Koronavirüs (COVID-19) virüsü belirtileri nelerdir?

Aşağıdaki semptomlar virüsün bulaşma tarihinden sonra 2-14 gün arasında kendini gösterebilir:

*Ateş

*Öksürük

*Nefes darlığı

Acil durum belirtileri:

  • Nefes almada zorluk ve nefes darlığı
  • Göğüste kalıcı ağrı veya baskı
  • Uyanmakta zorlanma
  • Yüzde ve dudaklarda mavileşme

Yukarıdaki acil durum listesi tüm COVID-19 virüsü belirtilerinde görülmemektedir. Küçük de olsa her hangi bir hastalık belirtisi gösteriyorsanız doktorunuz ve sağlık sorumlularınızla iletişim halinde olun.

Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ’nün verilerine göre COVID-19 virüsüyle ilgili halk arasında inanılan mitler ve bu mitlere karşılık bilimsel gerçeklikler:

1. Corona virüsünün sadece sıcak ve nemli bölgelerde bulaştığına inanmak

Şu ana kadar edinilen bilgilere göre corona virüsü HER BÖLGEDE yayılma göstermeye açıktır. İklim koşullarına bakmaksızın önlem almayı sürdürün.

2.Soğuk havanın ve karın corona virüsünü öldürdüğünü düşünmek

Soğuk havanın corona virüsünü ya da diğer hastalıkları öldürdüğünü düşünmenin hiçbir mantığa sığar tarafı yoktur. Havadan bağımsız olarak normal insan vücut ısısı 36.5°C  ile 37°C arasındadır. Soğuk bir bölgeye gitseniz bile vücut ısısı bu aralığın dışına çıkmamaktadır.

3.Sıcak duş almanın corona virüsüne yakalanmayı önlediğini düşünmek

Sıcak duş almak corona virüsüne yakalanmanızı engellemeyecektir. Bir önceki mitte de açıkladığımız gibi dışarının sıcaklığı ne olursa olsun vücudunuz 36.5°C  ile 37°C arasında bir sıcaklıkta kalacaktır.

4.Sinek ısırığı yoluyla corona virüsünün bulaştığını düşünmek

Sinek ısırığının corona virüsünü bulaştırdığıyla ilgili ne bilgi ne de kanıt bulunmamaktadır. Corona virüsü damlacık yoluyla bulaşmaktadır. Virüs taşıyıcısının hapşırığı öksürüğü, tükürüğü ve burun akıntısı sonucunda bulaşmaktadır.

5.El kurutma makinelerinin corona virüsünü öldürdüğüne inanmak

El kurutma makineleri corona virüsünü öldürmemektedir.

6.Ultraviyole dezenfeksiyon lambasının corona virüsünü öldürdüğüne inanmak

Ultraviyole dezenfeksiyon lambası corona virüsünü öldürmez. Ultraviyole ışınları eli sterilize etmek ya da vücudunuzun diğer alanları için kullanılmamalıdır. Vücudunuzda enfeksiyona sebep olabilir.

7.Termal tarayıcıların coronaya kapılanları tespit etmekte etkili olduğunu düşünmek

Termal tarayıcılar ateşi olan insanları tespit etmek için etkilidir (vücut ısısı olması gereken sıcaklıktan yüksek olanlar). Bu yüzden corona virüsü sebebiyle ateşi yüksek olanlar termal tarayıcı yoluyla tespit edilebilir.

Fakat her ateşi yüksek olan corona değildir. Bunun dışında corona virüsü başlangıç döneminde olan insanlar henüz ateş belirtisi göstermiyor olabilirler çünkü ateş belirtisi corona  olan insanlarda 2 ile 10 gün aralığında başlamaktadır.

8.Klor ve alkol spreylerinin tüm vücuda sıkılmasının corona virüsünü öldürdüğünü düşünmek

Çoktan vücudunuza girmiş virüsleri sprey ya da alkol öldürmeyecektir. Tersine vücudunuza böyle bir sprey uygulamak hassas bölgeler için (göz, ağız gibi) tehlikeli olabilir. Alkol ve klor dezenfekte için bazı bölgelere kullanılabilir. Fakat doktor tavsiyesi doğrultusunda kullanmakta fayda vardır.

9.Zatürre ya da akciğer iltihaplanması için kullanılan aşıların işe yaradığını düşünmek

Diğer gribal enfeksiyonlar için kullanılan aşıların corona virüsü üzerinde bir etkisi görülmemektedir. Maalesef corona virüsü için aşı tedavisi henüz bulunmamıştır.

10.Tuzlu suyla burnu çalkalamanın corona virüsünü engellediğini düşünmek

Bunun herhangi bir etkisi görülmemektedir. Bu yöntemin yalnızca soğuk algınlığına kapıldığınızda işe yaradığına dair sınırlı kanıtlar bulunmaktadır. Fakat tuzlu suyla burnu çalkalamanın hiçbir solunum enfeksiyonunu engelleyici bir özelliği yoktur.

Alınabilecek en iyi önlem ellerinizi sık sık alkol bazlı dezenfektanlarla ovuşturmak ya da sabunla yıkamak.

Diğer alınması gereken önlemler için “Corona Virüsüne Karşı Koruyucu Önlemler” adlı blog yazımızı da okuyabilirsiniz.

Koronavirüs (COVID-19) İçin Alınabilecek Önlemler

Read More

Gittikçe yaygınlaşan corona virüsü yalnızca fiziksel değil ruhsal sağlığımızı da tehlikeye atmaktadır.

Ruhsal sağlığımız iki şekilde tehlikededir

  • Virüsün yayılmasından dolayı artan kaygı
  • Evden çıkılmadığı karantina durumunun ruhsal sağlığı tehlikeye sürüklemesi

Akıl Sağlığı Vakfı (MHF) ve Amerikan Psikoloji Birliği (APA)’ nın verdiği öneriler ve kurumumuzun “stres ve kaygı” konusundaki uzman bilgilerinden yararlanarak virüsle psikolojik olarak baş etmek için yapılabilecekleri listeledik.

1.Dayanaksız görüşlerden uzak durun

Virüsle ilgili dayanaksız bilgiler ortalıkta dolaşmakta. Edindiğiniz fazla ve yanlış bilgiler sizi korkutabilir ya da sizde ekstra kaygı yaratabilir. Bilindik ve güvenilir sağlık sayfaları ve doktorunuz gibi yalnızca güvenilir kaynaklardan bilgi almaya çalışın. Çok fazla ve bilinmeyen kaynaklardan bilgi edinmek sizi fazladan strese sokacaktır. Her duyduğunuza inanmayın. “Corona Virüsüne Karşı Koruyucu Önlemler” ve “Corona Virüsü Mitleri ve Gerçeklikleri”  blog yazılarımızı okuyarak güvenilir bilgiler edinebilirsiniz.

2.Çevrenizle iletişim halinde kalın

Özellikle karantina ve eve kapanma durumlarında çevreyle olan iletişim kesildiği için problemler yaşanabilir. İnsan sosyal bir varlıktır. Çevrenizle iletişim kurmaya devam edin. Telefon ve internet yoluyla sevdiklerinizle iletişim kurmayı sürdürmeye çalışın.

3.Günlük rutininizi sürdürün

Eve kapanmak sizi depresif hale getirebilir. Depresif ve karamsar ruh haline girmemek için günlük rutininizi sürdürebilmeniz faydalı olacaktır.

  • Yemek yeme düzeninizi koruyun
  • Uyku düzeninize dikkat edin
  • Duyduğunuz kaygıyla başa çıkmak için spor, yoga ve meditasyon yapın.

4.Çocuğunuzla konuşun

Çocuklar geleceğe bırakılacak miraslardır. Özellikle bu konuyla ilgili onları bilgilendirmek oldukça mühim. Çocuğunuzun bu konuyla ilgili ne duyduğunu ona sorun. Endişe uyandırmayacak şekilde olanları anlatın. Daha çok haber niteliğindeki bilgileri paylaşmaya çalışın. Alması gereken önlemleri ona açıklayın. Gerektiği kadar açıklama yapın  çünkü çok fazla bu konudan bahsetmeniz çocuğunuzda kaygı ve endişe uyandırabilir.

5.Sizi daha çok kaygılandıracak davranışları kontrol altına alın

Özellikle obsesif kompulsif bozukluğuna (OKB), anksiyete (kaygı) bozukluğuna, sahip bireyler böyle durumlarda diğerlerine göre daha çok endişe duyabilirler. Bu tip psikolojik sıkıntılarınız yoksa bile bu özel durumda kaygı ve endişelerinizin artması çok normal.

  • Sürekli internetten koronavirüs semptomlarını araştırmak
  • Olan olayları sosyal medya ve televizyon yoluyla sürekli, durdurulamaz bir şekilde kontrol etmek

Gibi davranışlar gereğinden fazla endişeli olduğunuzun göstergesi    olabilir.

Semptomlara yalnızca bir kere önlem almak için bakın. Sürekli incelemek sizde “Acaba bende virüsü kapmış olabilir miyim?” düşüncesi yaratabilir. Endişeden dolayı sizde olmayan belirtileri psikolojik olarak hissedebilirsiniz.

Günlük olayları takip etme oranınızı azaltın. Örneğin her akşam yalnızca bir kere haberleri güvenilir kaynaklardan takip etmek gibi uygulamalar etkili olacaktır.

Düzenli nefes egzersizleri, meditasyon ve mindfulness çalışmaları fiziksel semptom hissetme oranınızı ve stresinizi azaltacaktır.

Bu dönemde alınabilecek önlemler için şu yazımıza göz atabilirsiniz.

Koronavirüs (COVID-19) İçin Alınabilecek Önlemler

 

Read More

Yüzümüze dokunmadan duramayız. Gün içerisinde sık sık yüzümüze dokunuruz. Farkında olmadan yaptığımız bu davranış aslında DNA’mızda var. Yani anne karnındayken bile sık sık yüzüne dokunduğu görülüyor. Bunun en temel nedeni, kendimizi rahatlatma isteğimizdendir. Örneğin şaşırdığımızda, sevindiğimizde, üzüldüğümüzde hep yüzümüze dokunuruz. Yüzümüzdeki belli yerlere farkında olmadan dokunarak baskı kaslarını harekete geçirerek kendimizi rahatlatırız.

Yüzümüze dokunmamamız söylendiğinde, özellikle şu dönemlerde çok sık birbirimize söylediğimiz bu cümle, beynimiz aslında uygulanması pek mümkün olmayan zor bir komutu alır. Uzmanlar bu konuda, beynimizin aldığı bu komutların istemsizce yaptığımız için bu alışkanlığımızı önlemenin bazı yöntemleri olabilir diyor. Örneğin gözlük takmak bir önleyici olabilir. Kadınların daha rahat uygulayabileceği, makyaj yapmak da yüzümüze dokunmamıza engel olabilir. Bunlara ek olarak, ellerimize sık sık krem sürmek de bu anlamda yüzümüze dokunmamızı engelleyebilir. Burada tabii ki bu yöntemlerin uygulanabilmesi yine beynimizdeki komutları yönlendirerek ve bunu uygulamaya çalışarak hayata geçirebileceğimiz önlemlerdir.

Bu alışkanlık aslında sadece insanlara özel değil. Hayvanlarda da görülüyor. Özellikle kediler bunu çok sık yapar. Kediler doğası gereği çok sık kendilerini yalarlar. Özellikle patilerini yüzüne sürtme hareketini çok sık görürsünüz ve bu onları çok mutlu eder. Aynı şey köpekler için ve birçok hayvan için de geçerli.

COVID-19 (Koronavirüs) ülkemizde ve dünyada yaşanan bu sorun, özellikle psikolojik açıdan da değerlendirilmesi gereken bir noktada. Örneğin; şu dönem çok sık haber kanallarını izliyoruz ve doğal olarak olumlu haberler almak için yapıyoruz bunu. Ancak farkında olmadan bu durum, özellikle şu dönem bizlerde farklı psikolojik reaksiyonlara neden olabilir. Korku, anksiyete veya panik gibi duygularımızı tetikleyebilir ve bu duygular bizlerde ileri seviyede sorunlara neden olabilir. Bu durumları engellemek bizlerin elindedir. Örneğin; gün içerisinde yapacaklarınızı listeleyebilirsiniz. Belirli saat dilimlerinde film izlemek, oyun oynamak, kitap okumak gibi evde yapabileceğiniz aktivitelerle hem gününüzü verimli geçirmiş olursunuz hem de farklı konularla meşgul olmak sizi daha iyi hissettirecektir.

Read More