Aba Psikoloji, Türkçeye üstbiliş olarak çevrilen Metacognition stratejilerini uygulayan bir psikolojik danışmanlık merkezidir. Metacognition yöntemiyle Aba’ya gelen farklı yaş gruplarından danışanların kendine özel düşünme süreçlerinin farkına varması ve bu süreçleri kontrol etmesi sağlanır.
Biraz daha detaylı açıklayacak olursak, Aba Psikoloji’de uyguladığımız metacognition yöntemiyle danışanlarımızın;
- kendi bilişsel süreçlerini kontrol edebilme ve yönlendirebilme becerisi kazanmasına,
- problem veya seçenekler karşısında planlama, izleme ve değerlendirme gibi yönetsel süreçleri idare etmesine;
- bilişi etkileyen faktörlere yönelik farkındalık kazanmasına yardımcı oluruz.
Son yıllarda eğitim psikolojisi dünyasının en etkin yönlemlerinden biri olarak öne çıkan ‘metacognition’, her ne kadar ilk bakışta pek aşina olmadığımız bir kavrammış gibi görünse de, aslında gündelik yaşamımızın içinde. Çünkü kaç yaşında olursak olalım metacognition, öğrenme sürecinde aktif denetim kurmamıza imkan sunarak başarılı öğrenciler ya da öğrenenler olmamızı sağlayan şey. Diğer bir deyişle ‘metacognition’, bir öğrenme görevini tamamlarken planlama, takip ve değerlendirme becerisi kazandırıyor.
Öğrenme Süreçlerinde Metacognition
Başarılı öğrenme sürecindeki kritik rolü nedeniyle, öğrencilere üstbilişsel gelişim konusunda destek vermenin önemi çok yüksek. Çünkü ‘düşünmeyi bilmek’ için ne üstbilişsel bilginin ne de üstbilişsel deneyimlerin etkisi yadsınabilir. Aba Psikoloji olarak, bireysel değişkenler, göreve bağlı değişkenler ve stratejik değişkenler olmak üzere üç farklı bilginin farkındalığını her yaş grubundan danışanlarımızı kendileri için en verimli öğrenme sürecine yönlendiririz.
Bu üç farklı bilgiden birincisi olan bireysel değişkenler, insanların bilgiyi öğrenme ve işleme süreci hakkındaki detayların farkında olmasıdır. Örneğin, günün hangi saatlerinde ve hangi ortamlarda en verimli ve üretken olduğunuzu keşfetmeniz, öğrenmek için ihtiyaç duyduğunuz ortamın farkında olmanızı sağlar. Öğlen saatlerinde kütüphanede çok iyi çalışıyor olabilirsiniz. Belki de sabaha karşı uyandığınız zaman çok daha üretken oluyorsunuzdur.
Göreve bağlı değişkenler bilgisi, bazen farklı görevler için farklı ihtiyaçlara sahip olabileceğinizi fark etmenizle başlar. Hangi bilgiyi nasıl koşullarda en etkin şekilde öğrendiğinizi ve öğrendiğiniz bilgileri işlemek için ihtiyaç duyacağınız değişkenleri keşfetmenizi sağlar. Örneğin, aynı uzunluktaki bilimsel bir makaleyi ya da romanı okumak için farklı sürelere ihtiyaç duyabilirsiniz.
Son olarak stratejik değişkenler hakkındaki bilgi bilişsel ve üstbilişsel stratejilerin yanı sıra bu stratejilerin ne zaman ve nerede kullanılacağına ilişkin koşullu bilgiyi içerir.
Üstbiliş ya da ‘metacognition’ yöntemi sayesinde, eğitimde bireysel olarak öğrencilerin başarılı ve başarısız olduğu noktalar analiz edilebilir. Öğrencilerin farklı öğrenme süreçleri ve en etkin öğrenme süreci için gerekli düzenlemeleri amaçlayan müdahalelerde bulunulur. Böylece öğrenciler, kendilerine özel veriler ışığında en verimli şekilde çalışmaya yönlendirilmiş olur.