Çoklu zeka kuramı zekanın çok yönlü olduğu fikrini ortaya atmaktadır. Einstein’ın da dediği gibi “Aslında herkes dahidir. Ama siz kalkıp bir balığı ağaca tırmanma yeteneğine göre yargılarsanız, tüm hayatını aptal olduğuna inanarak geçirecektir.”. Bu nedenle yeteneklerinizi bilmek ve kendinizi tanımak başarı ve mutluluğun anahtarıdır. Hem yetenekler analiz edilmeli hem de o yeteneği geliştirme yolunda bazı stratejik adımlar atılmalıdır. Peki bunu nasıl başarabiliriz? Hangi alanlara yeteneğimizin olduğunu nereden anlayabiliriz? O alanları nasıl güçlendirebiliriz?
Kuramın Alt Başlıkları
Çoklu zeka kuramı zekayı altı farklı alt başlığa bölmektedir. Müzikal zeka dediğimiz müziği algılama ve üretme konusundaki zeka, notaların çıkardığı sesleri tanıyabilme kabiliyeti gibi içerikleri barındırır. Bedensel-kinestetik zekanın belirtileri dans etmekte başarılı olmak, çeşitli spor dallarında yetkinliğe sahip olmak gibi bedenle yapılan hareketlere yatkınlık göstermektir. Sosyal zeka insan ilişkilerinde başarılı olmak, ikna kabiliyetinin yüksek olmasını barındırır. Dil becerisi yazmak ve konuşmak konusunda yatkınlık gösterenlerde yüksek olan bir zeka biçimidir. Mantıksal-matematiksel zeka sayılar ve sembollerle yapılan işlemler, matematik becerisi, bilgisayar ve kodlama gibi alanlarda başarılı olmayı sağlar. Doğa zekası doğadaki canlı cansız varlıkları ayırt edebilme ve öğrenmeyi beraberinde getirir. Son olarak da içsek zeka kendi duygularından başlayarak başkalarının duygularını anlayabilme kapasitesi yüksek olanlarda mevcut bir zeka türüdür.
Çoklu Zeka Kuramı: Ben Kimim?
Çoklu zeka kuramı doğrultusunda kendinizi tanıyabilirsiniz. Siz hangi alanlarda yeteneklisiniz ve geleceğin teknolojisine, gelişmelerine göre nasıl bir yol çizmelisiniz. Bu doğrultuda dört farklı özelliğiniz önem taşır. Birincisi kabiliyetiniz: Kabiliyet doğuştan gelen mirasımızla alakalıdır. Genetik olarak bir beceriye yatkınlığınız olabilir. Genelde anne ve babanızdan gelen özelliklerdir bunlar. Örneğin anne ve babanız sporcuysa onlardan aldığınız genetik miras doğrultusunda sizin de bedensel-kinestetik zekanızın kuvvetli olma olasılığı yüksektir. İkincisi eğitiminiz: Aldığınız eğitim sizi kabiliyetinizde başarılı olmanızı sağlayacaktır. Vücudunuz spor yapmaya yatkın olabilir ancak spor pratiği yapmadan yine başarılı olamazsınız. Bu alanda eğitim almanız gerekir.
Çoklu zeka kuramı doğrultusunda üçüncü özelliğimiz becerilerimizdir. Becerileriniz zamanı iyi yönetmek ve iletişim gibi günlük hayat becerileridir. Hangi beceriler sizin kuvvetli yanınız? Zamanı mı iyi yönetiyorsunuz yoksa iletişimde mi iyisiniz. Beceriler sonradan geliştirilebilmektedir. Kabiliyetinizden yola çıkarak hangi becerilere ihtiyacınız olduğunu belirleyerek o alanda kendinizi geliştirebilirsiniz. Sonuncusu da ilgi alanınız. Örneğin çizim yapmayı seviyorsunuz ve bu alanda kabiliyetiniz var. Ancak medyayla mı ilgilenmekten hoşlanıyorsunuz yoksa somut çizimlerden mi? Bu seçimi yapmak da sizin tercihinize ve size keyif veren unsurlara kalmıştır. Keyif almakta izleyeceğimiz yolda değerlidir.
