Tag Metacognition

  1. Home
  2. Entries tagged with "Metacognition"

Metacognition’a Neden ve Nasıl Başlamalı? ?

by Aba Psikoloji in Blog

“Biliyorum ama sınavlarda yapamıyorum.” Bu cümleyi duyduğumuz çok sayıda öğrenci var. Bu ifade aslında öğrencilerin öğrenme yöntemlerine dair iki eksiği ortaya çıkarıyor. Birincisi öğrencilerin tekrarla öğrenmeye çok fazla bağlı olması, ikincisiyse öğrenme konusunda kendilerini değerlendirme konusunda yeterince başarılı olmamaları. Özellikle ikincisi metacognition öğrenmenin önemini ortaya koyuyor.

İlk eksikliğe kısaca bakacak olursak, tekrar ezberleme ve örüntü eşlemeyi amaçlayan pratik ya da tekrarlayan bir uygulamadır. Bu uygulamalar, yüzeysel öğrenmeye yol açar. Öğrenciler bilgileri alır ve benzer problemlerle karşılaştıklarında çözüm üretebilirler. ancak problem farklı göründüğünde sorun yaşarlar.

Bilgiyi yalnızca ezbere bilmek, bu bilgiyi kullanmak için yetersizdir. Örneğin, Almanca kelimeleri ve gramer kurallarını ezberleyebilirsiniz; ancak Almanca konuşmak bu bilgilerden daha fazlasını gerektirir. Yani, ezberlenen bilgi yetersizdir.

Kendi becerilerini doğru değerlendirmenin önemi

İkinci eksiklik olan kendini yanlış değerlendirme, eğitim süreci için son derece önemlidir. Çünkü kişiye uygun olmayan öğrenme yollarının kullanılmasıyla sonuçlanarak verimi düşürür. Öğrenciler, bilgiye sahip olmalarına rağmen sınavlarda başarısız olmaktan şikayet ederler. Peki, bilgiye sahip olduklarını nereden biliyorlar? Kendilerini doğru değerlendiriyorlar mı?

metacognition üstbiliş

Bilgiyi edindiğine inanan öğrencilerin çoğu, aslında ödevlerini yaptığını, denemeler çözdüğünü, konu tekrarı yaptığını vs söylemek ister. Burada yanlış değerlendirilen nokta şudur: öğrenciler bu yöntemlerle genellikle kavramlara aşina olsa da bu kavramların nasıl kullanılacağını öğrenmezler. Öğrenciler, aşinalıkla öğrenmeyi karıştırabilir. Marilla Svinicki (2004) bunu Anlama Yanılsaması (Illusion of Comprehension) olarak adlandırır ve diğerleri buna akıcılığın yanılsaması demişlerdir.

Başa dönüp metacognition’a nasıl başlanmalı sorusuna cevap arayacak olursak, yukarıda sözünü ettiğimiz iki eksikliği odağımıza almak doğru bir karar olabilir. Metacognition, düşünme sürecimize dair bilgi ve düzenlemeyi ifade eder. Daha derin bir anlayış oluşturma stratejileri hakkındaki bilgimiz ve Anlama Yanılması’na dair farkındalığımız üstbilişsel (metacognitive) bilginin içeriklerini oluşturur.

Öğrencilerin üstbilişsel gelişimini nasıl destekleriz?

Düşüncemizi (öğrenme) düzenleme ve uygun öğrenme stratejileri uygulama yeteneğimiz, eleştirel olarak, özellikle üstbilişsel izleme ve değerlendirmede, öğrenme seviyemizin ve öğrenme süreçlerimizin doğru öz değerlendirmesine bağlıdır. Öyleyse, bu alanlarda öğrencilerimizin üstbilişsel gelişimini nasıl destekleyebiliriz?

Öğrencilerin daha geniş bir yelpazedeki öğrenme stratejilerini bilmelerine ve kullanmasına yardımcı olmak için bunları yeni stratejilerle tanıştırıp onlara bunları uygulama fırsatı verebiliriz. Daha derinlemesine öğrenmek için, öğrencilerin prova stratejilerinin ötesine geçmelerine yardım etmeliyiz. Daha derin bir öğrenme, bildiğimiz şeyleri genişletip birleştirmeyi gerektirir ve ayrıntılı ve örgütsel öğrenme stratejileriyle kolaylaştırılır.

Read More
Metacognition

Metacognition İle Öğrenme Süreci Güçlendirilebilir Mi?

by Aba Psikoloji in Blog

Metacognition diğer bir adıyla üstbiliş, eğitim alanında son yıllarda hızla gelişmeye başlamış bir yöntem olarak karşımıza çıkıyor. Metacognition yönteminin bu kadar çok kabul görmesinin en önemli sebebi, aktif bir öğrenme sürecinin gerçekleştirilmesinde önemli rol oynaması. Böylece bu yöntem kullanılarak öğrencilere, planlama ve değerlendirme becerileri kazandırılıyor ve sonunda öğrenme süreci güçlendirilebiliyor.

Son zamanlarda yapılan araştırmaların sonuçlarına göre de, metacognition stratejilerinin öğrencilere pek çok beceriyi kazandırdığı bilimsel olarak kabul ediliyor. Çünkü, öğrencilerin aktif düşünmesini sağlarken iyi bir öğrenme deneyimi sunuyor.

Metacognition nedir?

En genel tanımıyla;

  • öğrencinin bilişsel süreçlerini yönlendirmesi,
  • bir sorun karşısında buna yönelik planlama yapması,
  • izleme ve değerlendirme yöntemlerini kullanabilmesi ve
  • kendi bilişsel yapısına ilişkin farkındalık kazanması temeline dayanan öğrenme stratejisidir.

Metacognition yöntemiyle öğrenen çocukların özgüven düzeylerinin daha yüksek ve öğrenme motive oldukları ortaya çıkıyor. Bunun sonucunda akademik performanslarının da daha iyi olduğunu görüyoruz. Bu yönleriyle, bu yöntem öğrenme sürecini destekleyip güçlendiriyor.

metacognition

Metacognition Yöntemiyle Öğrenme

Metacognition yöntemi ile öğrenme, bireylerin üstbilişsel düşünmesini sağlama ve üst düzeyde düşünme becerisi kazandırma yönünden oldukça etkili bir stratejidir. Bireyin bilgiyi kazanma ve onu işlemesinin farkında olmasına yardımcı olur. Örneğin, bireyin en etkili öğrenme süreçlerinin hangi zaman diliminde olduğu noktasında bunu keşfini sağlar. Sabahları zihinsel performansının daha iyi olduğunu keşfeden öğrenci, daha etkili ve verimli bir öğrenme için bunu kullanır.

Metacognition yöntemi, öğrencinin iş, ödev ve diğer görevlerinde ihtiyaç duydukları hakkında farkındalık kazanmasına yardımcı olur. Örneğin, hikaye kitabının özeti ve proje ödevi olan öğrenci, hangi çalışmanın zorluğunu ve ne kadar zaman alacağını hesaplayarak çalışmalarını bu doğrultuda yönlendirir. Aynı şekilde, işyerinde farklı türden görevleri olan bir çalışan, görevlerin zorluğu, görevlerin alacağı zaman gibi faktörleri düşünerek en iyi performansını göstermeye çalışır.

Bu yöntem bireyin öğrenmeye ilişkin stratejilerinin ne zaman ve nerede kullanacağı ile ilişkili bilgi sunar. Örneğin, dil öğrenmeye çalışan bir kişi nerede, hangi koşullarda, hangi yöntemlerle, hangi eğiticilerle ve hangi uygulamalarla nasıl bir yol izleyeceğine dair tasarım oluşturur. Tüm bu metabilişsel yöntemler öğrenme sürecinin zamanlanması, planlanması, öğrenme deneyiminin kazandırılması ve güçlendirilmesi noktasında destek olmaktadır.

Read More
üstbilişsel kontrol

Üstbilişsel Kontrol İle İlişkili 4 Öğrenme Becerisi

by Aba Psikoloji in Blog

Kendi düşündüklerimizin farkında olup bildiklerimizi düzenleme ve kontrol edebilme yeteneğini kazanmak için zihnimiz belirli stratejilere ihtiyaç duyar. Bu sayede en etkili zihinsel işlemleri gerçekleştirir. Üstbilişsel kontrol ya da diğer bir tanımıyla üstbilişsel stratejiler de, zihinsel işlemleri kapsayan üstbilişsel süreci stratejik bir biçimde kullanabilme yeteneğini ifade eder.

Üstbiliş alanında yapılan araştırmaların birçoğu bu stratejiler üzerinedir. Üstbilişsel kontrolün şimdiye kadar üzerinde yoğunlaştığı 4 temel üstbilişsel beceri bulunur. Bunlar:

1 – Tahmin

Üstbiliş süreci, daha çalışmaya koyulmadan, yapacaklarımızla ilgili kendimize soru sormamızla başlar. Hedeflediğimiz şeylere ulaşmak için ne kadar zaman ve uğraş gerektiği üzerine bir tahminde bulunmak, katedilecek yol hakkında bize fikir verir. Lucangeli ve Cornoldi (1997), belirli bir işten önce yapılan ve tetiklenen tahminlerin öğrenmeyi etkilediğini belirtiyor.

Tahmin etme becerisi, öğrenenlerin karşılaştıkları görevlerin ya da durumların zorluklarını önceden görebilmelerini sağlar. Buna ek olarak, görevin zor ya da kolay olmasına göre o görev üzerinde çalışma biçimlerini (hızlı ya da yavaş) ayarlama imkânı da verir. (Desoete ve Roeyers, 2002)

Bu süreçte sorulan sorular arasında: “Bu iş için ne kadar zamana ihtiyacım var?”, “Bu konuda neler biliyorum?” soruları vardır.

üstbilişsel kontrol

2 – Planlama

Çalışma performansımızın artması ve olumlu sonuçlar elde etmemiz için stratejileri uygun bir şekilde seçmemiz ve var olan kaynakları doğru bir şekilde kullanmamız gerekir.

Düşünsel anlamda bir çalışma taslağı hazırlamak için sorulan sorular arasında: “İlk olarak ne yapmalıyım?”, “Bunu yapmaktaki amacım ne?”, “Nasıl bir çalışma sırası izlemeliyim?”, “Bana fayda sağlayacak kaynaklar neler ve onları nasıl kullanmalıyım?” soruları bulunur.

3 – İzleme

Bilişsel süreç içerisinde kendi performansımızın gidişatının farkında olmamız, emin adımlarla ilerlememize olanak tanıyacaktır. “Doğru ilerliyor muyum?”, “Bundan sonra ne yapmalıyım?”, “Neyi değiştirmeliyim?” gibi sorular, bu sürece destek sorulardır.

4 – Değerlendirme

Son aşama, “Neler öğrendim?” “Öğrendiklerim ne kadar etkili?”, gibi sorular sorarak, yapılmış olanı tekrar ele alıp değerlendirmeyi, verimliliği denetlemeyi ve hatta kullanılan stratejileri geliştirmek için değerlendirmede bulunmayı kapsar.

Üstbilişsel kontrol yeteneği her öğrenen için düşünce kontrolü ve verimliliği açısından değerli olduğu kadar öğrencilerin okullardaki öğrenme süreçlerine pozitif katkı sağlaması açısından da oldukça önem taşır.

Read More

Daha Etkili Öğrenme İçin Metacognition Nasıl Geliştirilir?

by Aba Psikoloji in Blog

Çalışmanın önemli bir kısmı neyi ne kadar çalışmanız gerektiğini bilmektir. Bir konuda uzmanlaştığınızda çalışmayı bırakmak ve ihtiyaç duyduğunuz başka konulara odaklanmak zamanı verimli kullanmanızı sağlar. Bunun için de metacognition becerisi gerekir.

Metacognition temel olarak “ne bildiğimizi bilmek” anlamına gelir. Bir konuyu ne kadar bildiğinizi düşündüğünüz ve o konudaki gerçek performansınız arasında yüksek bir korelasyon olması, yüksek bir metacognition becerisine işaret eder. Ancak çalışmalar öğrencilerin bu ayrımı her zaman yapamadığını gösteriyor. İşte, bu becerinizi geliştirmeniz için bazı yollar.

Metni kavradığınızdan emin olun

Okuduğunuz metni iyice kavramanın yollarını bulmalısınız. Araştırmacılar Anderson ve Thiede deney gruplarından çalışma metinlerini okuduktan hemen sonra veya biraz ara verdikten sonra özet çıkarmalarını istemişler. Özeti biraz ara verdikten sonra çıkaranların metacognitive becerilerinin daha yüksek olduğunu gözlemlemişler.

Metne zamanla tekrar bakmak metnin özüne ulaşmakta, anafikri kavramakta yardımcı oluyor. Aksine metni okuduktan hemen sonra geri dönmek küçük detaylara odaklanmaya, böylece metnin özünden kopmaya neden oluyor. Bu pratik, metacognition becerisini ileri taşıyor.

metacognition

Detayları hafızanızın derinliklerinden çıkarın

Hatırlamanın en temel öğrenme yollarından biri olduğu malum. Bilgileri zihinden geri çağırmak öğrenme sürecinde etkili. Ayrıca metacognition becerisini de geliştiriyor. Araştırmalara göre deney gruplarının soruları ne kadar iyi cevaplayabileceklerini tahmin etmeden önce metnin detayları hatırlamalarını istemek, “ne bildiğini bilme” becerisine olumlu katkıda bulunuyor.

Mutlaka geribildirim alın

Geribildirim almak bir şeyin doğrusunu öğrenmek için önemli olduğu kadar, metacognition becerilerini geliştirmek için de kritik. Araştırmacılar Rawson ve Dunlosky, hatırlama pratiğinin ardından soruların doğru cevaplarına dair geribildirim almanın önemini vurguluyor. Böylece öğrenmeye yardımcı olan beceri daha da geliştirilebiliyor.

Öğrencilere sıcağı sıcağına düzeltici cevaplar vermek öğrenmeyi pekiştirmenin yanısıra metacognition becerisi adına da oldukça faydalı. Sonuç olarak, öğrencilerin çalışma sürecini etkili biçimde düzenleyebilmesi için ne bildiğimizi bilmek önemli. Bunu geliştirebilen öğrenciler, iyi bildikleri bir konu üzerinde vakit kaybetmeyecek ya da bir konuyu iyice kavramadan çalışmayı bırakmayacaktır.

Yukarıda sözü edilen üç adımı uygulamak, neyi ne kadar bildiğinize dair farkındalığınızı geliştirecek ve sonuçta daha verimli biçimde çalışmanızı sağlayacaktır.

Read More
metacognition öğrenme

Öğrenme Sürecinde Metacognition ile Başarınızı Arttırın

by Aba Psikoloji in Blog

Çocukların zor problemlerle karşılaştıklarında “Ben bunu yapamıyorum.” demelerinin ardından “Peki bunu yapmak için neler yapabilirim?” gibi aktif geçişleri sağlamaları önemlidir. Bunun için, nerede tıkandıklarını, onları neyin zorladığını ve bu sorunların üstesinden gelmek için nelere ihtiyaç duyduklarını kendilerine sormaları metacognitive süreci tanımlar. Genel anlamıyla metacognition bunu sağlar.

Öğrenme süreçlerindeki tıkanıkların önünü açan üst-bilişsel (metacognitive) sorular, çocukların kaygılarını yönetmelerine, kendi öğrenme davranışlarının farkına varıp sahip oldukları yetenekleri açığa çıkarmalarına yardımcı olur.

Günümüzde yapılan birçok çalışma, erken dönemde metacognition stratejilerini öğrenen çocukların okulda ve okul dışında daha fazla başarılı olduklarını göstermiştir.

Metacognition ile öğrenme süreci doğru yönetilir

Okullarda, öğrencilere verilen dersler genellikle ne düşünmeleri gerektiği yönündedir; nasıl düşünmeleri gerektiği pek söylenmez. Metacognition yöntemi, okulda pek sık öğretilmese de öğrencilerin öğrenme süreçlerini etkileyen düşünme üzerine düşünme sürecini destekler.

Kendi zihinsel faaliyetleri üzerinde üst-bilişsel farkındalık kazanan çocuklarda gelişen bilişsel faaliyetlerden bazıları: okuduğunu anlama, algı, problem çözme, hafıza, dikkat ve sosyal iletişimdir.

metacognition öğrenme

Üst-bilişsel yaklaşım ile potansiyel gerçekleşir

Metacognition, öğrencilerin, kendi bilişsel süreçlerini kontrol edebilme ve doğru bir şekilde yönlendirme becerilerini geliştirir. Öğrenme sürecindeki bu aktif denetim sayesinde, çocuklar daha esnek ve kendilerine karşı duyarlılıklarının arttığı bir zihniyete kavuşurlar.

Baştan kestirip atmak yerine, karşılaştıkları sorunlara karşı çözüm hedefli yaklaşırlar. Bu da sahip oldukları potansiyeli gerçeğe dönüştürmeleri anlamına gelir, ki bu hayatta birçoğumuz için en büyük amaçlardan biridir.

Zihnin odaklanmasına yardımcı olur

Doğru sorular sorarak, daha yolun başındayken neye ihtiyaç duyulup duyulmadığının belirlenmesi öğrencileri büyük bir yükten kurtarır. Bu aynı zamanda zaman tasarrufu anlamına gelir ki zihin gereksiz düşünceler arasında kaybolmaktansa üst-bilişsel sorularla hedefe her zaman daha yakın durur. 

Doğru soruları sormak zihnimizin dağılmasını önleyerek, öğrenme sürecine kanalize olmamıza yardımcı olur. Daha iyi odaklanmış bir zihin, başarılı öğrenme süreci için altın değeri taşır.

Bilgi zincirini güçlendirir

Metacognition, daha önceden depolanmış bilginin geri çağırımı için etkili yöntemler sunar. Üst-bilişsel becerilere sahip öğrenciler, öğrendiklerini bir bağlamdan diğerine aktarırken zorluk yaşamazlar.

Problemleri ezberden çözmek, kısa vadeli sonuçlar taşır. Bunun yerine, karşılaşılan durumdaki inceliklerin ve detayların üst-bilişsel olarak değerlendirilmesi, bilgiyi kalıcı kılan bir yaklaşım olacaktır.

İletişimi güçlü kılar

Metacogtivie düşünce esnekliği kazanan çocuklar, karşılaştıkları durumlara farklı açılardan bakabilme becerisine sahip olur. Bu becerileri sayesinde sosyal iletişimlerini etkileyen “empati kurma” yeteneklerini geliştirmiş olurlar. Böylece öğrenmenin önüne geçen önyargılardan kurtulabilirler.

Read More
öğrenmeyi kolaylaştıran yöntemler

Öğrenciler için Öğrenme Sürecini Kolaylaştıran 4 Basit Yöntem

by Aba Psikoloji in Blog

Yeni bir şey öğrenmek keyifli olsa da, her zaman kolay değildir. Bu nedenle öğrenmeyi öğrenmek, süreci kolaylaştırmak adına atılacak en etkili adımlardan biri. Metacognition olarak daha önce de dile getirdiğimiz bu yöntem, belli bir hedefi olan pratikler ve yaklaşımlar geliştirme üzerinden işler. Öğrenme sürecinde beynimizin nasıl çalıştığını bilmek, kendi sürecimizi yönetmemize yardımcı olur.

Odaklanmış ya da gezinen zihin

Öğrenmeyi öğrenme sürecinin başında odaklanmış ve gezinen zihin arasındaki farkı görmeye çalışmamız gerekir. Bir yolculuğa çıktığınızı düşünün. Bazen en hızlı şekilde varış noktasına gitmek bazen de etrafı izleyerek ve yolda neler olduğunu fark ederek yolun sonuna ulaşmak isteriz. Bunlardan biri iyi, diğeri kötü değildir. Önemli olan hangisine ihtiyacımız olduğunu yolun başındayken tespit edebilmek.

Odaklandığımız zaman, kısa vadeli sonuçlara erişmemiz kolaylaşır. Böylece zamandan kazanır ve spesifik bir hedefe hızla varabiliriz. Bazı durumlarda buna ihtiyacımız olsa da, bazen gerçekten ne öğrenmeye çalıştığımızı anlamak için biraz daha geniş bir algıya gerek duyabiliriz. Zihnimiz gezinirken de öğrenmeye devam eder ve öğrenirken eski bilgilerimizi birbiriyle ilişkilendirmemiz kolaylaşır. Daha fazla detayı fark ederiz.

Bilgi zinciri oluşturma

Bir konuyu tüm detaylarıyla öğrenmek ve sebep sonuç ilişkisini en iyi şekilde kurmak için bilgiyi parçalara ayırmak önemlidir. Tabii öğrenme sürecinin sonunda bu parçaları bir zincir gibi güçlü ve ilişkisel olarak bir araya getirebildiğimiz sürece. Örneğin, belli başlı denklemlerin nasıl çözüleceği üzerine çalışırken, sonuca giden yoldaki detayları öğrendiğinizde bu denklemleri daha karmaşık problemlere uygulamanız kolaylaşır.

Basit bir denklemin tam olarak neyi çözdüğünü öğrenmek, (karmaşık bir problemi bir zincir olarak düşünürsek) bu denklemin hangi zincirin yerini alması gerektiğini fark edebiliriz. Bu, neden ve nasıl olduğunu sorgulamadan bir denklemi ezberden çözmekten çok daha farklıdır. Çünkü ezberden çözüm yolunu öğrendiğinizde, aynı denklemi farklı konseptlerde çözmekte zorlanabilirsiniz.

öğrenmeyi kolaylaştıran yöntemler

Metafor veya benzetmeler

Yeni bir şeyi öğrenmeye çalıştığınızı farz edelim. Öncelikle bunun öğrendiğiniz ya da öğreneceğiniz ilk şey olmadığını hatırlayın ve rahatlayın. Üstelik eski bilgileriniz – en basit olanları bile – yeni bilgiler edinmenizi kolaylaştırır. Bir örnekle açıklayalım: elektronların akışını öğrenmeye çalışıyorsunuz ve bunu tam olarak anlamakta zorlanıyorsunuz. Bunu suyun akışına benzeterek görselleştirebilir ve sizin için daha basit bir konuya dönüşmesini sağlayabilirsiniz.

Ertelemeyi erteleyin

Çalıştığınız konu sizi gerçekten zorluyorsa, kitabı kapatıp öğrenme işini başka bir zamana ertelemeyin. Gerçekten bunaldığınızı hissediyorsanız, kısa bir mola vererek çalıştığınız ortamdan uzaklaşabilirsiniz. Stratejik olarak 25 dakikalık bir çalışma süresi belirleyip sonrasında 5 dakika mola vermenin verimli sonuçlar getireceğini söyleyebiliriz. Zorlandığınız anda pes etmek yerine, farklı yollar deneyin. Sonunda başardığınızı görmek, buna değecek!

Read More

Etkin ve Etkili Ders Çalışmanın 5 Vazgeçilmez Kuralı

by Aba Psikoloji in Blog

Ders çalışmak ya da akademik başarıya götüren şekilde ders çalışmak, kişiye özgü davranışlar gerektirse de başarılı öğrencilerin belli başlı ortak özelliklerini görmezden gelmek mümkün değil. Üstelik bu özellikler, bilimsel araştırmalar tarafından da doğrulanıyor. Başarılı öğrencilerin bazı ortak davranışlarına gelin, birlikte göz atalım.

Tek seferde çok fazla çalışmazlar

Sınav gününe kadar pek kitap sayfası açmamış ya da dersleri iyi dinlememiş öğrenciler, genellikle son gün bütün konuları öğrenmeye çalışırlar. Bu genellikle pek mümkün değildir. Kısa sürede çok fazla konuyu öğrenmeye çalışmak etkin bir çalışma metodu olmayacağı gibi, sonrasında yorgun düşmenize sebep olacaktır. Bunun yerine düzenli olarak ve belli aralıklarla mola vererek çalışmanız gerekir.

En verimli zamanlarının farkındadırlar

Herkesin kendine özgü bir verimli çalışma modeli vardır. Çalışma saatleri, çalışma ortamı ve materyal kullanımı gibi değişkenlerden sizin için en idealini bulmanız yararınıza olacaktır. Buna eğitim dünyasında metacognition adı verilir. Metacognition, kendinize özel düşünme süreçlerinin farkına varmanızı ve bu süreçleri kontrol etmenize yardımcı olur.

Akademik Başarı

Her bir oturum için hedef koyarlar

Hedef dediğimiz zaman yönünüzü çok uzak bir geleceğe çevirmek zorunda değilsiniz. Bazen kısa vadeli hedefler koymak motivasyonunuzu arttırır. Başarılı öğrenciler genellikle günlük küçük hedefler koyarak ilerler. Bu sayede hem o gün içinde öğrenecekleri konuların ve tamamlayacakları çalışmanın çerçevesini çizer hem de çalışma sona erdiğinde neler başardıklarını görerek bir sonraki gün için motivasyonlarını yüksek tutmuş olurlar.

Çalışma saatlerine saygı duyarlar

Çalışma saatlerini bir işkence süresi değil, yeni bilgilerin edinildiği bir zaman zaman dilimi olarak gören başarılı öğrenciler, bu saatlerin bölünmesine izin vermezler. 50 dakika çalışmaya karar verdiyseniz, kimsenin bu 50 dakikayı elinizden almasına izin vermemeniz gerekiyor. Bu sizin kendiniz için en iyi olduğunu düşündüğünüz günlük plan ve ne siz ne de başkaları bu planı görmezden gelebilir.

Zorlandıkları konularda destek isterler

Her şeyi bilmek mümkün değil. Ne kadar başarılı olsanız da öğrenmekte zorlandığınız ya da bilmediğiniz konuları açığa çıkarmaktan çekinmeyin. Çünkü ancak bu şekilde yeni bilgiler edinme ve tam anlamıyla öğrenemediğiniz konuların detaylarını öğrenme şansı bulabilirsiniz. Arkadaşlarınızla, karmaşık gelen konuları tartışın. Bir sonuca varamazsanız öğretmenlerinizden destek alın. Birlikte öğrenmek keyiflidir!

Read More
Önyargılar - Eleştirel Düşünce

Önyargılar Öğrenmeyi Engellerken, Eleştirel Düşünce Güçlendiriyor

by Aba Psikoloji in Blog

Önyargılar, net ve mantıklı düşüncenin yolunu tıkayarak öğrenme sürecini olumsuz etkiler. Düşünce süreçlerimizin gerektiği gibi işlemesinin önündeki engellerden biri de bilişsel önyargılardır. Bilişsel önyargı, çevrenizde olup biteni nasıl algıladığınızı ve iyi yönde mantıksal kararlar verme biçimlerinizi etkiler.

Bugüne kadar tanımlanmış 100’den fazla düşünce önyargıları vardır. Bunlar insan etkileşiminin çok olduğu, kişilerin belli pratiklere zorlandığı ve başarı ile başarısızlığın test edildiği yerlerde sıkça görülür. Bu faktörlere baktığımız zaman, düşünce önyargılarının okullarda görülmesine pek şaşırmıyoruz. Ancak, şaşırmıyor olmamız, bunun önemsiz olduğu anlamına gelmiyor. Çünkü bu önyargılar, öğrencilerin öğrenme süreçlerini engelliyor.

Eleştirel düşünce bilişsel olarak güçlendiriyor

Önyargıların gölgesinde öğrenme sürecini zorlaştırmaktan kurtulmak için yapılabilecek şeyler var. Bunlardan biri de eleştirel düşünce pratiğinin geliştirilmesi. Öğrenme sürecinin verimliliği için; öğrencilerinize ya da çocuklarınıza görevlerin kendisine değil, göreve yaklaşımına odaklanmayı öğretin.

Metacognition olarak adlandırılan farkındalık geliştirme ve düşünce sürecini yönetme becerisi önyargılara savaş açmanın en barışçıl yolu. Önyargıların sınırlarından kurtulan zihin, etkin bir şekilde öğrenmeye açıktır. Peki, bunun için öğrencileri nasıl yönlendirebiliriz?

Hedef belirlemelerine destek olun

Öğrencilerin hazırlık yapmanın ne kadar önemli olduğunu ve hedef belirlemenin hayatı nasıl kolaylaştırdığını anlamasına yardım edin. İyi bir hedef belirlemek için kısa vadeli ve uzun vadeli hedefleri birbirinden ayırmasını sağlamak etkili olacaktır. Hedeflerine ulaşırken karşılaşabilecekleri sorunlar üzerine düşünmesini sağlayın. Proaktif yaklaşım daha güçlü hissetmelerini destekler.

 

Eleştirel Düşünce

Kendilerini tanımaya teşvik edin

Düşüncelerimizin ve hislerimizin farkında değilsek, onları yönetmekte zorlanabiliriz. Çocuklar ve gençler için benlik farkındalığı daha da zor olabiliyor, çünkü sürekli değişimden geçiyorlar. Günlük tutmak, bu nedenle çocuklar ve gençler için çok faydalı olabiliyor. Bunun yanı sıra günlük tutmanın, fiziksel sağlık ve zihinsel refahı arttırdığını gösteren araştırmalar bulunuyor.

Doğru soruları sormaya yönlendirin

Bir görev, ödev ya da proje söz konusu olduğunda; süreci üçe ayırmak gerekir: görev öncesi, görev sırası, görev sonrası. Her bir aşama için doğru soruları sorma becerisi kazanan çocuklar, gidiş ve düşünce yollarını belirlemekte daha başarılı oluyor. Göreve başlamadan önce, “Bu, yaptığım önceki görevlere benzer mi?” Ve “Önce ne yapmalıyım?” sorularını sormak önemlidir. Görev sırasında “Doğru yolda mı gidiyorum?” ve “Fikrini alabileceğim kimler var?” soruları önemli hale gelir.

Bu sırada öğretmenlerin ve ebeveynlerin öğrencilerin performanslarını izlemeleri ve gerekirse düzeltmeler yapmaları gerekiyor. Sonunda, bir görevin ardından, öğrenciler “Nasıl geçti?” sorusuyla, “Daha fazla geliştirmek için neye ihtiyacım var?” ve “Bir dahaki sefer farklı ne yapardım?” sorularıyla düşüncelerini geliştirebilirler.

Read More
Metacognition

Metacognition İle Kendinizi Tanıyın ve Kontrolü Elinize Alın

by Aba Psikoloji in Blog

Metacognition ya da diğer bir deyişle üstbiliş, öğrencilerin kendi öğrenme davranışlarını planladığı, izlediği, değerlendirdiği ve değişiklikler yaptığı süreçleri tanımlıyor. Metacognition ’ın genellikle, metacognitive (üstbilişsel) bilgi ve metacognitive  düzenleme olmak üzere iki farklı boyuta sahip olduğu kabul edilir.

Metacognitive bilgi, öğrencilerin öğrenme hakkında bildiği şeyleri ifade eder. Daha detaylı açıklamak gerekirse; öğrencinin kendi bilişsel yeteneklerine ilişkin bilgisi (ör. “Tarih dersinde en çok tarihleri ​​hatırlamakta zorlanıyorum”), öğrencinin belirli görevleri hakkındaki bilgisi (ör. “Bu bölümdeki karmaşık ifadelere yer veriliyor”), öğrencinin kendisine sunulan farklı stratejiler bilgisi (ör. “Önce metni tararsam genel anlamı anlamama yardımcı olur”) gibi örnekler kullanılabilir.

Metacognitive düzenleme ise, öğrencilerin öğrenmeyle ilgili yaptığı şeyleri ifade eder. Öğrencilerin bilişsel süreçlerini nasıl izlediklerini ve kontrol ettiklerini açıklar. Örneğin, öğrenci belirli bir stratejinin istediği sonuca ulaşamadığını fark edebilir ve sonrasında farklı bir strateji denemeye karar verir.

Süreç toplam üç aşamadan oluşur

  1. Planlama bu süreç için en önemli aşamalardan biridir. Bu aşamada öğrenciler öğretmenin belirlediği öğrenme hedefini değerlendirir ve göreve nasıl yaklaşacaklarını ve hangi stratejileri kullanacaklarını düşünürler. Bunu yaparken öğrencilerin kendilerine şu soruları sormaları yararlıdır:

“Yapmam istenen şey ne?”

“Hangi stratejileri kullanacağım?”

“Daha önce kullanmış olduğum, faydalı olabilecek herhangi bir strateji var mı?”

  1. İzleme aşamasında, öğrenciler planlarını uygulamaya başlar ve öğrenme hedeflerine yönelik olarak yaptıkları ilerlemeyi izlerler. Öğrenciler, gerekli durumlarda, kullandıkları stratejileri değiştirmeye karar verebilirler.
  2. Değerlendirme aşamasında, öğrenciler, kullandıkları stratejinin öğrenme hedeflerine ulaşmalarında ne kadar başarılı olduklarını belirler. Değerlendirme aşamasında şu sorular öğrencilere yardımcı olabilir:

“Ne kadar iyi yaptım?”

“Nasıl sorunlarla karşılaştım?”

“Bir dahaki sefer ne yapabilirim?”

“İyi stratejileri başka ne tür sorunlar için uygulayabilirim?”

Metacognitive

Metacognition, öğrenme üzerinde pozitif bir etkiye sahiptir

Metacognitive uygulamalar, öğrencilerin kendi ilerlemelerini izlemelerine ve sınıfta okurken, yazarken ve problem çözerken öğrenme süreçlerini kontrol etmelerine yardımcı olur. Sahip oldukları kısıtlamaların üstesinden gelebilen çocuklar, metacognitive stratejileri kullanarak potansiyellerini sonuna kadar kullanabilir ve daha fazlasını başarabilirler.

Read More
Metacognition

Metacognition: Öğrenme Sisteminizi Tanıyor Musunuz?

by Aba Psikoloji in Blog

Etkin öğrenmenin sağlanabilmesi için öğrencilerin yalnızca hafızalarını ve içselleştirdikleri dil becerilerini kullanmaları yeterli olmaz. Öğrenme sürecinin tam anlamıyla başarılı bir şekilde tamamlanması öğrencilerin kendilerine has öğrenme biçimlerini geliştirmeleriyle mümkün olur. Öğrenmeyi öğrenen kişiler sürecin kontrolünü ellerine almış olurlar. Bu da zihinsel süreçlerini etkili bir şekilde yönetme becerisi geliştirmelerini sağlar. İşte bu yolda izlenecek olan yönteme ‘metacognition’ adı veriliyor.

Metacognition öğrenmeye nasıl yardımcı olur?

Metacognition sayesinde öğrenciler öğrenme sürecine daha aktif bir katılım sağlayarak başarılı bir deneyim için tüm kaynaklarını kullanmayı başarır. Bunun için nasıl öğrendiklerini bilmeleri ve bilgi edinme, problem çözme ve görev tamamlama olmak üzere izlenecek yolun farkında olmaları gerekiyor.

Sözlük anlamı olarak baktığımız zaman metacognition terimini düşünmeyi düşünme olarak tanımlamamız mümkün. Peki, bu ne anlama geliyor? Bir örnek üzerinden gidecek olursak, iyi bir okuyucu olmak için kişinin okuyacağı metinin kendisine ne düşündüreceği üzerine düşünmek için kendine zaman tanıması öneriliyor. “Bu metin sonunda ne edinmiş olacağım?” Bu soruyu sormak metni okurken faydalı olan bilgileri öğrenmeyi hızlandıracak. Metacognition başlığı altında buna benzer pek çok yöntem öğrenme sürecini hızlandırıyor.

Kendi bilişsel ve zihinsel sürecinin farkında olmak olarak düşünebileceğimiz metacognition örneklerini çoğaltalım. Örneğin, bilgileri hatırlamak için kendi kendinize keşfedeceğiniz yöntemler, en iyi öğrenme biçiminizin ne olduğunu fark etmeniz, problem çözmek için en etkili stratejileri bulmak metacognition yönteminin parçaları olarak görülebilir.

Metacognition

Çocukların biricik becerilerini keşfetmesini sağlayın

Çocuklar kendi güçlü ve zayıf yönlerini keşfettikçe kendi öğrenmeleri üzerinde daha fazla etkili oluyor. Çünkü güçlü yönlerini kullanarak zayıf yönlerini geliştirmek için kendilerine has yöntemler bulma fırsatı buluyorlar. Bu da öğrenme sürecini yönetmek için kendi biricik becerilerini kullanmak anlamına geliyor.

Metacognition, özetle bir öğrenme sürecinden önce, süreç boyunca ve sonrasında düşünme ve ona uygun davranmayı içerir. Metacognition, bir görevi tamamlamak üzerine düşünmeye başlandığı zaman başlar. Bu sayede en etkili stratejilerin seçilmesi sağlanır ve sonuçların tatmin edici olup olmadığının düşünülmesine kadar uzun bir süreci içine alır. Bu sürecin verimli geçmesi için çocukların alternatifler denemeye ve yeni fikirler ortaya atmaya cesaret etmeye teşvik edilmesi gerekir.

Read More