Aba Psikoloji, Aba Psikoloji sitesinin yazarı

Helikopter Ebeveynler Akademik Başarıyı Düşürüyor!

by Aba Psikoloji in Blog
14 Haziran 2021

Ailelerin çocuk yetiştirme stilleri çocukların kişilik gelişiminin temelini oluşturmaktadır. Çocuklar ailelerinden aldıkları yetiştirilme stili sonucunda kişiliklerini geliştirir ve öz değerlerini belirlerler. Sadece kendi değerlerini değil hayat içerisinde karşılaştıkları diğer sosyal varlıkların da değerini belirlerler. Bu nedenle ebeveynlerin sergilediği davranış ve tutumlar çocukların bilişsel, fiziksel, duygusal ve davranışsal gelişimini etkiler. Helikopter ebeveynler, ebeveynlik tarzları içerisinde çok yenidir. Ancak günümüz aile yapılarında oldukça fazla görülmektedir. Nedeni olarak küreselleşme ve teknolojinin hızlı gelişimi, artan nüfus ve insanların birbirine yabancılaşması sayılabilir.

Günümüzde gerek sanal gerek real yaşam içerisinde insanlar zarar görmeye daha açık hale geldiler. Özellikle çocuklar ve gençler için risk daha fazla. Aileler bu konuda endişeliler. Bu da ebeveynlerin koruyucu ve müdahaleci davranışlarını tetikliyor. Aynı şekilde günümüz aileleri eski kuşaklara oranla daha bilinçliler. Aileler daha eğitimli ve çocuk sahibi olmak da daha planlı bir karar süreci haline geldi. Artan nüfus ile birlikte bugün artık herkesin birbirini tanıyıp bildiği mahalle kültürü yok. Bugün herkes birbirine karşı daha mesafeli ve yabancı.

Bir başka etken ise eğitim ve meslek alanlarında artan rekabet ortamıdır. Çocukların iyi bir eğitim alabilmesi için geçmeleri gereken çok fazla sınav var. Üstelik sınava girmekte yeterli değil, derece yapabilmek gerekiyor. Başarılı okul sayısı ve mezuniyet sonrasında istihdam oranları artan nüfusa oranla oldukça az. Aileler ise çocuklarına iyi bir gelecek verebilmek istiyor, başarılı çocuklar yetiştirmek için tüm kaynakları kullanıyorlar. Dolayısıyla Tüm bu etkenler sonucunda karşımıza helikopter ebeveynler çıkıyor.

Helikopter Ebeveynler Nasıl Bir Ebeveyn Modeline Sahipler?

Yazımızın girişinde bahsettiğimiz yaşamsal değişiklikler nedeniyle günümüzde helikopter ebeveynlerin sayısı oldukça fazla. Bu ebeveyn türündeki anne-babalar aşırı korumacılar. Çocuklarının tercihlerine, hayatlarına fazlasıyla dahil oluyor ve müdahalede bulunuyorlar. Çocuklarının yanlış yapmasından endişe duyuyor ve onlar yerine karar veriyorlar. Başarıyı çok önemsiyor, çocuklarına iyi bir gelecek verebilmek için gerçekdışı beklentilerle çocukları zorluyorlar. Tüm bu davranış ve tutumlar bu yapı içerisinde yetişen çocuğun anne-babaya bağımlı hale gelmesine neden oluyor. Aslında bağımlı olmaktan çok anne ve babadan ayrışarak bağımsızlaşamıyorlar. Yani bu çocuklar fiziken büyüyor ama duygusal, davranışsal ve bilişsel olarak büyüyemiyorlar.

Helikopter ebeveynler çocuklara yaşlarıyla uyumlu sorumluluk vermiyorlar. Aksine sorumluluk alınması gerekiyorsa da kendileri yerine getiriyorlar. Aileler bu tarz aşırı kontrolcü ve aşırı koruyucu eylemlerini çocukları birer yetişkin olana dek sürdürüyor. Ancak böyle bir yapı içerisinde büyüyen çocuklar yetişkin hayata adım attıklarında zorlanıyorlar. Kendi başlarına karar alamayan, sorumluluklarını bilmeyen, otokontrolü olmayan çocuklar oluyorlar. Bu durum anne ve babalarıyla olan ilişkilerini de ergenlik itibariyle olumsuz etkilemeye başlıyor.

Akranları gibi bağımsızlaşamayan, yaşının gerektirdiklerini başaramayan çocuklar zorlanıyorlar. Sosyal yaşam becerileri gelişmiyor, gerçek dünya içerisinde örselenip, özgüvenlerini yitiriyorlar. Pasif veya dışa dönük öfke gelişiyor, depresyona, riskli davranış ve alışkanlıklara yatkınlık artıyor. Aileler çocukları için iyi olduğuna inandıkları davranışları sergilemiş olsalar da sonuç hiçte umdukları gibi olmuyor.

Helikopter Ebeveynler Çocuklarının Hata Yapmasına Fırsat Vermiyor

Helikopter ebeveynler çocuklarını tehlikelerden korumaya çalışıyorlar. Öyle koruyorlar ki sadece tehlikelere karşı korumakla kalmıyor çocukların hata yapabileceği olasılıkları da elimine ediyorlar. Bu aşırı müdahale sonucunda hata yapma alanı kalmayan çocuk hatalarından ders çıkarmayı da öğrenemiyor. Hatalarından ders çıkaramayan çocuk problemlerle baş etme becerileri geliştiremiyor. Kendini koruyabileceği ya da savunabileceği mekanizmaları keşfedemiyor. Bu çocuklar yeterince tecrübe edinemedikleri için alternatif çözüm yolları da üretemiyorlar. Çocuklar okula başlıyor ve yaşamsal sorunlarla yüz yüze geliyorlar. Bu hayat içerisinde hata yapmaya çok açıklar. Üstelik ailenin bu alanı yönetmesi çokta mümkün değil. Okulöncesi ve İlkokul yıllarında aileler çocuklarının sosyal yaşamına bir nebze etki etmeye devam edebilir.

Ancak lise, hele ki üniversitede bu etki söz konusu değil. Hata olasılıklarını azaltamaz, dış tehditlere karşı koruyamaz ya da müdahalede bulunamazlar. Bu durumda ev içerisinde adeta bir fanusun içerisinde büyüyen çocuk gerçek yaşama kontrolsüzce bırakıldığında zedelenir. Duygusal olarak örselenir. Diğer çocuklar için olağan olan gündelik problemler onun için depresyon, anksiyete, fobi nedeni olabilir. Çocuğun özgüveni kırılır, sosyal becerileri gelişmez. Artık bu çocuklar için akademik başarıdan çok daha öncelikli kazanımlar vardır. Adeta hayatta kalma becerileri geliştirmelidirler. Tabi aile bu çabaya müsaade edebilirse. Çocuğun tüm becerileri sıfırdan işlemesi gerekir. Akademik başarı için gerekli olan karar verme, sorumluluk alma, özdenetim vb. beceriler geliştirilmelidir.

Helikopter Ebeveynler Sorumluluk Vermeye Cesaret Edemiyorlar

Sorumluluk becerisi erken yaşlardan itibaren aileler tarafından çocuklara kazandırılması gereken bir beceridir. Yaşıyla paralel olarak sorumluluk alan çocuklar için ilerideki yaşlarda sorumluluklara yönelik tutum daha pozitiftir. Çocukların sözlü komutları anlayabilir ve uygulayabilir hale geldikleri yaşlar itibariyle sorumlulukları olmalıdır. 2 yaşındaki bir çocuk oyuncaklarını toplayabilir, kirlilerini sepete atabilir. Dişlerini destekli fırçalayabilir. Yemeğini yiyebilir, basit kıyafetleri desteksiz giyinebilir. Daha büyük bir çocuk evdeki basit sorumluluklarda anne babaya yardımcı olabilir. Okula giden çocuk ailesinin desteği olmaksızın ödevlerini yapabilir, ders çalışması gerektiğini bilir ve hatırlatılmadan çalışabilir. Para kavramını öğrenen bir çocuk harçlığını yönetebilir, para biriktirebilir.

Ancak helikopter ebeveynler çocuklarına yaşlarıyla uyumlu sorumluluklar verememektedir. Ailelerin bu davranışlarının altında yatan etkende yine çocukların hata yapması, zarar görmesi endişesidir. Oysa çocuklar güvenli bir ortamdayken deneme-yanılma yoluyla öğrenemezse, yetişkin olduğunda daha çok hata yapar. Çocuklar hata yapa yapa aynı hatayı tekrar yapmamayı öğrenirler. Bununla da kalmaz tecrübeleri sonucunda neyin hata olabileceğine yönelik geniş çerçeveden bakmayı öğrenirler.

Sorumluluk becerisi gelişmemiş çocuklar erken okul yılları itibariyle desteksiz sorumluluklarını yetine getiremiyorlar. Ödevlerinin hatırlatılması, derslerine destek olunması, zorlandıkları konularda ailenin öğretmenlerle konuşması gerekebiliyor. Aile çocuğunun ayrıcalıklı tutulmasını, imtiyaz tanınmasını isteyebiliyor. Çocuğun başarılı olması arzusu ile gelişen bu ebeveyn tutumu çocuğun başarısızlığına daha fazla hizmet ediyor.

Helikopter Ebeveynler Çocuklarının Karar Verebilecek Yaşa Geldiğini Düşünmüyorlar

Yaşıyla paralel şekilde karar verebilen çocuklar akademik hayatta çok daha başarılı oluyorlar. Neden mi? Çünkü neyi isteyip, neyi istemediklerini erken yaşlardan itibaren tecrübe ederek öğreniyorlar. Kendileri için iyi, doğru ve gerekli olana yönelik seçim yapıyorlar. Karakterlerini, ilgilerini, beklentileri, becerilerini biliyor, kısaca neyi istiyorlarsa onu seçiyorlar. Karar verebilen çocuklar başkalarına fikir sormaya ya da kendisi yerine karar verilmesine ihtiyaç duymuyorlar. Elbette ki yanlış kararlar da verebilirler. Bu ihtimal her birimiz için hayatımızın her döneminde geçerli. Ancak bu çocuklar hatalı karar verseler dahi karar kendilerine ait olduğu için sonuçlarıyla başa çıkabiliyorlar.

Karar verebilen çocuklar kendilerini mutlu edecek seçimler yapıyorlar. Bu seçim oynayacakları bir oyuncakta olabilir, kayıt olacakları bir okul ya da seçecekleri bir bölüm de olabilir. Kendine ait seçim yapan çocuk, seçimini içselleştirir. Kararının arkasında durur ve yanılmamak için daha çok çalışır. İçsel motivasyonu başkalarının kararlarını uygulayan çocuklara göre daha yüksektir. Helikopter ebeveynler ise çocuklarının kendi kararlarını verebilecek kadar büyüdüğünü kabullenmekte zorlanıyorlar. Çocukları için en iyi kararın ebeveynleri tarafından verilecek karar olduğuna inanırlar. Bu koşullarda yetişen bir çocuk hayatına yön vermek için önem arz eden kararlarda seçim yapamaz.

Aile karar verirken çocuğun ihtiyaç, beklenti ve potansiyelini dikkate almaz. Kendi doğrularıyla verdikleri kararlar çoğunlukla çocuğun gerçekliği ile uyumlu olmaz. Bu tarz aileler çoğunlukla çocukları için yanlış alan, bölüm, meslek, okul seçimi yaparlar. Ailenin seçimini içselleştiremeyen çocuk kendine ait olmayan bu karar yönelik performans sergilemek istemez. Özellikle ergenlikle birlikte ailenin bu davranışları çocuklarda duygusal, davranışsal sorunlara yol açar. Bakım veren ve bağımlı olunan aileye muhtaçlık duygusu ile karşı çıkılamaz. Ancak çocuklar bu baskı atında öfkeyi kendilerine yönlendirebilir, depresyon ve benzeri riskli durumlar yaşanabilir.

Helikopter Ebeveynler Akademik Başarıyı Artırmak İçin Ne Yapmalı

Helikopter ebeveynler akademik başarıya destek olmak için öncelikle ebeveyn tutumlarının çocuk üzerindeki etkisini kabul etmelidir. Ebeveynlerin çocuğa zarar veren davranışlarını yeniden düzenlemesi sonrasında yapılması gerekendir. Anne-babalar davranış değişikliğinde zorlanabilir. Çocuklarının iyiliğini düşünerek yaptıkları bu müdahalelerin nasıl olup da zarar verdiğini kabullenmekte güçlük yaşayabilirler. Böyle bir durum söz konusu olduğunda aileler mutlaka profesyonel destek almalıdır.

2-12 yaşları arasında çocuğu olan aileler için Filial Terapi işlevsel olabilmektedir. Aile terapisi ya da bireysel terapilerden de faydalanılabilir. Çocuk için de mutlaka psikolojik destek alınmalıdır. Küçük çocuklarda oyun terapisi uygulanabilmektedir. Ergenlik çağında ise ergen terapisi değerlendirilmelidir. Bu sayede kaç yaşında olursa olsun çocuğun özgüveninin gelişmesine, özdenetim ve özdeğer geliştirmesine destek olunur. Çocukların sosyal becerileri de zaman içerisinde gelişir.

Helikopter ebeveynler, çocuklarının akademik başarısına destek olmak için çocukları için doğru kariyer planını çıkarabilmelidir. Ancak doğru kariyer planı birden çok değişken baz alınarak yapılmalıdır. Bu noktada da profesyonel destek almak aileye ve çocuğa yardımcı olacaktır. Stratejik yetenek yönetimi ile yapılan kariyer planı çocuğa başarılı ve mutlu olacağı bir kariyer fırsatı sunacaktır.

Anne Baba ile Kurulan Güven Bağı Ömür Boyu Başarıyı Destekliyor

by Aba Psikoloji in Blog
14 Haziran 2021

Anne baba ile kurulan güven bağı bir çocuğun sağlıklı gelişimi için temel ihtiyaçtır. Güven bağı kişilik ve karakter gelişiminde en temel duyguların başında gelir. Çocuk için güven duygusu ilk önce temel bakım veren anne ve babadan gelir. Doğumla beraber anne ile bebek ilk ten tene teması kurar. Anne bebeğin ağlamalarından ihtiyaç sinyallerini alır ve bu ihtiyaçlara yanıt verir. Verilen yanıtın doğruluğu, yeterliliği ve süresi bağın gelişimini etkiler.

Bebeğin ihtiyaçları sadece fiziksel ihtiyaçlar değildir. Duygusal ihtiyaçlarının da anne baba tarafından doyurulması gerekir. Fiziksel temasın devam etmesi, sevgi sözcükleri, ilgi ve şefkat verilmesi bağı güçlendirir. Zamanla kurulan göz teması bu güven duygusunun yerleşmesine katkı sağlar. Bebeğin duygusal ve fiziksel olarak sağlıklı gelişimi aynı zamanda zeka gelişimini de destekleyecektir. Ebeveynlerle kurulan bu bağ yaşam boyu bireyin kişilik ve karakter gelişimine etki edecektir.

Anne baba ile kurulan güven bağı çocuğun güvenli bir temel oluşturmasını sağlar. Bu temel sayesinde çocuk kendini ve etrafını korkusuzca keşfeder. Ailenin ilgisi ve verdiği güven çocuğun özgüveninin gelişmesini destekler. Aynı zamanda bu güven aracılığı ile çocuk sosyal hayat içerisindeki diğerlerini de güvenli bulur. Aile ile kurulan bu bağ çocuğun sosyal, bilişsel ve davranışsal olarak gelişmesini sağlar. Çocuk büyüdükçe ebeveynlerinden aldığı güven temeli üzerine sağlam ve dayanıklı bir duygusal yapı inşa eder.

Anne Baba ile Kurulan Güven Bağı Başarıyı Nasıl Etkiliyor?

Özgüven Gelişiyor, Sevgi Başarı Koşuluna Bağlanmıyor

Anne baba güven bağı çocuğun sağlam bir özgüven geliştirmesini sağlıyor. Çocuk aile içerisinde hata yapmaktan korkmuyor aksine hatalarıyla tecrübe kazanıyor. Cezalandırılma ya da sevgiden mahrum kalma korkusu olmayan çocuk güven ortamında özgürce deneyim kazanıyor. Bu sayede problem çözme becerilerini geliştiriyor. Sorunlarıyla nasıl başa çıkabileceğinin yapıcı çözüm yollarını öğreniyor. Çocuk bu sayede eğitim hayatında da hata yapmaktan korkmuyor. Özgüveni ve cesareti ile girişken tavırlar sergiliyor. Derse daha çok katılıyor ve başarısız olduğunda kırıklığa uğramıyor. Bunun yerine hatasını fark edip bir sonraki sefer için düzeltme fırsatı ediniyor. Başarısız olmaktan korkmuyor çünkü başarısızlığı Anne baba ile kurulan güven bağı açısından risk kabul etmiyor. Çocuk, ailesi tarafından koşulsuz sevileceğini, başarı ya da başarısızlığın bunu etkilemeyeceğini biliyor.

Anne Baba ile Kurulan Güven Bağı Çocuğun Öğretmen Algısını Etkiliyor

Aile içerisinde gelişen güven bağı çocuğun dış dünyaya yönelik algısını, tutumunu ve beklentilerini de belirliyor. Okula başladığında öğretmenini de üçüncü bir ebeveyn modeli olarak kabul ediyor. Hatalarına, başarısızlığına ya da başarısına öğretmeninin vereceği tepkiyi anne-babanın tepkisi ile bir kabul ediyor. Dolayısıyla koşulsuz sevileceğini ve performansının bu bağa etki etmeyeceğini düşünüyor. Burada ailenin kurduğu güvenli temeli zedelememek adına öğretmenlere çok büyük görevler düşüyor. Özellikle de okulöncesi ve ilköğretim dönemi öğretmenlerinin çocuklarla sağlıklı iletişim kurabiliyor olması gerekiyor. Aksi halde aile ne denli güven inşa etse de okul yaşamında öğretmenlerin olumsuz yaklaşımları ile çocuklar zedeleniyor.

Gelecek Kaygısı ve Ayrılık Anksiyetesi Yaşanmıyor, Kariyer Fırsatları Değerlendiriliyor

Anne babayla kurulan bağ gençlerin sağlıklı şekilde aileden bağımsızlaşmasını sağlıyor. Birey olmanın, kendi hayat düzenini kurmanın aile ile bağını zedelemeyeceğini bilen çocuk özdenetim geliştiriyor. Bu çocuklar geleceğe daha umutla bakıyor, risk almaktan korkmuyor ve kariyer fırsatlarını değerlendiriyorlar. Anne babadan ayrılmayı kaygı nesnesi olarak algılamıyor, ayrılık anksiyetesi yaşamıyorlar. Bu sayede eğitim hayatlarında, meslek hayatlarında ve özel yaşamlarında özgürce seçimler yapabiliyorlar. Çocuklar farklı şehirlerde ya da ülkelerde eğitim ya da iş fırsatlarını değerlendirebiliyor.

Yaşamın getireceği rolleri biliyor, bu rollere ön hazırlık yapıyorlar. Aileyi otorite ya da karar mekanizması olarak görmüyorlar. Ancak ailenin fikirlerine, desteğine ve erken yaşam tecrübelerine önem veriyorlar. Duydukları saygı, güven ve verdikleri değer hayatlarıyla ilgili önemli konularda ailelerine danışmalarına imkan veriyor.

Anne baba ile kurulan güven bağı çocukların kariyer gelişimine ve başarıya yönelik algılarına etki ediyor. Anne-baba, çocuk ilişkinizi değerlendirdiğinizde güven bağı kurulamadığını hissediyorsanız psikolojik destek alabilirsiniz. Çocuğunuzun kariyer gelişimine destek olma istiyorsanız bizimle iletişime geçebilirsiniz. Stratejik yetene yönetimi ile kariyer danışmanlığı hizmetimizden faydalanabilirsiniz. Kariyer gelişimi, psikoloji, aile ve çocuk konularında yazdığımızın diğer yazıları okumak isterseniz blog alanını inceleyebilirsiniz. Mutlu Aileler Başarılı Çocuklar Yetiştiriyor! ve Akademik Başarı ve Ailenin Etkisi ve benzeri yazılarımıza ulaşabilirsiniz.

İyi Bir Kariyer Gelişimi İçin Keyfi Öteleyin Başarısızlığa Meydan Okuyun

by Aba Psikoloji in Blog
14 Haziran 2021

Günümüzde iyi bir kariyer gelişimi elde etmek neredeyse her çocuğun hayali. Ailelerse bu hayalin gerçekleşmesi için ellerinden gelen her imkanı seferber eden maddi-manevi destekçiler. Ancak hayalleri hedefe hedefleri de gerçeğe çevirmek o kadar kolay değil. İyi bir planlama, öz denetim ve keyfi öteleyebilme becerisi gerektiriyor. Çocuklar eğitim hayatlarından başlayarak, akademik ve mesleki hayatları içerisinde ancak bu koşulları sağladığında başarısızlığa meydan okuyabiliyor.

İyi bir planlama becerisi; bireyin karakteriyle, ilgi ve yetenekleriyle uyumlu, potansiyeliyle örtüşen, erişilebilir hedefler planlayabilmektir. Öz denetim; hedefe ulaşmak için yapılan planlara sadık kalabilmek ve gerekli performansı sergileyebilmektir. Yani öz denetim, zamanı verimli yönetmek, duygu, davranış ve düşünsel olarak otokontrol geliştirebilmektir. Keyfi öteleyebilme ise bireyin hedeflerine ulaşmasında blokaj görevi görecek tüm dikkat dağıtıcılara karşı koyabilme becerisidir. Kısaca amaca hizmet etmeyen her şeye “hayır” diyebilme yetisidir.

Yazımızın devamında iyi bir kariyer gelişimi için keyfi öteleyebilen, özdenetim sahibi bireylerin nasıl başarısızlığa meydan okuduğunu anlatacağız. Anlatımımızda keyfi öteleme testi olarak bilinen marshmallow testinden de bahsedeceğiz.

Stanford Üniversitesi Marshmallow Testi ile Özdenetim Üzerine Bir Çalışma Yapıyor

Psikoloji tarihinin çok bilinen testlerinden biri olan Marsmallow diğer adıyla Zevki Erteleme Testi çocukların özdenetim becerilerini ölçüyor. Teste tabi tutulan çocukların ergenlik ve yetişkinlik yıllarında da benzer beceriler göstereceği öne sürülüyor. Bu teste göre bireylerin özdenetim becerisi küçük yaşlardan itibaren gelişiyor. Bu da bize iyi bir kariyer gelişimi isteyen bireylerin özdenetim gelişimi için erken yaşlardan itibaren farkındalık geliştirilmesi gerektiğini düşündürüyor. Test, Walter Mischel tarafından 1970 yılında Stanford Üniversitesi içindeki bir anaokulunda gerçekleşiyor. Test katılımcıları bu okuldaki 4-6 yaş arasındaki çocuklar oluyor. Mischel, çocukların birbirlerinden farklı özdenetime ve duygu kontrolüne nasıl sahip olabildiğini merak ediyor. Bilgi toplayabilmek ve gözlem yapabilmek için testi geliştiriyor ve uyguluyor.

Deneyde Mischel ve ekibi her çocuğu ayrı ayrı özel odalara alıyorlar. Çocuklar bu özel odalarda bir sandalyeye oturuyor. Her çocuğun önündeki masaya birer marsmallow (yumuşak şekerleme) bırakılıyor. Odadan çıkmadan önce çocuklara “bunu istersen şimdi yiyebilirsin. İstersen de benim geri gelmemi bekler ve bir tane daha kazanırsın.” Deniyor. Çocuklar bir süre odada yalnız bırakılıyor. Test sonucunda zevki öteleyebilen çocuklar bir tane daha kazanmak için bekliyor ve marshmallow yemiyor. Zevki öteleyemeyen çocuklar ise deneyi yapan kişinin gelmesini beklemeden şekeri yiyor.

Çocuklukta Yapılan Test Sonuçları ile Üniversite Sınav Sonuçları Karşılaştırılıyor

Teste katılan çocukların takibi testten sonra da devam ediyor. Ailelerle düzenli görüşmeler yapılarak çocuklarla ilgili bilgi toplanıyor. Çocuklar 18 yaşına gelip SAT (Amerika da üniversiteye kabul için gerekli olan sınav) sınavına giriyor. Çocukların sınav sonuçları ile test sonuçları karşılaştırılıyor. Çocukluğunda zevki erteleyebilen çocuklar iyi bir kariyer gelişimi için çok daha iyi ön hazırlık yapıyor. Bu çocuklar sınavdan zevki erteleyemeyenlere göre daha başarılı çıkıyor. Yıllar içerisinde test daha fazla katılımcı ile tekrar tekrar deneniyor. Sonuçta başarı üzerinde özdenetim dışında da etki eden faktörlerin olduğu bulunuyor.

Yapılan tüm çalışmaların değerlendirilmesi sonucunda zevki öteleyebilen çocukların bazı ortak özelliklerinin olduğu bulunuyor. Zevki öteleyebilen çocuklar diğerlerine göre daha uzun dikkat süresine sahipler. Öz yeterlilik daha yüksek ve daha özgüvenliler. Kendi kararlarını alabilen ve sorumluluk bilinci daha yüksek bireyler. Zevki öteleyemeyen çocuklara kıyasla riskli davranışlara ve zararlı alışkanlıklara daha az meyilliler. Ayrıca bu bireylerin stresle başa çıkma ve problem çözme becerileri daha iyi gelişmiş. Okul ve akademik hayat içerisinde de daha başarılı bireyler.

Marshmallow Testinde Çocuklar Neden Farklı Seçimler Yapıyor?

Çocukların test içerisinde farklı tercihlerde bulunmasına etki eden birden fazla faktör bulunmaktadır. Bu farklılıklar iyi bir kariyer gelişimi için yeterince emek vermeyen çocuklar için de benzerdir. En başta ebeveyn tutumları zevki erteleyemeyen çocukların tercihlerinde etki etmektedir. Tutarsız ebeveyn tutumu sergileyen ailelerde çocuklar fazladan bir tane daha şekerleme geleceğine inanmamaktadır. Çünkü ailelerinde verilen sözlerin tutulmadığını öğrenmişlerdir. Bu ailelerde çocukların fiziksel, duygusal, bilişsel ihtiyaçları düzenli olarak zamanında ve yeterli şekilde karşılanmamaktadır. Bu da ailelerinin güvenilmez olduğunu, ihtiyaçlara zamanında cevap vermediklerini, verilen sözlere itaat etmediklerini öğrenmelerini sağlamıştır.

Çocukların aileyi yönettiği müsamahakar ebeveyn tutumunda ise çocuk istediğini istediği zaman elde edebiliyor. Bu yüzden testte verilen fazladan bir şekerlemenin önemi yoktur. Bu çocukları sözel ya da sıradan ödüllerle tatmin etmek çokta mümkün değil. Çoğunlukla geç yaşlarda çocuk sahibi olan, zorlu süreçler sonrasında ebeveyn olabilen ailelerde bu tutum görülüyor. Çocuk adeta ilahlaştırılıyor ve “yeter ki mutlu olsun, ondan başka neyimiz var.” Düşüncesi abartılı şekilde çocuğa aktarılıyor. Bu aile içerisinde çocuk kozlarını çok iyi öğreniyor ve neyi nasıl elde edebileceğini biliyor. Dolayısıyla bu tutumla yetişen bir çocuk işin marshmallow değeri olmayan bir ödül halini alıyor.

Bunun sonucunda her istediği yapılan, neden-sonuç ilişkisi anlatılmayan, problemlerle karşılaşmasına müsaade edilmeyen çocuklar yetişiyor. Çocuklar aile içerisinde gerçek hayatı prova edemiyor. Sağlıklı rol modeller görmüyor ve kendini hayata hazırlayamıyor. Başarmak için herhangi bir gayesi yok. Çünkü o elde edemese bile ailesinin onun için elde edeceğine inanıyor. Bu çocuklar çoğunlukla iyi bir kariyer gelişimi için ailelerinin kendilerine sunacağı imkanlara güveniyor. Bir kısmı ise başarıya neden ihtiyacı olacağına anlam yükleyemiyorlar.

Çocukların doğuştan gelen mizaç özellikleri, içine doğdukları çevre ve koşullar da özdenetim üzerinde etkili. Ayrıca ailelerin erken yaşlardan itibaren çocuklara sorumluluk vermesi, seçenekler içerisinden kendi seçimini yapmasına fırsat tanınması da özdenetime etki ediyor.

Çok Yönlü Yetişen Çocuklar Baskı Altında Zihni Meşgul Ederek Başarısızlığa Meydan Okuyor

Bir diğer önemli etken ise zevki öteleyebilen çocukların beklemeleri gereken süre içerisinde kendilerini oyalayabilecek farklı şeyler bulmuş olmaları. Zevki öteleyemeyen çocuklar ise etraflarında farklı uyaranlar olmasına rağmen sadece marshmallowa yoğunlaşıyor. Bu da bize çocukların farklı ilgi ve beceri alanlarına yatırım yapılmasının dikkat dağıtıcılarla başa çıkmalarına destek olduğunu gösteriyor. İyi bir kariyer gelişimi için çocuğun çok yönlü geliştirilmesi gerekiyor. Çocuğun çok yönlü olması stres, kaygı ya da zorlanım durumlarında otokontrol kullanmasını kolaylaştırıyor. Bu çocuklar davranış, duygu ve düşüncelerini kontrol edebilmek için baskı altındayken zihinlerini meşgul ediyorlar.

Örneğin; sınav anında bir soruda takılan ve zorlandığı için “başarısız olacağım” düşüncesine kapılan bir çocuğu ele alalım. Bu çocuk başarısızlık düşüncesini fark ettiği anda o düşünceyi sürdürerek performansını etkilemesine izin vermiyor. Zihnini daha kolay yapabileceği farklı bir soruya yönelerek meşgul ediyor. “Yapabilirim, yeterince çalıştım, sadece zorlandığım bir soru. Zamanımı verimli kullanırsam bu soruyla ilgilenmek için tekrar geri dönebilirim.”

Peki İyi Bir Kariyer Gelişimi İçin Özdenetim Becerisi Başarıya Nasıl Etki Ediyor?

Marshmallow testi ile daha fazla keyif verecek şeyleri elde edebilmek için anlık keyiflerin ötelenebileceğini gördük. İyi bir kariyer gelişimi hedefleyen bireylerde de hedef daha başarılı olabilmek için anlık keyfi öteleyebilir hale gelmek olmalıdır. Özdenetim sahibi bireyler programlarına sadık kalmaya çalışırlar. Telefon, tablet, televizyon ya da sosyal medya anlık keyif verebilir. İşimizin arasında kolayca dikkatimizi dağıtabilir. Masum sandığımız bu küçük kaçamaklar ise gözden kaçan bir şekilde büyük zamanımızı alıp götürür. Zihin, verimsiz şekilde yorulur. Özellikle sosyal medya, internet ve televizyon kullanımının sıklığı maruz kalınan uyaran fazlalığı nedeniyle dikkat süremizi kısaltır.

Yazılı, renksiz, resimsiz metinleri okumak sıkıcı hale gelir. Üstelik kendimizi vermeye çalışsak da defalarca okumamıza rağmen okuduklarımızı hatırlamakta zorluk yaşarız. Sıkılmak çabuk pes etmeyi beraberinde getirir. Pes etmek ise zamanla olumlu alışkanlıklarımızın sönmesine ve keyif veren davranışlarımızın sıklığının artmasına neden olur. Özdenetimi olan bireyler ise keyfi ihtiyaçlar ile sorumluluklar arasındaki dengeyi kolayca kurabilir.

İyi bir kariyer gelişimi hedefleyen bireylerin keyfi ihtiyaçlarını nasıl ötelediğine birkaç örnek verelim. “Şu an yetiştirmen gereken bir rapor var, önce bunu tamamlamalı sonrasında sosyal medyaya göz atmalıyım.”, “Bu yıl önemli bir sınava hazırlanıyorum. Bilgisayar oyunu oynamak çok keyifli ama zamanımı verimsiz geçiriyorum.”, “Arkadaşlarımla konuşmaktan çok keyif alıyorum. Ancak şu an ödevimi yapmak önceliğim olmalı. Ödevimi bitirdikten sonra onlarla daha rahat bir şekilde konuşabilirim.”, “Kitap okumak yerine, karikatür dergilerine bakmak daha keyifli. Ancak sınavda uzun paragraf soruları olacak. Okuma hızımı artırmak ve okuduğumu anlamak için daha çok kitap okumalıyım. Sınav sonrası karikatürler için çok vaktim olacak.” Örnekleri dilediğiniz gibi uzatabilirsiniz.

Peki İyi Bir Kariyer Gelişimi İçin Nasıl Özdenetim Geliştirebilirim?

Hepimizin zaman ayırmaktan keyif aldığı etkinlikleri, ilgi alanları vardır. Kimisi için bu resim, spor, el işi yapmak, bir başkası için sevdikleriyle sosyalleşmek vb. olabilir. Yine aynı şekilde hepimizin hayalleri ve gerçekleşmesi için çabaladığı hedefleri vardır. Hedeflerini gerçekleştiren insanların arkasında büyük bir destek olduğunu, çok iyi imkanlara sahip olduğunu düşünürüz çoğunlukla. Oysa gerçek başarı hikayelerini okuduğumuzda başarılı bireylerin şansı aramadığını kendi şansını yarattığını görürüz. Başarılı insanların iyi bir kariyer gelişimi için diğerlerinden farklı olarak anlık keyifleri öteleyebildiğini görürüz. Bu demek değil ki başarılı olmak için hayatımıza keyif katan tüm ilgilerimizden vazgeçeceğiz. Hayır elbette ki vazgeçmeyeceğiz.

İlgi alanlarımız, sosyal hayatımız ve bizi mutlu eden diğer her şey hayatımıza renk katan kazanımlarımız. Ancak hayatımızda denge kurabilmemiz başarı elde edebilmek için oldukça önemli. Bugün yapacağınız doğru kariyer planı ve bu plana göstereceğiniz sadakat geleceğinize bambaşka bir yol verecek. Çalışma saatlerinizi verimli planlamanız, çalışma ve mola sürelerine sadık kalmanız ve çalışma anlarınızda dikkat dağıtıcılardan uzak durmanız başarısızlıkla mücadeleyi kolaylaştıracak. Üstelik istediğiniz an elde edebildiğiniz, zaman ayırabildiğiniz keyif ögelerinin sizdeki değeri zamanla azalıyor ve alışkanlığa dönüşüyor. Oysa sorumluluklarınızla, keyfi uğraşlarınız arasında denge kurduğunuzda onlarla geçirdiğiniz zaman çok daha değerli hale geliyor.

İyi Bir Kariyer Gelişimi İçin Stratejik Yetenek Yönetimi İle Kariyerinizi Planlayabilirsiniz

İyi bir kariyer gelişimi için keyfi ötelemekte ve özdenetim kurmakta zorlanıyor olabilirsiniz. Zamanınızı yönetemediğinizi ve sorumluluklarınızı aksattığınızı fark ediyor ya da bu konuda geribildirim alıyor olabilirsiniz. Değişim için asla geç değil. Stratejik yetenek yönetimi ile kariyer danışmanlığı alabilir, kariyeriniz için hayatınızın her döneminde planlama yapabilirsiniz. Aba Psikoloji olarak kariyer gelişimini önemsiyoruz. Uygulamalarımızla sizin için en iyi kariyer planını oluşturuyor ve başarılı bir kariyer için danışmanlık veriyoruz. Kariyer Hayatında Fark Yaratmak İçin Geliştirilmesi Gereken Beceriler ve Sınava Hazırlanırken Dikkati Toparlamak İçin Yardımcı Teknikler yazılarımız da sizin için yararlı olabilir.

Düşük Akademik Başarının Nedeni Öğrenme Güçlüğü Olabilir

by Aba Psikoloji in Blog
14 Haziran 2021

Çocuklarda görülen akademik başarısızlığın nedeni çoğunlukla yetersiz çalışma, okula ve derslere karşı ilgisizlik olarak değerlendirilmektedir. Akran zorbalığı, kaygı, özgüven eksikliği, dikkat dağınıklığı gibi nedenlerle de akademik başarı olumsuz etkilenebilmektedir. Ancak sıklıkla gözden kaçırılsa da düşük akademik başarının nedeni öğrenme güçlüğü olabilmektedir.

Kişinin öğrenme güçlüğüne sahip olup olmadığı bazı durumlarda fark edilmeyebilir ve kişi bununla hayatını sürdürebilir. Yazımızın devamında öğrenme güçlüğünün belirtilerini, akademik başarıyı nasıl etkilediğini ve ailelerin neler yapabileceğini sizlerle paylaşacağız.

Öğrenme Güçlüğü Nedir?

Öğrenme güçlüğü; dinleme, konuşma, okuma, yazma, mantık yürütme, problem çözme ya da matematik alanındaki yeteneklerin kullanımında zorluk yaşanmasıdır. Aynı zamanda, kişinin bilgiyi depolaması, işlemesi ve üretmesi konusunda da zorlanmasına neden olmaktadır. Birden çok alanda zorluk yaşayabilen bu çocuklar için kendini idare etme ve sosyal beceri sergileme zorlaşmaktadır.

Okul Öncesi Dönem Öğrenme Güçlüğü Belirtileri

Öğrenme güçlüğünün okul öncesi dönemde fark edilmesi kolay değildir. İlgili bir öğretmen ya da farklılıklara yönelik bilgisi olan bir ebeveyn daha erken fark edebilir. Okul öncesi tanı için bilgi verecek bazı belirtileri bulunmaktadır. Öğrenme güçlüğü olan öğrencilerin büyük çoğunluğunda konuşmaya başlangıç yaşında gecikme olmaktadır.

Kelimeleri doğru telaffuz etmede ve yeni kelimeleri öğrenmekte zorluk yaşanmaktadır. İnce motor becerilerin gelişmesinde yavaşlık görülür. Kalem tutma, boyama becerileri, ayakkabı bağlama, düğme ilikleme ve benzeri akranlarından geç olur, sakarlığa eğilimlidirler. Topu yakalama, denge gerektiren aktiviteler yapma onları oldukça zorlayabilir.

İlk Okul Yıllarında Öğrenme Güçlüğü Belirtileri

Okul öncesi dönemde çocuğun öğrenme güçlüğü olasılığı gözden kaçırıldıysa ilk öğretim döneminde daha rahat fark edilebilir. Çünkü bu dönem çocuğun bilişsel, fiziksel ve duygusal olarak daha fazla performans sergilemesi gereken dönemdir. Çocuklar en önce okuma yazmayı öğrenmede güçlük çekerler.

Okurken yanlış telaffuzlar yapabilir, birbirine benzeyen harfleri karıştırabilirler. Sağını, solunu sık sık karıştırıp, yönleri öğrenmekte güçlük çekebilirler. Sayıları öğrenmekte de çoğunlukla zorluk yaşarlar. Yine birbirine benzeyen rakamları karıştırabilir bu nedenle sıklıkla işlem hatası yapabilirler.

Sıklıkla karıştırdıkları harfler, rakamlar, kelimeler, işaretler vardır. Örneğin; b ile d, 6 ile 9, X ile +, ve yerine ev gibi. Hata yaptıkça okumaya ve yazmaya yönelik ilgilerini kaybederler. Sınıf içerisinde yüksek sesle okumayı istemezler. Yazı yazmaktan kaçınırlar. Saati öğrenmekte zorluk yaşarlar.

Tam saatleri öğrenseler bile, geçe – kala ifadelerini doğru kullanmaları güçtür. Yine benzer rakamların karıştırılması da saati yanlış söylemelerine neden olur. Unutkanlık çok sık görülür. Görevlerini, sorumluluklarını sıklıkla ihmal ederler, çünkü unuturlar. Ödevlerini yapmayı unuturlar. Okuldan yollanan yazıları ya da anne babaya iletilmesi gereken bilgileri unuturlar. Eşyalarını okulda ya da evde unutabilirler.

Arkadaşlık kurmak onlar için kolay değildir. Girişken değildirler. Çekinik davranışlar gösterir, utangaçlık yapabilirler. Sözsüz iletişim mesajlarını anlamakta zorluk çekerler. Beden dilini kullanmakta zorlanırlar. Mecazları, espirileri anlamakta güçlük yaşarlar. Öğrenme güçlüğü çeken her çocuk farklıdır ve birbiriyle aynı özellikleri taşımaz. Bu nedenle, özelliklerin belirlenmesi ve tanı alması için ayrıntılı bir değerlendirmeye ihtiyaç duyulur.

Öğrenme Güçlüğü Neden Olur ve Tanı Nasıl Koyulur?

Öğrenme güçlüğü nedeni kesin olarak bilinmemektir. Ancak yapılan araştırmalar beyin yapısındaki işlevsel farklılar ile ilişkili olduğuna işaret etmektedir. Bu farklılıklar doğuştan gelir ve kalıtımsaldır. Ebeveynlerde benzer bir öykü varsa ya da kardeşlerden bir tanesinde görüldüyse diğer çocukta da görülebilir. Doğum öncesi ya da sonrasında yaşanan sorunlarla da ortaya çıkabilir. Doğum sırasında oksijensiz kalma, prematüre doğum öğrenme güçlüğüne neden olabilir. Ayrıca annenin gebelikte ya da emzirme sürecinde uyuşturucu, alkol kullanması da görülme sıklığını artırmaktadır. Ancak ailenin ekonomik durumunun yetersiz olması, çevresel ya da kültürel etkenler öğrenme güçlüğünde etkili değildir. Bu faktörlerin sonucunda oluşan düşük akademik başarının nedeni öğrenme güçlüğü olarak değerlendirilmemelidir.

Öğrenme Güçlüğü; okuma bozukluğu ile giden (disleksi), matematik bozukluğu ile giden (diskalkuli) ve yazılı anlatım bozukluğu ile giden (disgrafi) olarak üç alt tipe ayrılır. Alt tipler birlikte ya da ayrı ayrı görülebilir. Tedaviye başlarken ilk adım psikoeğitim verilmesidir. Psiko-eğitim aileye, öğretmenlere ve çocuğa verilebilir.

Psikoeğitim, öğrenme güçlüğünün anlaşılması, çocuğa nasıl bir yaklaşım ve eğitim uygulanacağının öğrenilmesi için değerlidir. Psikoeğitim sonrası çocuğa evde ve okulda eş zamanlı devam edecek bir özel eğitim programı hazırlanmalıdır.

Düşük Akademik Başarının Nedeni Olarak Öğrenme Güçlüğü Karşısında Aileler Neler Yapabilir?

Koşulsuz Sevgi ve Kabul En Büyük İhtiyaçları

Aileler her şeyden önce çocuklarının biricik olduğunu ve onların bir parçası olduğunu unutmaması gerekir. Pek çok anlamda akranlarından farklılıkları olabilir ancak bu farklılıklar çocuğun değerinden hiçbir şey eksiltmemektedir. Onun bir çocuk olduğu ve diğer çocuklar gibi sevgiye, ilgiye ve koşulsuz kabule ihtiyaç duyduğu unutulmamalıdır. Ayırt edilmeksiniz tüm çocukların sevgi, destek ve cesaretlendirilmeye ihtiyacı vardır. Öğrenme güçlüğü olan çocuklar ise tüm bunlara daha fazla gereksinim duyarlar. Ebeveynlerin rolü çocukların hayat içerisinde karşılaşacağı zorluklar karşısında sosyal ve duygusal ihtiyaçlarını karşılamak olmalıdır.

Yapıcı Ebeveyn Tutumları Öğrenme Güçlüğü Olan Çocuğun Özgüvenini Destekler

Çocuğun sosyal yaşamda ve özellikle eğitim hayatında özgüveni kırılabilmektedir. Çocuğun ev içindeki olumlu davranışlarına odaklanmak onun kendine güveninin gelişmesine yardımcı olur. Böylece çocuk zorlu durumlarla nasıl baş edebileceğini öğrenir, özgüveni artar, kendini daha rahat ifade edebilir. Aileler hoşgörülü-demokratik ve destekleyici ebeveyn tutumu sergilemelidir.

Çocukla iletişim sevgi ve saygı içerisinde olmalıdır. Yanlışları cezalandırılmamalı, disiplin methodu olarak sevgi kısıtlanmamalıdır. Aksine sevgi fiziksel temas ve sözlerle sıklıkla vurgulanmalıdır. Öğrenme güçlüğü olan çocuğun özellikle sosyal hayat içerisindeki zorluklarla mücadelesinde özgüven önemli bir araçtır.

Hatalarından Ders Çıkarmasını ve Önlem Almasını Öğretin

Çocuklar görerek ve model alarak öğrenir. Ebeveynlerin olumlu tutumları ve mizah anlayışı, çocuğun bakış açısını değiştirerek ona tedavi sürecinde yardımcı olacaktır. Hata yaptığında içe kapanmasına neden olacak büyük tepkiler vermek yerine ders ve önlem alması sağlanmalıdır.

Öğretirken eğlenmesini desteklemek hata yapmaktan korkmasını engelleyecektir. Aklında tutabileceği basit oyun ve egzersizlerle öğrenmesini kolaylaştırabilirsiniz. Çocuğunuzu desteklemek için olumlu yanlarına odaklanabilirsiniz. Başarılarından ziyade çabasını taktir edebilirsiniz.

İlgi Alanlarını Destekleyebilirsiniz

Başarı sağlayabileceği ve keyif alabileceği alanları keşfederek o alanlara yönelmesi için cesaretlendirebilirsiniz. Öğrenme güçlüğü yaşayan çocuğunuzla ilgili ebeveynleri olarak gerçekçi beklentiler edinmelisiniz. Beklentilerinizin gerçekle uyumlu olması hem sizin mutluluğunuz hem onun kendini baskı altında hissetmemesi için önemlidir. Çocukla iletişim kurarken olabildiğince yalın, anlaşılır, dolaysız ifadelerde bulunmaya özen gösterin. Uzun cümleler, anlamını bilmediği kelimeler ya da mecazlar anlamasını zorlaştıracaktır.

Öğrenme Güçlüğü Yaşadığı Alanlarda Çözüm Odaklı Öneriler Üretebilirsiniz

Hayatını kolaylaştırmak için günlük yaşamda onu zorlayan her türlü etkinliğe çözüm odaklı yaklaşın. Unutkanlığının önüne geçmek için ona bir defter verebilirsiniz. Yapması gerekenleri bu deftere not eder ve unutmamak için gün içerisinde defterine yazdıklarını kontrol eder. Defterine bakmayı unutmamak için “not defterine bak” hatırlatması ile alarm kurabilir ya da siz hatırlatabilirsiniz.

Yakalayamadığı için top oynamak istemeyen, topun kendisine çarpmasından korkan çocuklar için yumuşak toplarla pratik yapabilirsiniz. Arkadaşlarıyla oynamadan önce ya da sınıf içerisinde performans göstermeden önce birlikte çalışabilirsiniz. Sizin yanınızda alıştırma yapması ön hazırlık olacak ve başkalarının yanında kendini daha rahat ifade edebilecektir.

Taare Zameen Par (Yerdeki Yıldızlar) filmini farkındalık geliştirilmesi için önermekteyiz. Film öğrenme güçlüğü yaşayan bir çocuk ve onun hayatında fark yaratan öğretmenini anlatıyor. Düşük akademik başarının asıl nedeni öğrenilene kadar çocuğun yaşadığı zorluklar bir bir işleniyor. Ailenin, arkadaşlarının çocuğa yaklaşımı yapılan yanlış müdahaleler gerçek hayatta da yaşanan örneklere benzer şekilde gösteriliyor.

Çocuğunuzun öğrenme güçlüğü yaşıyor olabileceğini düşünüyorsanız destek almak için geç kalmayın. Psikolojik destek ve tanı için bizimle iletişime geçebilirsiniz.

Okul Öncesi Dönemde Kariyer Planı Yapmak: Küçük Ayaklar Geleceğe Büyük Adımlar Atsın

by Aba Psikoloji in Blog
14 Haziran 2021

Okul öncesi dönemde kariyer planı yapmak çocukların kariyer gelişiminde bir sıfır öne çıkmalarını sağlıyor. Pek çok aile ve çocuk için kariyere yönelik planlar lise hatta üniversite yıllarına bırakılıyor. Oysa başarılı bir kariyer için gerekli olan ölçütlerin hepsi çocuklukta kazanılıyor. Çocukların karakteristik özelliklerinin fark edilmesi, ilgi- beceri alanlarının keşfedilip desteklenmesi için erken yaşlar oldukça önemli. İyi bir kariyer için en başta aileye sonrasında da okul öncesi eğitimcilere büyük roller düşüyor.

Okul öncesi dönemde Kariyer Planı İçin Aile Neler Yapabilir?

Karakter gelişiminin temelleri anne bebek arasında kurulan bağın güven derecesi ile atılır. Güven bağı annenin yokluğu durumunda ise temel bakım veren kişi ile kurulur. Bebeğin ihtiyaçlarının zamanında ve yeterli şekilde karşılanması bağı güçlendirir. Bakım verenin bebeğin duygusal ve fiziksel ihtiyaçlarına yanıt vermesi güven bağını kurmayı sağlar.

Okul öncesi dönem çocuğun kendini tanımaya başladığı değerli bir dönemdir. Bu nedenle okul öncesi dönemde kariyer planı yapmak son derece önemlidir. Çocuk doğumundan itibaren ebeveynleriyle kurduğu ilişkinin sıcaklığıyla orantılı şekilde kendine ve dünyaya yönelik tutum geliştirir. Sevilen ve değer gören çocuk kendini değerli ve sevgiye layık olarak kabul eder. Sevilmeyen, ilgisiz bırakılan ihmal edilen çocuk ise kendine negatif değerler yükler. Aileyle kurulan bağın derecesi dünya ile kurulacak bağın da temsilidir. Aile güven ve sıcaklığı temsil etmiyorsa dünya ve diğerleri de güvenli ve cana yakın değildir.

Güven Bağı ve Ebeveyn Tutumları Kariyer Gelişimi İçin Çok Önemli

Ebeveynlerin çocuk yetiştirme tutumlarının içeriği çocuğun karakter gelişimine yön verir. Baskıcı, otoriter bir ailede cezalandırılan çocuk ile hoşgörülü, demokratik tutum içerisinde yetişen çocuk aynı değildir. Her çocuk dünyaya belirli mizaç özellikleri ile gelir. Ancak bu mizaç özelliklerinin karaktere nasıl etki edeceği ailenin ve çevrenin etkisiyle gelişir. İhmalkar- tutarsız aileler ile çocuk merkezli aşırı hoşgörülü aileler de çocuğun sağlıklı gelişimine uygun değildir. Sevgi gören, duygu ve düşüncelerini özgürce ifade edebilen, desteklenen çocuklar özgüvenli yetişir.

Hataları, eksiklikleri cezalandırılan çocuklar özgüven geliştiremez, içine kapanık, girişkenlikten korkan çocuklar olabilir. Pasif agresif davranışlar ve dışa dönük öfke açığa çıkabilir. Bunun yerine çocuğa neden-sonuç ilişkisi anlatılmalıdır. Aile çocuğa hatalarından tecrübe edinmesini ve sorumluluğunu üstlenmesini öğretmelidir.

Sorumluluk Vermek ve Karar Vermesini Desteklemek Kariyer Gelişimine Destek Oluyor

Okul öncesi dönemde kariyer planı yapmak çocukların sorumluluk ve karar verebilme becerisinin de gelişmesini destekliyor. Çocukların yaşlarıyla uyumlu şekilde erken yaşlardan itibaren sorumluluk almayı öğrenmesi gerekiyor. Sorumluluk alabilen çocuklar öğrencilikten başlayarak iş hayatlarında da sorumluluk alabilen bireyler olarak yetişiyor. Sorumluluk almayı bilmeyen çocuklar ise yetişkin hayatta görevlerini yerine getirmekte zorlanıyor ve desteğe ihtiyaç duyuyor. Çocuklara Karar verme yetisi de aileler tarafından kazandırılmalıdır. Erken yaşlardan itibaren çocuklar kendileriyle ilgili konularda seçenekler arasından tercih yapmaya sevk edilmelidir. Oynamak istediği oyuncaklara, okumak istediği kitaplara, kıyafetlerine, yemeklerine karar vermesi sağlanabilir. Yaşıyla orantılı olarak seçimleri artırılmalıdır. Başlangıçta sunulan İki seçenekli alternatifler yaşıyla birlikte artırılmalıdır.

Çocuğun ilgi ve becerilerini fark edebilmek için aileler olabildiğince çok gözlem yapmalıdır. Aynı zamanda oyuncaklarda, oyunlarda ve aktivitelerde çeşitlilik sunmak ilgi ve becerilerin keşfine yardımcı olacaktır. Aileler çocuklarının karakteristik özelliklerini, ilgi, beceri ve zeka türlerini öğrenmek için profesyonel destek alabilir. Edinilen bilgiler ideal okulların belirlenmesi, çocuğun güçlü ve gelişime açık yönlerinin desteklenmesi için aileye fikir verecektir.

Okul öncesi dönemde Kariyer Planı İçin Okul Öncesi Eğitim Kurumları Ne Yapabilir?

Okul öncesi eğitim zorunlu eğitim yaşına henüz gelmemiş çocukların dahil olduğu eğitim modelidir. Bu eğitim aracılığı ile çocukların fiziksel, zihinsel ve duygusal gelişimleri desteklenir. Ailede başlayan ilk eğitim okul öncesi ile devam eder ve zorunlu eğitime ön hazırlık yapılır. Okul öncesi eğitim doğru planlandığında verimli bir öğrenme ortamı oluşur. Bu ortamın oluşabilmesi için öğretmenin, kurumun ve ailenin iş birliği gerekir. Okul öncesi eğitim döneminde çocuklar hayata hazırlanmaya yönelik büyük kazanımlar elde ederler. Sahip olduğu yetenekleri erken fark eder, zeka potansiyelini etkin kullanır. Bu nedenle gelecekte başarılı olmak için okul öncesi dönemde kariyer planı yapmak gerekiyor.

Okul Öncesi Eğitim Özgüveni, Girişkenliği, Paylaşmayı ve İletişimi Destekliyor

Okul öncesi eğitimde çocuk için uygun öğretmen ve kurum tercih edildiğinde eğitimden alınacak verim yüksektir. Çocukların özgüveni yükselir. Öğretmenin yaklaşımı ve desteği ile çocuk güven duyduğu ortamda kendini kaygısızca ifade eder. Eğitimin keyifli hale getirilmesi, canlı, dinamik, interaktif olması öğrenmeyi zevkli kılar. Okul hayatına ilgi ve sevgi beslenir. Çocuk öğretmenleriyle ve akranlarıyla iletişim becerilerini geliştirir. Aileden bir adım öteye çıkarak kendini bireysel olarak ifade edebilmeyi öğrenir. Akranlarıyla bir arada oyun oynarken paylaşması, sırasını beklemeyi ve saygı duymayı öğrenir. Okul öncesi yapılacak aktiviteler el göz koordinasyonunu ve ince motor becerilerini geliştirir.

Okul Öncesi Eğitim İle Zorunlu Eğitim İçin Hazırlık Yapılıyor

Bu çalışmalar çocukların zorunlu eğitimde okuma yazmayı daha kolay öğrenmelerini destekler. Problem çözme becerileri gelişir, sorumluluk almayı öğrenirler. Okul öncesi eğitim kurumlarında çocuk toplu yaşamın kural ve gerekliliklerini öğrenmiş olur. Temel matematikle tanışır, sayı saymayı, basit hesaplamalar yapmayı öğrenir. Çocuk faaliyetler daha uzun sürelerle dikkatini verebilir. Tüm bunlar çocuğu hem zorunlu eğitime hem de iş hayatında kendisinden beklenecek temel becerilere hazırlar. Çocukların öz disiplini gelişir. Başarılı bir kariyer için Okul öncesi dönemde kariyer planı hazırlamak oldukça önemlidir.

Zeka Gelişimi ve Geleceğe Yön Verecek Eğitimde 4.0 Devrimi İçin Okul Öncesi Eğitim Önem Kazanıyor

İnsanların zihinsel gelişiminin %50’si yaşamın ilk 4 yılında oluşmaktadır. %30’luk bir kısmı ise 8-9 yaşlarına kadar tamamlanmaktadır. Dolayısıyla çocuğun potansiyelini açığa çıkarmak ve zeka gelişimini desteklemek için okul öncesi eğitim büyük role sahiptir. Aileler ve öğretmenler yaşadığımız yüzyılın koşullarını göz önünde bulundurarak eğitime gereken yatırımı yapmalıdır. Eğitim 4.0 devrimiyle çocukları gelecekte bambaşka bir eğitim dünyası beklemektedir. Okul öncesi eğitimin önemi Eğitim 4.0 devrimiyle çok daha önemli hale gelmektedir. Gelecekte ise değeri daha da artacaktır. Okul öncesi dönemde kariyer planı yaparak çocuğunuzun geleceğine büyük yatırımlar yapabilirsiniz.

Okul Öncesi Dönemde Kariyer Planı Yapmak İsteyen Aileler İçin Önerilerimiz Var

Çocuklar, kişiliğin oluştuğu 3-6 yaşları arasında yuvaya başlamaktadır. Çocukların geleceğini etkileyecek bu adımda dikkatli seçimler yapmak, ilgi ve yeteneklerini keşfetmek doğru yönlendirme için oldukça önemli. Bu büyük adımı atmadan önce, sizlere birkaç noktayı değerlendirmenizi önermekteyiz.
Çocuklarınızın ilgi ve yeteneklerini keşfedin, bu yetenekleri geliştirebilecekleri yuvaları önceliklendirin.
İlk duyduğunuz yuvayı tercih etmek yerine, aklınızdaki tüm seçenekleri değerlendirin. Seçim öncesi alternatiflerinizden görüşme talep edin ve seçeneklerinizi yerinde değerlendirin.

Sorularınızı önceden hazırlayın. Kurumun bu alandaki deneyimini, fiziksel koşullarını, izinlerini, öğretmen kadrosunu, müdürlerini, psikologlarını değerlendirin. Çalışma saatleri, temizlik, yemek listesi, eğitim methodu açışından inceleyin. Kullanılan oyuncaklardan, kırtasiye malzemelerine kadar yeterlilik ve kaliteyi değerlendirin. Bütçe & performans olarak beklentinizle uyumluluğunu değerlendirin. Çocuğunuzun ilgi alanlarını ve onları geliştirebileceği, geleceğini de tamamen etkileyebilecek bir seçim yaptığınızı göz önünde bulundurun. Mümkünse bir dersi gözlemleme fırsatı talep edin. Öğretmenin sınıf içi etkileşimini, çocukların ilgisini ve verimliliği değerlendirin.

Okul öncesi dönemde kariyer planı oluşturmak iyi bir değerlendirme yapabilmeyi gerektirir. Seçim aşamasına tüm bu değerlendirmelerden sonra geçin. Uzmanların dikkat çektiği konulardan biri de geleceğe yönelik yatırımlar. Okul seçimlerinizde, çocuğunuzu ‘’dünya vatandaşlığına’’ hazırlayabilecek eğitimi verebilecek kurumları seçim sürecinize dahil ederek değerlendirin. Çocuğunuz için gerekli teknolojik ve dil eğitimlerini verebilecek okulları tercih etmeniz oldukça önemli olacaktır.

Okul öncesi dönemde Kariyer Planı İçin Aba Psikoloji Olarak Biz Neler Yapıyoruz?

Aba psikoloji olarak “Stratejik Yetenek Yönetimi ve Kariyer Danışmanlığı” ile çocukların erken dönemde kariyerlerini planlıyoruz. Uygulamalarımızın temelinde çocukların becerilerinin, ilgi alanlarının, eğilimlerinin ve ihtiyaçlarının belirlenmesi yer alır. Bunların belirlenmesi için başta WISC-V olmak üzere 8 ayrı psikolojik test uygulamaktayız. Değerlendirmeler sonucunda belirlenen kriterlere göre ekonomik ve kültürel faktörleri de dikkate alarak stratejik plan hazırlıyoruz. Bu stratejik plan 3, 6, 12 ve 24 aylık hedefleri ve öngörüleri kapsayacak şekilde hazırlanıyor. Çocukların yeteneklerine ve ilgi alanlarına göre kariyer planlarını kişilik özelliklerine uygun olarak yapıyoruz. Böylece kariyerlerinde başarılı ve hayatı boyunca mutlu bir birey olabilmelerini destekliyoruz.

Biz ABA Psikoloji olarak, sadece çocuklarınızın yeteneklerinin keşfedilmesinde rol almıyoruz. Aynı zamanda akademik ve sosyal eğitimlerini güçlendirmek adına ailelerle iş birliği yapıyoruz. Tüm bu süreçlerde ailelere ve çocuklara karar sürecinde merak ettikleri konularda da destek oluyoruz. Okul öncesi dönemde kariyer planı oluşturmak istiyorsanız hizmetlerimiz hakkında detaylı bilgi için bizimle iletişime geçebilirsiniz.

Mutlu Aileler Başarılı Çocuklar Yetiştiriyor!

by Aba Psikoloji in Blog
14 Haziran 2021

Mutlu aile, aile bireyleri arasında hoşgörüye dayalı, saygı ve sevgi içeren, kuvvetli bir iletişimin ve etkileşimin olduğu ailedir. Bu aile modelinde bir anne ve baba ve birde çocuk ya da çocuklar vardır. Ancak ebeveynlerin ayrı olduğu ya da ebeveyn kaybının olduğu ailelerde vardır. Bu nedenle bir ebeveyn ve çocuk ya da çocukların olduğu ailelerde mutlu aile koşullarını sağlayabilmektedir. Yapılan klinik gözlemler ve araştırmalar göstermektedir ki Mutlu aileler başarılı çocuklar yetiştiriyor.

Yazımızın devamında mutlu bir aile formunun çocukların başarısı üzerinde ne gibi etkileri olduğunu inceleyeceğiz. Mutlu aile olmak ve çocuğunuzun başarısına katkı sağlamak için siz de önerilerimizden faydalanabilirsiniz.

Mutlu Aileler Kendine Zaman Ayırarak Başarılı Çocuklar Yetiştiriyor

Mutlu aileler değerlendirildiğinde bu aileleri oluşturan bireylerin bütün olmaktan önce birey olmayı ihmal etmedikleri görülüyor. Yani aile içi rollerinin dışında bireysel rollerinin gerekliliklerini de yerine getiriyorlar. Bireysel arzu, istek ve ihtiyaçlarını da karşılamak için zaman, emek ve bütçe ayırıyorlar. Kişisel doyumlarını sağlamış olmak aile içerisinde çok daha mutlu bireyler olmalarına destek oluyor. Dinlenme, eğlenme, sosyalleşme, kendine vakit ayırma gibi ihtiyaçlarını karşılayan kadın ya da erkek mutlu oluyor.

Kişisel zaman verimli geçirildiğinde bireyler anne, baba, eş rollerine daha olumlu şekilde geri dönüyorlar. Aile içi rollerinden ve aile ile birlikte geçirilen vakitten daha fazla keyif alıyorlar. Bireyler kendilerine kişisel zaman ayırmadığında aileyle geçirilen zaman bir süre sonra zorunlu görev halini alabiliyor.

Aileye verilen değer çok büyük olsa da bir iş zorunluluk içerdiğinde ondan alınan keyif azalıyor. Ebeveynler bireyselliklerini ihmal etmediğinde daha mutlu, huzurlu ve keyifli oluyorlar. Bunun sonucunda da mutlu aileler başarılı çocuklar yetiştiriyorlar.

Mutlu Aileler Stresle Başa Çıkma Becerilerini Öğreterek Başarılı Çocuklar Yetiştiriyor

Mutlu aileler aynı zamanda çocuklarına doğru rol model olabilen ailelerdir. Kendi hayatlarında yaşadıkları başarısızlıklar karşısında yapıcı tutumlar sergileyen aileler çocuklar için model oluştururlar. Sorunlar karşısında başarılı problem çözme becerileri sergileyen ve çözüm odaklı olan aileleri gözleyen çocuklar kendileri de benzer davranışlar sergiliyorlar. Çocuklar için söylenenleri uygulamaktansa yapılanları örnek almak çok daha kalıcı öğrenmeye neden oluyor.

Ailelerin sorunlar karşısında yapıcı çözümler üretememesi, stresi kontrol edememeleri çocuklar için olumsuz model teşkil ediyor. Sorunlar karşısında öfkeleniyor, duygularınızı kontrol etmekte zorlanıyor, çözüm yolu olarak şiddete başvuruyor olabilirsiniz. Ancak böyle bir rol model sergileyip çocuğunuza “yapıcı ol, konuşarak halledilemeyecek hiçbir problem yok” mesajı vermeniz gerçekçi olmayacaktır. Öne siz sorunlarla başa çıkma becerilerinizi geliştirmeli, sonra doğru rol model olmalısınız. Stresle Başa çıkabilen mutlu aileler başarılı çocuklar yetiştiriyor.

Mutlu Aileler Başarılı Çocuklar Yetiştirmek İçin Doğru Ebeveyn Tutumları Sergiliyor

Aile içerisinde çocuğun bireyselliğine saygı duyulan ailelerde çocuklar başarılı olmak için ihtiyaç duydukları ortamı buluyor. Kaç yaşında olursa olsun, ihtiyaçlarına, isteklerine önem verilen, fikirleri dinlenen ve sevilen çocuklar başarılı oluyor. Hoşgörülü, demokratik ve destekleyici tutum sergileyen mutlu aileler ceza kullanmıyor.

Çocuğun başarısızlığı, hataları, eksikleri cezalandırılmıyor. Ceza uygulamak yerine çocuklara neden sonuç ilişkisi öğretiliyor. Verdiği kararların ya da yaptığı eylemlerin sonuçları olacağı ve bu sonuçları kabul etmesi öğretiliyor. Bir çocuk sınavdan başarısız olmuş olabilir. Cezanın hakim olduğu bir ailede çocuk başarısızlığı nedeniyle şiddet görebilir ya da sevgiden mahrum edilebilir.

Sözlü olarak olumsuz bildirimlere maruz kalabilir ya da keyif aldığı faaliyet ve eşyalardan men edilebilir. Böyle bir ailede çocuk ceza almamak için başarılı olmak ister. Oysa mutlu bir ailede doğru ebeveyn tutumuyla yetişen çocuğun başarısızlığına da başarıya da bakışı farklıdır. Mutlu ailenin mutlu çocuğu için başarısızlık yeterince çalışmamış olmasının bir sonucudur. Nedenini tespit ettiği bu sonucun tekrar etmemesi için çocuk ne yapması gerektiğini bilir.

Bir sonraki sınava daha iyi hazırlanması gerekmektedir. Böyle bir çocuk için başarı, cezadan kaçmak için değil içsel olarak başarıyı arzu ettiği için istenecektir. Doğru ebeveyn tutumları sergileyen mutlu aileler başarılı çocuklar yetiştirmektedir.

Mutlu Aileler Sorumluluk Vererek Başarılı Çocuklar Yetiştiriyor

Sorumluluk sahibi olmak her yaştan birey için başarılı olabilmenin adeta ön koşuludur. Sorumluluk sahibi bireyler hayatlarını daha kolay organize eder ve daha disiplinli çalışabilirler. Sorumluluklarını bilen bireyler işlerini doğru şekilde önceliklendirir ve zamanı daha başarılı değerlendirebilirler.

Dolayısıyla zamanında sorumluluklarını yerine getiren kişiler diğer mesleki ve kişisel işlerine vakit ayırabilirler. Daha az stres yaşar ve başarısızlığa neden olan birkaç faktörü bir arada egale ederler. Stresle başa çıkamamak, zamanı iyi yönetememek, sorumlulukları vaktinde yerine getirememek başarısızlığın nedenlerinden bazılarıdır. Dolayısıyla sorumluluk bilinci başarılı olmak için mutlaka kazanılmalıdır.

Sorumluluk ise en temelde ailede kazanılmaktadır. Ebeveynlerin erken yaşlardan itibaren çocuklarına yaşlarıyla uyumlu sorumluluk vermesi sorumluluk bilincinin gelişmesi için gereklidir. Oyuncaklarına zarar vermeme, odasını toplama, üzerini değiştirme, dişlerini fırçalama, yemeğini desteksiz yeme, kirlileri kirli sepetine, çöpleri çöp kutusuna atma gibi basit sorumluluklar ile başlanabilir.

Sorumluluk alan çocuk teşvik edilmeli, cesaretlendirilmelidir. Sorumluluklarını yerine getirmesinin aile içindeki iş bölümüne olumlu katkısı çocuğa anlatılmalıdır. Ayrıca aile bireyleri kendileri de başarılı örnek olabilmek için kendi sorumluluklarını aksatmamalıdır. Sorumluluk almayı bilen ve çocuklarına öğreten mutlu aileler başarılı çocuklar yetiştirmektedir.

Mutlu Aileler Başarılı Çocuklar Yetiştirmek İçin Kişisel Gelişime Önem Veriyor

Aile bireylerinin hem kendi kişisel gelişimlerine hem de çocuklarının kişisel gelişimlerine önem vermesi başarıyı destekliyor. Aile bireylerinin bireysel ilgi alanlarını tespit etmesi, ilgi ve yetenekleriyle uyumlu faaliyetlerde bulunması bireysel mutluluğu artırıyor. Yine çocukların da kendi karakteristik özelliklerini tanıması, ilgi ve becerilerini keşfederek faaliyetlere katılması başarıyı artırıyor. Bireylerin fiziksel aktiviteler, sosyal faaliyetler, kişisel gelişim çalışmaları gibi faaliyetlere katılması bireysel mutluluğu destekliyor.

Çocuklara kendilerini keşfetme süreçlerinde çeşitlilik sağlanması gerekiyor. İlgi alanlarını ve yeteneklerini keşfetmek farklı deneyimler edinebilmeyi gerektiriyor. Spora ilgisi olan bir çocuğun hangi spor dalında mutlu olacağını bulması farklı spor dallarını tecrübe etmesini gerektiriyor. Ailelerin bu çeşitlilik için maddi destek sunması ve çocuğa fırsat tanıması başarıyı etkiliyor.

Kişisel gelişime önem veren ve çocuklarını bu yönde destekleyen mutlu aileler başarılı çocuklar yetiştiriyor. Siz de aile ilişkilerinizi geliştirmek ve çocuğunuzun başarısı için gerekli aile ortamını sağlamak istiyorsanız bizimle iletişime geçebilirsiniz. Stratejik yetenek yönetimi ile kariyer danışmanlığı almak da çocukların başarılı ve mutlu bir kariyer geliştirmelerine katkı sağlıyor.

SMART Hedef Metodu: Öğrenciler İçin Hedef Belirleme Tekniği

by Aba Psikoloji in Blog
14 Haziran 2021

Hedef belirleyebilme her yaştan birey için oldukça önemlidir. Doğru belirlenmiş hedefler hem kişilerin zamanı verimli kullanmasını sağlayacak, hem motivasyonlarına olumlu destek olacaktır. Hedefi olan bireyler kendilerini daha kolay organize edebilecektir. Ayrıca hedef belirlemek olumsuzlukları öngörmeyi kolaylaştıracaktır. Bu sayede bireyler olası aksilikler için hazırlık yapacak ve olumsuz koşullarla daha kolay başa çıkabilecektir. Öğrenciler için hedef belirleme ise çok daha yaşamsal bir öneme sahiptir.

Öğrenciler İçin Hedef Belirleme Neden Bu kadar Önemli?

Pek çok yetişkin için öğrencilik yılları sorumluluğun az, hayat koşturmacasının düşük olduğu yıllar gibi görünse de işin özü öyle değildir. Aslında gelecek yılların başarılı, verimli ve mutlu geçebilmesi için öğrencilik yıllarının iyi değerlendirilmesi gerekmektedir. Kişiliğini tanımak, güçlü ve zayıf yönlerini keşfetmek, ilgi alanlarını bulmak ve bir mesleğe yönelmek bu dönemin en önemli hedefleridir. Meslek seçimi yapmak ise sadece bir mesleği belirlemek değil, gelecek hayatının yaşam koşullarını belirlemektir. Bu nedenle oldukça önemlidir ve iyi planlanmalıdır.

Gençler öğrencilik yıllarında okul başarılarını sağlamak, sınavlara hazırlanmak, alan seçmek, meslek belirlemek, mesleğe hazırlanmak gibi önemli kazanımlar için mücadele ederler. Gençlerin bu yıllarını verimli geçirebilmesinin en önemli koşulu ise başarılı hedefler belirleyebilmeleridir. Öğrenciler için hedef belirleme süreci ise kolay değildir. “Büyüyünce doktor olacağım” demek başarılı bir hedef sayılmaz. Hayallerimizi hedefe dönüştürebilmek için belirli sınırları olan, net, ölçülebilir, bizim ait olan, gerçekçi ve süresi belli bir hedef olması gerekir. Aksi halde belirgin olmayan hedefler kolayca ötelenebilir ya da vazgeçilebilir. Bir de hedeflere ulaşabilmek için küçük parçalara bölerek ilerlemek gerekir. Uzun vadeli bir hedefe ulaşmak için kısa vadeli hedeflerle ilerlemek gerekir.

Smart Hedef Methodu ile Öğrenciler İçin Hedef Belirleme Çok daha Kolay

Başarması zor ya da gerçekleşmesi için zaman uzunsa hedefimize ulaşmaya yönelik motivasyonumuz kolaylıkla düşer. Özelliklede öğrencilerin ilgilerini sürdürebilmesi ve motivasyonlarını artırabilmesi için somut, ulaşılabilir hedeflere ihtiyaç vardır. SMART (Akıllı) Hedefler bu ihtiyacı karşılayacak niteliktedir. Hem öğrenciler hem yetişkinler için uygulaması kolay, keyifli ve verimlidir. Peki Smart (Akıllı) Hedef Methodu Nedir?

Smart İngilizce bir kelimedir ve Specific, Measurable, Attainable, Realistic (Relevant), Time-Limited, (Trackable) Kelimelerinin baş harflerinden oluşmaktadır. Türkçesi açıklaması ise Özel, Ölçülebilir, Erişilebilir, Gerçekçi (Alakalı), Zaman kısıtlamalı (Takip edilebilir) şeklindedir. Şimdi ise Smart Hedef mothodunun her bir adımını Öğrenciler İçin Hedef Belirleme tekniği olarak kullanılabilecek şekilde açıklayalım.

Specific (Özel) Hedef Belirleme

Hepimizin hayalleri, istekleri vardır. Ancak pek azımızın gerçekleştirilebilir hedefleri vardır. “En iyi üniversiteyi kazanmak istiyorum” bir istektir ama başarılı bir hedef değildir. Bu isteğin hedefe dönüşebilmesi için daha somut ve ölçülebilir adımlara ihtiyaç vardır. Hedefinizin özelliklerini olabildiğince açık şekilde belirlemeniz gerekir. Bu hedeflere bakan herkes hedefin içeriğini sizinle aynı şekilde anlayabilmelidir. “X üniversitesini kazanmak ve Y bölümünü okumak istiyorum. Y bölümünü X üniversitesinde okuyabilmem için geçmiş yıllarda üniversiteye kabul kaç puanla olmuş araştırmalıyım. Denemelerdeki başarımı yükseltmeli, girmek istediğim bölüm ve üniversitenin beklediği netleri yapmalıyım.”

Measurable (Ölçülebilir) Hedef Belirleme

Öğrenciler için hedef belirleme ölçülebilir görevleri kapsayacak şekilde olmalıdır. Ölçülebilir bir hedef iseulaşılamayacak kadar iddialı olmamalıdır. Ancak kişinin kolay elde edeceği, başarmak için çaba harcamasına gerek olmayan bir hedefte olmamalıdır. Hedeflerimize erişmek kolay olduğunda potansiyelimizin altında işlerle kendimizi sınırlıyoruz demektir. Bu rehavete kapılmamıza ve kendimizi geliştiremememize neden olacaktır.

“Hedefime ulaşmak için çok çalışacağım” ölçülebilir bir hedef değildir. Bir öğrenci için 40 dakika ders çalışmak çok olabilir, bir başkası için 5 saat çalışmak çok olabilir. “Hedefime ulaşmak için düzenli çalışmalı, eksiklerimi belirlemeli, tamamlamak için destek almalı ve zamanımı iyi değerlendirmeliyim. Okul dışı günlük 4 saat çalışmalı, her hafta 3 deneme çözmeli ve hatalarımı düzeltmek için haftada 4 saat etüde katılmalıyım. Bu çalışma benim için yeterli olmazsa tekrar revize etmeli, çalışma sürelerimi düzenlemeliyim.” Ölçülebilir hedefler için adımların zorluğu kademe kademe artırılmalıdır. Bu şekilde öğrenci hem gelişiminin takibini yapabilir hem de ihtiyaç duyduğu şekilde adımlarında değişiklikler yapabilir.

Attainable (Erişilebilir) Hedef Belirleme

Hepimiz hedeflerimize kısa sürede ulaşabilmek isteriz. Hatta hayallerimize o kadar kapılırız ki gerçeklere geri döndüğümüzde üzüntü duyabiliriz. Motivasyonumuzu kaybetmemek için beklentilerimizi ve hedeflerimizi gerçekçi tutmalıyız. Örneğin; yeni iş kurmuş bir girişimcinin hemen rekabet grubu içerisinde ilk sıralara çıkması mümkün olmayacaktır. Ya da belli bir ücretle çalışan bir kişinin maaşının 20 katı bir ürünü birikimi olmadan hemen alabilmesi mümkün değildir. Aynısı öğrenciler için de geçerlidir.

Karne başarı puanı düşük olan bir öğrencinin tüm notlarını bir dönem içerisinde pekiye çevirmesi gerçekçi bir hedef olmayabilir. Ya da denemelerden çok düşük alan bir öğrencinin 1 haftalık çalışmayla denemeden full çıkarması mümkün değildir. Bunun yerine “önümüzdeki dönem tüm derslerden 1 er puan karne notumu artıracağım” ya da “bir sonraki denemede +20 net daha fazla yapacağım.” Daha erişilebilir bir hedef olacaktır. Kişinin motivasyonunu sağlamakta daha kolay olacaktır.

Realistic, Relevant (Gerçekçi ve Alakalı) Hedef Belirleme

Öğrenciler için hedef belirleme aynı zamanda gerçekçi ve kendisiyle ilgili alanlar üzerine olmalıdır. Hedef belirlerken smart hedef methodunu doğru uygulayabilmek kendine doğru sorular sorabilmeyi gerektirmektedir. “Üniversiteyi yurt dışında okuyacağım, mesleğimi de yurtdışında yapacağım.” Öğrencinin bu isteğinin bir hayalden öteye gidip akıllı bir hedef olabilmesi için öğrencilerin kendilerine sormaları gereken sorular olmalıdır.

Hangi ülkeye gitmek istiyorum? Bu ülkenin dilini biliyor muyum? Bu ülkede eğitim alacak ve yaşayacak kadar maddi gelirim var mı? İstediğim meslek vatandaşı olmadığım bir ülkede başarılı şekilde yapabilmem için uygun mu? Bu sorulara gerçekçi cevaplar verildiğinde kişinin isteğini yeniden gözden geçirmesi gerekir. Gerekli ön hazırlıklar yapılmalı, araştırılmalı, burs imkanları, aile desteği değerlendirilmelidir. Kişi bu değerlendirmeler sonrası hedefinden vazgeçebilir ya da hedefini daha gerçekçi, kendisiyle uyumlu şekilde güncelleyebilir.

Time-Limited, Trackable (Zaman kısıtlamalı ve Takip edilebilir) Hedef Belirleme

Öğrenciler için hedef belirleme takvime dökülebilir şekilde olmalıdır. Hedef belirlerken zaman kısıtlamasının olmaması, ne zaman başlayacak ya da bitecek bilmiyor olmak da kişinin motivasyonunu olumsuz etkilemektedir. Bunun yerine hedefinize ulaşmak için ne zaman çalışmaya başlayacağınızı ve ne zaman bitireceğinizi seçebilirsiniz. Bu sayede hedefinize ulaşmak için ne kadar verimli çalışıyorsunuz gözlemleyebilir, belirlediğiniz süreler içerisinde elde ettiğiniz sonuçlardan çalışma verimliliğini tespit edebilirsiniz. Verimliliği takip etmenin yolu sınav başarısı, deneme başarısı, derse verimli katılım sıklığı, proje notları üzerinden anlaşılabilir. “Üniversite sınavına 4 ay var. Sınav tarihine 1 ay kalana kadar konularımı tamamlamalı, tekrarlarımı bitirmeliyim. Son 1 ay sadece deneme çözeceğim ve yanlış yaptığım sorulara yönelik konu tekrarları yapacağım.”

Öğrenciler İçin Hedef Belirleme Kariyerlerine Yön Verecek Şekilde Olmalıdır

Smart hedef belirleme methodu kullanımı kolay ve anlaşılır olsa da başarılı bir kariyer için hedef belirleme daha sistemli olmalıdır. Öğrenciler için hedef belirleme kısa ve uzun vadeli hedefler olarak planlanmalı, gelişim ölçümlenebilir olmalıdır. Bir hedefin kişiye özel, ölçülebilir, ulaşılabilir, gerçekçi, zamanlanmış olması hedefe ulaşmak için önemlidir. Ancak tüm bunların yanında başarılı bir hedef belirleyebilmek için öğrencinin çok yönlü değerlendirilmesi gerekmektedir. Karakteristik özelliklerine hitap eden, ilgilerinin, yeteneklerinin tespit edildiği, öğrenme stilinin belirlendiği, zeka türünü göz önünde bulunduran bir çalışma yapılmalıdır. Bu sayede kişiyle uyuşacak, onu elde etmek için motive edecek başarılı hedefler çıkarılmış olabilir.

Öğrenciler için hedef belirleme sürecinde profesyonel destek almak başarılı bir kariyer gelişimi için oldukça önemlidir. Stratejik Yetenek Yönetimi ile Kariyer danışmanlığı bireylerin bu ihtiyaçlarına cevap vermektedir, danışmanlık hakkında bilgi almak için bizimle iletişime geçebilirsiniz.

Kariyer Hayatında Fark Yaratmak İçin Geliştirilmesi Gereken Beceriler

by Aba Psikoloji in Blog
14 Haziran 2021

Kariyer hayatında fark yaratmak bilgi ve becerilerine güvenen, geleceğe umutla bakan ve hayat şartlarını iyileştirmek isteyen her bireyin öncelikli isteğidir. Ancak bu istek pek az kişi için gerçekçi bir hedefe dönüşebilmektedir. Başarılı olmak için bilgi ve beceriler yeterli olsa da fark yaratıp öne çıkabilmek için yetersizdir. Fark yaratmak için geliştirilmesi gereken beceriler vardır. Örneğin duygusal zeka gerektiren becerileri geliştirmek ya da özgüven geliştirmek, beden dilini iyi kullanmak, kar- zarar analizi yapabilmek gerekir. Yazımızın devamında öne çıkabilmek için geliştirilmesi gereken becerileri ve önerilerimizi detaylarıyla bulabilirsiniz.

Duygusal Zekanızı ve İletişim Becerilerinizi Geliştirin

Kariyer hayatında fark yaratmak ve başarılı olmak için mesleki bilgi ve yeteneğin dışında duygusal zeka gereklidir. Araştırmalar mantıksal zeka düzeyini (IQ) destekleyen duygusal zeka (EQ) düzeyi artıkça bireylerin başarılarının artığını desteklemektedir. Bu öngörü tüm meslekler için geçerli olmasa da insanla birebir etkileşimin gerektiği işlerde başarıyı etkileyen bir faktör haline gelmektedir. Hizmet, sağlık ve eğitim sektörü, öğretmenlik, liderlik, reklam ve pazarlama gibi çalışma alanlarında duygusal zekanın etkisinin belirgin hale geldiğini söyleyebiliriz.

Duygusal zeka; kişinin kendi duygularını anlaması, başkalarının duygularına empati geliştirmesi, ve kendi duygularını yaşamı zenginleştirecek biçimde düzenleyebilme becerisidir. Ayrıca duygusal zeka hislerin ne olduğunu bilmek ve hisleri kullanarak iyi kararlar verebilmektir. Kariyerinizde Başarılı Olmak İçin Duygusal Zeka Becerilerinizi Geliştirin ve Duygusal Zeka Meslek Seçimi İçin Önemli mi? yazılarımızı da duygusal zekaya yönelik daha detaylı bilgi edinmek için okuyabilirsiniz.

Kariyer Hayatında Fark Yaratmak İçin Zaman Yönetimini Öğrenin

Zaman hepimiz için en değerli kaynak. Verimli kullandığımızda zaman, hem kariyerimizde hem kişisel yaşamımızda daha fazla fayda sağlamamıza katkı sağlıyor. Aynı şekilde zamanı verimli kullanamamakta işlerimizi yetiştiremememize, özel yaşama ve sosyal etkinliklere vakit bulamamamıza ve stres yaşamamıza neden oluyor. Kariyer hayatında fark yaratmak önemli ölçüde zamanı etkili kullanabilmekten geçiyor. Başarılı insanların hayatlarına baktığımızda iş dışı aktivitelerle de meşgul olduğunu, sosyal yaşamına, ailesine ve kendine vakit yaratabildiğini görüyoruz. Zamanı verimli kullanma teknikleri hakkında detaylı bilgi edinmek isterseniz Zaman Baskısı Yaşamamak İçin Etkili Zaman Yönetimi Teknikleri yazımızdan da faydalanabilirsiniz.

Olumsuzluklardan Ders Çıkarın

Yaşamın her döneminde en verimli, üretken, başarılı olduğumuz zamanlarda dahi olumsuzluklarla karşılaşmamız olağandır. Bizi güçlendiren, geliştiren ve yönlendiren de bu olumsuzluklardır. Kariyer hayatında fark yaratmak isteyen kişilerin karşılarına çıkan zorlukları ders çıkarmak ve daha iyisini başarmak için fırsat olarak görebilmesi gerekir. Olumsuzluklar karşısında kırıklığa uğramak, motivasyonu düşürmek kısa sürede pes edilmesine neden olacaktır. Oysa mükafat yılmadan, güçlenerek devam etmesini başaranlarındır.

Ne öğrencilik yıllarında ne acemilikle geçen ilk iş tecrübelerinde ne de kariyer gelişiminizde karşınıza çıkacak zorluklar sizi vazgeçirmemelidir. Kolay olan, emek istemeyen hiçbir iş tatmin edici değerde değildir. Çünkü kolay olan, çabuk elde edilen şeyler sizin mevcut potansiyelinizin altındaki hedeflerdir ve “başardım” duygunuzu pekiştirmeyecektir. Kendinize inanmanız ve zorlukları gelişiminize hizmet eden fırsatlar olarak görmeniz kariyerinizde fark yaratmanıza destek olacaktır.

Kariyer Hayatında Fark Yaratmak İçin Hedef Belirlemek Şart!

Hedef belirlemek eğitim hayatından başlayarak tüm kariyer basamaklarında başarılı olabilmek için baş role sahiptir. Hedef olmadan motivasyon olmaz, hedef olmadan azim olmaz. Hedef kişinin organize olması, kendini planlaması ve amacına yönelik çalışması için gereklidir. Kariyer hayatında fark yaratmak sizin hedefiniz ise eğer bu ana hedefe ulaşabilmenin en sağlıklı yolu kısa vadeli hedefler çıkarmaktır. İyi bir hedef ise kişinin beklentileri, potansiyeli ve gerçeklikle uyumlu olmalıdır.

Hedefin erişilebilir, uygulanabilir, ölçümlenebilir olması da kişinin kendini motive etmesi ve gelişimini takip edebilmesi için önemlidir. Ayrıca iyi bir hedef zaman aralığı konulabilen hedeftir. Hedefinizi gerçekleştirmek için ne kadar süreye ihtiyaç olduğunu, çalışmaya ne zaman başlanıp ne zaman finalize edilmesi gerektiğini de belirlemeniz gerekir. Eğer hala hedefinize ulaşmak için alt hedefleriniz yoksa ilk iş hedeflerinizi belirlemelisiniz.

Olumlu ve Olumsuz Yönlerinizle Kendinizi Tanıyın

Kendinizi tanımak, karakterinizin beğenilen ve sizi zora sokan yönlerini belirlemek kariyer hayatında fark yaratmak için oldukça önemlidir. Hepimizin olumlu ve gelişime açık yönleri vardır. Birde açığa çıkmasından çok hoşlanmadığımız ve kontrol altında tutmaya çalıştığımız yönlerimiz vardır. Stresi tolere edememek, rekabetçi olmak ya da rekabet altında çalışamamak, çekingenlik gibi. İş hayatında sizi zorlayabilecek yönlerinizi tespit etmeli ve onları başarılı şekilde kontrol edebilmek için destek alma fikrini değerlendirmelisiniz.

Aynı şekilde kariyerinizde öne çıkabilmek için güçlü yönlerinizi belirginleştirmeniz ve gelişime açık yönlerinizi de geliştirmelisiniz. Ancak tüm bunların dışında mesleğinizi, rolünüzü iyi seçmelisiniz. Karakteriniz, ilgileriniz, beceriniz, beklentiniz, değer yargılarınız ve inançlarınızla uyuşmayan bir iş kariyer hayatında fark yaratmak için ihtiyacınız olacak son şeydir.

Başarı Odaklı Olun Ama Mükemmeliyetçi Olmayın

Başarı odaklı olmak kariyerinizde öne çıkmanız için size destek olacaktır. Ancak birde başarıyı engelleyen gizli faktörler vardır ki onlardan en etkilisi mükemmeliyetçiliktir. Mükemmeliyet pozitif bir özellik gibi görünür. İşini kusursuz yapmak, rollerini eksiksiz yerine getirmek, en iyisini başarabilmek için gerekli olduğu yanılgısına kapılırız. Oysa gerçek öyle değil. Mükemmeliyetçi bireyler detaylarda boğulmaya eğilimlidirler.

Detaylara takılıp, en iyisini yapmaya çalışırken bir işe gereğinden çok daha fazla zaman ve efor harcarlar. Bu da zamanı verimsiz kullanmalarına, işlerini yetiştirememelerine, strese girmelerine neden olur. Daha fazla yorulur ve yaptıkları işlerden de tam anlamıyla keyif alamazlar. Kariyer hayatında fark yaratmak için mükemmeliyetçi olmak yerine başarılı olmak için gerektiği kadarını yapmaya odaklanın.

Kariyer Hayatında Fark Yaratmak İçin Analitik Düşünme Becerinizi Geliştirin

Analitik düşünme becerisi hangi işle meşgul olursanız olun oldukça önemlidir. Bireyin aklını doğru kullanabilmesi ve buna bağlı olarak okul, iş, sosyal yaşamında başarılı olabilmesini sağlayan önemli bir beceridir. Analitik düşünme sayesinde neden-sonuç ilişkisi kurulabilir. Analitik düşünce ile bir iş bütünden parçalara ayrılarak her parçanın değerlendirmesi yapılabilir. Karşılaştığımız problemlere karşı sağlıklı çözümler geliştirmemize yardım eder. Problemin çıkış noktası, sebepleri, doğurduğu sonuçlar, çözüm önerileri, olası sonuçlar gibi probleme dair alt başlıkları belirlememizi ve çözmemizi sağlar.

Analitik düşünme özellikle liderlik rolü gerektiren işlerde ve kendi işini kurmak isteyen bireylerde oldukça önemlidir. Riskleri hesaplamayı ve gerekli önlemleri almayı kolaylaştırır. Kariyer hayatında fark yaratmak için mutlaka analitik düşünme becerisinin geliştirilmesi gerekmektedir.

Stres ve Zorluklarla Başa Çıkma Becerilerinizi Geliştirin

Stres kontrol edilebilir düzeyde olduğu sürece bireyin verimliliği için yararlı olabilir. Stresin bu düzeyi olumlu stres olarak değerlendirilmektedir. Olumlu stres, yaşam dönemlerinde gerçekleşen önemli değişikliklerde kendini hissettirir. Okul kademelerindeki değişiklik, yeni bir işe başlamak, evlenmek, çocuk sahibi olmak, emeklilik gibi. Stres, değişiklik içeren bu yaşam koşullarına adapte olabilmek için gereklidir. Ancak stresin sıklığı ve yoğunluğu artığında ruh ve beden sağlığını olumsuz etkileyen önemli bir faktör haline gelir.

Günlük hayatta yaşanan her şey hepimiz için strese yol açabilir. Önemli olan bu duygu ile nasıl başa çıkabildiğimizdir. Zaman darlığı, önemli işlerin zamanında yetiştirilememesi, özgüven eksikliği gibi durumlar stres yapmak için yeterli nedenlerdir. Stresi ortaya çıkaran ise genellikle; “yetiştirememek”, “doğru yapamamak” ve “beklentiyi karşılayamamak” düşünceleri sonucunda gelişir. Kariyer hayatında fark yaratmak için mutlaka stres ve zorluklarla başa çıkma becerisinin geliştirilmesi gerekmektedir.

Kariyer Hayatında Fark Yaratmak İçin Özgüveninizi Geliştirin Girişken Olun

Özgüven, kişinin fiziksel, düşünsel ya da duygusal özelliklerine; dış görünüş, inanç, yetenek ve bilgisine yönelik sübjektif olarak yaptığı değerlendirmeler bütünüdür. En basit tanımıyla, bireyin kendine duyduğu güven olarak da nitelenebilir. Özgüven, hayatın ilk yıllarındaki temel ihtiyaçlarımızın karşılanmasından itibaren inşa edilir ve gelişimi hayat boyu devam eder. Kişinin sosyal ilişkileri, okul ve akademik başarısı, kariyer gelişimi ve hatta kariyerinin belirlenmesi özgüven ile doğrudan ilintilidir.

Özgüven eksikliği yaşayan bireyler sahip olduğu özelliklerin yeterliliğine karşı güven duymayan bireylerdir. Mevcut potansiyellerini sergilemekten çekinir, sosyal yaşam içerisinde kendini ifade etmekte zorlanır, utangaçlık ve çekingenlik belirtileri gösterebilirler. Bu noktada özgüven eksikliğinin potansiyelimizi keşfetme ve geliştirme açısından engelleyici bir güce sahip olduğunu görebiliriz. Kariyer hayatında fark yaratmak için mutlaka özgüveninizi geliştirin. Özgüven gelişimi için Kariyer Seçmeden Önce Özgüven Eksikliği ile Mücadele! yazımızdan da faydalanabilirsiniz.

Beden Dilinizi Etkili Kullanın

Beden dilinin etkili kullanımı kişinin güçlü yönlerini daha iyi ifade edebilmesini sağlar. Beden dilinin etkili kullanılması kişinin topluluk içerisinde saygınlık uyandırmasını ve geliştirilmesi gereken yönlerini de kamufle edebilmesini sağlamaktadır. Beden dili, kişinin kendini ifade ediş biçimini destekler, özgüveni besler ve insanlar üzerindeki pozitif etkiyi artırır. Kariyer hayatında fark yaratmak için mutlaka etkili beden dili kullanımı öğrenilmelidir. Duruşunuzdan, tokalaşmanıza kadar her detay sizin başarınızda rol sahibi olacaktır.

Kariyer Hayatında Fark Yaratmak İçin Geribildirim Alabilmeyi Öğrenin

Kültürümüzde geribildirim almayı talep etmek ya da vermek çok yaygın değil. Geribildirim vermenin kişileri rencide edeceğine yönelik bir yargı var. Ne liderler ekibini ne ekip çalışanları liderlerini ve ekip arkadaşlarını geribildirim ile besleyebiliyor. Oysa geribildirim almak kişinin gelişimini destekliyor. Beklentiyi karşılayıp karşılayamadığını öğrenmesini sağlıyor. Hangi yönlerini geliştirmeli, hangi yönlerini daha fazla belirginleştirmeli öğrenmiş oluyor. Hiçbirimiz mükemmel değiliz. Üstelik kendimizi değerlendirirken başkalarından çok daha fazla acımasız olma eğilimindeyiz. Çoğunlukla alabileceğimiz negatif geribildirimlerin çok daha sertlerini kendimize veriyoruz.

Ancak başarılarımızı yeterince taktir etmiyor, güçlü olan yönlerimizi çokta övmüyoruz. Kariyer hayatında fark yaratmak için gerek olumlu gerek olumsuz geribildirime açık olabilmek gerekiyor. Etkili geribildirim verme tekniklerini öğrenmeli ve geribildirim almaya da gelişimimiz için sıcak bakabilmeliyiz. Fark yaratmak istiyorsanız geribildirim almayı ekip arkadaşlarınızdan, ailenizden, liderlerinizden talep edin. Olumlu etkisini kısa sürede göreceksiniz.

Kariyer Hayatında Fark Yaratmak İçin Kariyer Danışmanlığı Almak Oldukça önemli

Yaşadığımız yüzyılın yaşam koşulları ağır, rekabet çok büyük ve öne çıkabilmek için bizden beklenenler de oldukça fazla. Öğrencilik yıllarından başlayarak tam anlamıyla içe sinen bir iş yapmaya başlayana kadar giden süreçte almamız gereken çok kritik kararlar var. Çoğunlukla bu kararların ne denli önemli olduğunu geç fark ediyor, hayal kırıklıkları ile yüz yüze kalıyoruz.

Gelecekte keşke dememek ve Kariyer hayatında fark yaratmak için daha erken aksiyonlar almak gerekiyor. Bu noktada ister öğrenci ister çalışan olsun her yaştan birey için potansiyeliyle uyumlu kariyer planı yapmak mümkün. Siz de fark yaratmak istiyor ama nereden ve nasıl başlayacağınızı bilmiyorsanız bizimle iletişime geçebilirsiniz. Stratejik yetenek yönetimi ile kariyerinizde fark yaratın.

LGS’de Derece Yapan Öğrencilerin Başarı Sırrı Ne?

by Aba Psikoloji in Blog
14 Haziran 2021

LGS’de Derece Yapan Öğrencilerin Başarı Sırrı her yıl sınava hazırlık yapan öğrenciler ve aileleri tarafından merak edilmektedir. Sınavda derece yapan hatta full yapan öğrencilerin olağanüstü çalışma koşullarına sahip olduğu düşünülür. Sadece en iyi okullarda okuyan, özel derslerle desteklenen, üstün zekalı çocukların başarılı olacağı yanılgısına kapılır. Oysa gerçek hiçte böyle değildir. İsmi duyulmamış okullarda okuyan, kırsalda zor koşullarda yaşayan, öğrencilik dışında ev ekonomisine katkı yapmak zorunda kalan çocuklarda yüksek başarı gösterebilmektedir.

Son iki yıla ait sınav sonuçları sınavda derece yapan öğrencilerin okul başarılarının da yüksek olduğunu göstermektedir. Buradan da öğrencilerin sınava hazırlanırken okul derslerine de önem vermeye devam ettiğini gösteriyor. Hem sınav hazırlığı hem okul başarısını bir arada götürebilmeleri de zamanı iyi yönetebildikleri fikrini veriyor. Ancak okul başarısının yüksek olması sınavda da başarılı olmak için tek koşul değil. Başarılı olan, yüksek beklentilerle sınava hazırlanan öğrencilerde sınav heyecanı gibi nedenlerle sınavda beklentinin altında sonuçlar çıkarabilmektedir.

Son iki yılda sınavda derece yapmış öğrencilerle yapılan röportajlarla çalışma stilleri, motivasyonları ve destekleriyle ilgili bilgiler edindik. Aşağıda LGS’de derece yapan öğrencilerin başarı sırrı olan kaynaklarını sizlerle paylaşacağız.

LGS’de Derece Yapan Öğrencilerin Başarı Sırrı Çok soru çözmek değil nitelikli soru çözmek

LGS’de derece yapan öğrencilerin başarı sırrı sorulduğunda çok soru çözmek yerine nitelikli soru çözmeye vakit ayırdıklarını söylemektedirler. Çok zoru çözmek pratik kazanmak için gerekli olsa da asıl önemli olan olabildiğince farklı türlerde ve zorlayıcı sorular çözebilmektir. Zor sorularla meşgul olan bir öğrenci eksik kaldığı konuları tamamlayarak daha nitelikli bilgi edinmeye çalışacaktır. Aynı zamanda zor sorular çözdükçe soruları ele alış stilini geliştirecek, zamanını daha kolay organize edebilecektir.

Bunu tıpkı bir sporcunun çalışma tarzına benzetebiliriz. Kısa mesafe koşan sporcular daha hızlı koşabilmek için antrenmanlarında bellerine ucunda araba lastiği olan ağırlık kemeri takarlar. Koşmaları gereken mesafeyi önce bu lastikle koşarlar ve hedefledikleri dereceye yaklaşmaya çalışırlar. Birkaç çalışma sonrasında lastiği çıkarıp koşarlar. Ağırlıktan kurtulmuş olmak çok daha hızlı ve rahat koşmalarını sağlar, üstelik koştukları mesafe aynıyken süreleri çok daha kısa olmaktadır. Sizin de belli bir süre içerisinde çok soru çözmek yerine nitelikli soru çözmeye zaman ayırmanız gerekir. Bu çalışma bir süre sonra aynı süre içerisinde çok ve nitelikli soru çözmenizi sağlayacaktır.

Öğrencilerin Başarı Sırrı Nerede Durması Gerektiğini Bilmek

Sınava iyi bir hazırlık yapmak disiplin gerektirir. Ancak bu disiplin günün, haftanın, ayın hatta uzun bir eğitim yılının bütününü sadece ders çalışarak geçirmek değildir. Bazen öğrenciler geride kalmamak, boşa zaman harcamamak endişesiyle ara vermeksizin ders çalışabilmektedir. Ya da aileler çocuğun ilgisinin dağılmasından endişe edip temel ihtiyaçlarını karşılamak dışında çalışma alanından ayrılmasını istememektedir. Fakat bu doğru bir çalışma şekli değildir, disiplinli çalışmanın anlamı çok çalışmak olarak değerlendirilmemelidir. Verimli ders çalışmak dikkat süresini baz alarak düzenli aralıklar vermeyi gerektirir. Dikkat süremiz özellikle zorlandığımız ya da ilgimizi çekmeyen konularda 25-30 dakika ile sınırlıdır.

Sevdiğimiz konularda bu süre biraz daha uzayabilir. Ancak bu süreler aşıldığında dikkat dağılmaya başlar, zihin ve beden yorulur. Çocuk kıpırdanmaya, farklı şeylerle ilgilenmeye başlar. Bu nedenle LGS’de derece yapan öğrencilerin başarı sırrı nerede durmaları gerektiğini bilmeleridir. Çalışma programlarına düzenli olarak molalar ekler ve dinlenmek için kendilerine zaman tanırlar. Ara vermeden çalışan öğrencilerin çalışmaktan çabucak sıkıldığı, çalışmalarına ara vererek devam eden öğrencilerin ise çok daha uzun saatlerle verimli çalıştığı görülmektedir. Sizde çalışmanıza mutlaka molalar eklemelisiniz. Böylece uzun sürelerle verimli çalışma fırsatı bulabilirsiniz. Çalışma sürelerinizi düzenlemek için Pomodoro tekniğini kullanabilirsiniz.

Öğrencilerin Başarı Sırrı Kısa ve Uzun Vadeli Hedefler belirlemek

LGS’de derece yapan öğrencilerin başarı sırrı hiç şüphesiz kısa ve uzun süreli hedeflerini belirlemiş olmalarıdır. Bir hedef olmadan motive olmak ve verimli çalışmak mümkün değildir. Bu hayatımızın her alanında her durum için geçerlidir. Başarılı olmak için mutlaka hedeflerinizi belirlemeniz gerekir. Uzun vadeli hedefler zaman gerektirdiği için sıkılıp, pes etmenize neden olabilir. Bu nedenle uzun vadeli hedefinize giden yolda kendinize kısa vadeli hedeflerde belirlemeniz gerekir.

Kısa süreli hedeflerinizi belirlerken sizi temsil edecek, ilgileriniz ve yeteneklerinizle uyumlu, ulaşılabilir, ölçülebilir hedefler belirlemelisiniz. Hedefleriniz potansiyelinizin altında kalıp kolay elde edilebilir olmamalıdır. Ancak potansiyelinizin çok üzerinde olup erişmesi mümkün olmayan bir hedefte olmamalıdır. Motive olabilmeniz için başarabileceğinize inandığınız, sizi zorlayacak ama gerçekleşmesi mümkün olan hedefler çıkarmalısınız.

Öğrencilerin Başarı Sırrı Keyfi Uğraşları Öteleyebilmek

Her tarafımız dikkat dağıtıcı unsurlarla çevrili artık. Özellikle sosyal medya, televizyon, telefon gibi yoğun etkileşim içerisinde olduğumuz teknolojik ürünlere karşı koymak daha da zor. Kimi zaman keyifli zaman geçirmek, kimi zaman birbirimizden haberdar olmak hatta öğrenmek için kullanıyoruz onları. Pandemiyle daha da arttı teknoloji kullanımımız. Çünkü dersler dahi online yürütülmeye başlandı. Dolayısıyla teknolojinin çeldirici gücüne karşı çıkmak kolay değil. Ancak LGS’de derece yapan öğrencilerin başarı sırrı teknoloji gibi keyif veren uğraşlara hayır diyebilmek.

Ne kadar cezbedici olsalar da zamanımızınız ciddi bir bölümü esir alıyorlar ve onlarla geçirdiğimiz zamanın nasıl geçtiğini fark etmiyoruz. Sınava hazırlık sürecinde ise zaman en önemli kaynağımız ve ona çok ihtiyacımız var. Önerimiz öncelikle dikkatinizi dağıtan cihazlar, eşyalar, kitaplar ve benzeri unsurları çalışma alanınıza sokmamanız. Çalışma süreleriniz içerisinde tüm bu negatif kaynaklara hayır demeniz ve onlarla geçireceğiniz zamanı ders dışı vakitlere ötelemeniz. Sınavınızı tamamladıktan sonra onlarla istediğiniz gibi keyif yapabileceğiniz uzun, stressiz bir yaz döneminiz olacak. Üstelik sınavda başarmış olmanın mutluluğu da keyfinize keyif katacak.

LGS’de Derece Yapan Öğrencilerin Başarı Sırrı Başarabileceğine İnanmak

LGS’de derece yapan öğrencilerin başarı sırrı hiç şüphesiz “İnanmak başarmanın yarısıdır.” sözünü kendilerine çalışma felsefesi olarak belirlemiş olmalarıdır. Theodore Roosvelt’e ait olan bu söz bir şeyi yapacağımıza gerçekten inandığımızda, aslında en önemli adımı atmış olduğumuzu özetliyor. İnandığımız zaman daha da azimle hareket eder, kendimize güvenir ve mutsuzluğa kapılmayız. İşte bunlar tam da sınava hazırlık sürecinde motivasyonumuzu sağlamak ve olumsuzluklara karşı demoralize olmadan devam edebilmek için geçerli.

Öğrencilerin Başarı Sırrı Başarılı Ders Çalışma Planı Hazırlamak

LGS’de derece yapan öğrencilerin başarı sırrı tüm bunların yanı sıra tabiki verimli ders çalışma becerileri geçiştirmelerinde saklı. Sadece verimli ders çalışmak değil, çalışmalarını belirli bir plan ve disiplin doğrultusunda sürdürmekte başarıyı destekliyor. Her öğrencinin takvim olarak hazırladığı, günün hangi saatinde hangi derse çalışacağı, ne kadar çalışılacağı, minimum kaç soru çözüleceği gibi detaylı bir çalışma planı olmalıdır. Bu planı yapmak kadar plana sadık kalmakta önemlidir. Günlük, haftalık, aylık hedefler başarıyla tamamlandıkça kişinin kendini tebrik etmesi, ödüllendirmesi de motivasyonuna destek olmaktadır.

Plansız hareket etmek zamanı yönetmeyi zorlaştıracaktır. Özellikle zorlu derslerde fazla zaman geçirilebilir. Bu zaman kontrol altına alınmazsa uzun bir süre ve enerji o derse ayrılabilir. Bu da diğer derslere zamanın yetmemesine ve enerji kalmamasına neden olur. Plan yapmak ise bu tarz kontrol kayıplarının önüne geçecektir.

LGS’de Derece Yapan Öğrencilerin Başarı Sırrı Hızlı ve Verimli Okuma Becerisine Sahip Olmak

LGS’de derece yapan öğrencilerin başarı sırrı değerlendirildiğinde en önemli özelliklerinden birinin de hızlı ve verimli okuma becerileri geliştirmiş olmaları. Bu beceri sayesinde sınavda uzun paragraf sorularını daha hızlı okuyabiliyor ve sürelerini artırarak zorlandıkları sorulara daha fazla vakit ayırabiliyorlar. Sınav sonrası cevaplara bakıldığında pek çok öğrencinin hayal kırıklığı yaşamasının 2 nedeni var. Birinci neden sürenin yetmemesi iken ikinci neden soruları yanlış anlamış olmaları.

Özellikle türkçe ve tarih bölümlerinde uzun paragraf soruları karşımıza çıkıyor. Matematikte de son yıllarda sorular daha uzun oluyor. Öğrencilerin süreyi iyi kullanabilmesi ve soruları doğru anlayabilmesi ise çok kitap okumaktan geçiyor. Özellikle yeni kelimeler öğrenebileceğiniz sizi biraz daha zorlayacak kitaplara zaman ayırmanız sınavda kolaylık sağlıyor. Sessiz okuma, okurken satırları sadece gözlerle takip etme ve okuma sırasında 5N1K tekniğini kullanmada hızlı okuma pratiği geliştirmek için yardımcı oluyor. Okuma Alışkanlığı Kazanmak Sınav Başarısı Getiriyor yazımız hızlı okuma tekniklerini geliştirmenize destek olabilir.

Öğrencilerin Başarı Sırrı Aynı Zamanda Aile Desteğini de Kapsıyor

Derece yapan öğrencilerin çoğunlukla dile getirdiği ailelerinin sınava hazırlık sürecinde verdiği destek. Sınava hazırlık sürecinde ailelerin çocuklarına inanması, çabalarını desteklemesi, olumlu geribildirimler vermesi çok değerli. Bu dönemde kıyaslama yapmamak, sonuçtan çok sürece odaklanmak, koşulsuz sevgi vermek ailelerden en önemli beklentimiz. Aynı şekilde çocuğun verimli ders çalışabilmesi için ihtiyaç duyduğu ortamın ve koşulların hazırlanmasına destek olmakta aileden bekleniyor. Mümkünse eğitimi destekleyecek şekilde ek ders olanaklarının tanınması çocukların ailelerinden isteği.

Yine çocuklar sınava hazırlık döneminde beslenmelerini aksatabiliyorlar. Gelişim çağında olan öğrencilerin mutlaka iyi beslenmesi, yeterli uyuması gerekiyor. Beslenmelerinin düzenlenmesi, gerekli öğünlerin aile tarafından hazırlanıp çocuğun besin ihtiyacının düzenli ve kaliteli karşılanması gerekiyor. Çocuğun uykusunun geç saatlere kalmaması, her gün yeterli uyuması ve verimli uyku uyuması için gerekli olan saatler aralığında uyuması gerekiyor. Çocukların bu düzeni bozması halinde de aileler gerekli müdahaleyi yaparak düzene geri dönmenin teşvik edilmesi gerekiyor. Tüm bunlar göz önünde bulundurulduğunda LGS’de derece yapan öğrencilerin başarı sırrı aile desteğini de kapsıyor.

LGS’de Derece Yapan Öğrencilerin Başarı Sırrı Motivasyon İçin Kolaydan Zora Doğru İlerlemek

Öğrenciler zamanlarını verimli yönetebilmek ve demoralize olmamak için zorlandıkları derslere ayıracakları zamanı en sona bıraktıklarını belirtiyor. Bu bir açıdan öğrenciyi zorlayabilecek bir çalışma şekli olsa da kurdukları mantık oldukça doğru. Zorlu ya da sevilmeyen derslerin sona bırakılmasının birtakım sakıncaları da var. Özellikle yoğun bir çalışma gününden sonra vücut da zihin de yorulur. Zor olan bir derse dikkatini vermek kolay olan dersten çok daha fazla enerji istemektedir. Oysa yorgun bir zihin ve beden için bu enerjiyi üretmen kolay olmayacaktır. Dolayısıyla zaten çalışmak istenmeyen ya da zorlanılan bir konu daha da zorlu ve sevimsiz hale gelecektir.

Üstelik pek çok öğrenci için bu methodu kullanmak çalışmanın sonunda onları bekleyen daha zorlu bir iş olduğu düşüncesi ile strese sokabilir. Stres duymaları ise çalıştıkları ana derse dikkatlerini vermelerini zorlaştırabilir. Ancak motivasyonlarını korumak ve zor bir dersle meşgul olurken ayırılması gerekenden daha fazla zaman harcamamak için bu uygulama yapılabilir. Bizim önerimiz ise zorlu derslere çalışılacak günlerde fazladan çalışma süresi ayırmak olacaktır. Hakim olunan konuların tekrar süresini kısaltabilir, o konulardan daha az soru çözebilirsiniz. Zorlu dersleri en sona bırakmak yerine sandiviç tekniği uygulayabilirsiniz. Önce kolay dersle başlayıp ardından zor bir dersle devam edip çalışmanın sonuna tekrar kolay bir ders ekleyebilirsiniz.

LGS’de Derece Yapan Öğrencilerin Başarı Sırrı hedef belirleme, aile desteği alma, zaman yönetimi, planlı çalışma, dikkat ve hızlı okuma becerisi. Siz de sınav başarınızı artırmak için bu konularda kendinizi geliştirebilir, zorlandığınız alanlarda profesyonel destek alabilirsiniz. Aba Psikoloji olarak Stratejik Yetenek Yönetimi ile kariyer danışmanlığı veriyoruz ve başarılı bir kariyer için stratejik kariyer planını çok önemsiyoruz.

Kariyerinizde Başarılı Olmak İçin Duygusal Zeka Becerilerinizi Geliştirin

by Aba Psikoloji in Blog
14 Haziran 2021

Kariyerinizde başarılı olmak için rakiplerinizden daha fazla mesleki bilgi ve tecrübe sahibi olmanız gerektiğini düşünebilirsiniz. Ancak kariyerinizde fark yaratmak ve başarılı olmak için mesleki bilginin dışında duygusal zeka gereklidir. Araştırmalar mantıksal zeka düzeyini (IQ) destekleyen duygusal zeka (EQ) düzeyi artıkça bireylerin başarılarının artığını desteklemektedir. Bu öngörü tüm meslekler için geçerli olmasa da insanla birebir etkileşimin gerektiği işlerde başarıyı etkileyen bir faktör haline gelmektedir. Hizmet, sağlık ve eğitim sektörü, öğretmenlik, liderlik, reklam ve pazarlama gibi çalışma alanlarında duygusal zekanın etkisinin belirgin hale geldiğini söyleyebiliriz.

Kariyerinizde Başarılı Olmak İçin Duygusal Zeka Nedir Öğrenelim

Shelton Skelton “Oğlum, bütün hayatını kolların ve ayakların belirlemeyecek. Hayatına asıl yön verecek olan beynin ve kalbindir. Bir şeyi gerçekten istiyorsan, bütün engelleri yenip ona ulaşabilirsin.” Sözüyle başarının tek ölçütünün mantıksal zeka olmadığını, mantıksal ve duygusal zekanın birbirini bütünlediğini söylüyor.

Goleman, 1995 yılında yayınlanan kitabında Duygusal zekaya yönelik yaptığım tanım ile Shelton Skelton’un sözleri birbirini destekliyor. Duygusal zeka; kişinin kendi duygularını anlaması, başkalarının duygularına empati geliştirmesi, ve kendi duygularını yaşamı zenginleştirecek biçimde düzenleyebilme becerisidir. Goleman ayrıca duygusal zekanın hislerin ne olduğunu bilmek ve hisleri kullanarak iyi kararlar verebilmek olduğunu söylüyor. Ayrıca başarılı olmak için IQ’nun önemi büyük olsa da duygusal zeka IQ’nun tamamlayıcısı ve güçlendiricisi rolünü üstleniyor. En basit anlatımıyla duyguların akılcı kullanılması anlamına geliyor.

Yüksek Duygusal Zeka Gelişmiş Kişisel ve Sosyal Yetkinliklere Sahip Olmayı Gerektirir

Kariyerinizde başarılı olmak için ayrıca duygusal zeka sahibi bireylerin sahip olduğu “kişisel yetkinlik” ve “sosyal yetkinlik” becerisine sahip olmalısınız. Warren Bennis “Kendinizi tanıyıp ifade etmek onu inkar etmekten çok daha kolaydır ve başarırsanız liderlikle ödüllendirilirsiniz.” diyor ve Albert Einstein “Coşku, zekadan daha önemlidir.” Diyerek duygularımız üzerinde etkili olan kişisel yetkinliklere vurgu yapıyor.

Kişisel yetkinlik ise bireyin kendi duygularını, güçlü ve zayıf yönlerini, sınırlarını bilmesi ve anlaması anlamına geliyor. Kişisel yetkinlik sahibi bireyler kendi kapasitelerini bildikleri için altından kalkamayacakları işlere girişmiyorlar. Giriştikleri işlerde ne kadar risk almaları gerektiğini ya da nerede yardıma gereksinim duyabileceklerini biliyorlar. Bu da onların başarılı yatırımlar yapmasını ve zararı ön gördüklerinde erken önlem alabilmesini sağlıyor. Kişisel yetkinlik sahibi bireyler, özgüvene de sahiptirler; bu anlamda kendilerine yöneltilen eleştirileri tehdit olarak değil, kendilerini geliştirme fırsatı olarak görürler.

Mark Kay “Başarının sırlarından biri, geçici başarısızlıkların bizi yenmesine izin vermemektir.” Diyor ve Leonardo da Vinci “Engeller beni durduramaz, her bir engel kararlılığımı daha da güçlendirir.” Diyerek kişisel yetkinlik sahibi bireylerin duygu kontrollerinin yapıcı önemine adeta destek veriyor. Kişisel yetkinlik sahibi bireyler sahip oldukları olumlu ya da olumsuz duyguları yönetmeyi bilirler ve duygularını faydaya çevirirler. Bu yönü sayesinde duygusal zeka düzeyi yüksek biri başarısızlıkla karşılaştığında mantıklı ve soğukkanlı davranıp yapıcı çözümler üretebilir. Fiziksel, ekonomik, teknolojik ya da yönetimsel değişiklikler karşısında önyargısız durabilir ve kendini yeni duruma kısa sürede adapte edebilir.

Dolayısıyla Kariyerinizde başarılı olmak için kişisel ve sosyal yetkinliklerinizi geliştirmeye odaklanmanız gerekiyor. Sosyal yetkinlikler kişinin kendi duyguları üzerinde olduğu kadar karşısındakinin duygularını anlamada da yetkin hale gelmesini gerektiriyor. Sosyal yetkinliği olan bireyler başkalarının fikir ve duygularını anlıyor, tavırlarını onların ruhsal durumlarına göre düzenliyorlar. Özellikle ekip olarak çalışmayı gerektiren ya da açık ofis çalışılan iş alanlarında bu yetkinlik grup için değerli hale geliyor.

Kariyerinizde Başarılı Olmak İçin Duygusal Zeka Hakkında Daha Çok Bilgi Edinebilirsiniz

Duygusal zeka oluşumu kalıtımsal olduğu kadar çevresel faktörlerle de ilgilidir. Her birey dünyaya belli mizaç özellikleri ile gelir. Bu mizaç özelliklere öncelikle anne ve babanın sonrasında ise sosyal çevre içerisindeki diğer kişilerin verdiği ilgi ve tepkilere göre şekillenir. Bu çocuğun duygusal zeka gelişimidir. Yaşamın ilk yıllarından itibaren çevremizdeki diğerlerine duygusal mesajlar gönderir ve karşılığında duygusal cevaplar alırız. Bu mesajlara gelen duygusal cevapların üst üste tekrarı çocukların duygusal yapısını ve davranışlarını belirler. Çevreden gelen tepkiler ve mesajlarla oluşan beyindeki bağlantılar çocuğun geleceğini kalıcı olarak etkiler.

Kariyerinizde başarılı olmak için iyi bir duygusal çocukluk temeline sahip olmanız gerekir. İstenmeyen davranışa ailenin hoşgörülü ve cezadan uzak, sebep-sonuç ilişkisini anlatarak vereceği yapıcı tepki çocuğun özgüvenini geliştirecek, hatalarından ders almayı öğretecektir. Hataları nedeniyle cezalandırılan bir çocuk ise ceza almaktan korku duyacaktır. Hata yaparım endişesi ile girişimde bulunmayacak ve belki de hatalarını gizlemeye, örtbas etmeye çalışacaktır. Böyle olumsuz bir senaryoda duygusal zeka gelişmeyecek bireyin önceliği çok daha yaşamsal olan kendini koruma ihtiyacını gidermek olacaktır. Anne baba ve çocuklar arasında kurulan sıcak, güvenli ve kuvvetli bağ ile çocuklar duygularıyla baş edebilmeyi öğrenecektir.

Çocuklarının duygularını önemsemeyen ve duygusal ihtiyaçlarına karşılık vermeyen anne ve babalar, onların duygusal zekalarının yanı sıra zihinsel gelişmelerine engel olurlar. Aileleri tarafından önem verilmemiş, hayatlarına ilgi gösterilmemiş, sürekli eleştiriye maruz kalmış, anlaşılmamış ve ağır cezalar verilmiş çocuklarda duygusal zeka gelişmez. Aile içinde duygusal ihtiyaçlarına karşılık verilen, duyguları eleştiriye maruz kalmadan dinlenen çocuklar anne ve babalarına güven duyacaktır. Bu çocuklar duygu ve düşüncelerini daha kolay ifade edebilecek, kendilerini değerli hissedecek ve sevgi kazanmak için mükemmel olma ihtiyacı duymayacaktır.

Kariyerinizde başarılı olmak için erken yaşlardan itibaren sorumluluk almayı ve karar verebilmeyi öğrenmiş olmanız önemlidir. Yaşlarıyla uyumlu şekilde sorumluluk verilen ve kendisiyle ilgili konularda karar vermeye teşvik edilen çocuklarda zeka gelişimi daha iyidir. Kendilerini tanıyan çocuklar insanlarla olan ilişkilerinde kendilerini ifade edebilirler ve başkaları tarafından anlaşılmaları da kolay olur.

Kariyerinizde Başarılı Olmak İçin Duygusal Zeka Becerilerinizi Geliştirebilirsiniz

Duygusal zekanın artırılması doğuştan gelen özelliklere ve bu özelliklere çevrenin verdiği duygusal ve fiziksel mesajlara bağlı olsa da sonradan geliştirilebilir. Duygusal zekanın gelişmesinde anne baba ile kurulan güvenli ilişki, kullanılan ebeveyn stili, aile ortamı ve anne babanın karakteristik özellikleri önemlidir. Bunlar çocukluktan itibaren duygusal zeka için pozitif ya da negatif temel oluşturur. Anne babanın kendi duygularının farkında olması, empati yeteneği, değerleri, çevresel faktörlere ve olaylara yaklaşımı çocuğun duygusal gelişimi üzerinde etkilidir. Çünkü çocuklar ebeveynlerini model alma eğilimindedirler.

Kariyerinizde başarılı olmak için aşağıdaki adımlara yönelik farkındalık edinmeniz duygusal zeka becerilerinizi geliştirmenizde size destek olacaktır.

Kariyerinizde Başarılı Olmak İçin Önce Duygularınızın Farkına Varın

Duygusal zeka gelişimi için ilk önce bireyin duyguları üzerindeki farkındalığını geliştirmesi gerekir. Gün içerisinde gerek yaşadıklarımız gerek anımsadıklarımız ve karşılaştıklarımızla pek çok duygu yaşarız. Bu duyguların bir kısmı hoşumuza gitmeyen, yüzleşmek istemediğimiz duygular olabilir. Ve onlar üzerine düşünmeyip bastırmayı tercih edebiliriz. Ancak farkında olmadığımız ya da bastırmaya çalıştığımız duygular düşünce ve davranışlarımıza etki ederek verdiğimiz tepkilere yön verebilmektedir. Bu nedenle duygusal zeka gelişimi için bireysel olarak duygularımızın farkına varmamız gerekmektedir.

Duygularınızın Yönünü Belirleyen Düşüncelerinizdir, Düşüncelerinizi Tespit edin

William James “Benim kuşağımın yaptığı en büyük keşiflerden biri, insanın düşüncelerini değiştirerek yaşamını da değiştirebileceği gerçeğini bulmasıdır.” Diyerek düşüncelerin bireyin hayatındaki etkisini vurgulamıştır. Duygularımızın etkisi ile davranış ve tepkilerimizi düzenlediğimizi zannetsek de duygu ve davranışlarımız üzerindeki asıl etki düşüncelerimizin içeriğine aittir.

Örneğin; Öğretmeninin bir ödevle ilgili verdiği geri bildirim sonrası kırıklığa uğrayan bir öğrenciyi ele alalım. Ödevinde hatası olduğu için üzüntü duyuyor ve öğretmenine karşı kırıklık hissediyor olsun. Burada duygumuz üzüntü ve hayal kırıklığı. Ancak buradaki üzüntü ve hayal kırıklığı herkes için geçerli bir duygu değildir. Bir öğrenci için öğretmeninin vereceği geri bildirim gelişimi için değerlendirmesi gereken bir fırsat iken başka bir öğrenci için yıkıcı olabilir. Peki bu iki duygu arasındaki farklılığın nedeni nedir?

Hiç şüphesiz duygularımıza yön veren farkında olduğumuz ya da olmadığımız düşüncelerimizdir. Eğer geribildirim alırken öğrencinin zihninden geçen “öğretmenim ödevimi beğenmedi ve onun gözünde artık kusurlu biriyim” düşüncesi ise strese girecek üzülecektir. “Öğretmenim beni önemsiyor, eksiklerimi bulmamda bana yardım ediyor. Onun rehberliği ile çok daha başarılı olabileceğim” düşüncesi ise yapıcıdır. Böyle düşünen bir öğrenci hem kendisi hem öğretmeniyle ilgili olumlu duygular hissedecektir.

Kariyerinizde başarılı olmak için duygusal zeka becerilerinizi geliştirirken duygular kadar duygulara yön veren düşünceleri de tespit edebilmek gerekir. Duygularınızı fark etmekte ve altında yatan düşünceleri açığa çıkarmakta zorlanabilirsiniz. Bunu psikolojik destek alarak yönetmeniz çok daha kolay olacaktır.

Duygularınızın Etki Ettiği Davranışlarınızı Tespit Edin

Duygularımıza yön veren düşüncelerimizdir dedik. Ancak düşüncelerimizin yol açtığı duygular belli tepkiler vermemize ve davranışta bulunmamıza da neden olur. Bu davranışlar bazen pasifken bazen de eyleme dönük olabilir. Örneğin; öğretmeninden geribildirim alan öğrenci bu geribildirim sonunda kırıklığa uğrayarak ödevlerini yaparken heyecanını kaybedebilir, motivasyonu düşebilir ve ödev yapmayı reddedebilir. Ya da derse katılımı ve öğretmeni ile iletişimi azalabilir. Geribildirimi yapıcı alan öğrenci ise öğretmeninin desteğinden faydalanabilmek için ödevlerine daha çok asılabilir, öğretmenine kendi isteğiyle ödevlerini gösterip danışabilir. Derse katılımı artabilir.

Duygu ve düşüncelerimizin davranışlarımız üzerindeki etkisi oldukça büyüktür. Duygularınızın ve bu duygulara yol açan düşüncelerinizin farkına varmak davranışlarınızı düzenlemenize yardım eder. Duygu, düşünce ve davranışlarınıza odaklanarak yapacağınız öz farkındalık çalışmaları kendinizi geliştirmenize ve olduğunuz gibi kabul etmenize fayda sağlar.

Kariyerinizde Başarılı Olmak İçin Başkalarının Duygularını Fark Edin

Kariyerinizde başarılı olmak için kendi duygularınız üzerinde geçirdiğiniz bu farkındalık sürecini başkaları için de yapmaya çalışın. Objektif olarak çevrenizdeki insanların olaylara verdiği tepkilerin altında yatan nedenleri fark etmeye çalışın. Onlara karşı anlayış gösterin ve duygu, düşüncelerini yargılamadan dinlemeye çalışın. Onları dinlediğinizi, anlamaya çalıştığınızı hissettirin. Sözde değil gerçekten dikkatinizi ve zamanınızı ayırarak ilgi gösterin.

Kendi duygularınız ve başkalarının duyguları için yapacağınız bu farkındalık çalışmalarını tekrarlayın ve pratik yapın. Zamanla duygu, düşünce ve davranışlarınız üzerindeki hakimiyetiniz artacak. Başkalarına karşı empatiniz gelişecektir. Sosyal sorumluluk projelerine katılmak, duygu paylaşım gruplarında yer almak, psikodramaya başlamak ya da psikolojik destek almak da duygusal zeka gelişimi için yapılabilecek çalışmalardır.

Kariyerde elde edilecek başarı yaşamın pek çok alanına etki etmektedir. Aynı şekilde kariyerinizde yaşayacağınız başarısızlıklarda çok boyutlu mutsuzluklara neden olacaktır. Duygusal zeka gelişimi sadece kariyerinizde başarılı olmak için değil kişisel ve sosyal yaşamınızda da başarılı ve mutlu olmak için önemlidir. Duygularınız üzerinde hakimiyetiniz olmadığını hissediyor, ifade etmek ya da kontrol etmekte zorlanıyorsanız bizimle iletişime geçebilir, psikolojik destek alabilirsiniz.

Author Aba Psikoloji

Helikopter Ebeveynler Nasıl Bir Ebeveyn Modeline Sahipler?

Helikopter Ebeveynler Çocuklarının Hata Yapmasına Fırsat Vermiyor

Helikopter Ebeveynler Sorumluluk Vermeye Cesaret Edemiyorlar

Helikopter Ebeveynler Çocuklarının Karar Verebilecek Yaşa Geldiğini Düşünmüyorlar

Helikopter Ebeveynler Akademik Başarıyı Artırmak İçin Ne Yapmalı

Anne Baba ile Kurulan Güven Bağı Başarıyı Nasıl Etkiliyor?

Özgüven Gelişiyor, Sevgi Başarı Koşuluna Bağlanmıyor

Anne Baba ile Kurulan Güven Bağı Çocuğun Öğretmen Algısını Etkiliyor

Gelecek Kaygısı ve Ayrılık Anksiyetesi Yaşanmıyor, Kariyer Fırsatları Değerlendiriliyor

Stanford Üniversitesi Marshmallow Testi ile Özdenetim Üzerine Bir Çalışma Yapıyor

Çocuklukta Yapılan Test Sonuçları ile Üniversite Sınav Sonuçları Karşılaştırılıyor

Marshmallow Testinde Çocuklar Neden Farklı Seçimler Yapıyor?

Çok Yönlü Yetişen Çocuklar Baskı Altında Zihni Meşgul Ederek Başarısızlığa Meydan Okuyor

Peki İyi Bir Kariyer Gelişimi İçin Özdenetim Becerisi Başarıya Nasıl Etki Ediyor?

Peki İyi Bir Kariyer Gelişimi İçin Nasıl Özdenetim Geliştirebilirim?

İyi Bir Kariyer Gelişimi İçin Stratejik Yetenek Yönetimi İle Kariyerinizi Planlayabilirsiniz

Öğrenme Güçlüğü Nedir?

Okul Öncesi Dönem Öğrenme Güçlüğü Belirtileri

İlk Okul Yıllarında Öğrenme Güçlüğü Belirtileri

Öğrenme Güçlüğü Neden Olur ve Tanı Nasıl Koyulur?

Düşük Akademik Başarının Nedeni Olarak Öğrenme Güçlüğü Karşısında Aileler Neler Yapabilir?

Koşulsuz Sevgi ve Kabul En Büyük İhtiyaçları

Yapıcı Ebeveyn Tutumları Öğrenme Güçlüğü Olan Çocuğun Özgüvenini Destekler

Hatalarından Ders Çıkarmasını ve Önlem Almasını Öğretin

İlgi Alanlarını Destekleyebilirsiniz

Öğrenme Güçlüğü Yaşadığı Alanlarda Çözüm Odaklı Öneriler Üretebilirsiniz

Okul öncesi dönemde Kariyer Planı İçin Aile Neler Yapabilir?

Güven Bağı ve Ebeveyn Tutumları Kariyer Gelişimi İçin Çok Önemli

Sorumluluk Vermek ve Karar Vermesini Desteklemek Kariyer Gelişimine Destek Oluyor

Okul öncesi dönemde Kariyer Planı İçin Okul Öncesi Eğitim Kurumları Ne Yapabilir?

Okul Öncesi Eğitim Özgüveni, Girişkenliği, Paylaşmayı ve İletişimi Destekliyor

Okul Öncesi Eğitim İle Zorunlu Eğitim İçin Hazırlık Yapılıyor

Zeka Gelişimi ve Geleceğe Yön Verecek Eğitimde 4.0 Devrimi İçin Okul Öncesi Eğitim Önem Kazanıyor

Okul Öncesi Dönemde Kariyer Planı Yapmak İsteyen Aileler İçin Önerilerimiz Var

Okul öncesi dönemde Kariyer Planı İçin Aba Psikoloji Olarak Biz Neler Yapıyoruz?

Mutlu Aileler Kendine Zaman Ayırarak Başarılı Çocuklar Yetiştiriyor

Mutlu Aileler Stresle Başa Çıkma Becerilerini Öğreterek Başarılı Çocuklar Yetiştiriyor

Mutlu Aileler Başarılı Çocuklar Yetiştirmek İçin Doğru Ebeveyn Tutumları Sergiliyor

Mutlu Aileler Sorumluluk Vererek Başarılı Çocuklar Yetiştiriyor

Mutlu Aileler Başarılı Çocuklar Yetiştirmek İçin Kişisel Gelişime Önem Veriyor

Öğrenciler İçin Hedef Belirleme Neden Bu kadar Önemli?

Smart Hedef Methodu ile Öğrenciler İçin Hedef Belirleme Çok daha Kolay

Specific (Özel) Hedef Belirleme

Measurable (Ölçülebilir) Hedef Belirleme

Attainable (Erişilebilir) Hedef Belirleme

Realistic, Relevant (Gerçekçi ve Alakalı) Hedef Belirleme

Time-Limited, Trackable (Zaman kısıtlamalı ve Takip edilebilir) Hedef Belirleme

Öğrenciler İçin Hedef Belirleme Kariyerlerine Yön Verecek Şekilde Olmalıdır

Duygusal Zekanızı ve İletişim Becerilerinizi Geliştirin

Kariyer Hayatında Fark Yaratmak İçin Zaman Yönetimini Öğrenin

Olumsuzluklardan Ders Çıkarın

Kariyer Hayatında Fark Yaratmak İçin Hedef Belirlemek Şart!

Olumlu ve Olumsuz Yönlerinizle Kendinizi Tanıyın

Başarı Odaklı Olun Ama Mükemmeliyetçi Olmayın

Kariyer Hayatında Fark Yaratmak İçin Analitik Düşünme Becerinizi Geliştirin

Stres ve Zorluklarla Başa Çıkma Becerilerinizi Geliştirin

Kariyer Hayatında Fark Yaratmak İçin Özgüveninizi Geliştirin Girişken Olun

Beden Dilinizi Etkili Kullanın

Kariyer Hayatında Fark Yaratmak İçin Geribildirim Alabilmeyi Öğrenin

Kariyer Hayatında Fark Yaratmak İçin Kariyer Danışmanlığı Almak Oldukça önemli

LGS’de Derece Yapan Öğrencilerin Başarı Sırrı Çok soru çözmek değil nitelikli soru çözmek

Öğrencilerin Başarı Sırrı Nerede Durması Gerektiğini Bilmek

Öğrencilerin Başarı Sırrı Kısa ve Uzun Vadeli Hedefler belirlemek

Öğrencilerin Başarı Sırrı Keyfi Uğraşları Öteleyebilmek

LGS’de Derece Yapan Öğrencilerin Başarı Sırrı Başarabileceğine İnanmak

Öğrencilerin Başarı Sırrı Başarılı Ders Çalışma Planı Hazırlamak

LGS’de Derece Yapan Öğrencilerin Başarı Sırrı Hızlı ve Verimli Okuma Becerisine Sahip Olmak

Öğrencilerin Başarı Sırrı Aynı Zamanda Aile Desteğini de Kapsıyor

LGS’de Derece Yapan Öğrencilerin Başarı Sırrı Motivasyon İçin Kolaydan Zora Doğru İlerlemek

Kariyerinizde Başarılı Olmak İçin Duygusal Zeka Nedir Öğrenelim

Yüksek Duygusal Zeka Gelişmiş Kişisel ve Sosyal Yetkinliklere Sahip Olmayı Gerektirir

Kariyerinizde Başarılı Olmak İçin Duygusal Zeka Hakkında Daha Çok Bilgi Edinebilirsiniz

Kariyerinizde Başarılı Olmak İçin Duygusal Zeka Becerilerinizi Geliştirebilirsiniz

Kariyerinizde Başarılı Olmak İçin Önce Duygularınızın Farkına Varın

Duygularınızın Yönünü Belirleyen Düşüncelerinizdir, Düşüncelerinizi Tespit edin

Duygularınızın Etki Ettiği Davranışlarınızı Tespit Edin

Kariyerinizde Başarılı Olmak İçin Başkalarının Duygularını Fark Edin