Çocukların fiziksel gelişim dönemleri beş farklı alt başlıkta incelenebilir. Bilişsel, ince motor, kaba motor olmak üzere üç farklı alanda fiziksel gelişim tamamlanır. Bu alanlar sırasıyla değil bir arada gelişiyor diyebiliriz. Hatta her biri bir diğerine katkıda bulunmaktadır. Gelişimi ayrı düşünmek mantıklı değildir. Gelişim kademeli gerçekleşmez. Fiziksel gelişimle beraber duygusal gelişiminde tamamlanması devam etmektedir. Fiziksel gelişimin alt dallarını bilmek ebeveynlere katkı sağlayacağı için blog yazımızda alt dalları ele almak istedik.
https://www.youtube.com/watch?v=I4AxdUBmn0M
Fiziksel Gelişim Dönemleri
1) Bilişsel Gelişim
Mantık, problem çözme ve analiz yapma fiziksel gelişim dönemleri arasında bilişsel gelişimin kapsamına girmektedir. Düşünmek ve zihinsel kavrayış bilişsel gelişimle alakalıdır. Bilişsel gelişim beyin gelişimiyle gerçekleşir. Ergenlik bitene kadar beyinde büyük değişimler gerçekleşir. Özellikle ilk 6 yıl ve ergenlik dönemi bilişsel gelişim için değerlidir. Çoğu kişi beyin gelişimi denildiğinde fiziksel bir gelişim söz konusu değilmiş gibi düşünür. Ancak beynin yapısındaki değişimler fiziksel bir yapı değişikliğini de içerisinde barındırır. Bu nedenle beynin gelişimi de fiziksel gelişime dahildir.
2) Çocukların Fiziksel Gelişim Dönemleri: Kaba Motor Gelişimi
Kaba motor fiziksel gelişim dönemleri içinde en erken gelişim gösteren öge diyebiliriz. Kaba motor çocuğun ana kaslarını ve vücudunun büyük parçalarını hareket ettirebilme kabiliyetiyle alakalıdır. Tekmelemek, yürümek, koşmak, kolu uzatmak gibi vücudun büyük parçalarıyla yapılan her türlü kas kullanımı kaba motorun kapsamına girmektedir. Örneğin tekmelemek kısa süre sonra çocuğun yapabileceği bir eylemdir. Ancak yürümek daha uzun zaman alacaktır. Kaba motor gelişimi için doğumdan 6 yaşının sonuna kadar devam ediyor diyebiliriz. Zamanla çocuk kaba motor becerilerini kullanma konusunda uzmanlaşmaya başlar.
3) İnce Motor Gelişimi
İnce motor gelişimi kaba motor gelişimi gibi kaslarla alakalı fiziksel gelişim dönemleri arasındadır. Kaba motordan farklı olarak ince motor daha küçük kas gruplarını kapsamaktadır. Parmakları hareket ettirmek ve parmaklarla nesneleri kavramak ince motor becerileriyle ilgilidir. Küçük çocukların ince motor becerileri henüz gelişmemiştir. Örneğin çok küçük bir çocuğa kalem tutturamazsınız. İnce motor kas becerileri tam olarak gelişmediği için parmaklarla kavrayamaz. İnce motor becerilerini geliştirmek için çocuklarla parmaklarla yapılabilecek oyun aktivitelerini pratik yapmak gerekir. Hamurla oynamak, boyama yapmak gibi faaliyetler ince motor becerilerini destekleyecektir.
Yazmak dışında giyinmek, kaşık tutmak gibi günlük hayattaki sık sık yaptığımız faaliyetler için de ince motor becerileri gerekmektedir. Çocuğun ince motor becerilerinin geliştiği dönemleri göz önünde bulundurarak çocuktan yaşa uygun performans beklenmesi faydalı olacaktır. Özellikle fiziksel gelişim unsurları çocuğun elinde olmayan gelişimsel süreçlerdir. Bu nedenle çocuğu zorlamanın yaşından büyük becerileri yaptırmaya çalışmanın anlamı yoktur. Hatta çocuğun psikolojik gelişimini zedeleyerek kendine güveninde problemler yaratabilir. Fiziksel gelişim dönemleri hakkında detaylı bilgi almak için aba Psikoloji ile iletişime geçebilirsiniz.