Sınav konuları çalışılırken öğrencilerin sık sık yaptığı klasik hatalar vardır. Eğer sen de “Çok çalıştım ama yapamıyorum.” diyen bir öğrenciysen mutlaka çalışma yönteminde bir problem vardır. Öğrencilerin en sık yaptığı hatalardan birisi konu çalışırken kitap okumalarını çok fazla yapmalarıdır. Ancak psikoloji biliminde öğrenmeyle ilgili araştırmalarda İngilizce’de “retrieval (geri alma)” olarak tanımlanan bildiklerimizi hatırlamayı güçlendirmenin en etkili yöntem olduğu görülmüştür. Retrieval’ı güçlendirmek bildiklerimizi daha rahat hatırlamamızı sağlayacaktır. Bilgimizi kuvvetlendirecektir.
Sınav Konuları için “Retrieval”ın Önemi
Retrieval ‘ın ne olduğunu tam olarak açıklamak nasıl çalışmanızın en faydalısı olduğunu daha iyi anlamanızı sağlayacaktır. Sınav konuları söz konusu olduğunda hazırlık sürecindeki çalışmalarda retrieval’ı güçlendirecek aktiviteler yapmak en etkili olan yöntemdir. Hafızayla ilgili yapılan araştırmalarda bir bilgiyi hatırlamak için o bilginin beyinden “geri alınması” gerektiği bulunmuştur. Sıklıkla “dilimin ucunda” durumunu yaşarız ancak bilgiyi bir türlü hatırlayamayız. Bu durumun nedeni bir bilginin yeterince hatırlanmamasıdır ama beynimizin bir yerinde yer edinmesidir. Sık tekrarlar retrieval’ı güçlendirecektir. Beyinin bilgiyi sindirmesi ve tekrardan o bilgiyi hızlıca kullanabilmesi için sıklıkla tekrar edilmesi gerekir. Sınavlarda da hatırlanması gereken büyük bir bilgi yoğunluğu vardır. Bu nedenle retrieval’ı güçlendirmek sınavlar için bilgileri hatırlama konusunda büyük fark yaratacaktır.
Konular Nasıl Çalışılmalı?
Sınav konuları çalışılırken öğrenciler bazen konu çalışmalarına daha fazla ağırlık vermektedir. Fakat bu yanlış bir uygulamadır. Önemli bir yarışma için hazırlanan satranç oyuncusundan örneklendirerek kafamızda netleştirelim. Satranç oyuncusu daha çok satrançla ilgili kitaplar mı okur bu süreçte yoksa bol bol pratik mi yapar? Bol bol pratik yapar. Benzer koşullarla karşılaşınca ne yapması gerektiğini anlamak için bol bol başkalarıyla oynayarak bunu deneyimler. Elbette kitapları da okur yeni taktikler öğrenmek için ama daha çok oyun oynayarak o taktikleri kullanarak kendini büyük turnuvaya hazırlar. Aynı şekilde sınavlara çalışırken de yapılan hatalardan en büyüğü okumalara çok fazla ağırlık vermektir. Peki konuları okumak yerine nasıl çalışılmalıdır?
Sınav konuları ile ilgili yeterli bilgi öğrenildikten sonra o bilgileri tekrar etmeniz gerekir. Ne kadarını hatırlıyorsunuz? Hatırlayamadıklarınızı not alarak onların üzerine ağırlık vermelisiniz. Sizin için terimleri öğrenmek önemli olansa terimlerle ilgili hatırlamak adına haritalar oluşturmak, soru kartları yapmak etkili olacaktır. Kendinize yazdığınız kelimeleri sorarak kendinizi test edin. Kendinize ya da bir başkasına öğrendiklerinizi anlatmaya çalışın. Sınavınız yazılıysa sınavda çıkacağını düşündüğünüz soruları yazın ve sınavdaymış gibi cevapları yazmaya çalışın. Eğer testse bol bol deneme çözerek pratik yapın. Unutmayın hazırlandığınız şey sınavın kendisi sınav konuları ile ilgili kitap yazmak değil. Bu nedenle gerekli konu çalışmasını yaptıktan sonra sınavın kendisini pratik etmeye ağırlık verin. Pratiklerinizde sıklıkla eksik çıkan konular varsa onlara dönüp tekrar ettikten sonra yeniden soru çözmeye çalışın.
Sınavlara hazırlık sürecinde yapılması gerekenler hakkında bilgi verici videolara ulaşmak için aba Psikoloji’nin YouTube kanalını takip edebilirsiniz.