi uygulamaları için bu önem taşıyor.
Bu noktada; öğrencileri uzun ve zorlu bir yolculuk bekliyor. Öncelikle; öğrencinin ilgi alanları ve yetenekleri doğrultusunda alan ve bölüm seçimine karar vermek gerekiyor. Bu bölümün hangi ülkede ve hangi üniversite okunması gerektiğinin belirlenmesi gerekiyor. Çünkü her üniversite farklı alanlarda uzmanlaşmayı tercih ediyor. Bu anlamda bir üniversite ne kadar prestijli olursa olsun her bölüm ya da her öğrenci için doğru seçim olmayabiliyor. Ardından hedefe yönelik çalışmaları içeren bir süreç başlıyor. Peki; bu süreçte neler yapılması gerekiyor? Nasıl bir yol haritası izleniyor?
Başarıya Giden Yol İçin Nasıl Bir Yol Haritası İzleniyor?
Yurt dışında üniversite eğitimi düşünen öğrencilerin alması gereken sınavlar ve yerine getirmesi gereken koşullar bulunuyor. Bu noktada; SAT, AP, IB, GRE, GMAT, IELTS, TOEFL gibi sınavlar ön plana çıkıyor. Özellikle içinde bulunduğumuz dönemde AP programının büyük bir önem kazandığı görülüyor.
Birçok öğrenci AP programı ve IB programı arasında seçim yapmakta zorlanıyor. Elbette her iki programın da avantaj ve dezavantajları bulunuyor. Ülke ve bölüm seçimleri sınav tercihlerini etkileyebiliyor. Bu durum tüm sınavlar için geçerli oluyor. AP programı ve IB programı konusunda seçim yaparken de kariyer danışmanlığı almak faydalı oluyor. Böylelikle öğrenci gerçekten kabul sürecini kolaylaştıracak tercihi yapabiliyor. Başarıya giden yol uzun ve zorlu bir süreci içeriyor. Elbette bu süreçte öğrenciler aba Psikoloji’den destek alabiliyor. Yüksek lisans eğitimi almak isteyen öğrenciler de aba Psikoloji’ye başvurabiliyor. Bu anlamda IELTS, TOEFL, GRE, GMAT sınavları konusunda da öğrenciler destekleniyor. Doğru sınavlara ve doğru alanlara yönlendiriliyor.
Aslında aba Psikoloji’nin bu sınavların da ötesinde öğrenci için bir akademik değerlendirme yaptığı biliniyor. Öğrencilerin hayatları ile ilgili kariyer planlaması çerçevesinde bir “mind map” oluşturuluyor. Yani bir yol haritası çıkartılıyor. Öğrencilerin özgeçmişleri devreye alınıyor ve bir özgelecek oluşturuluyor. Özgeçmiş, niyet mektubu ve referans mektubu üniversitelere giriş sürecinde önem taşıyor. Aynı zamanda kariyer hayatına başlarken kritik bir noktayı oluşturuyor. Bu anlamda öğrenciler özgeçmiş, niyet mektupları ve referans mektupları konusunda destekleniyor. İyi bir referans mektubu hazırlamak için gerekli ipuçlarını veriliyor. Doğru kişilerden alınacak başarılı referans mektupları için öğrenciler yönlendiriliyor. Niyet mektubu hazırlarken dikkat edilmesi gerekenler noktasında öğrenciler destekleniyor.
Başarıya Giden Yolda Sosyal Sorumluluk ve Araştırma Projelerinin Önemi
Yaşadığımız çağda üniversitelerin yalnızca akademik başarıya odaklanmadığı biliniyor. Başarıya giden yol için ders dışı aktiviteler önemli bir rol oynuyor. Öğrencilerin sosyal sorumluluk projeleri ve araştırma projelerinde yer almaları üniversiteler için önemli bir kriter oluyor. Çünkü üniversiteler artık 21. yüzyılın ve dünyanın sorunlarına çözüm bulabilecek öğrencilere öncelik vermeyi tercih ediyor. Bu anlamda öğrenciler aba Psikoloji tarafından sosyal sorumluluk projeleri ve araştırma projeleri konusunda da yönlendiriliyor. Öğrencilerin hangi projelerde yer almaları gerektiği değerlendiriliyor.
Buna ek olarak; öğrencilerin yalnızca lise veya üniversite derslerine bağlı kalmaması önemli bir noktayı oluşturuyor. Kendilerini farklı ilgi alanları ya da günümüzde ön plana çıkan çeşitli alanlarda geliştirmeleri bekleniyor. Bu noktada; aba Psikoloj’inin; edX, Coursera gibi platformaları, her yaş ve her eğitim düzeyine uygun hale getirdiği biliniyor. Tüm bunlar kariyer planlama sürecinin farklı noktalarını oluşturuyor.
Burslu Eğitim Olanaklarının Değerlendirilmesi
Elbette başarıya giden yol; finansal yeterlilikle de doğrudan ilişkilendiriliyor. aba Psikoloji’nin bu süreçler boyunca Mentorloops ve İnovasyon İçin Eğitim Vakfı ile birlikte hareket ettiği biliniyor. Öğrencileri doğru mentorlarla bir araya getirmek, doğru projelere, staj olanaklarına yönlendirmek için Mentorloops ile çalışılıyor. Finansal yeterlilik ve burslu eğitim seçeneklerinin değerlendirilmesi noktasında devreye İnovasyon İçin Eğitim Vakfı giriyor. Böylelikle; öğrencilerin burs alabilecekleri, burs seçeneklerini değerlendirebilecekleri bir alan oluşturuluyor.
Başarıya Giden Yolda Becerilerin Geliştirilmesi
Öğrencilerin kariyer planlama süreci ile beraber becerilerini geliştirecek bir altyapı oluşturmak gerekiyor. Geleceğe yönelik olarak bakıldığında bazı becerilerin ön plana çıktığı ve çıkacağı öngörülüyor. Problem çözme, kendini yönetme, ekip çalışmasına yatkınlık, teknoloji kullanımı gibi çeşitli becerilerin geliştirilmesine odaklanmak gerekiyor. aba Psikoloji’nin bu becerilerin geliştirilmesine yönelik çalışmalar yürüttüğü de biliniyor. Böylelikle; başarıya giden yol için doğru anahtarı bulmak mümkün olabiliyor. Öğrencinin kariyerinde nerede konumlanması gerektiğini tam anlamıyla ortaya çıkartmak mümkün olabiliyor. Tam anlamıyla değer üretebileceği bir alanda yer alması sağlanabiliyor.
Öğrencilerin Liderlik Potansiyeli Önem Taşıyor
Yaşadığımız çağda birçok alan dijital dönüşümün etkisiyle yeniden yapılanıyor. Bu noktada; bu yapılanmaya ayak uydurabilmek gerekiyor. Becerilerin ve yatkınlıkların bu doğrultuda yapılandırılması bekleniyor. Öğrencilerin değişimin parçası olabilmesi hem eğitim hem kariyer süreci için önemli bir noktayı oluşturuyor. Aynı zamanda hem üniversiteler hem de işverenler bireylerin liderlik potansiyeline de odaklanıyor. Bu anlamda öğrencilerin değişimin parçası olurken kendi alanlarında liderlik yapabilmesi gerekiyor. Buna yönelik olarak; öğrencilerin kendi alanlarında liderlik yapabilecekleri ortamların oluşturulması önem taşıyor.
aba Psikoloji’nin başarıya giden yol için öğrencileri desteklerken bu noktalara da odaklandığı biliniyor. Gerekli ortamların oluşturulması ve öğrencinin network elde edebilmesi noktasında çalışmalar yapılıyor. Bu noktada; yine İnovasyon İçin Eğitim Vakfı ile birlikte çalışıldığı biliniyor.
Hazırlık Süreci Ne Zaman Başlamalı?
Gelecekte yalnızca doğru noktalarda konumlanan ve değer üreten bireylerin başarılı olabileceği öngörülüyor. Bu anlamda buna yönelik bir sistem oluşturmak gerekiyor. Peki; bu sistemi oluşturabilmek için ne zaman hazırlanmaya başlamak gerekiyor?
Bunun için en uygun zaman 9. sınıf olarak görülüyor. 10. sınıfın sonu ve 11. sınıfın başı hazırlık süreci için geç bir zamanlama oluyor. Çünkü bu süreçte birçok becerinin yapılandırılması gerekiyor. Alınması gereken sınavlar bulunuyor. Tüm bunlar için öğrencinin yeterli zamana sahip olması gerekiyor. Benzer bir durum yüksek lisansa hazırlık süreci için de geçerli oluyor. Öğrencilerin lisans eğitiminin birinci yılında çalışmalara başlaması tavsiye ediliyor. Aksi halde geç kalınmış olabiliyor.
Kariyer testleri ve stratejik yetenek yönetimi neden uygulanıyor? Geleceği kurgularken ve kariyer planlaması yaparken kariyer testlerinin nasıl bir etkisi oluyor? Kariyer testi uygulamaları öğrencilerin akademik başarısını arttırabilir mi? Yetenek yönetimi, doğru kariyer seçimi üzerinde nasıl bir rol oynuyor? Öğrenciler başarılı bir kariyer planlaması yapabilmek için neden kariyer danışmanlığı almalı? Kariyer yolculuklarında farklı bir rota çizmek isteyenler yetenek yönetimi ve kariyer testi uygulamalarından yardım alabilir mi?
Öğrencilerin kariyerlerini doğru kurgulayabilmeleri noktasında yetenek yönetimi ve kariyer testi uygulamaları devreye giriyor. aba Psikoloji, bu süreçte farklı bir metodoloji kullanıyor ve gençler için doğru bir yol haritası çıkarmayı amaçlıyor. Stratejik yetenek yönetimi ve kariyer testi uygulamaları beceri ve ilgi alanlarının doğru tespit edilmesini sağlıyor. Yani yetenek ve becerilerinin doğru alanlara yönlendirmesi noktasında önemli bir rol oynuyor. Böylelikle başarılı bir kariyer planlaması mümkün hale geliyor.
Stratejik Yetenek Yönetimi ve Kariyer Testleri Neden Önemli?
Yetenek yönetimi ve kariyer testi uygulamaları; beceri ve yatkınlıkların ortaya çıkartılmasında önemli bir noktada duruyor. Uygulanan yöntemler ile ilgi alanları kolaylıkla belirlenebiliyor. Böylelikle; bireyin uzmanlaşması gereken alanlar doğru tespit ediliyor. Bu uygulamalardan öğrenciler ya da kariyerini yeniden şekillendirmek isteyenler faydalanabiliyor. Yetenek yönetimi ve kariyer testi uygulamaları sayesinde uzun vadeli planlar yapmak mümkün hale geliyor. Bireyin değer üretebileceği 40 – 60 yıllık sürecin planlaması yapılabiliyor.
Değer üretebilmek ve fark yaratabilmek 21. yüzyılın en önemli unsurları arasında yer alıyor. Üniversiteler artık öğrencilerin akademik birikimlerinin yanı sıra; değer üretebilme potansiyeline odaklanıyor. Akademik başarının yanı sıra; gelecek için fark yaratabilecek öğrenciler üniversitelerden kabul alabiliyor. Çünkü geleceği şekillendirecek bireylerin dünyayla doğru ilişkiler kurabilen bireyler arasından çıkacağı düşünülüyor.
Bu noktada öğrencilerin becerilerine de odaklanmak gerekiyor. Yetenek yönetimi ve kariyer testleri bu noktada devreye giriyor. Çünkü bireyin fark yaratabilmesi, değer üretebilmesi ancak doğru kurgulanmış bir kariyer ile mümkün olabiliyor. Başarılı bir kariyer için öğrencilerin doğru planlanmış bir eğitim süreci yaşaması da önem taşıyor. Doğru alan ve meslek seçimi doğru bir kariyere giden basamaklar olarak karşımıza çıkıyor.
Doğru yol haritasını çizebilmek ve kariyer basamaklarını tökezlemeden tırmanabilmek için uzman yardımına başvurmak önem taşıyor. Çünkü kariyer planlama sürecinde öğrencinin yetenekleri kadar geleceğe bakmak da önemli bir noktayı oluşturuyor. Dünyanın, toplumların, teknolojinin ve bilimin geleceğini öngörebilmek gerekiyor. Bu noktada da elbette; kariyer danışmanlığı devreye giriyor.
Kariyer Testleri ve Kariyer Danışmanlığı
Dünya dijital dönüşümün etkisiyle yeniden yapılanıyor. Eğitim ve kariyer olanakları her geçen gün farklılaşıyor. Geleceğin teknolojileri hayatımızın merkezine gün geçtikçe daha fazla yerleşiyor. Sosyo-ekonomik koşullar, toplumların ve dünya düzeninin değişeceği ön görülüyor. Bu anlamda gelecek 40 – 60 yıllık süreci doğru planlamak gerekiyor. Bir öğrencinin bu süre boyunca değer üretebileceğini öngörerek kariyer seçimi konusunda doğru yönlendirebilmek önem taşıyor. Bu durumda kariyer danışmanlığından yararlanmak ve uzman yardımına başvurmak gerekiyor. Çünkü kariyer planlama sürecini öğrencinin tek başına yürütebilmesi çoğu zaman mümkün olamıyor.
Kariyer planlama sürecinde; geleceğin meslekleri, finansal yeterlilik, üniversitelerin yapılanma süreci gibi konulara odaklanmak gerekiyor. Günümüzde en iyi üniversitelerden mezun olan öğrencilerin başarıyı yakalayamaması söz konusu olabiliyor. Öğrenciler işsizlik ya da düşük maaşlarla karşılaşabiliyor. Bu anlamda doğru seçimler yapmak kritik önem taşıyor. Kariyer yalnızca eğitim ya da meslek hayatını değil bütün bir yaşamı doğrudan etkiliyor.
Yeteneğe göre meslek seçimi yapmak neden önemli? Yetenek ve ilgi alanları meslek seçimi üzerinde nasıl bir rol oynuyor? Doğru meslek seçimi yapabilmek için nasıl bir yol izlemek gerekiyor? Stratejik yetenek yönetimi nedir? Meslek seçimi yaparken stratejik yetenek yönetiminden yararlanmak neden önem taşıyor?
Doğru bir meslek seçimi yapabilmek için meslekleri tanımak ve mesleklerin geleceğine bakabilmek gerekiyor. Geleceğin meslekleri ve mesleklerin geleceğinin nasıl şekilleneceği büyük bir önem taşıyor. Dünya teknolojinin ve dijitalleşmenin etkisiyle hızla gelişiyor. Bu durum meslekleri de etkiliyor. Birçok meslek alanı şekil değiştiriyor ve yeniden yapılanıyor. Bazı meslekler değer kazanırken bazı meslekler değer kaybediyor. Bu noktada yeteneğe göre meslek seçimi yapmak önem kazanıyor. Elbette; doğru seçim yapabilmek için geleceği ve dünyanın dinamiklerini doğru okumak gerekiyor.
Doğru meslek seçimi için mesleklerin geleceği kadar bireyin becerileri ve ilgi alanları da önem taşıyor. Bireyin yeteneklerinin ve yatkınlıklarının doğru tespit edilmesi gerekiyor. Böylelikle doğru bir yol haritası çizmek mümkün olabiliyor. Bireyin beceri ve yatkınlıkları ile mesleklerin gerekliliklerinin uyum içinde olması önemli bir konu olarak karşımıza çıkıyor. Kimi zaman bireyin becerilerini seçilecek mesleğin gerekliliklerine göre yapılandırması gerekebiliyor. Tüm bu karar süreçleri için stratejik yetenek yönetimi devreye giriyor. Meslek seçimi yaparken stratejik yetenek yönetiminden yararlanmak gerekiyor. Böylece doğru adımları atmak mümkün olabiliyor.
Yeteneğe Göre Meslek Seçimi ve Stratejik Yetenek Yönetimi
Peki; stratejik yetenek yönetimi ne işe yarıyor? Meslek seçimini nasıl etkiliyor? Yetenek yönetimi bireyin ilgi alanlarının doğru tespit edilebilmesine olanak veriyor. Bir dizi test ve görüşme neticesinde bireyin yetenek ve yatkınlıkları ortaya çıkartılabiliyor. Yetenek yönetimi bireyin yeteneklerinin tespitinin yanı sıra doğru alana yönlendirilmesine de olanak veriyor. Üniversite, bölüm ve alan seçimi yaparken stratejik yetenek yönetiminden yararlanmak önem taşıyor.
Elbette bu süreçler uzmanlar tarafından yürütülüyor. Stratejik yetenek yönetiminden yararlanabilmek için kariyer danışmanlığına başvurmak gerekiyor. Yetenek yönetimi bireyin doğru alanda konumlanmasına, fark yaratabilmesine ve değer üretebilmesine olanak tanıyor.
Yeteneğe Göre Meslek Seçimi ve Geleceğin Meslekleri
Peki; geleceğin meslekleri neler olacak? Meslek seçimini yeteneğe göre yapmak neden önem taşıyor? Gelecekte dijital dönüşümün etkisiyle birçok meslek alanının şekil değiştireceği düşünülüyor. Hatta bu değişimin çoktan başladığı görülüyor. Bazı alanlar eskisi kadar ön plana çıkmıyor. Bununla birlikte yeni meslek alanları doğuyor. Bazı meslek alanları ise farklı yapılanmalara gidiyor.
Yapay zeka ve makine öğrenmesi gelecekte en çok adından söz ettirecek alanlar arasında yer alıyor. Data science benzer şekilde geleceğin en önemli alanları arasında kabul ediliyor. Yapay zeka uygulamaları; tıptan mühendisliğe, sanattan mimarlığa pek çok alanda etkisini gösteriyor. Bu durum meslek alanlarını yeniden yapılanmaya zorluyor. Tıp ve mühendislik alanında robotların etkin rol oynamaya başladığı görülüyor. Mimarlık alanı iklim değişikliğinin ve tükenen kaynaklardan etkileniyor. Bu anlamda sürdürülebilir uygulamalar önem kazanıyor. Eğitimde dijitalleşmenin etkileri görülüyor. Klasik eğitim uygulamaları yerini dijital uygulamalara bırakıyor.
Peki; yeteneğe göre meslek seçimi yapmak bu noktada nasıl bir rol oynuyor. Neden önem taşıyor? Başarılı bir kariyer için yeteneklerin ve yatkınlıkların doğru alanlara yönlendirilmesi gerekiyor. Buna ek olarak; bireylerin de kendilerini dünyadaki gelişmelere göre yeniden yapılandırmaları gerekiyor. Bu gelişmelere ayak uydurabilmek önem taşıyor. Aksi halde başarılı bir kariyer kurgulamak mümkün olmuyor. Yaşadığımız çağda akademik ve mesleki başarının yanı sıra; başarılı bir kariyerin anahtarı değer üretebilmek olarak görülüyor. Bireyin değer üretebilmesi için doğru alanlara yönelmesi ise kilit noktayı oluşturuyor.
Bu noktada elbette uzmanlarla çalışmak önem taşıyor. Doğru alanda konumlanan birey potansiyelini tam anlamıyla açığa çıkarabiliyor. Böylelikle çalıştığı alana katkı sunması mümkün oluyor. Bu da fark yaratabilmenin ilk adımı olarak karşımıza çıkıyor. Tüm bu süreçleri doğru kurgulayabilmek için stratejik yetenek yönetiminden yararlanmak gerekiyor.
Aile ilişkileri kariyer tercihi üzerinde nasıl bir rol oynuyor? Doğru kariyer seçimi yapabilmek için nelere dikkat etmek gerekiyor? Kariyer seçimi yaparken, kariyer danışmanlığı almak neden önem taşıyor? Birçok yaklaşıma göre, aile ilişkileri ve anne – çocuk bağlanma ilişkisi kariyer seçimleri üzerinde etkili oluyor. Bireyin, doğumundan itibaren bulunduğu ekosistem ve çevresel etkiler kariyerini etkiliyor. Bu nedenle özellikle çocukluk dönemi ve aile ilişkileri kariyer süreçleri için önemli bir rol oynuyor.
Kariyer seçimi yaparken “eklektik” diye tanımlanan bir strateji ile karar vermek gerekiyor. Eklektik yaklaşım bir diğer adıyla bütüncül yaklaşım olarak da adlandırılabiliyor. Bu yaklaşıma göre çeşitli ekollerin teknikleri harmanlanıyor. Kariyer danışmanları, kariyer tercihi için sadece bir yaklaşım çerçevesinde değil; birkaç yaklaşımı kullanarak değerlendirmede bulunuyor.
Psikanaliz biliminin kurucusu, Sigmund Freud’a göre sağlıklı bir kariyer kurgulayabilmek için ruhsal anlamda sağlıklı olmak gerekiyor. Mental Health diye tanımlanan ruhsal sağlık, sağlıklı bir kariyerin de anahtarı konumunda oluyor. Ruhsal sağlık aynı zamanda kişinin ailesiyle, arkadaşlarıyla kurduğu ilişkiler üzerinde de doğrudan etkili oluyor. Bu durum duygusal ilişkiler açısından da geçerli görülüyor. Bugün Türkiye toplumunda ve dünya genelinde erteleme, öteleme davranışlarıyla çok sık karşılaşılabiliyor. Bu noktada; bireyin sağlıklı ilişkiler kurup kuramadığına öncelikli olarak bakılması gerekiyor. İkinci olarak yetişkin bireyler için sürekliliği olan bir işe sahip olması benzer biçimde etkili oluyor.
Kariyer Danışmanlığı ile Doğru Kariyer Tercihi !
Doğru kariyer seçimi yapabilmek için öncelikle kişinin ruh sağlığının ne düzeyde olduğunu görüyor olmak gerekiyor. Ardından; bireyi, eklektik (bütüncül) yaklaşım çerçevesinde değerlendirmek gerekiyor. Bu noktada; kariyer danışmanlığı bireyin tercihlerinin şekillenmesi noktasında önemli bir rol oynuyor. Yani bireysel değerler, yatkınlıklar, yetkinlikler, beceriler daha sonra değerlendirilmesi gereken bir konu olarak karşımıza çıkıyor. Öncelikle bireyin sağlıklı bir yaşam düzeyi olup olmadığına bakmak gerekiyor. Temel itibariyle ruh sağlığını değerlendirmek gerekiyor. Fiziksel ve duygusal açıdan bir değerlendirmede bulunmak önem taşıyor.
Çok zeki ya da yetenekli insanların başarısızlıklarına şahit olunabiliyor. Geriye dönüp bakıldığında bu bireylerin çocukluk dönemlerinde sevgisizlik yaşadıkları ortaya çıkabiliyor. Elbette bu durum kariyer tercihi ve süreçlerini doğrudan etkiliyor. Çocukluk döneminde kendini yeterince ortaya koyamayan birey çekingen davranışlar sergileyebiliyor. Sürdürebilir, direnci yüksek işlerde yer alamadığı görülebiliyor. Bu anlamda çocukluk dönemi çok özel bir dönem olarak kabul ediliyor. Bebeklik ve çocukluk döneminin çok özel dönemler olarak değerlendirilmesi gerekiyor.
Kariyerin yalnızca iş hayatını kapsayan bir kavram olarak değerlendirilmesi doğru bir yaklaşım değil. Kariyeri bir bütün olarak ele almak gerekiyor. Yani doğumdan, ölüme kadar geçen bütün bir yaşam kariyer ile doğrudan ilişkilendirilebiliyor. Bireyin genetik yapısından, çevresel koşullarına, yaşadığı coğrafyaya kadar birçok unsur kariyer süreçlerini etkiliyor. Aileyle kurulan ilişki, anne – çocuk ilişkisi ve bedensel gelişim anlamında çocukluk dönemi ayrı bir önem taşıyor. Kariyer süreçleri aile ilişkileri bağlamında değerlendirildiğinde çocukluk dönemine odaklanmak faydalı olabiliyor.
Kariyer Testi ile Doğru Kariyer Tercihi Yapmak!
Bireyin ruhsal sağlığının değerlendirilmesinin ardından elbette; ilgi alanları ve yatkınlıklarına bakmak gerekiyor. Bu noktada kariyer testi ve stratejik yetenek yönetimi devreye giriyor. Kariyer testi ile bireyin ilgi alanlarının doğru tespit edilmesi mümkün oluyor. Böylelikle birey geleceğini kurgularken doğru seçimler yapabiliyor. Kendini doğru alanda konumlandıran bireyin, değer üretmesi mümkün hale geliyor. Doğru alanda konumlanan birey yaşadığı toplum ve dünya için de değer üretebiliyor. Potansiyelini tam anlamıyla gösterebilme olanağı buluyor ve daha yüksek bir performans ortaya koyabiliyor. Stratejik yetenek yönetimi bir anlamda bireyin harcadığı çabanın boşa gitmemesini sağlıyor. Başarılı bir yol haritası çizebilmek ve doğru bir kariyer kurgulayabilmek için kritik önem taşıyor.
Yaşam boyu kariyer gelişimi için kariyer danışmanlığı neden önem taşıyor? Kariyer danışmanlığından faydalanmak, kariyer süreçlerini nasıl etkiliyor. Kariyer danışmanlığı, 21. yüzyılın en fazla ihtiyaç duyulacak alanlarından bir tanesi olarak görülüyor. Kariyer süreci yalnızca iş yaşamını kapsamıyor. Kariyer sözcüğü, Latincedeki; “currere” fiilinden türemiş bir sözcük olarak biliniyor ve koşmak anlamına geliyor. Bireyin genetik alt yapısının dahi kariyer süreçleri üzerinde etkisi olduğu biliniyor. Yani aslında doğumdan ölüme kadar uzanan süreç bir bütün olarak kariyer gelişimi üzerinde rol oynuyor.
Psikolojinin alt yapılarına bakıldığında, bireylerin 7 yıllık süreçlerde bir evinim geçirdiği görülüyor. Bunun 9 aylık süreci anne karnında geçiyor. Bebeklik ve çocukluk dönemi fiziksel gelişimin en iyi halini yansıtıyor. Bu süreci ergenlik dönemi izliyor. 21 yaş itibariyle, karar verme mekanizması ön plana çıkıyor. 28 yaş ve sonrası dönem genç yetişkinlik dönemi olarak ifade ediliyor. Genç yetişkinliği orta yaş ve ardından yaşlılık dönemi izliyor. Tüm bu süreçler yaşam boyu kariyer gelişimi için birer basamağı oluşturuyor. Kariyer süreçleri bu geçiş dönemlerinden etkileniyor. Bu nedenle kariyer sözcüğü koşmak fiilinden türüyor. Kariyer böyle bir yapı içinde değerlendiriliyor.
Kariyer diye tanımlanan süreç yaşam boyu öğrenmeyi kapsayan uzun bir dönemi içeriyor. Bu dönem içinde birey, mekansal anlamda ve zamansal anlamda bir akışa sahip oluyor. Dünyada bulunan her canlının bir yaşam döngüsü olduğu biliniyor. Bu yaşam döngüsü içerisinde her bireyin bir yaşam halkası bulunuyor. Bu anlamda, kariyer süreçleri ile ilgili değerlendirmeyi bu çerçeve içerisinde yapmak gerekiyor. Yani yalnızca iş hayatını kariyer kavramı içinde değerlendirmek doğru bir yaklaşım olmuyor. Bireyin aile ilişkileri, arkadaşlık ilişkileri, duygusal ilişkilerini bütünsel olarak ele almak gerekiyor.
Yaşam Boyu Kariyer Gelişimi ve Kariyer Fırsatları
Bireyin kariyerinde fırsatların önemli bir yere sahip olduğu biliniyor. Bu kapsamda fiziksel fırsatlardan da söz etmek gerekiyor. Örneğin; uzun boylu bir bireyin basketbol alanında kariyer yapabilmesi fiziksel fırsatların sonucu olarak ortaya çıkıyor. Bununla birlikte, maddi ve kültürel olanakların kariyer süreçleri üzerinde etkili olduğu görülebiliyor. Evinim süreçleri içerisinde bireylerin karakteri de oluşuyor. Karakter ve kişilik kısa bir süreç içerisinde ortaya çıkmıyor. Her dönem bireyin karakter oluşumu üzerinde rol oynuyor. Karakter sürekli ve dinamik bir biçimde gelişebiliyor. Yaşanan olumlu ve olumsuz süreçler bireylerin değerlerini, karakter yapılarını etkileyebiliyor. Yaşam boyu kariyer gelişimi de bu süreçlerin tamamıyla ilişkilendirilebiliyor.
Bireyin okullar, hastaneler, bankalar kurumlarla kurduğu ilişkiler kariyer sürecinin bir parçası oluyor. Benzer bir şekilde kullanılan ürün ve hizmetler bu ilişkiler çerçevesinde değerlendirilebiliyor. Kişisel gelişim kariyer süreçleri üzerinde önemli bir rol oynuyor. Bu anlamda bir diğer önemli unsur tanınmışlık olarak karşımıza çıkıyor. Bireyin kariyeri anlamında en önemli unsurlardan biri tanınmışlık olarak görülüyor. Bu durum yalnızca belirli bir dönemli değil bebeklikten yaşlılığa tüm dönemler için geçerli oluyor. Akıllı çocuk, inatçı keçi gibi tüm tabirle bu kapsamda değerlendirilebiliyor. Bu tanınırlık durumu, eğitim yaşamını, iş yaşamını da etkileyebiliyor.
Yaşam Boyu Kariyer Gelişimi ve Ekosistem İlişkisi
Birey, bulunduğu ekosistem içerisinde bir akış içinde hayatını sürdürüyor. Fiziksel, duygusal, entelektüel ve inanç bedenini oluştururken bu ekosistem bireyi etkiliyor. “Nature” olarak tabir edilen bireyin tabiatının dışında maruz kaldığı çevresel koşullar, bireyin kariyer gelişimini etkileyebiliyor. Ağrı’da yaşayan çocukların kayak yapmayı bilmeleri, deniz kenarında yaşayan bir gencin balık tutmayı bilmesi bundan kaynaklanıyor. Bulunduğu ekosistem bireyin becerileri, yatkınlıkları, kariyer süreçleri üzerinde rol oynuyor.
Bu akış içerisinde, bireyin ilgi alanlarını, becerilerini, yeteneklerini doğru tespit edebilmek önem taşıyor. Kariyer danışmanlığı, tam da bu noktada devreye giriyor. Kariyer rehberliği ile bireyin becerilerini şekillendirmek doğru alanlara yönlendirmek mümkün oluyor. Yaşam boyu kariyer gelişimi için doğru seçimler yapmak gerekiyor. Çünkü; kariyer planlama sürecinde yapılan seçimler tüm yaşamı etkileyebiliyor. Bu anlamda kariyer planlama sürecinde uzman yardımı almak kritik bir önem taşıyor.
Kariyer bir puzzle olarak düşünüldüğünde; eğitim hayatı, meslek hayatı, ilişkiler bu puzzleın parçalarını oluşturuyor. Doğru parçaları doğru noktalara yerleştirebilmek ve bir bütün oluşturabilmek kariyer söz konusu olduğunda uzmanlık istiyor. Bölüm seçiminden, üniversite seçimine, meslek seçimine tüm süreçlerde doğru bir yol haritası izlemek gerekiyor. Bu yol haritasını kariyer rehberliği ile çizmek yolda ilerlerken problemlerle karşılaşma ihtimalini en aza indiriyor. Bireyin, fark yaratabilmesi, değer üretebilmesi ancak bu şekilde sağlanabiliyor. Yaşadığımız yüzyılın sorunlarına çözüm bulabilen bireyler yetiştirebilmek için taşları doğru yerleştirmek gerekiyor. Geleceği kurgulamak, geleceği şekillendirmek, dünyayı daha yaşanır kılmak ancak böyle mümkün olabiliyor.
Kariyer planlaması yaparken nelere dikkat edilmesi gerekiyor? Hangi alanlar yükselişte? Hangi meslekler geleceğin meslekleri olarak görülüyor? Öğrenciler bölüm seçimi ve üniversite seçimi yaparken nelere dikkat etmeli? Dijital dönüşüm mesleklerin geleceğini nasıl etkiliyor?
Son dönemlerde alternatif enerji, yeşil teknoloji, data analizi gibi alanlarda önemli değişimler olduğu görülüyor. Dijital dönüşüm hemen her alanı etkisi altına alıyor. Elbette meslekler alanları da bu dönüşümden etkileniyor. Meslekler yeniden yapılanıyor, şekil değiştiriyor, değer kaybediyor ya da değer kazanıyor. Bu noktada; öğrencilerin gerek lisans gerek lisansüstü eğitim söz konusu olduğunda seçimlerini dikkatle yapmaları gerekiyor. Bu anlamda hem bölüm seçimi hem de üniversite seçimi yaparken iyi bir değerlendirmeye ihtiyaç duyuluyor.
Kariyer Planlaması Yaparken Nelere Dikkat Edilmeli?
Kariyer planı yaparken öncelikle doğru bir eğitim planlamasına ihtiyaç duyuluyor. Öğrencilerin tercih ettikleri bölümlerin hangi konumda olduğunun dikkatle değerlendirilmesi gerekiyor. Aynı zamanda bölümlerin gelecekte hangi noktada olacağına bakılması önem taşıyor. Son dönemlerde blockchain gibi teknolojilerin ön planda yer aldığı görülüyor. Öğrencilerin yetkinliklerinin bu alanlarda yapılandırılması kariyer süreçleri için önemli bir avantaj sağlıyor.
Aynı zamanda tasarım alanının bir süredir yükselişte olan alanlar arasında yer aldığı görülüyor. Araştırmalara göre 13 insandan birinin tasarım becerilerine sahip olduğu biliniyor. Tasarım becerisine sahip olan öğrencilerin tespit edilerek doğru alanlara yönlendirilmesi önem taşıyor. Kariyer planlaması sürecini doğru ilgi alanları ve yatkınlıklar doğrultusunda yönetmek gerekiyor. Tasarım ve teknolojinin birleştiği alanların geleceğin meslekleri arasında önemli bir yere sahip olacağı öngörülüyor. Oyun teknolojileri bu alanlardan biri olarak kabul ediliyor.
Bilişim teknolojileri günümüzde dünyada en fazla alanı yönlendiren sektörlerden biri olarak kabul ediliyor. Bu anlamda, yapay zeka, data science ve makine öğrenmesinin çok önemli bir noktaya geldiği görülüyor. Bu durumun hem lisans hem de yüksek lisans düzeyinde geçerli olduğu biliniyor. Bu nedenle bu alanların çok dikkatle seçilmesi gerekiyor. Bununla birlikte; Analytics, Visual VR/AR gibi alanların da dijital dönüşümün etkisiyle değişime uğramaya başladığı görülüyor.
Dijital medya ve pazarlama öne planda yer alan bir başka alan olarak karşımıza çıkıyor. Günümüzde yükselişte olan ve gelecekte yükselişte olacak alanlar arasında yer alıyor. Oyun sektöründen, tıbbi araçlara kadar dijital medya ve pazarlamanın etkilerini görmek mümkün olabiliyor.
Kariyer Planlaması Sürecinde Ülke ve Okul Seçimi
Kariyer süreci planlanırkenbölüm seçimi kadar ülke ve okul seçimi de önem taşıyor. Her ülke ya da her üniversitenin her alanda uzmanlaşması mümkün olamıyor. Dolayısıyla doğru bölümü, doğru ülke ve üniversitede okuyabilmek kritik noktalardan birini oluşturuyor. Özellikle temel bilimler alanında öğrencinin okul seçimi önem taşıyor. Yüksek lisans ve doktora tercihlerinin dikkatle yapılması gerekiyor.
Geleceğin meslekleri arasında dört büyük mühendislik alanı yer alıyor. Bu alanlar, elektrik elektronik, makine, inşaat ve kimya mühendisliği olarak sıralanıyor. Ancak; kimya mühendisliğinin bir bölümünün artık tıp alanına kaydığı ve bu alanda değerlendirilebileceği görülüyor. Bu dört alanı seçecek öğrencilerin dijital dönüşümü ve mesleklerin geleceğini değerlendirerek seçim yapması önem taşıyor. Bu alanlarda hangi üniversitelerin ön plana çıktığına ve hangi avantajları sunduğuna dikkatle bakılması gerekiyor.
