IQ (intellectual quotient) testi, zihinsel engeller ile potansiyeli ölçemeye yardımcı olan bir test olarak tanımlanabilir. IQ testi sonuçlarına göre geleceğe yönelik daha doğru seçimler yapılabiliyor.

IQ Testinin Tarihi

Fransız psikolog Alfred Bined’in 1900’lü yılların başında ilk zekâ testini ortaya çıkarması ile başlayan süreç Henry Herbert Goddard tarafından yapılan ve modern olarak nitelendirilebilecek IQ testlerinin doğuşu ile ilerlemiştir. Goddard doktora derecesini 1899 yılında Clark University‘de tamamlamış bir psikolog olarak Binet Testini Fransızcadan İngilizceye çevirmiş ve testin ABD’deki çocukların temel düşünsel fonksiyonları test etmek ve zihinsel sağlıklarının teşhisini desteklemek için kullanılmasını sağlamıştır. Goddard’ın ününe gölge düşüren ve onun psikoloji tarihi içerisinde tabir yerindeyse tartışmaları bir figür olarak anılmasına neden olan durum ise düşük IQ’lu yetişkinlerin ürememesi gerektiği konusundaki düşüncelerinden ileri gelmektedir.

Kimlere Uygulanabilir?

Genel bir şekilde ifade etmek gerekirse IQ testleri meslek seçimi, personel seçimi, okul içi gelişim ile zekayı olumsuz manada ciddi şekilde etkileyen hastalıklara ilişkin klinik araştırmalarda yol göstermesi açısından kullanılmaktadır. Özellikle ilkokul çağındaki çocuklara yönelik olan testler ile çocukların gelişim evrelerindeki potansiyelleri tespit edilebiliyor. Bu sayede çocukların geleceklerine dair eğitimlerinden yetiştirilme şartlarına kadar birçok alanda isabetli bir gelişim şeması çizilebiliyor.

Yetişkinlere yapılan mental testler, kişilerin akli melekesinin yerinde olup olmadığını, kişinin özgür iradesi ile soyut ve somut işlemler yapıp yapamayacağını tespit etmeye yaramaktadır. Örneğin işe giriş durumlarında kişilerden psikiyatriden aldıkları akli meleke raporu istenmektedir.

Test Nasıl Uygulanmalıdır?

Testler uygulanırken ortamın sessiz olması birinci kural olarak sayılabilir. Bundan sonra uzman kişinin sorduğu sorulara değerlendirmeye tabi tutulan kişinin cevap vermesi beklenir. Kişinin sözel yanıtları haricinde el becerisi gibi görsel ögeler ile de tepki vermesi de izlenebilmektedir. Yaklaşık olarak 1 ila 1,5 saat arasında değişen testlerin sonuçları da yine testi yapan uzmanlar tarafından değerlendirilmektedir.

IQ Testleri ve Puanlama Sistemi

En yaygın IQ testlerinden ilki Stanford-Binet Zekâ Ölçeğidir. Buna ek olarak Wechsler Yetişkinler İçin Zekâ Ölçeği ile Wechsler Bireysel Başarı Testi de oldukça kabul gören testlerdir. Zekâ testlerinin puanlamasına değinecek olursak 130 puan ve üzeri üstün zekalı kabul edilirken, 100 ve üzeri de kişinin normal düzeylilere göre daha fazla potansiyele sahip olduğunu göstermektedir. 70 ve daha altı puanlar ise öğrenme güçlüğü ve yetersizliğini göstermektedir. Bu sonuçlar çocuklar hakkında ailelerinin erkenden önlem almaları ve çocuklarına yönelik özel yaklaşımları gerçekleştirebilmeleri için oldukça önemli göstergelerdir.

Kaynaklar