Pandeminin getirdiği yeni yaşam koşulları içerisinde sınavlara hazırlık yapmak kolay değil. İçinde bulunduğumuz koşullar başarılı olabilmek için LGS’ye psikolojik hazırlık yapılmasını da önemli hale getiriyor. Okulda akranlarıyla beraber ders alması, ders aralarında arkadaşlarıyla sosyalleşmesi gereken çocuklar uzun süredir sadece evdeler. Üstelik artan önlemler nedeniyle günün belli saatleri dışında sokağa çıkmaları da yasak. Enerjilerini atamıyor, sosyalleşemiyor, fiziksel olarak yorulmuyor ve en önemlisi zamanlarını yönetemiyorlar.
Bu süreçte pek çok ebeveynde evde ve evden çalışıyor. Küçük bir evde herkesin bir arada çalışması gerekebiliyor. İhtiyaç duyulan çalışma koşulları, ideal sessizlik bazen sağlanamayabiliyor. Hele evde daha küçük kardeşler varsa sınava hazırlık sürecindeki bu çocukların odaklanması, organize olması ve programlı çalışması daha da zorlaşıyor.
Pandemi sürecinde çocuk olmak, öğrenci olmak ve birde sınava hazırlık yapmak gerçekten çok zor. Fakat tüm zorluğuna rağmen önümüzde kariyerimizi şekillendirecek önemli bir sınav var ve bu sınava bugünün koşullarıyla en iyi şekilde hazırlanmamız gerekiyor. Bu da LGS’ye psikolojik hazırlık yapmayı gerektiriyor. Peki neler yapmalıyız?
İyi Bir Psikolojik Hazırlık İçin Bilgi Kirliliğinden Uzak Durun
LGS’ye psikolojik hazırlık yapmak için ilk dikkat edilmesi gereken konu bilgi kirliliğinden uzak durmak. Televizyon ve sosyal medya aracılığı ile maruz kaldığımız haber kaynakları her zaman kaliteli ve doğru içerikler sunmuyor. İzlenme oranı kaygısı ile sıradan bir haber dahi kaygı verici şekilde servis edilebiliyor. Medya aracılığı ile edindiğimiz bu bilgiler kaygımızı besleyip, enerjimizi düşürebiliyor. Bu dönemde moral ve motivasyonunuzun yüksek olması çok değerli. Moralinizi yüksek tutmak ve motivasyonunuzu düşürmemek için haber kaynaklarınızı yeniden gözden geçirmelisiniz. Vaktinizi alan, enerjinizi düşüren ve güvenilirliğine emin olmadığınız bilgi kaynaklarını listenizden çıkarın.
Doğru, net ve dolaysız bilgi edinmek için Sağlık Bakanlığı ve Türk Tabibler Birliği internet kaynaklarından bilgi edinebilirsiniz. Endişeyi azaltmak için güvenilir haber kaynağınızı günde bir kez kontrol etmenizi öneririz. Ayrıca, aldığınız haberler sizi olumsuz etkiliyorsa mutlaka size moral verici haber kaynakları ile ruh halinizi dengelemenizi öneririz.
Stresiniz Artığında 3 Sorunun Cevabını Arayın
LGS’ye psikolojik hazırlık yaparken size yardımcı olacak bir etkinlikle devam edelim. Kendinizi stresli ve kaygı uyandıran bir durum içerisinde bulduğunuzda kendinize şu 3 soruyu sorun;
- Şu an Ne oluyor? (bu bir olay ya da bir düşünce, duygu, dürtü olabilir)
- Bu olan benim için tehlikeli mi?
- Peki bununla başa çıkabilir miyim?
Birinci soruda kişi olayı kendi algılayışına göre ele almalıdır. İkinci soruda bu olayın kendisi için tehlikeli olup olmadığını değerlendirmelidir. Üçüncü soruda ise tehlike söz konusu ise başa çıkmak için sahip olduğu kaynakları değerlendirmelidir. Burada sahip olunan fiziksel (bireyin sağlığı, enerjisi ve dayanma gücü vb.), sosyal (somut ve duygusal destek), psikolojik (inançlar, problem çözme becerileri, benlik saygısı, ahlaki değerler vb.) ve maddi (para, aletler vb.) başa çıkma kaynakları değerlendirilmelidir.
Bizim örneğimiz pandemi sürecinde LGS’ye hazırlanan bir öğrenci olmak olsun;
- Şu an Ne oluyor?
- Pandemi koşullarında önemli bir sınava hazırlık yapıyorum.
- Bu benim için tehlikeli mi?
- Bu benim için çok önemli bir sınav. Ona en iyi şekilde hazırlanmak istiyorum ve içinde bulunduğum koşulların bunu zorlaştırmasından endişe duyuyorum. Ayrıca sağlığım ve sevdiklerimin sağlığı için kaygılanıyorum.
- Bu duygu, düşünce ve kaygılarla başa çıkmak için ne yapabilirim?
- Eğitim imkanım devam ediyor, online eğitim alıyorum. Okulum ve öğretmenlerim eğitimimde geride kalmamam için tüm imkanları kullanıyor. Okula gidip gelirken harcadığım zaman ve fiziksel yorgunluk ev ortamında yok. Dolayısıyla enerjim daha yüksek ve daha çok zamanım var. Bu enerjiyi ve zamanı daha verimli ders çalışmak için kullanabilirim. Yalnız değilim, şu an içinde bulunduğum koşul tüm arkadaşlarım ve akranlarım için geçerli. Sahip olduğum koşullarla kimsenin gerisinde değilim.
Evdeyim, ailem yanımda ve güvendeyiz. Virüsten korunmak için gerekli önlemlere uyuyorum. Uyku düzenime, beslenmeme dikkat ediyorum.
Bu tekniği, kaygı duyduğunuz her koşulda uygulayabilirsiniz. LGS’ye psikolojik hazırlık yapmaya çalışan arkadaşlarınıza da bu tekniği önerebilirsiniz.
Nefes Egzersizleri Kaygılarınızla Başa Çıkmanızı Kolaylaştıracak
Düzenli olarak yapılan nefes egzersizleri kaygı ile başa çıkmada ve dikkati toplamada oldukça etkili olmaktadır. Nefes egzersizi yaparken, gözlerinizi kapatıp, kendinizi çok iyi ve güvende hissettiğiniz bir yerde hayal edin. Zihninizi orada tutun, bir süre o sahnede keyifli olduğunuzu düşleyin ve bir yandan da diyafram nefesi alarak 4 saniyede burundan aldığınız nefesi 8 saniyede ağzından yavaşça verin. Bu egzersizi en fazla arka arkaya 5 kez yapın. Gün içerisinde istediğiniz sıklıkla yapabilirsiniz.
LGS’ye psikolojik hazırlık sürecinde bu nefes ve güvenli yer egzersizini ihtiyaç duydukça yapabilirsiniz. Uykudan önce, sabah kalkınca, ders çalışırken ya da kaygı duyulan herhangi bir zamanda yapılabilir. Böylece sınav anında da benzer bir durumla karşılaştığınızda aynı uygulamayı yapabilir ve önceden pratik kazandığınız için daha kısa sürede odaklanabilirsiniz.
Zaman Hırsızlarından Korunun
Pomodoro ve Eat The Frog teknikleri ile zamanınızı daha verimli kullanabilir ve bir gün öncesinden yapacaklarınızın planını çıkararak gününüzü daha planlı geçirebilirsiniz. Pomodoro Tekniği için yazımızdan faydalanabilirsiniz.
Eat The Frog tekniği güne sizi en çok zorlayan, yapmayı sürekli ertelediğiniz ve yapmaktan keyif almadığınız bir işi yaparak başlamanızı öneriyor. Böylece yapılana kadar zihninizi meşgul edecek ve hatırladıkça enerjinizi düşürecek olan bu işiniz günün ilk saatlerinde tamamlanmış olacak ve günün geri kalanı sizin için daha keyifli hale gelecek.
İster Evde İster Sokakta Mutlaka Egzersiz Yapın
LGS’ye psikolojik hazırlık sürecinde egzersizin önemi büyük. Yapılan araştırmalar zihinsel, bedensel ve ruhsal olarak kendimizi daha iyi hissetmemiz için haftada en az üç kez yaklaşık 21 dakika egzersiz yapmamız gerektiğini belirtiyor. Yani, bunu yapmak için saatler harcamanıza gerek yok ve egzersizinizi risk almamak ve zorlanmamak için yürüyüş olarak da planlayabilirsiniz.
Sokağa çıkma yasağınızın olması ya da virüs kapma endişeniz size engel olmasın; youtube egzersiz videoları, telefon uygulamaları ya da sosyal medya üzerinden antrenörlerin yaptırdığı canlı yayın egzersizleri ile antrenman programınızı oluşturabilirsiniz. Azalmış aktivitenin düşük ruh hali, düşük motivasyon ve düşük enerjiye neden olduğunu göz önünde bulundurduğunuzda şu dönemde egzersiz yapmak size sınava hazırlık sürecinde çok destek olacak. Ayrıca enerjinizi yükseltmek için düzenli uyku uyumaya ve dengeli beslenmeye de özen gösterin.
Mola Vermeyi İhmal Etmeyin
LGS’ye Psikolojik hazırlık sürecinde dinlenmeye ve kendinize ders dışı zaman ayırmaya da ihtiyacınız olduğunu unutmayın. Bütün bir günü evde geçirmeniz tek odağınızın ders çalışmak olması anlamına gelmemeli. Kendinize ders çalışma aralarında minik molalar verin. Ne sıklıkta mola vereceğinizi ve kaç dakikalık molalar olması gerektiğini çalıştığınız derse ve konuya göre kararlaştırabilirsiniz. Çalışma sürelerinizi ve molalarınızı düzenlemek için pomodoro tekniğini de kullanabilirsiniz. Mola verdiğiniz sürelerde mutlaka çalışma alanınızdan uzaklaşıp, ders dışı bir uğraşla molanızı değerlendirmelisiniz.
Kendinizi Ödüllendirin
Bu zorlu dönemde azminizden ve hedeflerinizden vazgeçmeden çalışıyor, başarılı olmak için emek veriyorsunuz. Üstelik LGS’ye psikolojik hazırlık yapabilmek için sahip olduğunuz tüm kaynakları da en verimli şekilde kullanmaya çalışıyorsunuz. Yeni koşullara adapte olmaya çalıştığınız, pes etmediğiniz, elinizden gelenin en iyisini yaptığınız için kendinize sık sık teşekkür etmelisiniz. Sizi motive edecek ufak ödüllerle kendinizi mutlu etmeyi de ihmal etmeyin.
Tarihteki Her Salgın Gibi Bununda Biteceğini Ve Hayatın Normalleşeceğini Unutmayın
Belirsizliklerle karşı karşıya olmak doğamız gereği bizi kaygılandırır ve belirsiz koşullar içerisinde devam etmekte daha fazla zorluk yaşarız. Ancak bugün pandemide geldiğimiz koşullar çok daha iyimser ve önümüz biraz daha net. Her şeyden önce bugüne kadar dünya genelinde başka büyük salgınlarda yaşandı ve geçmiş yüzyılların koşulları daha yetersiz olduğu halde salgınların sonu geldi. Şu an teknoloji, tıp ve bilim alanlarındaki hızlı ilerlemelerle salgında aşının bulunduğu ve uygulamaya geçildiği bir noktadayız. Normalleşen ülkeler var ve bizim için de olası normalleşme tarihleri paylaşılıyor. Bu yüzden olumlu düşünmeli ve bu döneminde bitip eski yaşam koşullarınıza geri döneceğinizi kendinize karamsarlığa kapıldıkça hatırlatmalısınız.
Çalışma Alanı Belirleyin
Evde size ait bir odanız var ise odanızda yoksa evin sizin için çalışmaya uygun olan bir ortamında kendinize çalışma alanı oluşturun. Bu alana dikkat dağıtıcı eşyalarınızı getirmeyin, sadece çalıştığınız derse yönelik materyallerinizi ve sizi motive eden birkaç kişisel eşyayı bulundurun. Çalışma ortamınızın ev halkı tarafından işgal edilmemesi ve konsantrasyonunuzun bölünmemesi için çalışma saatlerinizde evdeki diğer bireyleri bilgilendirin. Çalışma alanınızın ısı, ışık ve oksijeninin de verimli çalışmanız için önemli detayları olduğunu göz önünde bulundurun.
Avantajları İyi Değerlendirin
Okulunuzdan, arkadaşlarınızdan ve alıştığınız öğrenme şeklinden uzaktasınız. Bunlar kabul etmekte ve uyum sağlamakta zorlandığınız, LGS’ye psikolojik hazırlık sürecinde motivasyonunuzu olumsuz etkileyen koşullar olabilir. Ancak başarılı olabilmek için bu dönemin avantajlarına odaklanabilmemiz gerekiyor. Evde olmanız, okula gidiş geliş süreleriniz hesap edildiğinde size zaman kazandırıyor. Okul sıralarında geçen bir günün sonunda duyulan fiziksel yorgunluk ev konforunda bir nebze daha azalıyor. Evdeyken daha sağlıklı beslenebiliyor ve okula geç kalma telaşı olmadan daha kaliteli uyuyabiliyorsunuz. Artan zaman ve enerjiyi derslerinize ya da keyif aldığınız ilgi alanlarınızla ilgili uğraşlara ayırabilirsiniz. Boş zaman yaratabilmek hepimizin arzusu, bu fırsatı iyi değerlendirmek gerekiyor.
“Yardım istemekten utanmayın. Tıpkı savaştaki bir asker gibi yerine getirmeniz gereken bir göreviniz var. Peki ya yaralıysanız ve başka bir askerin yardımı olmadan tırmanamayacaksanız?” – Marcus Aurelius
Ergenlik dönemindesiniz, fiziksel, duygusal ve hormonal pek çok değişiklik yaşıyorsunuz, önemli bir sınava hazırlanıyorsunuz ve tüm bunları pandemi koşulları içerisinde yapıyorsunuz. Bu zorlu koşullar altında psikolojik sağlığınızı korumaya, akademik başarınızı artırmaya ve iyi hissetmeye çalışıyorsunuz. Bu süreci yönetmekte bugüne kadar olağanüstü bir performans sergilediniz ve performansınızı devam ettirmek istiyorsunuz. Ancak yavaşlama ihtiyacı durabilir, yorulduğunuzu ya da devam etmek için desteğe ihtiyacınız olduğunu fark edebilirsiniz. Pandemi sürecinde LGS’ye psikolojik hazırlık yapmak sizin için zorlaşmaya başlarsa aileniz, öğretmenleriniz ve biz yardım istediğiniz sürece destek olmak için yanınızdayız.