Kariyer planlaması yaparken nelere dikkat edilmesi gerekiyor? Hangi alanlar yükselişte? Hangi meslekler geleceğin meslekleri olarak görülüyor? Öğrenciler bölüm seçimi ve üniversite seçimi yaparken nelere dikkat etmeli? Dijital dönüşüm mesleklerin geleceğini nasıl etkiliyor?
Son dönemlerde alternatif enerji, yeşil teknoloji, data analizi gibi alanlarda önemli değişimler olduğu görülüyor. Dijital dönüşüm hemen her alanı etkisi altına alıyor. Elbette meslekler alanları da bu dönüşümden etkileniyor. Meslekler yeniden yapılanıyor, şekil değiştiriyor, değer kaybediyor ya da değer kazanıyor. Bu noktada; öğrencilerin gerek lisans gerek lisansüstü eğitim söz konusu olduğunda seçimlerini dikkatle yapmaları gerekiyor. Bu anlamda hem bölüm seçimi hem de üniversite seçimi yaparken iyi bir değerlendirmeye ihtiyaç duyuluyor.
Kariyer Planlaması Yaparken Nelere Dikkat Edilmeli?
Kariyer planı yaparken öncelikle doğru bir eğitim planlamasına ihtiyaç duyuluyor. Öğrencilerin tercih ettikleri bölümlerin hangi konumda olduğunun dikkatle değerlendirilmesi gerekiyor. Aynı zamanda bölümlerin gelecekte hangi noktada olacağına bakılması önem taşıyor. Son dönemlerde blockchain gibi teknolojilerin ön planda yer aldığı görülüyor. Öğrencilerin yetkinliklerinin bu alanlarda yapılandırılması kariyer süreçleri için önemli bir avantaj sağlıyor.
Aynı zamanda tasarım alanının bir süredir yükselişte olan alanlar arasında yer aldığı görülüyor. Araştırmalara göre 13 insandan birinin tasarım becerilerine sahip olduğu biliniyor. Tasarım becerisine sahip olan öğrencilerin tespit edilerek doğru alanlara yönlendirilmesi önem taşıyor. Kariyer planlaması sürecini doğru ilgi alanları ve yatkınlıklar doğrultusunda yönetmek gerekiyor. Tasarım ve teknolojinin birleştiği alanların geleceğin meslekleri arasında önemli bir yere sahip olacağı öngörülüyor. Oyun teknolojileri bu alanlardan biri olarak kabul ediliyor.
Bilişim teknolojileri günümüzde dünyada en fazla alanı yönlendiren sektörlerden biri olarak kabul ediliyor. Bu anlamda, yapay zeka, data science ve makine öğrenmesinin çok önemli bir noktaya geldiği görülüyor. Bu durumun hem lisans hem de yüksek lisans düzeyinde geçerli olduğu biliniyor. Bu nedenle bu alanların çok dikkatle seçilmesi gerekiyor. Bununla birlikte; Analytics, Visual VR/AR gibi alanların da dijital dönüşümün etkisiyle değişime uğramaya başladığı görülüyor.
Dijital medya ve pazarlama öne planda yer alan bir başka alan olarak karşımıza çıkıyor. Günümüzde yükselişte olan ve gelecekte yükselişte olacak alanlar arasında yer alıyor. Oyun sektöründen, tıbbi araçlara kadar dijital medya ve pazarlamanın etkilerini görmek mümkün olabiliyor.
Kariyer Planlaması Sürecinde Ülke ve Okul Seçimi
Kariyer süreci planlanırkenbölüm seçimi kadar ülke ve okul seçimi de önem taşıyor. Her ülke ya da her üniversitenin her alanda uzmanlaşması mümkün olamıyor. Dolayısıyla doğru bölümü, doğru ülke ve üniversitede okuyabilmek kritik noktalardan birini oluşturuyor. Özellikle temel bilimler alanında öğrencinin okul seçimi önem taşıyor. Yüksek lisans ve doktora tercihlerinin dikkatle yapılması gerekiyor.
Geleceğin meslekleri arasında dört büyük mühendislik alanı yer alıyor. Bu alanlar, elektrik elektronik, makine, inşaat ve kimya mühendisliği olarak sıralanıyor. Ancak; kimya mühendisliğinin bir bölümünün artık tıp alanına kaydığı ve bu alanda değerlendirilebileceği görülüyor. Bu dört alanı seçecek öğrencilerin dijital dönüşümü ve mesleklerin geleceğini değerlendirerek seçim yapması önem taşıyor. Bu alanlarda hangi üniversitelerin ön plana çıktığına ve hangi avantajları sunduğuna dikkatle bakılması gerekiyor.
Stratejik yetenek yönetimi ve kariyer testleri ile üniversite kabullerinde başarıya ulaşmak mümkün olabiliyor. Öğrenci adaylarının üniversite, ülke ve bölüm seçimi yaparken doğru adımlar atmaları, başarıyı beraberinde getiriyor. Öğrenci adaylarının ihtiyaçlarına ve yeteneklerine cevap verebilecek üniversitelerde konumlanmaları önem taşıyor. Benzer bir durum kariyer sürecinin inşası için de geçerli oluyor. Doğru yol haritasını takip eden birey kariyer basamaklarını adım adım tırmanıyor. Bu süreçte kariyer danışmanlığı önemli bir rol oynuyor. Stratejik yetenek ve kariyer testleri doğru ilgi alanlarını tespit edilebilmesine olanak veriyor. Peki; bu süreç nasıl gerçekleşiyor? Stratejik yetenek nedir? Yetenek ve kariyer testleri neden bu kadar önem taşıyor?
Öncelikle, “Stratejik yetenek nedir?” sorusunu yanıtlayalım… Stratejik yetenek yönetimi, bireylerin yatkınlıklarının ve ilgi alanlarının tespit edilerek yönetilmesini ve yönlendirilebilmesini ifade ediyor. Böylelikle bireylerin yeteneklerini doğru noktada konumlandırabilmesi söz konusu oluyor. Bu durum hem bireyin gelişimi açısından önem taşıyor hem de kendini gerçekleştirmesine olanak sağlıyor. Performansını en üst düzeyde sergileyebilen bireyin değer üretebilmesi mümkün hale geliyor. aba Psikoloji, yetenek testi ve kariyer testi uygulamaları ile öğrencileri doğru alanlara yönlendirebilmeyi hedefliyor. Testlerin uygulanması ile yalnızca yetenek ve yatkınlıkların tespiti mümkün olmuyor. Aynı zamanda bireylerin eksiklerinin giderilmesi de sağlanabiliyor. Yetenekler güçlendirilebiliyor, beceriler geliştirilebiliyor. Peki; yetenek ve kariyer testi uygulaması ne şekilde yapılıyor?
Stratejik Yetenek Yönetimi ve Kariyer Testi Nasıl Uygulanıyor?
Yetenek Testi ve Kariyer Testlerinin uygulanması noktasında farklı bir metodoloji izleniyor. Bu süreçte bireylere birden fazla psikolojik test uygulanıyor. Testlerden elde edilen veriler doğrultusunda her birey için özel bir planlama yapmak mümkün olabiliyor. Bu planlamalar; 3, 6 ve 12 aylık olarak yapılabiliyor. Bu kısa vadeli planlar ile gelecek 60 yıl için bir yol haritası çıkarılıyor.
Kariyer danışmanlığı bu noktada büyük bir rol oynuyor. Çünkü planlama yapılırken bireyin ilgi alanları ve yatkınlıklarının yanı sıra; geleceğe de bakmak gerekiyor. Önümüzdeki 60 yıllık süreçte, meslek alanlarının nasıl gelişeceği ve değişime uğrayacağının değerlendirilmesi gerekiyor. Sosyo-ekonomik, kültürel, teknolojik gelişmelerin dünyayı nereye götüreceğinin öngörülebilmesi önem taşıyor. Elbette bu tespitlerin yapılabilmesi uzman eliyle mümkün olabiliyor.
Stratejik Yetenek Yönetimi Neden Önem Taşıyor?
Stratejik yetenek ve kariyer testleri, bireylerin eğitim süreçleri boyunca verdikleri emeğin karşılığını almasına olanak veriyor. Doğru noktada konumlanan birey eğitim hayatı boyunca yükselen bir ivme ile ilerliyor. Doğru kariyer adımlarını izleyen birey meslek hayatında fark yaratabiliyor. Kariyerin yanlış kurgulanması bireyin yalnızca iş ya da eğitim hayatını etkilemiyor. Aile ve arkadaş çevresi, ekonomik koşullar, sosyal statü gibi birçok farklı unsur kariyer süreciyle bağlantılı olarak şekilleniyor.
Doğru kurgulanmış bir kariyer ise bireyin mutlu olması ve dünya için değer üretebilmesi anlamına geliyor. Değer üretmek ve geleceği inşa edebilecek yetkinlikte olmak 21. yüzyıl için en önemli noktalardan birini oluşturuyor. Bu anlamda yetenek yönetiminden faydalanmak önem taşıyor.
Sosyal medya kullanımı ülkemizde ve dünyada oldukça yaygın. İnternet kullanan bireylerin neredeyse ikisinden birisinin en az bir sosyal medya hesabı bulunuyor. Sosyal medyaya ayrılan zaman ise yaşa, konuma, sosyal medya dışı faaliyet sıklığına göre değişiyor. Sosyal medya bireysel, sosyal, mesleki, alışveriş, reklam odaklı kullanılabiliyor. Bireylerin sosyal medyayı kullanma nedenleri ise ilgi ve ihtiyaçlarına göre değişiklik gösterebiliyor.
Sosyal medya kullanım süreleri arttığında özellikle çocuklar ve gençler için zararlı kabul ediliyor. Ebeveynler sosyal medyanın zararlarına odaklanırken olası avantajlarını göz ardı edebiliyor. Dolayısıyla sosyal medya da dahil olmak üzere internetli veya internetsiz olarak dijital kaynaklara ayrılan zaman sınırlandırılmaya çalışılıyor. Bu kaynakların sıklıkla dikkat dağıtıcı, zaman tüketici, sosyalliği kısıtlayıcı, öğrenmeyi engelleyici olduğu düşünülüyor.
Sosyal medya kullanımı ebeveynler tarafından ödül veya ceza olarak da kullanılabiliyor. Dijital kaynaklarla, internet ve beraberinde gelen sosyal medya hesaplarıyla günümüz ebeveynleri sonradan tanıştı. Onlar için yüz yüze iletişim ve etkileşim her alanda daha değerli. Günümüz gençler ve çocukları ise dijital dünyanın içerisine doğdu.
Onların bildiği en etkili iletişim ve etkileşim yöntemi dijital kaynaklarla sağlanıyor. Birbirlerini takip ediyor, beğendiklerini favoriliyor, birbirlerinin paylaştığı içeriklere beğeni ve yorum yapıyorlar. Sevgilerini sevmediklerini takipten çıkarak veya sevdiklerini takibe alarak belli ediyorlar. Ancak günümüz gençleri için sosyal medya kullanımı sadece sosyalleşmekten veya iletişime geçmekten ibaret değil. Yine bu gençler bize sosyal medyanın çok daha geniş bir alanda faydalı şekilde kullanılabileceğini gösteriyor.
Onlar için sosyal medya dijital ve sürekli güncelleyebildikleri bir özgeçmişi ifade ediyor. Sosyal medyayı akademik veya profesyonel bilgilerini paylaşmak, ilgi ve yetenek alanlarını örneklemek için de kullanabiliyorlar. Bilgi birikimleriyle ilgili videolar çekiyor, canlı yayın yapıyor veya görsel veya metinsel içerik üretiyorlar. Rol model aldıkları kişileri, akademisyenleri, bilim insanlarını, sanatkarları bu mecralarda takip edebiliyorlar. Böylece bu kişilerin paylaştığı akademik ve profesyonel içerikleri takip edebiliyorlar. Dolayısıyla sosyal medya bilinen zararlarının yanı sıra pek çok avantajı da içeriğinde barındırıyor.
Bilinçli Sosyal Medya Kullanımı Nasıl Olmalı?
Sosyal medya kullanıcıları sosyal medya hesaplarında geçirdikleri zamanı kontrol altında tutmalılar. Sosyal mecralarda gereğinden ve amacından fazla zaman harcamamaya özen gösterilmelidir. Verimsiz ve zarar verici olduğu tespit edilen hesap ve içeriklerin takibi bırakılmalıdır. Olumsuz etkiden kurtulmak için mutlaka pozitif uyaranlara zaman ayırılmalıdır. Gerçekdışı, kanıta dayalı olmayan, spekülatif bilgiler olabildiğince az takip edilmeli, kaynağı belli olmayan bilgilere itibar edilmemelidir.
İçerik paylaşırken veya başkaları tarafından hazırlanmış bir içeriği başkalarına iletirken mutlaka kaynağın güvenilirliği araştırılmalıdır. Mahremiyete, kişisel verilerin gizliliğine önem verilmeli yasal yaptırımlara yönelik bilgi edinilmelidir. Hesabın veya bilgilerin çalınmasına, çoğaltılmasına ve izinsiz kullanılmasına yönelik alınabilecek önlemler araştırılmalıdır. İçerik üretirken veya başka içeriklere yorum, değerlendirme yaparken topluluk kurallarına uygun hareket etmeye özen gösterilmelidir. Kazanç elde edilen hesaplar için mutlaka yasal süreçler tamamlanmalıdır.
Sosyal Medya Kullanımı Nasıl Avantaja Çevrilebilir?
Sosyal medya bilinçli kullanılmadığında pek çok alanda gelişimi zedelemekte, sosyal ve psikolojik açıdan kişiye zarar vermektedir. Sosyal medyanın avantaj veya dezavantajlarını belirleyen kişinin bu platformları hangi amaçla ve ne sıklıkta kullandığıdır. Bilinçli kullanım sıklığı ve şekli öğrenildiğinde sosyal medya kişisel, mesleki, akademik ve sosyal gelişime katkı sağlamaktadır.
Peki sosyal medyayı yapıcı yönde kullanmak için nasıl bir kullanıcı modeli oluşturmak gerekir? Sosyal medya kullanım sıklığımız ve kullanım şeklimiz nasıl olmalıdır?
Sosyal medyanın avantajlarından nasıl faydalanabileceğinizden bahsetmeden önce kısaca sosyal medya kullanımı avantajları neler değinelim;
Sosyal Medyanın Avantajları
Sosyal medya aracılığı ile bulunduğunuz yerden dünyanın herhangi bir köşesine erişebilirsiniz. Fiziken orada bulunmasanız da merak ettiğiniz ve öğrenmek istediğiniz her türlü bilgiye sosyal medya aracılığı ile ulaşabilirsiniz. Sadece bilgi edinmek de değil sosyal medya sayesinde hiç gitmediğiniz veya şu an gidemediğiniz yerlerden kişilerle iletişime geçebilirsiniz. Onlarla tanışabilir, internet aracılığıyla görüşebilir, network ve sosyal ağınızı geliştirebilirsiniz.
Sosyal medya kullanımı sayesinde farklı ülkeleri, kültürleri, dinleri tanıyabilirsiniz.
Dünyanın neresinde olursa olsun sizinle benzer ilgiye, yeteneğe, beğeniye, fikir, inanç ve düşünceye sahip bireylerle tanışabilirsiniz. Onların içeriklerini takip edebilir, onların içeriklerinden beslenerek kendinizi geliştirebilirsiniz.
Sevdiklerinizle, okul, iş veya etkinlik arkadaşlarınızla görüntülü konuşabilir, birbirinizden anlık haberdar olabilirsiniz.
Dersler, ödevler, toplantı notları, sunumlar ve benzeri konularda kaçırdığınız bilgileri, içerik ve dokümanları alabilirsiniz.
Sosyal medya aracılığıyla bilgi, fikir, doküman, içerik alışverişi yapabilirsiniz.
Sosyal medya kullanımı ile kendinize maddi kazanç da yaratabilirsiniz. Büyük sosyal medya hesaplarının yöneticiliğini yapabilir, kurumsal hesaplar için içerik üretebilirsiniz.
Sosyal medya hesaplarınızda anlaşmalı marka ve ürünlerin reklamını yapabilir, influencer olabilirsiniz.
Sosyal medya hesapları üzerinden iş başvurusu yapabilir, işverenlere özgeçmişinizi, sizinle ilgili fikir edinebilecekleri içerikleri paylaşabilirsiniz.
İnsanlara bilginizi, yeteneğinizi, fikirlerinizi varsa ürünlerinizi tanıtabilir, geniş kitlelere erişebilirsiniz. Bir sanatçıysanız eserlerinizi yayınlayabilir, satışa veya beğeniye sunarak reklamınızı yapabilirsiniz. Bir yazarsanız kitaplarınızı, bir üreticiyseniz ürünlerinizi tanıtabilirsiniz.
Sosyal medya aracılığıyla sizi seven, sizi model alan kişilerle iletişim kurabilir, canlı yayınlar yapabilirsiniz.
Sosyal medyada takip ettiğiniz diğer hesaplar aracılığıyla zorlandığınız alanlara yönelik bilgi alabilir ve motivasyon geliştirebilirsiniz. Örneğin; sağlıklı beslenmek veya düzenli spor yapmak istiyor ancak bir türlü rutine dönüştüremiyor olabilirsiniz. Sağlıklı beslenme ve spor sayfalarını takip ederek algı çemberinizi daraltabilirsiniz. Böylece bu içeriklere gün içerisinde maruz kalarak kendinize de farkındalık kazandırmış olursunuz.
Bu tarz motivasyon ihtiyacı duyduğunuz konularda sosyal gruplara katılabilir, grup psikolojisiyle motivasyonunuzu artırabilirsiniz.
Peki Avantajları Nasıl Kullanışlı Hale Getirebiliriz?
Bilinçli sosyal medya kullanımı sayesinde elde edebileceğimiz avantajları aslında pek çoğumuz biliyoruz. Çünkü her gün bu avantajlardan faydalanarak başarısını ve kazancını artıran hesaplara denk geliyoruz. Ancak konu kendi avantajlarımızı yaratmaya geldiğinde nereden başlayacağımızı bilmiyoruz. Sosyal medyayı daha verimli kullanabilmek için yapmamız gereken ilk şey hedef belirlemek olmalı. Sosyal medyayı verimli kullanarak ne elde etmek istediğinize karar vermelisiniz.
Para kazanmak mı, profesyonel bir görünüş kazanmak mı, daha fazla takipçiye ulaşmak mı? Hedefiniz bunlardan biri olabileceği gibi çok daha farklı konuya yönelik de olabilir. Hedefinizi belirledikten sonra hangi alanda içerik üretmek istediğini ve hedef kitlenizi belirlemelisiniz. Örneğin; Hedef kitleniz genç kadınlar olabilir ve içeriğinizde bijuteri ürünleri veya giyim olabilir. Hedefiniz ise sosyal medya kanallarından satış yaparak para kazanmak olabilir.
Veya doktor olabilirsiniz ve sosyal medya kullanımı ile uzmanlığınıza yönelik deneyimlerinizi paylaşarak prestij kazanmak istiyor olabilirsiniz. Ameliyat öncesi, sonrası görseller veya hasta röportajları paylaşabilirsiniz. Daha fazla kişiye ulaşmak için uzmanlığınızla ilgili ücretsiz bilgilendirme yayınları yapabilirsiniz. Eğer ticaret odaklı kullanıcıysanız indirim yapabilir, kampanya düzenleyebilir, hediyeler verebilirsiniz.
Bilinçli sosyal medya kullanıcısı olmak için hedefinizi, içeriğinizi, kitlenizi belirlediniz. Peki bu mecrada varlık sürdürmek için farklı neler yapabilirsiniz? Öncelikle düzenli içerik üretmeniz, gelen mesaj, yorum gibi etkileşimlere hızlı dönüş yapmanız gerekmektedir.
Verdiğiniz bilgilerde veya sattığınız ürünlerde güven sağlamanız da oldukça önemli. Kanıta dayalı olmayan bilgiler vermemeniz veya başkasına ait içerikleri kendinizinmiş gibi sunmamanız, mutlaka referans vermeniz gerekir. Aynı zamanda bir ürün satıcısıysanız ürününüzün kalitesinin veya kusurlarının da arkasında olmalı, tüketiciyi mağdur etmemelisiniz.
Tüm bunları başarıyla gerçekleştirdiğinizde sosyal medyayı daha bilinçli ve avantajlı kullanmaya başlamış olacaksınız. Ancak sosyal medyayı üretici olarak değil takipçi olarak da kullanabilirsiniz. Bu durumda da sosyal medya kullanımı sürenizi kontrol altında tutmanız, size katkısı olmayacak içeriklere ayırdığınız zamanı düzenlemeniz önerilmektedir. Enerjinizi, motivasyonunuzu düşüren içerikleri takip etmemeniz de sosyal medyadan olumsuz etkilenme oranınızı düşürecektir.
Sosyal Medya Kullanımı Ne Zaman Zarar Verir?
Günümüzde artık doğmamış bebeklerin dahi adına sosyal medya hesapları açılmaktadır. Çocuklar erken yaşlardan itibaren sosyal medya hesaplarını takip etmekte ve kendileri de içerik üretmektedir. Takip edilen ve üretilen içeriklerin bilinçli bir yetişkin tarafından takip edilmemesi sonucunda çocuklar bilişsel, sosyal ve duygusal açılardan zarar görebilmektedir.
Aynı zamanda sosyal medya kullanım sıklığı ve süresi de zararlı olabilmektedir. Bu zararlar kimi zaman bilişsel, kimi zaman duygusal ve sosyal olabilirken kimi zamansa yaşamsal olabilmektedir. Günümüzde gerçekleşen kazaların büyük çoğunluğunda araç başında telefon kullanımı rol oynamaktadır. Araç kullanırken telefonla görüşmek, video çekmek, sosyal medyaya girmek büyük risk teşkil etmektedir.
Yine sosyal medyada paylaşmak üzere geniş kitlelere erişmek ve dikkat çekmek amacıyla yapılan riskli davranışlar ölümle veya ağır sakatlıklarla sonuçlanabilmektedir.
Peki Bilinçsiz Sosyal Medya Kullanımı Bireylere Nasıl Zarar Veriyor?
Sosyal medyada bilerek veya bilmeyerek mahremiyet sınırları ihlal edilebilmektedir. Kimi bireyler eşlerinin, çocuklarının, tanıdıkları veya tanımadıkları kişilerin görüntülerini izinsiz olarak sosyal medyada paylaşabilmektedirler. Kimi zamansa bireyler birbirlerine zarar verme kastıyla konuşma, yazışma gibi mahremiyet dahilindeki yazışmaları veya mahremiyet kapsamındaki fotoğraf ve görüntüleri ifşa edebilmektedir.
Sosyal medya kullanımı gerçek kişiler, kurumlar veya sahte kişi ve kurumlar tarafından da gerçekleşebilmektedir. Sahte hesaplar aracılığıyla dolandırıcılık, istismar, veri hırsızlığı yapılabilmektedir. Yine sahte hesaplarla kişi ve kurumlar olmadıkları nitelik ve özelliklerle kendilerini tanıtabilmektedirler. Bu kişi ve kurumlarla kurulan iletişim ve ilişki sonucunda fiziksel, duygusal ve maddi zararlar yaşanabilmektedir.
Sosyal medya her ne kadar ismi sosyal olsa da bireyleri yalnızlaştırabilmektedir. Bireyin gerçek yaşamda ailesiyle, arkadaşlarıyla geçireceği zaman sosyal medya nedeniyle kısıtlanmaktadır. Üstelik buradaki renkli dijital dünya gerçek yaşamın cazibesini de azaltmaktadır. Aynı evin içerisinde farklı odalarda sosyal medyadan yazışarak iletişim kuran kardeşler, eşler bulunmaktadır.
Sosyal medya kullanıcıları kullanım sıklıklarıyla ilişkili olarak yazışarak anlaşmayı sözel iletişime tercih edebilmektedir. Bu bireyler sosyal yaşamda gerçek sosyal etkinliklere katılsalar dahi sosyal medya kullanımı aynı yoğunlukta devam etmektedir. Aynı masada oturup birbirlerinin yüzüne bakmaksızın telefonla zaman geçiren arkadaş gruplarına, çift ve ailelere sıklıkla denk gelebilirsiniz. Bu durum ilişkileri ve iletişimi zedelemektedir.
Sosyal medyanın özgüven zedeleyici, olumsuz beden algısını tetikleyici ve mutsuzluğu artırıcı rolü de olabilmektedir. Çünkü sosyal medyada paylaşılan kişisel içerikler çoğunlukla kişilerin en mutlu oldukları anlara yöneliktir. Sürekli mutlu yüzlerle karşılaşan bireyler kendi yaşamlarını sorgulayarak sürekli mutlu olamamalarının üzüntüsünü yaşamaktadır.
Sürekli bakımlı, şık giyimli, fit görünüme sahip akranlarını gören bireyler kendi görünüş ve tarzlarını sorgulamaktadır. Tüm bu etkenler bireyin kendisini geri kalmış ve yetersiz hissetmesine neden olabilmektedir.
Sosyal medya kullanımı kontrolsüz ve bilinçsiz gerçekleştirildiğinde özgüven eksikliği, depresyon, yalnızlık, öfke hislerine yol açabilir. Ayrıca dikkati sürdürme, odaklanma ve öğrenme güçlüğüne, iletişim ve algı sorunlarına yol açabilir. Buna karşılık bilinçli kullanım kişisel, mesleki, sosyal ve duygusal gelişime katkı sağlar. Kişinin akademik ve profesyonel kariyerinde fark yaratmasını ve gelişmesini destekler.
Lise alan seçimi akademik ve mesleki yönelimimizi belirleyen en önemli aşamalardan birisi. Ancak bu aşamanın bilinçli ve verimli değerlendirilebilmesi için seçim sürecine gelmeden önce öneminin fark edilmesi gerekiyor. Alan seçimi ne kadar doğru yapılırsa bireyin akademik başarı ve mesleki doyum olasılığı o kadar yüksek oluyor. Ancak henüz lise eğitiminin başında yapılan bu seçim gencin geleceğine yönelik net kararlar vermesini zorlaştırabiliyor.
Aslında bu seçimi lisede yapılacak bir seçim olarak da düşünmemek gerekiyor. Mümkün olabildiğince erken dönemde hatta okul öncesi dönem itibariyle bireyin yönelimlerinin belirlenmesi gerekiyor. Karakteristik özellikler, ilgi ve beceriler, zeka alanı, öğrenme stili lise alan seçimi açısından önemli rol oynuyor.
Karakterimizin yaşamın ilk 6 yılında şekillendiğini, ilgi ve becerilerimizin de yine bu dönemlerde keşfedildiğini biliyoruz. Dolayısıyla okul öncesi döneme yönelik farkındalık gözlem ve bilinçli yönlendirme kariyerimiz için büyük önem arz ediyor. Zeka alanı, öğrenme stilleri de yine ölçme, değerlendirme yöntemleriyle kolayca tespit edilebiliyor.
Yine yaratıcılık ve özgünlüğün bu dönemde desteklenmesi ve pekiştirilmesi gerekiyor. Yaratıcı olabilmek ve özgün kalabilmek kariyer gelişiminde ayırıcı özellikler olarak karşımıza çıkıyor. Alan seçimi yaparken son sözün öğrencide olması ve öğrencinin seçim sürecinde etki altında kalmaması gerekiyor.
Seçim yaparken pek çok gencin son kararı öğretmenlerine veya ebeveynlerine bıraktığını veya arkadaşlarının seçimlerinden etkilendiklerini görüyoruz. Oysa alan seçimi gelecekteki mesleğimizi ve bir nevi yaşam biçimimizi belirleyen çok önemli bir adım. Seçtiğimiz alan bize meslek seçmek, profesyonelleşmek için yön verecek.
Bu seçimden sonra bazı mesleklere yönelme şansımız kalmamış olacak. Dolayısıyla lise alan seçimi önemli ve geri dönüşü zor olan bir karar sürecini içeriyor. Bu seçimi yaparken etki altında kalmamak, bağımsız düşünebilmekse özgüven, sorumluluk alma ve karar verebilme becerilerini gerektiriyor. Yine bu becerilerin kazanılması da okul öncesi dönemlere denk geliyor. Dolayısıyla alan seçimi yapmak için lise yıllarını beklemeden çok daha erken dönemde geleceğe yatırım yapmak gerekiyor.
Lise Alan Seçimi Yeterince Önemsenmezse Gelecek Kaygısı ve Mesleki Tatminsizlik Kaçınılmaz Olabilir
Yazımızın girişinde alan seçiminin kariyer gelişimimiz açısından ne denli önemli olduğuna değindik. Ancak yine belirttiğimiz gibi bu seçimin önemi pek çok genç tarafından geç fark edilir. Bilinçli ve deneyimli aile, bilinçli eğitmenler, okul veya özel danışmanlık gencin farkındalığını artırmakta etkili olabilmektedir. Ancak genç bu etkenlerden uzak kalıyorsa veya alan seçiminin önemini küçümsüyorsa seçim sürecine yeterli özeni göstermeyecektir.
Seçim yaparken gereken ilgi ve özenin gösterilmemesi ise seçim dönemi geldiğinde doğru karar vermeyi zorlaştırır. Sağlıklı karar verebilmek için gencin kendini iyi tanıması, ilgi ve becerilerinin farkında olması gerekir. Ne istediğini, nelerden keyif aldığını bilmesi seçim sürecini kolaylaştıracaktır. Lise alan seçimi karakter, beceri, ilgi, zeka alanı ve öğrenme stili kadar akademik başarıyla da ilişkilidir.
Pek çok öğrenci orta öğretimden liseye geçişte bocalar. Bu bocalamanın nedeni ortam değişikliği, arkadaş ve eğitim kadrosundaki değişim ve artan kurallar nedeniyle olabilmektedir. Ancak bocalamanın en önemli nedeni lise eğitiminin ergenliğin zorlu dönemine denk gelmesidir. Ergenlik dönemine yönelik belirti ve sorunlar gencin lise eğitimine odaklanmasını zorlaştırabilmektedir.
Artan fiziksel, hormonal değişiklikler sonucu genç bedenine yabancılaşmakta ve dikkatini derslerinden daha çok kendine ve akranlarına yönlendirebilmektedir. Dolayısıyla lisenin ilk yılı bocalama ve zorlanmalarla geçebilmekte ve ders notlarında düşüşler yaşanabilmektedir.
Öğrencinin Akademik Yükü Artabilir
Lise alan seçimi öğrencinin hangi alana yönelmek istediği kadar alan derslerine yönelik başarısıyla da ilgilidir. İlk sene öğrenciler tüm alanlara yönelik genel bir giriş eğitimi alırlar. Türkçe, Matematik, Fizik, Kimya, Biyoloji, Tarih, Yabancı Dil, Coğrafya gibi tüm alan derslerini alırlar. Yıl sonunda genel not ortalamaları ve derslere yönelik başarıları alan seçimlerine de etki eder.
Öğretmenler seçim sürecinde sınıf içi katılıma, sınav sonuçlarına ve gözlemlerine dayanarak yönlendirme yapabilirler. Dolayısıyla ilk yıl derslerine yeterince önem vermediğiniz için alan derslerinden düşük skorlar almış olabilirsiniz. Sayısal seçmek istiyor ve bu alanda ilerlemeyi hedefliyor ama ders notlarınız düşük olduğu için bu alanı seçmenize referans olunmuyor olabilir. Bu aşamada farklı bir alana geçiş yapmak zorunda kalabilirsiniz.
Düşük notlar yetersiz çalışmanın ve bilgi eksikliğinin sonucu olabilir. Bu da alan seçimi yaptığınızda arkadaşlarınızdan daha geride başlamanıza ve eşit sürede daha fazla konuyu tamamlamaktan sorumlu olmanıza neden olabilir.
İstemediğiniz bir alanı seçmek zorunda kalmanız ise akademik motivasyonunuzun düşmesine neden olur. İlginizin ve belki yatkınlığınızın olmadığı bir alanda eğitiminize devam ediyor olmanız yine akademik yükünüzü artıracaktır. Keyif almadığınız dersleri öğrenmek ve sürdürmek için arkadaşlarınızdan daha fazla enerji harcamak zorunda kalabilirsiniz. Üstelik bu motivasyon eksikliği sade3ce lise eğitiminizde değil tüm kariyerinizde de rol oynayabilir.
Hatalı alan seçimi sonucunda yöneleceğiniz meslekler de çoğunlukla hayal ve hedeflerinizle örtüşmeyecektir. Dolayısıyla bir ömür boyu mesleki motivasyon eksikliği ve tatminsizlik yaşamanız olasıdır. Gençler lise alan seçimi sürecinde ve sonrasında bu gerçekle yüzleşirler ve yolun başında gelecek kaygıları kendini hissettirmeye başlar.
Lise Alan Seçimi Doğru Yapıldığında Akademik ve Profesyonel Başarı Olasılığı Yükseliyor
Alan seçimine yeterli önem verilip hazırlık yapıldığında ise öğrencinin seçiminden alacağı verim artıyor. Hedefine, hayallerine, bilgi, ilgi, beceri ve yetkinliklerine uygun bir alana yönelen öğrenci lise eğitimine çok daha motive şekilde devam ediyor. Kendi seçimini yapmış olmak ve seçiminin sorumluluklarını üstlenmek gencin eğitim hayatında karşılaştığı zorluklarla daha kolay baş etmesini de sağlıyor.
Alan seçiminde etkin rol oynayan öğrenci sorumluluk almanın yanı sıra eğitiminde daha ilgili ve farkındalıklı oluyor. Bu öğrenciler akademik başarılarını ve kendilerini nasıl daha iyi geliştirebileceklerini önemsiyor ve irdeliyorlar. Lise eğitimi süresince üniversite sınavına daha planlı ve programlı hazırlanıyor, meslek seçimi için ön hazırlık yapıyorlar. Sınava hazırlık dışında kişisel gelişimlerine ve donanımlarına da önem veriyorlar.
Bu bireyler lise alan seçimi sonrasında kariyerlerinde nasıl fark yaratabileceklerini ve öne çıkabileceklerini araştırıyorlar. Yabancı dil, bilgisayar programları, mesleki programlar ve benzeri gereklilikleri tamamlıyor ve kendilerini geliştiriyorlar. Bu öğrencilerin daha lise yıllarından mesleki network geliştirdiği, önemli kişi ve kurumlarla irtibat kurduğu ve referans topladığı da görülüyor.
Gönüllü stajlar, araştırmalar, projelerle özgeçmişlerini nitelikli şekilde dolduruyorlar. Dolayısıyla alan seçimini doğru yapan öğrenciler erkenden harekete geçerek akademik ve profesyonel kariyerlerine yatırım yapıyorlar. Başarılı ve Mutlu Bir Kariyer İçin Alan Seçimi Yaparken Dikkat Edilmesi Gerekenler yazımızdan da faydalanabilirsiniz.
Lise Alan Seçimi Yaparken Stratejik Yetenek Yönetimi Desteği Alabilirsiniz
Alan seçimi yapmadan önce ilgi alanlarınızı keşfetmeye, beceri ve yatkınlıklarınızı geliştirmeye odaklanın. Geleceğe yönelik hedefler belirleyin ve gelecekte nasıl bir hayat istediğinizi hayal edin. Dışarıdan gelen sesleri, korkularınızı ve önyargılarınızı bastırmaya çalıştığınızda iç sesinizin size söylemek istediklerine odaklanın. Geleceğe yönelik kaygılarınız hangi konuda yoğunlaşıyorsa o konuda ailenizden ya da profesyonelden destek alın. Yetersiz bilgi kaygının en büyük sebebidir.
Geleceğinize yön verebilmek için alanlar, meslekler ve yapmanız gerekenlerle ilgili çokça bilgi toplayın. Okulunuzdan mesleki ilgi ve yetenek envanterlerinin uygulanmasını, tercih sürecinde detaylı bilgi verilmesini, alanların tanıtılmasını isteyin. Tüm bu önerilerimizi hayata geçirirken daha profesyonel bir destek almaya ihtiyaç duyarsanız bizimle iletişime geçebilirsiniz. Aba psikoloji ve Aba Kariyer olarak danışanlarımızın eğitim ve kariyer hayatlarını önemsiyoruz.
Lise alan seçimi sürecinin kariyer gelişimindeki önemini biliyor ve bu alanda etkin rol oynuyoruz. Seçim sürecinize destek olurken zeka, ilgi, beceri alanlarınıza odaklanıyoruz. Beklentilerinizi, ihtiyaçlarınızı, sosyokültürel ve ekonomik koşullarınızı da seçim sürecine dahil ediyoruz. Sizin için en iyi seçenekleri belirliyor belirleme sürecinde karakteristik özelliklerinizden de besleniyoruz.
Mesleki yönelimlerinizi, geleceğin mesleklerini ve mesleklerin geleceğini de mutlaka değerlendiriyoruz. Danışmanlık verdiğimiz süre içerisinde paylaştığımız bilgilerin güncelliğine ve bilimselliğine önem veriyoruz.
Lise alan seçimi sürecinizde stratejik yetenek yönetimi ile kariyer danışmanlığı hizmetimizden faydalanmak isterseniz bizimle iletişime geçebilirsiniz. Stratejik Yetenek Yönetimi ile kariyerinizi planlayabilir, ilgi, yetenek ve yatkınlıklarınızı birlikte belirleyebiliriz. Alan seçimi yaparken kariyer danışmanlığı almak gençlerin kendilerine, ailelerin çocuklarına verebileceği en değerli armağandır.
Özgeçmiş hazırlamak özenli, planlı, nitelikli bir ön hazırlık sürecini gerektirir. Özgeçmiş hazırlarken olabildiğince tutarlı, ilişkili ve gerçeğe uygun bilgiler paylaşmak gerekir. Özgeçmiş işverenle aday arasında kurulacak ilişkinin kalitesinin belirleyecek önemli bir araçtır. Özgeçmiş (CV) hazırlarken adayın donanımı kadar işverenin beklentileri de göz önünde bulundurulmalıdır.
Özgeçmiş hazırlama sürecinde özensiz davranmak, yetersiz veya tutarsız bilgi paylaşmak, dizayna ve içeriğe önem vermemek iş verence kolayca fark edilir. Özensiz bir cv adayın başvurusunda yeterince gönüllü ve istekli olmadığını hissettirecektir. İş verenler çoğunlukla ilanlara başvuru yapan adayları tanımamaktadır. Dolayısıyla özgeçmişte yer alan bilgiler ve özgeçmişin niteliği işverene adayla ilgili genel geçer bilgi verecektir.
Çoğu aday özgeçmişte yazan bilgileri yüzeysel tutmakta mülakata gittiğinde detaylı bilgi paylaşmayı tasarlamaktadır. Ancak mülakata davet edilmek için de bir ön değerlendirme sürecinden geçilmektedir. Bu süreçte yine iş verenler ve insan kaynakları personelleri özgeçmiş üzerinden adayla ilgili değerlendirme yapmaktadır. Derli toplu, göze hitap eden, içeriği anlaşılır, düzenli ve tutarlı olan bir özgeçmiş daha kolay dikkat çekecektir.
Peki Özgeçmiş Hazırlamak için Yeterli Özen Neden Gösterilmiyor?
Mesleki tatminsizlik, olumsuz çalışma koşulları, hatalı meslek geçimi, motivasyon eksikliği, teknolojik cihazların verimsiz kullanımı nedeniyle özensiz özgeçmişler hazırlanabilmektedir. İyi bir özgeçmiş için özgeçmişte yer alan bilgilerin güncel ve anlamlı sürelerle sürdürülmüş olması da önemlidir. Kısa süreli iş tecrübeleri, yarıda bırakılmış eğitimler, uzun süre önce bırakılmış hobi ve faaliyetler özgeçmişte yer almamalıdır. İyi bilinmeyen bir dil, program, sistem vb. hakkında özgeçmişte yeterlilik belirtilmemelidir.
İyi bir özgeçmiş hazırlamak için mutlaka bu ön hazırlığı yapmaya psikolojik olarak hazır olmak gerekir. Psikolojik hazırlık, kendimizi daha iyi ifade etmemizi, pozitif bir dil kullanmamızı, özenli olmamızı sağlayacaktır. Özellikle mesleğini sevmeyen, mesleki tatminsizlik yaşayan bireylerde özgeçmiş hazırlama süreci özensiz kalabilmektedir.
Dijital kaynakların yeterince etkin kullanılmıyor olması da hazırlık sürecini olumsuz etkilemektedir. Akademik olarak çok başarılı, kişisel gelişimine önem veren, pozisyon için son derece uygun adaylar özgeçmişteki başarısızlıkları nedeniyle işi kaybedebilmektedir. Çünkü bu adayların önemli bir bölümü iş verenlerin aday değerlendirme süreçlerine girememektedir.
Özgüven eksikliği, hatalı meslek seçimi, mesleki doyumsuzluk, çalışma hayatına yönelik ön yargı ve korkular kişiyi olumsuz etkileyebilir. Dolayısıyla psikolojik hazırlık en çok bu bireyler için önemlidir. Peki cv hazırlamak için psikolojik hazırlık nasıl yapılır? İş verenlerin dikkatini çekecek bir özgeçmişte nelere yer verilmelidir? Özgeçmişi zenginleştirmek için neler yapılmalıdır? Yazımızın devamında detaylara ulaşabilirsiniz.
İyi Bir Özgeçmiş Hazırlamak için Nasıl Bir Psikolojik Hazırlık Yapılmalı?
Özgeçmişinizi yeterli ve dikkat şekilde hazırlayabilmenizin ön koşulu bu hazırlığı yapmaya istekli olmanızdır. Motivasyonunuzun yüksek olması ise özgeçmişinizi nerede ve ne için kullanacağınıza ve bunu ne kadar istediğinize göre değişir. Yapmak istemediğiniz bir staja başvuruyor veya çalışmak istemediğiniz bir pozisyona aday oluyorsanız motivasyonunuz düşecektir. Motive olabilmek için öncelikle ne istediğinize karar vermelisiniz!
Doğru alan ve meslek seçimi yapmak, meslekte de yine sizin için doğru alt dala yönelmek motivasyon için önemlidir. Bu noktada iyi bir özgeçmiş hazırlamak için öncelikle kendinize iyi bir hedef belirlemiş olmanız gerekir. Hedef belirlerken de karakteristik özelliklerinizi, beklentilerinizi, ilgi ve becerilerinizi dikkate almalısınız. Aynı zamanda hedefinizi belirlerken iyi bir ön araştırma yapmalı ve yeterince bilgi toplamalısınız.
Staj veya iş başvurusu yapacağınız kurumları araştırmanız, referans almanız bu başvuruya yönelik aidiyetinizi artıracaktır. Belirlediğiniz hedefin size katkılarını ve avantajlı yanlarını da dikkate almalısınız.
Staj yapacağınız veya çalışmaya başlayacağınız bu kurum size ne vaat ediyor? Burada kendinizi geliştirebilir veya potansiyelinizi gösterebilir misiniz? Bu tecrübenizden sonraki adımı düşünecek olursanız yapacağınız bu staj veya iş deneyimi size bir fayda sağlayacak mı? Bu soruların yanıtlarını aramak da motivasyonunuzu etkileyecektir.
Gerçekten hazır olduğunuzda iyi bir özgeçmiş hazırlamak için çalışmaya başlayabilirsiniz. Özgeçmişinizi üzerinde bir resim ve sizinle ilgili yazıların olduğu bir kağıt olarak düşünmemelisiniz. Özgeçmişiniz sizin temsilcinizdir. Ona ne kadar özenirseniz değerlendirenler karşısındaki imajınızı o kadar artırmış olursunuz. Kariyer Gelişimi için Kaçırılmaması Gereken Fırsatlar Neler? Yazımızdan da faydalanabilirsiniz.
İşverenlerin Dikkatini Çekecek Bir Özgeçmiş Hazırlamak için Neler Yapılmalı?
İşveren için önemli olan özgeçmişte yazan kişisel gelişim, mesleki bilgi ve beceriye dönük bilgilerin ne kadar uygulanabilir olduğudur. Dolayısıyla adayın özgeçmişte yer verdiği bilgileri uygulayabilir, kullanabilir olduğunu işverene göstermesi gerekir. Yeterli bilgi ve beceriye sahip olunduğunu işverene gösterebilmekse ilişkili faaliyetlerden örnekler vermekle mümkün olabilir.
Örneğin; Satranç oynamayı seven, bununla ilgili kurslara, müsabakalara giren birisi analitik yönünün güçlü olduğunu göstermiş olur. Gönüllü olarak kitap seslendirmesi yapan birisi için diksiyonunun iyi olduğu düşünülür. Sosyal sorumluluk projelerinde görev alan biri empati yönünü vurgulayabilir. Dijital platformlara kendi fotoğraf ve videolarıyla içerik üreten biri özgüvenini, dijital kaynaklarını kullanma becerisini gösterebilir.
İşverenlerin adaylardan beklediği organizasyona katkı sağlayacak kişisel kazanımlar özetle aşağıdaki gibidir. İyi bir özgeçmiş hazırlamak için bu beklentileri destekleyecek bilgilere özgeçmişte yer verilmelidir.
Stresle başa çıkabilme
Zor insanlarla iletişim kurabilme
İkna becerisi
Zorlu çalışma koşullarına adapte olabilme
Analitik düşünme
Takım içerisinde verimli çalışabilme
Yaratıcılık
Özgüven ve öz değer geliştirme
Empati yapabilme
Krizi yönetebilme
Zamanı verimli kullanma
Dikkati sürdürebilme
Diksiyon
Etkili beden dili kullanımı
Bu örnekleri kendi ilgi ve becerilerinizden yola çıkarak olabildiğince uzatabilirsiniz. İş veren için önemli olan tek yönlü olmamanızdır. İş dışında da ilgi ve beceri alanlarınıza yatırım yapıyor olmanız iş verenler için önemlidir. Ancak bazı meslekler doğası gereği kişisel aktivitelere ayırdığınız zamanları kısıtlayabilir.
Özellikle sabit gün ve saatlerde müsait olmanızı gerektiren etkinlikleriniz varsa bazı işler için tercih edilmeniz zorlaşabilir. Sık seyahat gerektiren, mesaisi ve nöbetleri olan, esnek çalışma saatleri içeren işler sizin için uygun olmayacaktır. Böyle bir mesleğiniz varsa mutlaka ilgi alanlarınızı da çalışma koşullarınıza adapte etmelisiniz.
İçeriği Zengin Bir Özgeçmiş Hazırlamak için Adaylar Kişisel ve Mesleki Gelişime Önem Vermeli!
Pek çok aday kişisel faaliyet alanlarına yönelik ilgi ve becerilerine özgeçmişlerinde yer vermek istemez. Kimisi bunu kişisel alanıyla ilgili gereğinden fazla bilgi vermek gibi düşünebilir. Kimisi ise mesleğiyle ilişkili olmadığını düşünerek alakasız bulabilir. Ancak kişinin iş dışı zamanlarını geçirdiği bu bireysel faaliyetler iş verene adayla ilgili önemli bilgiler verir.
Çok yönlü olmak, yaratıcılık, üretkenlik, çalışkanlık, verimli zaman yönetimi, iletişim becerileri, uyum bunlardan sadece bazılarıdır. Yine aynı şekilde mesleki bilgi olarak da özgeçmişte verilen bilgi işe giriş-çıkış tarihi, kurum adı ve pozisyon bilgisiyle sınırlı olmamalıdır. Adayın pozisyonuna ait görevlerini, sorumluluklarını, kuruma kattığı değeri, varsa fark yaratan çalışmalarını da paylaşması gerekir.
İş verenin önüne her gün benzer niteliklerde pek çok özgeçmiş gelir. Benzer üniversiteler, benzer bölümler ve iş tecrübeleri. İş verenin adaylara yönelik özgeçmişte yazan bilgilerden başka bilgisi ve referansı yoktur. Yani iş veren sizi özgeçmişinde yer verdiğiniz bilgiler kadar tanımaktadırlar.
İyi Bir Özgeçmiş Hazırlamak için Kişisel Gelişim Önerileri
İş verenin adaylar arasında seçimi kolaylaştıracak daha öznel bilgilere erişmeye ihtiyacı vardır. Hobileriniz, katıldığınız kurslar, kulüp üyelikleriniz, sosyal yardım çalışmalarınız, sanat, spor ilgileriniz sizin kim olduğunuzu yansıtır. İş veren bu bilgilere göz gezdirdiğinde elindeki özgeçmişin dinamik bir kişiye ait olduğunu hisseder. Böylece özgeçmişiniz diğerleri arasında öne çıkarak fark yaratır.
Kişisel gelişimin sadece iş bulma sürecinde değil hayatınızın pek çok alanında önemini fark edeceksiniz. Özellikle yurtdışı üniversite kabullerinde de okul dışı faaliyetlere katılım önemlidir. Üniversiteler de tıpkı iş verenler gibi bünyelerine katacakları öğrencilerin çok yönlü olmasını ister.
Okullarındaki öğrencilerin akademik bilginin dışında sanat, spor, sosyal sorumluluk alanlarında aktif olmasını beklerler. Stajlar ve iş bulma sürecinde işinize yarayacak olan referans edinme sürecinde de kişisel gelişim gereklidir. Dolayısıyla tüm bu bilgiler iyi bir özgeçmiş hazırlamak için yer verilmesi gereken niteliktedir.
İyi Bir Özgeçmiş Hazırlamak için Mesleki Gelişim Önerileri
Mesleğinizi en iyi şekilde yapabilmeniz için mümkün olan en iyi üniversitelerden eğitim almaya çalışın. Eğitim hayatınızı en verimli şekilde değerlendirin. Üniversite döneminde networkünüzü geliştirin. Akademisyenlerinizle ilişkilerinizi iyi tutun ve mesleğinize olan ilginizi gösterin. Onlardan iş arama sürecinde size yardımcı olacak referans mektupları toplamaya çalışın.
Mesleğinizdeki gelişmeleri yakından takip edin. Ücretsiz eğitimler de dahil olmak üzere mesleğinize yönelik eğitimleri kaçırmayın. Mesleğinizle ilgili sempozyumları, kongreleri yakından takip edin. Konuşmacı olarak katılma olanağınız varsa katılın. İyi bir özgeçmiş hazırlamak için mesleki bilgilerinizin güncelliğini koruyabilmeniz gerektiğini unutmayın.
Her yıl için en az bir staj tecrübeniz olsun ve mesleğinizin çalışma alanlarını daha öğrenciyken tecrübe edin. Staj yaptığınız alanlarda devam etme isteği duyarsanız mutlaka iş vereninizle irtibatınızı sürdürün. Çoğu kurum ihtiyaç halinde bünyesinde staj yapan adayları işe alım sürecinde öncelikli tercih etmektedir. Aynı şekilde staj yapacağınız alanların mesleki gelişiminize katkı sağlayacak donanımda olmasını da önemseyin.
Mümkün olduğunca mesleğinizde size yeni fırsatlar açabilecek dilleri öğrenmeye çalışın. Örneğin; bu meslekte kolaylıkla iş bulabilmeniz için İngilizce bilmeniz gerekiyorsa dilinizi ileri düzeye çıkarmaya çalışın. Başka bir ülkede sürdürebileceğiniz bir işiniz varsa ilk fırsatta o ülkenin dilini öğrenmeye başlayın.
Mesleğinizi sürdürmek için ehliyet sahibi olma, spesifik bilgisayar programları kullanabilme gibi koşullar gerekebilir. Öğrencilik yıllarından itibaren bu ihtiyaçları tamamlamanız iş hayatına hızlı atılmanızı sağlayacaktır. Sosyal medyayı ve network geliştirebileceğiniz sosyal ağları meslek odaklı kullanın. Mesleki bilgilerinizi paylaşabileceğiniz platformları aktif kullanmanız bilgi birikiminizi iş verene sunabileceğiniz bir portföy etkisi oluşturacaktır.
Aba psikoloji uzman kadrosu her yaştan danışanına akademik ve mesleki danışmanlık sunmaktadır. Stratejik yetenek yönetimi çalışmamız ile kariyerinizi size en uygun şekilde planlamaktayız. Kariyer planı yaparken IQ, EQ, dikkat, algı, yetenek ve kişilik testleriyle danışanlarımızı yakından tanımaya çalışmaktayız. İyi bir özgeçmiş hazırlamak için bizimle iletişime geçebilirsiniz.
Staj başvurusu süreci sıklıkla meslek liselerinde ve üniversitede karşımıza çıkmaktadır. Zorunlu stajlar meslek liselerinde ve üniversitede mezuniyet şartları içerisinde yer alabilmektedir. Zorunlu stajların yanı sıra gönüllü olarak yapılabilecek stajlar da vardır. Staj, bireyin mesleki tecrübe edinmesini, iş dünyasını tanımasını ve network edinmesini sağlayan mesleki prova niteliğindedir. Dolayısıyla staj yapılacak alanı, kurumu, markayı belirlerken ön hazırlık yapılmalıdır.
Hazırlık sürecine geçmeden önce ise staj yapma nedeninin, stajdan beklentinin ve staj programına yönelik önceliklerin belirlenmesi gerekir. Staj programları dönemsel, aylık, haftalık ve benzeri şekilde farklılaşabilmektedir. Staj yapan öğrencilere ise stajyer denilmektedir. Her kurum bünyesinde stajyer bulundurmamaktadır.
Kimi firmalarda her yıl düzenli olarak staj programı çalışıp yayınlanır ve işe alım yapar gibi stajyer alınır. Kimi firmalar ise stajyer bulundurur ancak belli bir staj programı hazırlamazlar. Staj başvurusu yaparken önceliklerin belirlenmesi başvuru yapılacak sektörün, firmanın daha sağlıklı seçilmesini sağlar. Böylece stajyerlik sürecinizde sürprizlerle karşılaşmaz, zaman kaybı ve hayal kırıklığı yaşamazsınız.
Peki staj yapacak olan öğrenciler önceliklerini neye göre belirlemeli? Öncelik belirlerken nelere dikkat edilmeli? Öncelik belirlemenin sağlayacağı avantajlar neler? Yazımızın devamında soruların yanıtlarına detaylarıyla ulaşabilirsiniz.
Başvuru sürecinde her sektörün ve bu sektörlere bağlı olan kurum, kuruluş ve firmaların farklı talep ve beklentileri olabilmektedir. Dolayısıyla başvuru yapmadan önce staj yapmak istenilen adresler belirlenmelidir. Ardından mümkün olabildiğince erken dönemde bu firmaların stajyer alım süreçleri takip edilmeye başlanmalıdır. Başvuru sürecinde talep edilen evraklar önceden hazırlanmalı, eksikler varsa başvuru tarihine kadar tamamlanmalıdır.
Her firmanın stajyer alım dönemleri farklılık gösterebilir. Kimi firmalar yaz boyu alım yaparken kimileri Eylül döneminde alım yapar ve stajyeri yıl boyunca bünyesinde tutar. Dolayısıyla başvuru koşulları kadar başvuru dönemini kaçırmamak için başvuru tarihleri de takip edilmelidir. Yine her firmanın ve sektörün stajyer ihtiyacı farklılık gösterin. Kimi firmalar bir ay süresince haftanın her günü gelecek bir stajyer ister.
Kimi firmalarsa haftanın en az iki günü olacak şekilde yıl boyunca stajyer bulundurmak ister. Bu durumda da başvuru yapmadan önce kurumun stajyer beklentileri iyi öğrenilmelidir. Aksi halde ders saatlerinizle staj günlerinizi planlamak zorlaşabilir. Tüm bu bilgileri edinip, en uygun seçeneği belirledikten sonra staj başvurusu yapmak için özgeçmiş hazırlamalısınız.
Hazırladığınız özgeçmişi kuruma direk elden verebilir veya talep ederlerse mail adreslerine gönderebilirsiniz. Kimi firmalar başvuracak adayların özgeçmişlerinin firma tarafından hazırlanmış formatta doldurulmasını ister. Dolayısıyla siz firmaya özgeçmişinizi götürseniz veya gönderseniz bile size kendi özgeçmiş formlarını gönderebilirler.
Başvuru sonrası adaylar işe alım sürecinde olduğu gibi kriterleri karşılamaları halinde mülakata davet edilirler. Mülakatta da başarı gösteren adayların belirtilen gün ve saatte staja başlaması beklenir. Dikkat Çeken Bir Cv için Kişisel ve Mesleki Gelişim Önerileri yazımızdan da faydalanabilirsiniz.
Staj yapacağınız adresi belirlerken şehrinizle veya ülkenizle de sınırlı kalmak zorunda değilsiniz. Dileyen, imkanı olan ve fırsat yaratabilen öğrenciler yurtdışında da staj yapabilirler. Özellikle mesleği uluslararası iş yapmaya uygun olanlar yurtdışı staj fırsatlarını yakından takip etmeli ve değerlendirmelidir. Karar sürecinde bilgi almak için Yurtdışında Üniversite Eğitimi: Karar Süreci Nasıl Olmalı? Yazımızdan da faydalanabilirsiniz.
Staj Başvurusu Yaparken Öncelikleri Belirlemek Nasıl Avantaj Sağlar?
Başvuru sürecini kısaca anlattık. Şimdi başvuru aşamasına gelmeden önce nelere dikkat etmemiz gerektiğini ve ön hazırlık yapmanın avantajlarını paylaşacağız. Staj süreci mesleğe hazırlık yapmanın en önemli aşamasıdır. Eğitim hayatında edindiğimiz akademik bilgiler son derece önemli olsa da pratikte bu bilgilerin çok azını kullanırız. Dolayısıyla staj yapmaksızın mesleğe atılan bireyler iş hayatında şaşkınlığa uğrayabilirler. Staj yapmaksa bu şaşkınlığı mezun olmadan önce atlatmayı sağlar.
Staj yaparken deneyim edinmenin yanı sıra mesleğin hangi dalında çalışacağımızı da belirleyebiliriz. Her mesleğin farklı çalışma alanları vardır. Mesleki liseye başladığınızda veya üniversiteye geçtiğinizde çalışmak istediğiniz meslek dalı hayaliniz çok farklı olabilir. Eğitim sürecinde size çok cazip ve ilgi çekici gelen meslek dalı iş hayatında hayal kırıklığı yaşamanıza neden olabilir.
Eğitim hayatınız süresince meslek alanınıza yönelik ne kadar çok staj başvurusu yaparsanız doğru dalı bulmanız o kadar kolaylaşır. Staj yaparken çalışma koşullarını görebilirsiniz, mesleğin avantaj ve dezavantajlarını gözlemleyebilirsiniz. Staj sürecinde mesleğinizle ilgili referanslar toplayabilir, networkünüzü geliştirebilirsiniz. Ayrıca staj yaptığınız firma sizden memnun kalırsa mezuniyet sonrası iş başvurusu için ilgililerle iletişim kurabilirsiniz.
Kurum kültürünü biliyor olmanız, deneyimleriniz ve bıraktığınız intiba sizi diğer adaylardan ayıracaktır. Pek çok firma işe alım sürecinde stajyerlerine öncelik tanımaktadır. Staj yaptığınız kurumda işe alım ihtiyacı yoksa size referans olarak sizi farklı firmalara yönlendirebilirler.
Bir diğer önemli kazanımsa iş hayatını ve gelecekteki meslektaşlarınızı görerek eksiklerinizi belirleyebilmeniz olacaktır. Örneğin; staj tecrübeniz süresince yabancı dil eksiğinizi fark edebilirsiniz. Sunum yapma, Office programlarını etkin kullanma, diksiyon ve benzeri eksiklerinizi belirleyebilirsiniz. Üstelik henüz öğrenci olmanız ve mesleğe atılmak için önünüzde zamanın olması eksiklerinizi tamamlamanız için de fırsat yaratmanızı sağlar.
Mesleğinizde size avantaj sağlayacak bilindik, güvenilir ve nitelikli bir firmada staj başvurusu yapmanız da avantajlıdır. Büyük ve köklü bir firmada stajyer olmak özgeçmişinizin çok daha kolay fark edilmesini sağlar. Staj yaptığınız firmada işe başlayamasanız bile özgeçmişinizde bu deneyimin yer alması diğer firmaların ilgisini çeker. Bu da işe alım sürecinizi hızlandırır.
Staj Başvurusu Yaparken Nelere Dikkat Edilmelidir?
İlk önce staj türü belirlenmelidir. Bu zorunlu bir staj mı yoksa gönüllü bir staj mı olacak. Zorunlu bir staj yapılacaksa hedef belirlenmelidir. Hedefiniz okulunuzun beklentisini karşılamak mı yoksa verimli bir staj süreci geçirmek mi olacak? Çoğunlukla yaz dönemine denk gelen zorunlu stajlarda öğrenciler gönülsüz olabilmektedir.
Gönülsüz olmaları marka, kurum, sektör ayrımı yapmaksızın olabilecek en rahat staj programına yönelmelerine yol açmaktadır. Gönüllü staj yapanlarsa stajdan tam verim almayı hedeflemektedir. Bu da motivasyonlarına ve performanslarına etki etmektedir. Staj başvurusu yapmadan önce stajın önemi içselleştirilmelidir. Staj programından elde edilecek avantajlar ve uzun vadede stajın kazandıracakları değerlendirilmelidir. Staj sürecine ayrılacak zaman ve enerji de planlanmalıdır.
Staj yaparken akademik bilginizi pratiğe dökme veya bu konuda nitelikli gözlem yapma fırsatı edinmek isteyebilirsiniz. Ancak her stajda bu fırsatları yakalamanız mümkün olmayacaktır. Kimi firmalar stajyerlerinin kazanımlarına ve gelişimlerine çok önem verir. Staj sürecini profesyonelce planlarlar. Kimi firmalarda ise stajyerler ofis işlerine destek olan, fotokopi çeken, evrak düzenleyen statüde kalabilir. Hatta mesleğine yönelik hiçbir gözlem yapma fırsatı da yakalayamayabilir.
Dolayısıyla staj başvurusu yapmadan önce firmanın size sunacağı fırsat ve olanakları öğrenmelisiniz. Böylece kendi beklentilerinizle firmanın sağlayacaklarının ne kadar örtüştüğünü değerlendirebilirsiniz. Başvuru yaptığınız kurumun sizin karakteriniz, yaşam biçiminiz, inanç ve değerlerinizle ne denli örtüştüğü de sizin için önemli olabilir.
Staj yapacağınız kurumların sizin start noktanızı oluşturacağını göz önünde bulundurmalısınız. Çıtanızı ne kadar yüksekte tutarsanız iş hayatına da o kadar yüksekten dahil olursunuz. Aksi şekilde çıtanızı kolaya kaçmak için ne kadar alçak tutarsanız iş hayatınız da o kadar alçaktan başlayabilir.
Bu nedenle staj başvurusu yapmadan önce ne istediğinize ve staj sürecinden beklentilerinize karar vermelisiniz. Staj tecrübelerinizin ileriye dönük hedeflerinizle ne kadar örtüştüğüne dikkat etmelisiniz. İş hayatında sizin için fayda sağlamayacak aksine sizi olumsuz etkileyecek staj tecrübeleriniz varsa bunlara özgeçmişinizde yer vermek zorunda değilsiniz. Staj sürecinizi planlarken profesyonel kariyer danışmanlığı alarak akademik ve profesyonel hedeflerinize daha kolay erişebilirsiniz.
Popüler meslekler de popülaritesi olan tüm diğer şeyler gibi seçim süreçlerimizi etkiliyor. Her yıl yeni meslekler ve akabinde yeni trendler açığa çıkıyor. Bazı mesleklerinse popülaritesi uzun yıllar devam ediyor. Trendler sık sık değişse de sunduğu prestij, sağladığı avantaj ve konforla kimi mesleklerin yeri hiç sarsılmıyor.
Popüler olan seçeneklere yönelmek seçim yapacak öğrencilere “garanti meslek” izlenimi yaratıyor. Oysa bir mesleğin garantili olmasından ziyade o meslekteki başarınız, beceriniz mesleki garantiyi artırıyor. Her yıl popüler olana odaklanan nice genç üniversite eğitiminden sonra kalabalık bir rekabet ortamına giriyor. Rekabet ortamında ise mesleki ilgi, bilgi, beceri ve motivasyon diğerleri arasından sıyrılmayı kolaylaştırıyor.
Üniversite eğitiminden başlayarak her mesleğin zorlukları bulunuyor. Üniversite ve meslek seçerken popülariteye ve prestije aldansak da zorluklarla karşılaştığımızda hayal kırıklıkları baş gösteriyor. Yoğun ve yorucu mesai temposu, kimi zaman hayati risk veya çalışma ortamındaki fiziki zorluklar yıpratıcı olabiliyor. Mesleki avantajlar herkes için motivasyon sağlıyor olsa da dezavantajlar motivasyonu düşürüyor.
Mesleğini severek tercih eden, severek sürdüren bireylerin mesleki zorluklarla başa çıkması daha kolay oluyor. Mesleğini popüler meslekler arasından seçerek seçim sürecinde farklı faktörleri değerlendirmeyen bireylerse daha çabuk demoralize oluyor. Aynı şey üniversite eğitiminde de etkisini gösteriyor. Meslek seçerken çok yönlü değerlendirme yaparak kendisi için uygun olan mesleğe odaklanan bireyler akademik hayatta daha başarılı oluyor.
Mesleki eğitime ilgileri, merakları ve öğrenme azimleri bu bireylerin diğerlerine kıyasla çok daha yüksek oluyor. Seçim yaparken sadece popülariteye odaklanan öğrencilerinse eğitim sürecinde daha ilgisiz ve başarısız olduğu görülüyor. Hatta meslek değişikliğine gitme, bölüm değiştirme yeniden sınava hazırlanma ve benzeri gelişmeler de yaşanabiliyor.
Peki meslek seçiminde popüler olan seçeneklere yönelmek mi yoksa kendimiz için en iyi olana odaklanmak mı mantıklı? Her popüler meslek, tercih edenlere beraberinde başarı ve mutluluk getirir mi? Popüler meslekler neye göre belirleniyor veya mesleklerin popülaritesini hangi etkenler değiştiriyor? Meslek seçimi yaparken kararı belirleyen ne olmalı? Yazımızın devamında detaylı bilgiye ulaşabilirsiniz.
Popüler Meslekler Neler ve Bu Meslekler Başarılı Olmak için Yeterli mi?
Mesleklerin popülaritesine belirleyen o mesleğe ait iş gücüne duyulan ihtiyaçla ilişkilidir. Bugün ülkemizde popüler hale gelen meslekler çoğunlukla dünya genelinde de popüler ve talep gören mesleklerdir. Bu meslekler gelecek 5-10 yıl içerisinde değer kazanır ve mahsul vermeye başlar. Yani bugün ismini yeni yeni duyduğunuz ama bir yandan da popüler meslek statüsünde yer alan meslekler aslında geleceğin meslekleridir.
Gelişen teknoloji ve bilim mesleki trendleri ve ihtiyaçları da farklılaştırıyor. Geçmişte iş verenin beklentisi daha çok kas gücüne yönelikken artık iş verenler zeka gücüne önem veriyor. Eskiden mahsulü toplayacak işçiye ihtiyaç varken şimdi mahsulü toplayacak makineyi programlayacak kişilere ihtiyaç var. Bu basit örnekten de anlaşılacağı üzere artık işi yapana değil işi yapacak akıllı sistemleri üretebilenlere, yönetebilenlere ihtiyaç var.
Bu da yapay zeka uzmanlığı, veri mühendisliği, veri analistliği, 3D üretim mühendisliği, dijital pazarlama vb. mesleklerin trend haline gelmesini sağlıyor. Peki bu popüler meslekler bizde ilgi uyandırmıyorsa, sırf popüler ve çok kazandıracak meslekler diye onları seçmemiz doğru olur mu? Seçim sürecinde pek çok öğrenci ve aile bu ikilemi yaşayabilir.
Popüler olanın daha çok kazandıracağı ve daha fazla prestij sağlayacağı düşüncesi kararı etkileyebilir. Ancak kazanç ve süreklilik sağlayan mesleğimizde göstereceğimiz performans ve başarıdır. Bir meslek ne kadar popüler olursa olsun meslekte başarı elde edemezsek bize dezavantaj sağlar. Bir meslekte başarılı olabilmek ise aşağıdaki her bir maddeyi seçim sürecinde dikkate almakla mümkün oluyor;
Meslek seçerken karakteristik özellikler dikkate alınmalıdır. Bireyin kişilik özelliklerini, güçlü ve zayıf yönlerini belirlemek için kişilik testi yapılmalıdır.
Mesleki ilgi ve beceri değerlendirmesi yapılmalıdır. Bireyin ilgi ve beceri alanları tespit edilmelidir.
Bireyin kültürü, sosyoekonomik düzeyi ve mesleki beklentileri de dikkate alınmalıdır.
Aksi halde meslekten elde edeceğimiz verim, doyum ve başarı beklentilerimizin altında kalacaktır.
Her sağlıklı birey, yaşının ve içinde bulunduğu koşulların desteklediği biçimde kendini gerçekleştirebilmek ister. Ancak bireyin, kişiliğine, öz benliğine uymayan bir mesleğe yönelmesi, bireyin doğal gelişimini olumsuz yönde etkiler. Sevilmeyen bir işte başarılı ve mutlu olmak, potansiyelini performansa dökmek kolay değildir. Buna karşılık sevilen bir işte çalışmak kişinin daha verimli, başarılı ve mutlu olmasını destekler.
Sevdiğimiz işi yaparken çok daha üretken, keyifli ve yaratıcı olabiliriz. İşimize yönelik sevgi ve ilgimiz temas ettiğimiz diğer insanları da etkisi altına alır. Ekip arkadaşlarımızı, takımımızı, hizmet ettiğimiz markayı veya sunduğumuz hizmeti olumlu yönde etkileriz. Mesai dışı sürelerde de işimizden aldığımız tatmin duygusu mutluluk hissimizin süresini uzatır. Sosyal yaşamda, aile ilişkilerimizde ve bireysel olarak iç dünyamızda daha keyifli hale geliriz.
Tüm bu olumlu etkilerin aksine yanlış mesleğe yönelmekse tam tersi negatif etkilere yol açabilir. İşte bu noktada popüler meslekler iyi değerlendirilmelidir. Tercih sürecinde bir mesleğe yönelmemizi sağlayan sadece popülaritesi olacaksa bu seçim bize uzun vadede kaybettirebilir. Ancak popüler bir mesleğe ilginiz ve hatta bu alanda bilginiz de varsa bu seçenek mutlaka değerlendirilmelidir. Değerlendirme sürecinde daha sağlıklı kararlar verebilmek için profesyonel bir destekten de faydalanabilirsiniz.
Başarılı, mutlu ve memnun olabileceğimiz bir mesleği bulmamız sandığımız kadar kolay değil. Ancak iyi bir destek aldığımızda ve kararlarda etkin rol oynadığımızda seçim yapmak endişe duyduğumuz kadar zor da değil. Meslek seçerken çoğunlukla çevrenin, ailenin veya eğitmenlerin yönlendirmelerine kulak veririz. Risk almak istememek veya yeterli bilgiye sahip olmamak sonucunda kendi mesleğimizi seçerken pasif kalabiliriz.
Aynı şekilde popüler meslekler de garanti uyandırdığı için mantıklı bir seçenek haline gelebilir. Oysa seçeceğiniz mesleği gelecek 40-50 yıl boyunca sürdürecek olan sizsiniz. Dolayısıyla meslek seçimi yaparken ilk kulak vermemiz gereken ses kendi iç sesimiz. Aba psikoloji olarak kariyerdanışmanlığı verirken tam olarak bunu hedefliyoruz. Danışanlarımızın ihtiyaçlarını, potansiyellerini, karakterlerini ön plana çıkarıyoruz. Meslek seçimine tüm bireysel detayları belirledikten sonra geçiyoruz.
Meslek seçiminde kararsızlık yaşamak özellikle sınava hazırlık dönemlerinde motive olmayı zorlaştırıyor. Seçim yapamamak net bir hedefe odaklanamamaya neden oluyor. Ve bu durumda da dikkat çeldiricilerle başa çıkmak zorlaşıyor. Seçim yapmadan sınava hazırlanmaya çalışan öğrenciler için alan, bölüm, okul seçimi yapmak da pek kolay olmuyor. Öğrenciler karar verememe nedeni olarak sıklıkla belirsizlikleri, gelecek kaygılarını veya alternatif çokluğunu öne sürüyor.
Oysa meslek seçmekte zorluk yaşamanın altında yatan ve farkında olunmayan pek çok faktör var. Kendini yeterince tanımama, potansiyeline performansına güvenmeme, bilgi eksikliği, kulaktan dolma veya gerçekdışı bilgiler bunlardan bazıları. Kimi öğrenciler için özel bir hedef belirlemektense genel bir hedefe odaklanmak daha mantıklı kabul edilebiliyor.
Bir alana, okula veya mesleğe yönelmektense en iyi puanı almaya odaklanabiliyorlar. Böylece sınavdan alacakları sonuçla istedikleri okul ve mesleği tercih edebilmeyi hedefliyorlar. Ancak genel hedeflerde de tıpkı meslek seçiminde kararsızlık yaşayanlarda olduğu gibi motivasyonun kolayca düştüğünü görüyoruz. Yine bu öğrenciler için de en ufak başarısız deneyimler kolayca hedeften uzaklaşabilmeye neden olabiliyor.
Ailelerin seçim sürecinde kendi istek, beklenti ve kararlarını gencin kararlarının önünde tutmaları da seçim sürecini zorlaştırıyor. Gencin istekleri ailenin beklentileriyle örtüşmüyorsa motivasyon ve performans doğrudan düşüyor. Yani seçim sürecinde kararsızlık yaşamak veya kendi mesleki kararlarını alamıyor olmak başarı önünde engel oluşturuyor.
Peki seçim yaparken kararsızlık yaşamamak için ne yapabiliriz? Başarılı ve mutlu olabileceğimiz bir mesleğe yönelmek için seçim sürecinde nelere dikkat etmeliyiz? Seçim yaparken kimlerin veya neylerin etkisinde kalmaktan kaçınmalıyız? Yazımızın devamında sorulara yönelik detaylı bilgiye ulaşabilirsiniz. Hangisi Daha Doğru: Sınav Sonucuna Göre Hedef Belirlemek mi Hedefe Göre Sınava Hazırlanmak mı? Yazımızdan da faydalanabilirsiniz.
Meslek Seçiminde Kararsızlık Yaşayanlar İçin 5 Önemli Öneri
Kararsızlık başarının önündeki en önemli engellerden biri. Karar vermeyi zorlaştıran veya engelleyen faktörlerse çoğunlukla dışarıda aranıyor. Oysa sağlıklı, nitelikli ve bilinçli kararlar verebilmenin püf noktası kendini iyi tanımaktan geçiyor. Bir meslek seçmek geleceğimize bugünden önemli bir yön vermeyi sağlıyor.
Bir meslek seçtiğimizde eğitim alacağımız okulu, şehri, ülkeyi, bölümü, sosyal çevremizi, potansiyel ailemizi ve yaşam standartlarımızı da belirliyoruz. Dolayısıyla seçim yaparken önceliğimiz Kendimizi tanımak olmalı. Aşağıda seçim yapmakta zorlanan bireylerin karar sürecini destekleyecek öneriler yer almaktadır.
1. Meslek Seçiminde Kararsızlık Yaşamamak İçin Kendinizi İyi Tanıyın
Karar vermeden önce zaman ayırmanız gereken en önemli önerimiz kendinizi tanıma süreciniz olacak. Nasıl bir mizaca sahipsiniz? İletişim kurmaktan veya insanlarla çalışmaktan hoşlanır mısınız? İşiniz masa başı mı olsun istersiniz yoksa hareket halinde olacağınız bir iş mi tercih edersiniz? Düzenli mesai saatleri mi tercih edersiniz esnek çalışma düzeni mi?
Yaratıcılığınızı kullanabileceğiniz bir iş mi tercih edersiniz? Sizin için bir meslekte en önemli olan şey nedir; elde edeceğiniz gelir mi, mesleğinizden duyacağınız manevi tatmin mi? Prestij mi, konfor mu, yüksek standartlar mı istersiniz? Bu sorular da verilebilecek cevaplarda çeşitlendirilebilir. Tüm bunlar ve daha fazlasına vereceğiniz yanıtlar seçim sürecinizi kolaylaştıracaktır.
Ancak kendinize hangi soruları soracağınızı veya hangi yanıtların size daha uygun olacağını bulmakta zorlanabilirsiniz. Bu noktada meslek seçiminde kararsızlık yaşamamak için profesyonel bir destek alabilirsiniz. Bir rehberlik öğretmeniyle, kariyer danışmanıyla veya mentörle görüşebilirsiniz. Bir kişilik testine ve ayrıca mesleki ilgi envanterine katılabilirsiniz. Alacağınız sonuçlar üzerine ilgili uzmanlardan tavsiyeler alabilirsiniz. Yine sonuçlar üzerine içsel bir değerlendirme yapabilirsiniz.
Çıkan sonuçları sizi iyi tanıyan aile bireylerinizle veya öğretmenlerinizle, arkadaşlarınızla değerlendirebilirsiniz. Böylece karar sürecinde dikkate almanız gereken en önemli aşamalardan birini tamamlamış olacaksınız. Bu kısmı tamamladığınızda mesleki yöneliminize yönelik zihninizde fikirler oluşmaya başlayacaktır. Şimdi bu fikirleri biraz daha belirginleştirmeli, detaylandırmalı ve ne kadar size uygun olduğunu değerlendirmelisiniz.
2. Meslek Seçiminde Kararsızlık Yaşamamak İçin İlgi ve Becerilerinizi Keşfedin
Kararsızlık yaşayan öğrencilerin sıklıkla yaşadığı problemlerden birisi de kendilerine keyif veren herhangi bir ilgilerinin olmayışıdır. Bir diğer faktör ise sahip oldukları becerileri henüz keşfetmemiş veya geliştirmek için çalışmamış olmalarıdır. Oysa meslek seçimi yaparken ilgi ve becerilerini dikkate alan bireylerin mesleklerinde daha mutlu olduğu gözlenmektedir. Mesleğiyle ilgi ve beceri alanlarını ilişkilendiren bireyler çalışma hayatlarından daha fazla keyif almaktadır.
İlgi ve beceri alanlarımızı sıklıkla hobilerimizle sınırlı tutarız. Sadece artık zamanlarımızda bu alanlara zaman ayırırız. Dolayısıyla da meslek seçimi gibi önemli bir süreçte bu alanlardan faydalanmak aklımıza gelmez. Oysa ilgi ve becerilerimize yönelik çalışmalar yapmamız bizi psikolojik, bilişsel, sosyal, fiziksel açıdan çokça besleyebilmektedir. Dolayısıyla meslek seçiminde kararsızlık yaşamamak için İlgi ve beceri alanları keşfedilmeye çalışılmalıdır. Keşif süreci ise hiç kolay değildir.
Erken yaşam döneminden itibaren gerek evde ve gerekse okulda çocuğa alternatif zenginliği sunulmalıdır. Deneme yanılma yoluyla çocuk ilgi ve becerilerini keşfetmelidir. Erken yaşlarda bu mümkün olmadıysa bile profesyonel destekle birlikte de bu ihtiyaçlara yanıt bulunabilir. İlgi ve Beceri Alanları Meslek seçimini ve Kariyeri Nasıl Etkiliyor? Yazımızdan da faydalanabilirsiniz.
3. İşin Uzmanlarıyla Görüşün, Fikir Alın, Gözlem Yapın
Karar vermeyi kolaylaştıran ancak sıklıkla ihmal edilen bir diğer konu ise mesleklere yönelik yeterince araştırma yapmamış olmaktır. Her öğrencinin zihninde birkaç meslek olabilir. Bu meslekler belirlenirken ailenin istek ve beklentileri, dönemin popüler meslekleri veya bize yakıştırılanlar etkili olabilir. Oysa meslek seçiminde kararsızlık yaşamamak için mesleklerle ilgili bilgi edinmek gerekir. Kitabi veya tanımsal bilgilere internetten veya basılı kaynaklardan ulaşılabilir.
Seçim sürecini kolaylaştıransa bu meslekleri yapmakta olan bireylerle görüşmek onların karar süreçlerini dinlemek olabilir. Bu mesleği seçmelerinde etkili olan ne olmuş? Bu mesleğin en güzel yanları neler? Bu mesleği seçerseniz karşılaşabileceğiniz zorluklar neler? Bu mesleği size ne kadar önerirler?
Bu mesleği seçerseniz gelecekte sizi nasıl bir mesleki yaşam bekliyor olacak? Bu soruların yanıtlarını arayabilirsiniz. Görüştüğünüz kişileri network ağınıza ekleyebilir, mesleğe yöneldiğinizde mesleki iletişiminizi sürdürebilirsiniz.
4. Güncel, Bilimsel Bilginin Peşinden Gidin
Meslek seçiminde kararsızlık yaşamamak için yapılabilecek bir diğer çalışma mesleklerle ilgili güncel, bilimsel bilgilere erişmektir. Yapmak istediğiniz işe yönelik bir meslek kolunun veya üniversite eğitiminin olmadığını düşünüyor olabilirsiniz. Seçmek istediğiniz meslekte iş bulmanızın zor olacağını veya yaşadığınız bölgede bu işin yapılamayacağını düşünüyor olabilirsiniz. Yönelmek istediğiniz meslek henüz yeni bir meslek dalına ait olabilir ve çevrenizde bu işi yapan kimse olmayabilir.
Tüm bunlar seçim yapmanızı zorlaştırıyor olabilir. Meslek seçerken mutlaka mesleklerin geleceği ve geleceğin meslekleri dikkate alınmalıdır. Mesleki alternatiflerinizi belirlediğinizde bir uzmandan destek alarak veya detaylı araştırma yaparak önyargı ve kaygılarınızı azaltabilirsiniz. Başarılı Bir Kariyer İçin Tercih Yapmadan Önce Geleceğin Meslekleri ve Mesleklerin Geleceği İyi Bilinmeli yazımızdan da faydalanabilirsiniz.
5. Meslekleri Deneyimleyin, Mesleki Kitaplar Okuyun, Çalışma Alanlarını Ziyaret Edin
Bir mesleğe karar verirken çoğunlukla mesleğin getireceği avantajlara odaklanır, güzel yönleriyle kendimizi motive ederiz. Ancak her mesleğin kendi içinde taşıdığı zorlukları da bulunmaktadır. Bu zorlukları deneyimlemek, gözlemlemek veya tecrübe etmiş birinden dinlemekse fikirlerimizi değiştirebilir. Staj programları çoğunlukla üniversitede verilmektedir. Oysa Meslek seçiminde kararsızlık yaşamanın önüne geçmek için üniversiteye başlamadan önce de staj yapılmalıdır.
Tabi bu noktada iş verenlerin üniversite öğrencilerini tercih ediyor olması bir dezavantaj olacaktır. Mümkünse seçim yapmadan önce ilgi duyulan ve yönelmek istenen mesleklerde staj yapılabilir. Mümkün olmuyorsa bu mesleğe yönelik eğitim kitapları, araştırmalar, akademik yayınlar okunabilir. Mesleğin sürdürüleceği çalışma alanlarına ziyaretler yapılabilir; hastane, şantiye, fabrika, atölye gibi. Bu deneyimlerle kararınızı güçlendirebilir veya kararınızda değişikliğe gitme kararı alabilirsiniz.
Ayrıca mesleği yapmakta olan, alanında başarılı isimlerle de görüşebilirsiniz. Görüşeceğiniz kişileri mesleğinde başarılı ve mutlu kişilerden seçmeniz öncelikle önerilmektedir.
Meslek Seçiminde Kararsızlık Yaşayanlar için Kariyer Danışmanlığı Önemli Bir Destek
Meslek seçiminde kararsızlık yaşamak oldukça olağandır. Hatta pek çok açıdan faydalıdır. Kararsızlık yaşamak bireyi araştırmaya, öğrenmeye ve tecrübe etmeye yönlendirecektir. Bu sayede gencin mesleklere ilgisi artacak, doğru mesleği seçebilmek için kendisine yönelik keşfi de başlayacaktır. Ancak meslek seçimi yapabilmek günümüz koşullarında bireysel çabayla yeteri kadar verimli sonuç veremeye bilmektedir.
Bunun en önemli nedeni artan üniversite sayıları ve istihdam olanağı düşük olduğu halde aynı bölümlerden her yıl sayısız mezun verilmesidir. Gençler sınırlı meslek repertuarına sahip. Popüler olan ve çok tercih edilene yönelme eğilimleri oldukça yüksek. Oysa popüler olan pastadan payımıza düşecek parçanın da küçülmesine neden olabiliyor. Dolayısıyla özelliklede günümüzde profesyonel desteğin önemi artıyor.
Aba psikoloji olarak biz danışanlarımıza kariyer planı çıkarırken stratejik yetenek yönetimi ile çalışıyoruz. Uyguladığımız IQ, EQ, dikkat, algı, yetenek ve kişilik testleriyle çocuk, genç ve yetişkin danışanlarımızın potansiyellerini keşfediyoruz. Kullandığımız psikolojik yöntemlerle danışanlarımızı daha iyi akademik sonuçlar alabilecekleri şekilde yönlendiriyoruz. Danışanlarımızın akademik eksiklerini tespit ederek gideriyor, dünyanın en seçkin kurumlarında eğitim almalarını sağlıyoruz.
Böylece yaptığımız çalışmalarla danışanlarımızın meslek seçiminde kararsızlık yaşamalarının da önüne geçmiş oluyoruz. Mesleklerin geleceği ve geleceğin meslekleri hakkında danışanlarımızı ve ailelerini bilgilendiriyoruz. Böylece öğrencinin bakış açısını genişletiyor, iş hayatıyla ilgili farkında olmadığı çalışma alanlarını da bilgisine sunuyoruz. Meslek Seçiminde Kariyer Danışmanlığı ve Psikolojik Danışmanlık yazımızı da okuyabilirsiniz.
Dijital pazarlama, bilgisayar, tablet cep telefonu gibi elektronik ortamlarda ürün veya hizmetlerin tanıtıldığı pazarlama aracıdır. Son yıllarda tüketici davranışlarında dijital araçların kullanımına yönelik artış dikkat çekiyordu. Özellikle pandemiyle birlikte hem üretici hem de tüketici açısından pazarlamada dijital kaynakların kullanımına talep arttı. Dijital kaynaklar aracılığıyla üreticinin ulaşabildiği kitle alanı genişlerken, tüketicinin de ürün çeşitliliğine erişimi kolaylaştı.
Dijital kaynaklar aracılığıyla tekstilden gıdaya, elektronikten, kozmetiğe tüm ihtiyaçlara kısa sürede erişebilmek mümkün hale geldi. Üstelik yine dijital kaynaklar aracılığıyla ürünleri kıyaslamak, kullanıcı değerlendirmelerine bakmak, fiyat performans değerlendirmesi yapmak mümkün. Çalışan bireyler veya ürün çeşitliliğine fiziki ortamda erişemeyen kişiler için dijital pazarlama büyük avantaj sağlıyor.
Tüketici dijital kaynaklar aracılığıyla geniş ürün yelpazesine erişebiliyor, farklı ödeme yöntemlerini kullanabiliyor ve tüm bunları bulunduğu yerden yapabiliyor. Pazarlamada dijitalleşmenin yayınlaşması tüketici kadar üreticiye de avantaj sağlıyor. Üretici dijital kaynaklar aracılığıyla reklam verebiliyor, satış yapabiliyor, ürün tanıtabiliyor. Tüm bunlar üreticinin tanınırlığını, güvenirliğini ve ulaşılabilirliğini artırıyor. Dolayısıyla günümüzde üreticilerin ve satışçıların varlıklarını sürdürebilmeleri için dijital dünyaya adapte olmaları gerekiyor.
Dijitalleşmenin avantajları sadece üretici ve tüketiciye değil tüm hizmet veren ve hizmet alanlara fayda sağlıyor. Bu noktada neredeyse tüm meslek kolları dijitalleşmeden yararlanabiliyor. Günümüzde meslek alanınız ne olursa olsun dijital pazarlama tekniklerini kullanarak mesleğinizde öne çıkabilirsiniz. Yeteneğinizi, bilginizi, tecrübenizi Google, youtube, İnstagram ve benzeri platformlar aracılığıyla daha geniş kitlelere tanıtabilirsiniz.
Mesleğinizi yaparken online görüşmeler yapabileceğiniz Zoom, Teams gibi yüz yüze iletişim platformlarından faydalanabilirsiniz. Böylece sadece bulunduğun ilçe veya ilde değil, yaşadığınız ülkede ve hatta uluslararasında hizmet verebilirsiniz. İnsanların sizi veya markanızı takip edebilmesi ve daha yakından tanıması için profesyonel web sayfaları kurabilirsiniz. Online sipariş alabilir, randevu verebilir, satış yapabilirsiniz.
Dolayısıyla yaşadığımız çağda mesleğinizde iyi olmanız başarı elde edip sürekli kalabilmeniz için yeterli değil. Aranan, tercih edilen, rakipleri arasında öne çıkan biri olmak istiyorsanız dijital dünya ile yakınlaşmalısınız. Yapay Zeka Geleceğin Mesleklerine ve Mesleklerin Geleceğine Yön Veriyor yazımızdan da faydalanabilirsiniz.
Dijital Pazarlama Nedir? Neleri Kapsar?
Ürün ve hizmetleri tanıtmak için bilgisayarların, cep telefonlarının, diğer dijital ortam ve platformların internet ve çevrimiçi tabanlı dijital teknolojilerle kullanılmasıdır. Dijital alanda pazarlama teknikleri oldukça geniştir. İhtiyacınıza uygun yöntemleri öğrenebilir, mesleğinizi ve markanızı öne çıkarmak için profesyonel destek alabilirsiniz. Dijital kaynaklarla yapılabilecek pazarlama yöntemlerinden aşağıda kısaca bahsedilmektedir.
İlginizi çeken ve işlevsel bulduğunuz pazarlama türleriyle ilgili detaylı bilgi edinebilirsiniz. Dijital pazarlama uzmanlarıyla iletişim kurarak adınızı, markanızı veya mesleğinizi nasıl daha tanınır kılabileceğinizi öğrenebilirsiniz.
1. Arama Motoru Optimizasyonu (SEO)
E-ticaret sitesinin arama motoru kurallarına uygun hale getirilerek ilgili aramalarda sonuçların en üst sıralarında olmasını sağlayan yöntemdir. Reklamdan ziyade daha organik bir çalışmadır. Sistemin mantığı doğru anahtar kelimelerin bulunması ve kullanılmasına dayanır. Okunurluğu ve bulunurluğu artırmak için ürün veya hizmetle alakalı içerikler belli bir mantığa göre yazılır.
2. İçerik Pazarlaması
Bu teknikte amaç gelir elde etmekten ziyade güven ilişkisi oluşturmaya yöneliktir. Ancak bu haliyle de satışa ve gelir artışına doğrudan etkisi bulunmaktadır. Yeni müşterilerin güvenini kazanma ve mevcut müşterilerin de devamlılığını sağlamaya yönelik bir tekniktir. İçerik pazarlaması ile hedef kitlenin ilgisini çekmek, güvenini kazanmak, eğitim ve bilgi vermek gibi marka değerini artıran eylemler gerçekleştirilebilir.
3. E-posta Pazarlaması
Dijital pazarlama türleri arasında spesifik hedef kitlelere doğrudan ulaşabilen en önemli yöntemlerden biri, e-posta pazarlamasıdır. Bu yöntemle ürün ve hizmet tanıtımının yanı sıra müşterilere teklif sunulup bilgi verilebilir. Ayrıca pek çok marka müşteri memnuniyeti ve sadakati için özel günlerde kutlama, tebrik mailleri göndermektedir.
4. Sosyal Medya Pazarlaması
Sosyal medya pazarlaması, küçük işletmelerin dahi kolaylıkla kullandığı bir pazarlama yöntemidir. Bu yöntem aracılığıyla hizmet veya ürün alacak kişilere içerikle ilgili bilgi verilebilir, tanıtım yapılıp, satışa gidilebilir. Kampanyalar, mennuniyet yorumları ve kullanıcılar arası referanslar sosyal medyadaki pazarlama etkisini artırmaktadır. Sosyal medya pazarlaması düşük bütçe ile geniş kitlelere ulaşmayı sağladığı için sıklıkla tercih edilir.
Sosyal ağların sunduğu pazarlama araçları ile spesifik reklamlar oluşturulabildiği için maksimum verim sağlar. Ayrıca kullanıcılara yönelik İlgi alanı, yaş, cinsiyet, bölge gibi detayların ayarlanabilmesi doğru kitleye erişimi kolaylaştırmaktadır.
5. Satış Ortaklığı
Kullanıcı tarafından yapılan reklam veya satış olarak tanımlayabileceğimiz her iki tarafa da kazanç sağlayan dijital pazarlama tekniğidir. Bu alanda pek çok aracı firma veya bireysel satış elemanı bulunmaktadır. Satış ortağı, pazarlama ya da önerme yöntemi ile ürün veya hizmetin satılmasını sağlar. Üretici üründen kazanç sağlarken satış ortağı da komisyon alır. Influencer marketing ve viral pazarlama yöntemleri de satış ortaklığı olarak değerlendirilebilir.
6. İnfluencer Marketing
İnfluencer, son yıllarda sıkça duyduğumuz bir terim haline geldi. Bu pazarlama tekniğinden bahsetmeden önce influencer teriminin ne olduğunu açıklayalım. İnfluencerlar sosyal medya ve dijital kanallar aracılığıyla herhangi bir ürün veya servis hakkında paylaşımda bulunurlar. Bu paylaşımlarla deneyimlerini, memnuniyet veya eleştirilerini takipçilerine aktarırlar. Bu kişiler yaptıkları paylaşımlarla belli kişi veya grupların satın alma davranışlarını etkilerler.
Biz bu yöntemi uzun yıllar medya sektöründe, dergi, gazete, afiş ve bilboardlarda gördük. Toplumca beğenilen ve sevilen ünlü isimleri marka yüzü olarak izledik. Şimdi bu geleneksel pazarlama yöntemi yerini dijital pazarlama yöntemlerine bıraktı. Artık medyada gördüğümüz ünlülerin yanı sıra sosyal medya fenomenleri de sevilerek ve beğenilerek takip ediliyor. Onlar da sosyal medyanın ünlüleri oldular ve geniş kitlelere hitap ediyorlar.
Hizmet verenler, üreticiler ve büyük markalar artık marka yüzü olarak fenomenlerden destek alıyorlar. İşbirlikleri ile ürünlerinin tanıtımlarını sosyal medya kanallarında yaptırıyorlar. Hatta pek çok sosyal medya fenomenini artık televizyon reklamlarında da görebiliyoruz. Dijital dünyanın gücü artık çok büyük ve bu güce direnç göstermek gelecekte büyük maddi kayıplara yol açabilir.
7. Yeniden Pazarlama (Remarketing)
Yeniden pazarlamanın e-ticaret siteleri için önemi büyüktür. Remarketing basit bir tanımla; ziyaret edilen bir sitenin, daha sonra ziyaret edilen başka bir sitede reklamının yayınlanmasıdır. Bu dijital pazarlama yöntemiyle e-ticaret sitelerinden alışveriş yapmadan çıkan kullanıcıların geri dönüp alışveriş yapması sağlanabilir.
8. Arama Motoru Pazarlaması
Arama motoru pazarlaması, arama motorlarının sonuç sayfalarına reklam verme yöntemidir. SEO ile organik yollarla ulaşılabilen üst sıralara, arama motoru ile daha hızlı ve daha etkili bir şekilde ulaşılabilir. Fakat bu uygulama ücretlidir. Dolayısıyla başarısı bütçeye bağlıdır. E-ticaret siteleri için ayrıca bir önem taşır. Çünkü ilk sıradaki e-ticaret sitesinin ürün ve hizmet satabilme potansiyeli yükselir.
Dijital Pazarlama Mesleklerin Bugününü ve Geleceğini Nasıl Etkiliyor?
Pazarlamada dijital kaynakların önemini ve dijitalde pazarlama tekniklerini yazımızda kısaca özetledik. Peki dijital dünya mesleklerin bugününe ve geleceğine nasıl etki ediyor? Dijital dünyayla barışık olmanın avantajları ve mesafeli olmanın dezavantajları neler? Biraz da bu konulardan bahsedelim. Z kuşağını oluşturan bugünün gençleri teknolojinin ve internetin içine doğdular. Onlar için dijital kaynaklar iletişim kurmanın en temel aracı.
Onlar kendilerini, bilgilerini, yeteneklerini, duygu ve düşüncelerini dijital ortamda çok daha iyi ifade edebiliyorlar. Yenilikleri hızla takip ediyor ve kendileri de yenilik üretebiliyorlar. Z kuşağında yeniliğe, değişime ve öğrenmeye yönelik direnç oldukça az. Aksine meraklı, istekli ve çok daha girişkenler. Ancak Z kuşağı çoğunlukla bugünün öğrencilerini ve yeni mezunlarını kapsıyor.
Bu nesil zaten eğitim hayatlarında ve mesleklerinde dijital pazarlama tekniklerini verimli şekilde kullanabilir donanıma sahipler. Elbette ki karakteristik özellikler veya fırsat eşitsizlikleri gibi etkenler bu popülasyonun da dijital kaynaklardan faydalanmasını olumsuz etkileyebilir. Ancak geçmiş kuşaklara göre bu nesil çok daha şanslı. Y kuşağı ise arada kalmış bir nesil. Teknolojinin içerisine doğmadılar ancak teknolojinin gelişimiyle beraber onlar da gelişti.
Yeniliğe, öğrenmeye açık ve meraklı olanlar aradaki açığı kapatıp yeni nesil becerilerine yetiştiler. Ve onlar da mesleklerinde dijital pazarlama tekniklerini efektif şekilde kullanmaya başladı. Ancak günümüzde halen dijital kaynaklardan faydalanmayan, sosyal medya hesabı bulunmayan veya aktif olmayan bireyler, hizmet verenler ve markalar var. Oysaki hizmet veya ürün alacak herkes doğru adresi belirlemeye çalışırken ilk olarak dijital kaynaklara başvuruyor.
Dijital Kaynakları Tüm Meslek Grupları ve Markalar Verimli Şekilde Kullanabilir
Hepimiz arama motorunda araştırma yapıyoruz, sosyal medya hesaplarını kontrol ediyoruz, referanslara, öneri ve yorumlara bakıyoruz. Dolayısıyla yaptığınız iş her ne olursa olsun dijital dünyanın gücü göz ardı edilmemeli. Bugün bir otel işletmecisi, bir hekim, diyetisyen, antranör, öğretmen, psikolog, mimar, mühendis veya restaurant işletmecisi de dijital pazarlama tekniklerinden faydalanabilir. Mesleğinizi, yeteneğinizi, bilginizi veya ürününüzü dijital kaynakları kullanarak daha fazla kitleye sunabilirsiniz.
Kendinizle ilgili güvenilirlik, memnuniyet ve sadakat yaratabilirsiniz. Örneğin; bir diş hekimi diş bakımı veya diş tedavisi hakkında bilgiler paylaştığı bir video kanalı açabilir. Sosyal medya hesaplarında düzenli içerik oluşturabilir. Bunu bir diş hekimliği öğrencisi de yapabilir. Böylece erkenden ismini duyurmaya ve müşteri potansiyelini oluşturmaya başlayabilir.
Dijital Pazarlama Tekniklerine Uzak Kalan Bireyler ve Markalar İse Rekabet Ortamının Dışında Kalıyor
Dijital kaynakları mesleğinde kullanmaktan imtina eden bireylerin veya markaların ise maliyet kayıpları oldukça belirgin. Köklü firmalar dahi dijital kaynaklardan faydalanmadığında mevcut müşterilerinin dışına çıkmakta zorluk yaşayabiliyor. Gelecek yıllarda ise bu durum çok daha belirgin hale gelecek. Yine bir diş hekimi üzerinden örnek verelim. İster hastanede ister kendi kliniğinde hizmet veriyor olsun.
Hekimin ismini duyurabilmesi ve müşteri portföyünü artırabilmesi için tanınırlığa, güvenirliğe ve referansa ihtiyacı olacak. Kimse yeterince bilmediği ve hakkında referans da bulamadığı birine sağlığını emanet etmek veya para ödemek istemez. Doktor arayışında olan pek çok hasta seçim sürecinde sosyal medya hesaplarını ve arama motorunu kullanır. Çıkan sonuçlar hastanın seçimini belirgin şekilde etkiler.
Eğer hekimimiz dijital pazarlama tekniklerini kullanmıyorsa ve internet aramalarında hakkında yeterli bilgiye ulaşılamıyorsa dezavantajlı olur. Çünkü aynı bölgede hizmet veren ve dijital kaynakları daha efektif kullanan bir başka hekim ön plana çıkacaktır. İki hekim mesleğinde aynı nitelikte olabilir ve hatta dijital dünyadan faydalanmayan hekim çok daha deneyimli ve başarılı olabilir.
Ancak hizmet alacak kişinin seçimini diğer hekimden yana yapma olasılığı çok daha yüksektir. Tabi ki seçim sürecinde maliyet hesabı, ulaşım kolaylığı gibi diğer detaylarda etkilidir. Ancak dijital pazarlama tekniklerinin etkisi çok daha belirgindir.
Kariyer gelişimi neredeyse doğumla başlayan ve yaşam boyu devam eden bireysel bir süreçtir. Bu süreci bireysel özellikler, potansiyel, çaba, motivasyon ve bireyin dışında kalan dış faktörler de etkiler. Kariyer yolculuğu yaşam boyu sürse de başarılı bir kariyer oluşturabilmenin temeli erken yaşam dönemine dayanır. Eğitim hayatının verimli geçirilmesi, ilgi ve becerilerin keşfedilmesi ve geliştirilmesi kariyerin verimli şekillenmesini destekler.
İyi bir kariyere sahip profesyonellerin gelişim süreçlerine bakıldığında ne istediklerini bilen ve hedefe ulaşmak için bilinçli adımlar atan kişiler olduğu görülür. Burada da hedef belirlemenin ve hedefe erişebilmek için yapılması gerekenlerin bilinçli planlanmasının önemini görürüz. Alan, bölüm, meslek seçimleri de kariyer gelişimi sürecinde belirlenmesi gereken hedeflerdendir. Tüm bu hedefleri belirleyebilmekse kişinin kendisini tanımasına ve geleceğe yönelik beklentileri belirlemesine bağlıdır.
Meslek seçimi yaparken karakteristik özellikler, ilgi ve beceriler, beklentiler ve hatta sosyo ekonomik koşullar dahi göz önünde bulundurulmalıdır. Ancak tüm bu detaylar dikkate alınarak belirlenecek bir hedef gerçekçi ve bireysel bir hedef olacaktır. Bir hedef ne kadar kişinin kendisine aitse hedefe ulaşmaya yönelik çaba ve motivasyonda o kadar yüksektir.
Kariyer geliştirme sürecinde odaklanılması gereken bir diğer konu da bireyin güçlü ve gelişime açık yönlerinin tespit edilmesidir. Yapılan tespit sonrası kişinin mesleki yöneliminde ve kariyerinde zayıf yönlerinin neden olabileceği dezavantajlar tespit edilmelidir. Güçsüz yönlerin nelerle tölere edilebileceği veya nasıl geliştirilebileceğine de odaklanılmalıdır.
Kariyer gelişimi tüm bu detaylar göz önünde bulundurulduğunda erken yaşlardan itibaren yatırım yapılması gereken bir süreçtir. Bu süreçte profesyonel destek almak veya tecrübeli kişilere danışmak da kariyer gelişim sürecini olumlu destekler. Peki kariyerimiz için neler yapmalıyız ve iyi bir kariyer için hangi fırsatları verimli değerlendirmeliyiz? Yazımızın devamında detaylarıyla bilgi edinebilirsiniz.
Kariyer Gelişimi için Boş Zamanlarınızı Fırsata Çevirin
Öğrencilik yılları kişisel ve mesleki gelişim için değerlendirilebilecek en güzel yıllardır. Çünkü bu dönemde çoğunlukla bireyin tek ve en temel sorumluluğu dersleridir. Dolayısıyla okul ve ders dışı zamanlar ve özelliklede tatiller gelişim için önemli zamansal kaynaklardır. Henüz kariyer planlaması yapmamış, belirgin bir hedefi olmayan çoğu öğrenci için bu zamanlar iyi değerlendirilmez.
Bu dönemi daha farkındalıklı geçiren öğrenciler ise kendilerini geliştirerek rakiplerinin önüne geçebilirler. Aynı şekilde iş hayatına atılan ve düzenli bir çalışma takvimi olan bireylerin de daha verimli değerlendirilebilecek zamanları vardır. Ancak kimi zaman motivasyon eksikliği kimi zaman hedefsizlik veya kişiselleştirilmemiş hedefler zaman yönetimini zorlaştırır. Bu da bireyin sıklıkla zamansızlık hissine kapılmasına neden olur.
Oysa kişisel ilgi ve ihtiyaçlara zaman ayırmak da dahil olmak üzere zamanın verimli kullanılması kariyer gelişimi için son derece önemlidir. Peki kariyer fırsatlarını artırmak için sahip olunan boş zamanlar nasıl verimli değerlendirilebilir? Bu soruya vereceğimiz cevap yine kişinin hedefleri göz önünde bulundurularak yanıtlanmalıdır. Eğer bu sorunun yanıtını arayan bir öğrenci ise kısa ve uzun vadeli hedefleri öğrenilmelidir.
Önceliği istediği üniversiteyi ve bölümü kazanmaksa boş zamanlar bu hedefi gerçekleştirmeye yönelik çalışmalarla değerlendirilmelidir. Ayrıca motivasyonunu artırmak için gitmek istediği okulun ve okumak istediği bölümün atmosferini yaşantılayabilir. Bunu yapabilmek içinse İstediği bölümü okuyan veya bu bölümden mezun olan bireylerle tanışıp, görüşebilir. Üniversiteyi ziyaret edip, akademik kadroyla tanışabilir.
Okumak istediği bölümün ders kitaplarını alıp erken okumalar yapabilir. Bölüm derslerine girecek hocaları dijital platformda araştırabilir, varsa eğitimlerine, söyleşilerine katılabilir, varsa kitaplarını okuyabilir. Seçilen meslek için sahip olunması gereken ilgi, beceri veya yetkinlikler varsa geliştirmeye yönelik çalışmalar yapılabilir. Yabancı dil kursları, konuşma grupları, bilgisayar programları ve benzeri gibi.
Kariyer Gelişimi için Dijital Pazarlama Tekniklerinden Faydalanın
Günümüz mesleklerinde artık dijital pazarlamanın rolü oldukça büyük. Hangi mesleği yapıyor veya yapacak olursanız olun dijital kaynaklar mesleki sürekliliğinizde önemli rol oynayacaktır. Artık meslek, hizmet, ürün ayrımı olmaksızın herkesin bir sosyal medya hesabı var. Ve aynı şekilde herkes bir ürün, hizmet veya bilgi edinirken arama motorlarından faydalanıyor.
Dijital kaynakların kullanımı bizi globalleştiriyor, hitap ettiğimiz kitleyi genişletiyor. Bu genişleme sayesinde aynı anda çok daha fazla kişiye ulaşabiliyor ve ihtiyaçlarına yanıt verebiliyoruz. Bu büyük bir konfor ve kolaylık. Tüketiciler de ürün ve hizmet sunanlar da bu konfora alıştı ve uyumlandı. Dolayısıyla kariyer gelişimi hedeflendiğinde dijital kaynakların rolü göz ardı edilmemelidir.
Öğrencilik yıllarınızdan itibaren dijital platformlarda içerik üretebilir, kendinizi, bilgi ve tecrübelerinizi hitap ettiğiniz kitleyle paylaşabilirsiniz. Dijital kaynakların verimli ve doğru kullanımı kariyerinizde hızla yükselmenize destek olacak, mesleğinizdeki sürekliliğinize katkı sağlayacaktır.
Kariyer Gelişimi için Mesleğinize Yönelik Gelişmeleri Yakından Takip Edin
İster öğrenci ister meslek mensubu olun kariyerinizin her aşamasında gelişim olanaklarını takip edebilirsiniz. Mesleğinizle ilgili yayınlanan güncel makale ve araştırmaları, yeni çıkan kitapları okuyabilirsiniz. Ücretli veya ücretsiz eğitimleri takip edip katılabilirsiniz. Varsa sertifika programlarına, konferanslara, konuşmalara katılabilirsiniz. Varsa saha çalışmalarında, araştırmalarda gönüllü olabilirsiniz.
Mesleğinizle ilgili varsa mesleki topluluklara, derneklere, kulüplere katılabilirsiniz. Tüm bu çalışmalar mesleğinize yönelik güncel bilgi edinmenize ve alanda aktif olmanıza destek olacaktır. Üstelik özgeçmişinizi donatmak için de oldukça argüman sağlayacaktır.
Kariyer Gelişimi için Bolca Staj Yapın
Hedefini yeterince iyi belirlememiş veya kişiselleştirmemiş bireyler için stajın önemi çoğunlukla çok geç fark edilir. Ancak stajlar mesleki bilgi, beceri, network ve deneyim elde etmek için çok önemli kaynaklardır. Mesleğinizle ilgili staj yapmaya ve stajlarınızı olabildiğince çeşitlendirmeye özen gösterin. Mesleğiniz kendi içerisinde farklı çalışma alanlarına ayrılıyor olabilir. Örneğin; psikoloji öğrencileri mezuniyet sonrası çok farklı alt alanlarda iş başı yapabilirler.
Bir psikolog anaokulunda, özel eğitim sektöründe, danışmanlık merkezinde, klinikte veya insan kaynaklarında çalışabilir. Bunlar çalışma alanlarının sadece küçük bir kısmıdır ve hepsi de birbirinden farklı bilgi, beceri ve yeterlilik gerektirir. Öğrencilik sürecinizde hangi alt alanın sizin için en doğru olduğunu karar vermeniz kolay değildir. Bölümlerin neredeyse hepsi size cazip gelebilir veya neredeyse hepsi size uzak görünebilir.
Kariyer gelişimi için hangi çalışma alanının sizin için en ideali olduğunu belirlemeniz gerekir. Stajlarsa belirleme sürecinde önemli role sahiptir. Pek çok okul staj programlarını zorunlu tutmaktadır. Ancak zorunlu stajlar dahi karar vermek için yeterli gelmeyebilmektedir. Böyle bir durumla karşılaşmamak için olabildiğince çok staj yaparak seçenekler azaltılabilir. Üstelik bu stajlar aracılığı ile yeni meslektaşlarınızla tanışabilir, networkünüzü geliştirebilirsiniz.
Kariyer Gelişimi için Zaman Kaybetmeden Network Geliştirin
Kariyer fırsatlarını değerlendirmenin bir diğer önemli yolu da mesleğinizle ilgili network ağınızı olabildiğince genişletmenizdir. Günümüzde bunu yapmak eskiye kıyasla çok daha kolay. Çünkü pek çok akademisyenin veya iş verenin artık sosyal medya hesapları var. Kariyerini ve bulunduğu konumu örnek aldığınız kişilere e-posta veya mesaj yollayabilirsiniz. Onlarla Linkedin gibi sosyal iş ağları üzerinden bağlantı kurabilirsiniz.
Varsa araştırmalarınızı, makalelerinizi veya mesleki çalışmalarınızı onlarla paylaşabilir, değerlendirmelerini alabilirsiniz. Konferanslara, seminerlere, eğitimlere gidebilir, kulüplere, topluluklara katılabilirsiniz. Böylece mesleki networkünüzü geliştirebilirsiniz. Kariyer gelişimi açısından örnek aldığınız kişilerin özgeçmişlerini inceleyebilirsiniz. Doğrudan onlarla iletişime geçerek kişisel ve mesleki gelişiminize yönelik tecrübelerini, önerilerini sizinle paylaşmalarını talep edebilirsiniz. Böylece yeni fikirler üretebilir, geniş networkünüz sayesinde iş birlikleri kurabilirsiniz.
Kariyer Gelişimi için Mentor veya Kariyer Danışmanı ile Çalışın
Günümüzde önemi ve popüleritesi gittikçe artan mentor ve kariyer danışmanlıklarının kariyer gelişim sürecindeki etkisi büyüktür. Mentor veya danışmanla çalışmak kişinin kendisine, güçlü ve zayıf yönlerine ve hedeflerine objektif bakabilmesini kolaylaştırır. Kişinin bütünüyle uyumlu yani ilgi, beceri, yetenek ve yetkinliklerini kapsayan, karakteriyle örtüşen hedeflere yönelmesi kolaylaşır. Mentor veya danışan bireyin içsel motivasyon geliştirmesini sağlar.
Ayrıca güçlü ve zayıf yönlerini kariyerinde nasıl daha efektif kullanabileceğini öğretir. İyi bir mentor veya kariyer danışmanı çalışmalarında güncel ve bilimsel bilgilerden faydalanır. Kullandığı test, envanter gibi araçlarda sayısal sonuçlardan çok süreçsel analizlere bakar. Kişisel gözlemini de değerlendirmelere ekler. Kişiyi sadece meslekler, bölümler veya derslerle ilgili değil mesleklerin geleceği, geleceğin meslekleri konusunda da bilgilendirir.
Tüm bu bilgilerin toparlanması, değerlendirilmesi ve kişiselleştirilmesi tecrübe ve disiplin gerektirir. Bu nedenle kariyer gelişimi için mümkün olabildiğince erken süreçte profesyonel destek almak önerilmektedir. Mesleki ilgi, kişilik, zeka, yetenek testleri hedef belirleme ve kariyere yön verme sürecinde önceliklendirilmelidir. Tüm bu bilgilere bir arada erişebilmekse profesyonel destek alarak mümkün olabilmektedir.
Kariyer Gelişimi için Kendinize Zaman Ayırmayı İhmal Etmeyin
İyi bir kariyere sahip olabilmek için yaptığımız en büyük yanlışlardan birisi de kendimizi ve bireysel ihtiyaçlarımı ihmal etmektir. Yazımızın en başında da değindiğimiz gibi kariyer gelişim süreci yaşam boyu devam etmektedir. Yaşam boyu ilgi isteyecek bir süreç için kendinizi ikinci planda tutmanız iyi bir kariyer elde etmenizi sağlayabilir. Ancak kişisel mutluluğunuzu zedeleyecektir.
Kariyer gelişimi ile sağlıklı ve dengeli yaşam arasında güçlü bir bağ vardır. Bu denge korunduğunda, sağlık ve kişisel ihtiyaçlara özen gösterildiğinde başarı ve mutluluk beraberinde gelecektir. Yeterince iyi beslenmeyen, daha çok çalışmak için öğünlerini geçiştiren birinin kısa sürede sağlığı bozulacaktır. Daha çok çalışmak için daha az uyuyan veya düzensiz uyuyan birinin de kısa sürede bağışıklığı düşecektir.
Üstelik yetersiz beslenme, uykusuzluk enerji kayıplarına, dikkat ve konsantrasyon güçlüklerine neden olacaktır. Bir gün geç saatlere kadar uyumadan çalışmak, bir sonraki gün fazla uyumanıza veya gününüzün dikkatinizi toplayamadan verimsiz geçmesine sebep olabilir. Bu nedenle motivasyonu sağlayan sosyal yaşamı da ihmal etmeden işlere gereken önemi vermek gerekir.
Dengeyi koruyarak kişisel bakımınıza, hobilerinize, ilgilerinize, sosyal çevrenize, aktivitelerinize zaman ayırmalısınız. Bu sayede iç huzurunuzu yakalayabilir ve beraberinde gelen içsel motivasyonla çok daha verimli çalışmalar yapabilirsiniz.
Aba Psikoloji’dekariyer gelişimi planlamaya yönelik yaptığımız çalışmalar hakkında bilgi almak için bizimle iletişime geçebilirsiniz.
