İnternet ve haberleşme alanındaki devrim denilebilecek gelişmeler ekonomiyi yeni bir boyuta taşırken piyasaların rekabetçi havasını da artırdı. Kurumlar ayakta kalmak ve sürekli değişen koşullara ayak uydurmak için güçlü yöneticilere en çok ihtiyaçları olan dönemi yaşamakta. Bu nedenle günümüzde iyi bir lider nasıl olunur veya başarılı bir yönetici nasıl olunur gibi birçok tanımlama yapılıyor, eğitimler verilip yazılar yazılıyor. Öte yandan durum yazılıp çizilenler veya tanımlamalar ile liderlere ilham vermenin çok ötesinde. Başarılı bir yönetici olmak için zekâ yönetimi esaslarını bilerek çalışanların potansiyellerini tam gösterebilmelerini sağlamak gerekiyor.
1. Liderler İkiye Ayrılır
Liz Wiseman’ın görüşlerinden yola çıkılarak çoğaltan ve azaltan olarak ayırabileceğimiz iki farklı lider tanımı yapılabilir. Bu kavramların kullanılmasındaki ana sebep ise liderlerin çalışanlarının zekâ ve yetenek potansiyellerini artıran veya azaltan bir yönetim anlayışına sahip olmalarından kaynaklanıyor. Farklı kelimelerle ifade etmek ve daha iyi bir tanım yapmak gerekirse çoğaltan liderler ekiplerini geliştirirken tüm çalışanların zekâlarının %100’ünü kullanmalarına olanak tanıyor. Azaltan liderler ise takımlarının zekalarının yalnızca %50’sini kullanabilmesine sebep oluyor.
2. Zekâyı Yöneten Liderler Kimlerdir?
Bireyin zekâsının esnetildiğinde büyüyebileceği mantığını kabul eden çoğaltan liderler, herkesin aklını kullanıp problemlerin üstesinden gelebileceğine inanmaktadırlar. Ayrıca daha fazla kişi ile çalışmak yerine takımlarının yeteneklerinin tamamını kullanmalarını sağladıklarından en iyi sonuçlar da yine bu tarz liderlerin ekiplerinden çıkmaktadır. Çoğaltan liderler, mevcut takımlarını iyi kullanıp geliştirme ve araştırmalarla meydan okuyarak sorumluluklarındaki şirketleri ön görüleri ile geleceğe taşıyan kimselerdir.
3. Nasıl Başarılı Oluyorlar?
Çoğaltan liderlerin zekâ saçan kişiler olmasının en büyük göstergesi belki de onların çalışanlarına aradıkları cevabı direkt vermek yerine düşünme ve keşfedebilmeleri için gereken ortamı sağlamalarından kaynaklanmaktadır. Bu liderlerin başarılı bir yönetici olmalarında yatan diğer noktalar ise şunlardır:
-Liderler yeteneklerini en üst seviyede kullanmak isteyen insanların çalışmak istedikleri yöneticilerdir. Bu durum yetenekli liderin aynı şekildeki yetenekli çalışanla buluşması için gerekli ortamı da sağlayan etmendir.
– Herkesin düşüncesini rahatlıkla dile getirebildiği, birbirini dinleyip fikir alışverişi yapabildiği özgür ortamlar çoğaltıcı liderlerin çalışma alanlarıdır.
– Zorlayıcı görevler vermek liderlerin bir diğer yöntemidir. Bu durum çalışanların kendilerini başarısız hissetmeleri için değil; aksine onların kendi potansiyellerini görebilmeleri ve eksikliklerini giderebilmeleri içindir.
–Büyük hedefler koymak ve yatırımlar yapmak da zorlayıcı görevler ile aynı mantıktadır. Hedefe ulaşmak için çabalayan çalışanlar liderin sunduğu keşif ortamında doğru hamleyi yaparak en iyi sonuca ulaşır. Ayrıca çoğaltıcı lider edinilen sonuca tüm ekibini de ortak ederek başarıyı takımı ile paylaşır.
Kaynakça
- Liz Wiseman, Greg McKeown, “Zekâ Yönetimi & En İyi Liderler Çevrelerine Zekâ Saçanlardır!”, Mediacat Kitapları, İstanbul, 2011.
- https://insomanic.me.uk/leadership-lessons-from-multipliers-by-liz-wiseman-book-summary-b3de98e3e2d2
- https://www.med.umich.edu/finance/Are%20you%20a%20Multiplier%20or%20Diminisher.pdf