Dikkat eksikliği konsantrasyon ve kişinin odaklanma yeteneğini etkileyen bir semptomdur. Bu durum, kişinin ruh halini etkileyebileceği gibi farklı sosyal sorunların ortaya çıkmasına da neden olabilir. Peki; dikkat eksikliği neden ve hangi koşullarda ortaya çıkar?
Dikkat Eksikliği Hangi Koşullarda Ortaya Çıkar?
Aile içinde yaşanan iletişim bozukluğu gibi problemler çocukta dolaylı olarak dikkat eksikliğinin ortaya çıkmasına neden olabilir. Bunun dışında fiziksel ya da duygusal şiddet söz konusu ise çocuğun dikkati bu durumdan önemli ölçüde etkilenir. Sürekli baskı gören çocuklar da dikkat eksikliğiyle karşı karşıya gelebilirler. Ebeveynler çocuklarına sürekli olarak yapması gerekenleri söylediğinde ve dikte ettiğinde; çocuk bir süre sonra bir çeşit savunma mekanizması olarak görmezden gelmeyi seçebilir. Çekirdek aile içinde gelişen bu durumun çevreye yansıması da yüksek bir ihtimaldir.
Dikkat Eksikliği Tanısı Nasıl Konur?
Peki; dikkat eksikliği tanısı nasıl konur? Bu tanı; yalnızca belirli karakteristik davranışlar göz önüne alınarak konulabilir. Bu davranışlar çocuklara ve cinsiyetlere göre farklılık gösterir. Uzmanlara göre erkeklerin dikkat eksikliğinden muzdarip olma olasılığı kızlara göre üç kat daha fazladır. Çocuklarda görülen belirtiler genellikle yetişkinlerin gösterdiği belirtilerden oldukça farklıdır. Çocuklarda dikkat eksikliğinin en büyük göstergesi; yaşına uygun olmayan ve diğer çevresel, psikolojik ya da fiziksel faktörlerden kaynaklanmayan dikkatsizliktir.
Dikkat eksikliği olan çocuklar oyuncaklarını ya da eşyalarını kaybedebilir ya da unutabilirler. Ayrıntılara dikkat etmezler ve düzensizdirler. İşleri genellikle yarım kalır ya da sıkıldıkları için işi bırakırlar. Bir olayı planlamada ve sürdürmekte, günlük aktiviteleri hatırlamakta güçlük çekerler. Unutkandırlar. Dinliyor gibi gözükseler de konuşmaları takip edemezler. Dikkat eksikliği genellikle hiperaktivite ve dürtüsellik ile birlikte ortaya çıkar.
Hiperaktivite Nedir?
Hiperaktivite, çocuklarda plansızlık ve aşırı hareketlilik ile ortaya çıkan dürtüsel bir bozukluktur. Hiperaktivite bozukluğu dürtülerin kontrol edilmesinde yaşanan güçlük sebebiyle ortaya çıkar. Çocuklar rahatsız edici davranışları kasten ya da şımarıklık nedeniyle yapmazlar. Eğer bu problem, hiperaktivite ve dürtüsellik beraber görülüyorsa; dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olarak adlandırılır.
Aileler Nelere Dikkat Etmeli?
Peki; aileler bu durumda nelere dikkat etmeli? Dikkat eksikliğinin tedavisi yoktur ve iyileşmeyen bir hastalıktır. Bu yüzden; ailelerin asıl yapması gereken çocuklarına hayatla baş etme stratejilerini öğretmek olmalıdır. Bu süreç oldukça zorlu ve uzundur. Sabır gerektirir. Ailenin vereceği destek çocuğun kendine olan güveninin gelişmesine ve bir sonraki problemi çözmek için daha cesaretli olmasına yardımcı olur. Unutulmamalıdır ki; çocuklar ebeveynlerinden öğreneceği ve aynalayacağı bilgiler dahilinde kendi benliğini oluşturur.
Çocuğun çok sık unutkanlık yaşayabileceğini hatırlamak ve bunu doğal karşılamak önemldir. Bu noktada çocuğun unutmaması için stratejiler geliştirmek yararlı olacaktır. Dikkat eksikliğinden muzdarip olan çocuklar düzenli ve yapılandırılmış ortamlarda daha kolay hareket eder ve daha kolay öğrenirler. Çocuğun dikkat eksikliğinden kaynaklanan davranışları kasten yapmadığı unutulmamalıdır. Çocuğun doğru ve başarılı davranışlarını ödüllendirmek onu motive eder. Cezalandırma yöntemine başvurmak doğru olmayacaktır. Ödüllendirmeyi seçmek her zaman daha olumlu sonuç verir.
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite hakkında daha detaylı bilgi edinmek için aba Psikoloji web sitesini ziyaret edebilir, YouTube kanalımıza abone olabilirsiniz.