Author Aba Psikoloji

Üniversite tercihleri birçok öğrenci için geri kalan hayatta büyük bir önem yaratacak, seçim yapması en zor süreçlerden biridir. Geçmişten günümüze çoğu öğrenci tercih sürecinde belli bir alanda çalışmaya karar verse de spesifik bir bölüm mü, yoksa üniversite mi seçeceğine karar veremiyor. Zorlu geçen tercih sürecini kolaylaştırabilmeniz için yetenek ve ilgileriniz dâhilinde size kılavuzluk edecek bir rehber hazırladık.

Öncelikle gelecekte ne yapmak istediğinizi hayal edin, buna göre bir plan çizmeye çalışın.

Bazı meslekler bütün ömrünüz boyunca sizin yaşam tarzınız haline gelen, üzerine emek ve gönül vermeniz gereken mesleklerdir. Örneğin doktor olduğunuzda bütün kariyer hayatınızı bu meslek etrafında geliştirecek, bir alanda spesifikleşip o alanda uzmanlık yapacaksınız. Üniversitedeki bazı bölümler ise çalışma alanlarınızda biraz daha esneklik sunabilen, kendinizi yönlendirme durumuna göre gelişebileceğiniz ya da akademik anlamda kendinizi yönlendirebileceğiniz bölümlerdir. (1) Bu yüzden, öncelikle gelecekte ne yapmak istediğinize ana hatlarıyla karar vermeniz, meslek seçecekseniz bu meslekler hakkında detaylı araştırma yapmanız önemlidir. Aynı şekilde seçeceğiniz üniversitedeki bölümün de sizin ilgi alanlarınızla uyuşmasına önem vermelisiniz.  

Seçmek istediğiniz üniversitelerin imkânlarını araştırın.

Bir üniversite, size salt eğitim veren ve sizi alanınızda yetkin hale getiren bir kurum olmaktan ziyade aynı zamanda içeride sosyalleştiğiniz, kendi ilgi alanlarınızı edindiğiniz, bir bakış açısı kazandığınız ve hayata dair fikir sahibi olabildiğiniz ortamlardır. Bu açıdan bir üniversitenin sahip olduğu kimlik, misyon ve vizyon, öğrenci ve akademik personel durumu size çok şey söyleyebilir. Aynı zamanda üniversitenin sahip olduğu fiziksel ve sosyal imkânlar hakkında fikir edinmek de doğru yerde olabilmenizi kolaylaştıracaktır. 

Tercih edeceğiniz üniversitenin size ilgi alanlarınıza dair neler sunabileceğini araştırmak, bu konuda sosyal faaliyetleri hakkında fikir edinmek işinizi kolaylaştıracaktır. Bunun için üniversitelerin tercih dönemlerindeki tanıtım günlerine katılmanız ya da üniversitenin internet ve sosyal medya sayfalarını incelemeniz buna yardımcı olabilir.

Bölümlerin müfredatına ve verilen derslere bakın, buna göre seçim yapın.

Üniversite departmanları genel olarak belli bir çizginin içinden çıkmasa da her üniversitenin kendine has bir sistemi ve yönetmeliği bulunmaktadır, bölümlerin müfredatları ve verilen dersler de üniversitenin sistemi etrafında şekillenir. Tercih yapacağınız üniversitenin seçmeli ders imkânlarına bakmalı, seçeceğiniz bölümün müfredatını ve hangi alanlarda uzmanlıkların olduğunu araştırmalısınız. Özellikle çeşitli alanlarda yetkinlik kazanmak istiyorsanız tercih edeceğiniz üniversitenin çift ana dal ve yan dal imkânlarını araştırmak size yol gösterici olabilir. Aynı şekilde, seçmeli ders imkânlarınızı, hangi dersleri alabileceğinizi öğrenmek de size doğru bir yol gösterebilir.

Kendi becerilerinize ve eğiliminize uygun bölüm ya da üniversite tercihi yapın.

Üniversite tercihleri zamanında, kendi kişiliğinizi, becerilerinizi ve kişisel yeteneklerinizi bilmek akademik planlama yapmanızı kolaylaştırır, böylece kariyer planınıza daha kolay ve sistemli bir şekilde yön verebilirsiniz. Uzman psikolog ya da psikolojik danışmanlar size bu tarz bilgilerinizi öğrenmeniz için psikolojik testler uygulayabilir ve kişilik analizlerini yapabilirler. Bu sayede kişisel yeteneklerinizi öğrenebilir, hangi kişilik tipine sahip olduğunuzu ve bu kişilik tipine uygun meslek ve kariyer planlarını görebilirsiniz. 

Yıllar süren eğitimin ardından hayatın yepyeni bir aşamasına geçen gençler için en kritik kararlardan biri üniversite seçimi. En az 2 yıl sürecek ve ömrünüzün geri kalanını şekillendirecek olan bu karar için dikkat etmek gereken bir çok faktör var ve aslında temelinde önemli bir soruya dayanıyor: Mutlu olacak mısınız? Bu soruya uzun vadede olumlu cevap verebilmek için üniversite seçimi nasıl yapılır, biraz araştırmak gerekiyor. Zira faktörlerin doğru kombinasyonuyla yapılan tercih, yeni hayatınıza uzanan yolu daha rahat ve daha mutlu yürümenizi sağlıyor. 

Üniversite Olanakları

Meslek seçiminizi yapmış olun ya da olmayın, üniversite seçerken nelere dikkat etmek gerektiği konusunda dikkatli olmak şart. Hayallerinizi süsleyen mesleği bulmuş olun ya da olmayın, alanında en iyi eğitimi, en iyi akademik kadro, en iyi sosyal ve teknolojik olanaklar, iş dünyasına entegrasyon gibi kriterleri bir arada bulunduran, globale entegre üniversitenin belirlenmesi önemli. Üniversitenin sunduğu staj olanakları kariyer başlangıcında büyük önem taşıyor. Kişisel motivasyonunuzu arttıracak burs olanakları, öğrencilik sürecindeki mutluluk katsayısını yükselterek eğitim sürecinizi daha huzurlu yaşamanızı sağlıyor. 

Sosyal ve Kişisel Gelişim İmkânları

Tercih ettiğiniz bölüm ne olursa olsun, üniversitelerin yurt dışı bağlantıları, yabancı dil imkânları, eğitiminize yönelik uygulama olanakları kadar, kişisel gelişiminize katkıları da önem taşıyor. Üniversite tercihi esnasında, okulunuzun yürüttüğü ve/veya dahil olduğu sosyal sorumluluk projeleri, kulüp etkinlikleri, kampüs ve ulaşım olanakları gibi detaylar, seçim esnasında unutulmaması gereken kriterler.  

Akademik Kadro

Öğrenme sürecinde büyük önem taşıyan bilginin doğru kaynaktan, doğru kişiler tarafından, doğru şekilde aktarımı zincirinin en önemli halkası üniversitenin akademik kadrosu. Seçtiğiniz alanla ilgili bu güne dek yapılan önemli çalışmalar ve yayınlar, akademisyenlerin uzmanlaştıkları alanlara katkıları ve iş dünyasındaki bağlantıları, geleceğinizi şekillendirecek faktörler arasında. 

Yurt Dışı ve Yabancı Dil Olanakları

Üniversite seçiminde okulun globalizasyonu bir diğer önemli faktör. Bölümünüzün yabancı dili yalnızca eğitim dili olarak değil, günlük hayata katarak, deneyimleterek ve yaşatarak sunup sunamadığına dikkat etmek gerekiyor. Okulunuzun dâhil olduğu değişim programları ve seçtiğiniz bölümün yurt dışındaki üniversitelerle akreditasyonu kadar; eğitim sürecinde birlikte uzun saatler geçireceğiniz yabancı öğrencilerin üniversitenizdeki oranı dâhi, sosyal ve psikolojik olarak hem eğitiminizi hem de gelişiminizi etkileyen faktörler arasında. 

Teknolojik Olanaklar

Seçtiğiniz bölüm ne olursa olsun, üniversitelerin sahip olduğu teknolojik donanım ve olanaklar, eğitiminizi kolaylaştıracak öneme sahip. Bilim ve teknolojinin yalnızca takipçisi değil, AR-GE sürecine dâhil olabilecek yeterlilik; bilginin pratik edilerek işlenmesi ve öğrenmenin uzun vadede kalıcı olması açısından önem taşıyor. Uygulamalı eğitimin kazandırdığı pratikte sürat, zamanın en değerli şey olduğu günümüzde, sizi rakiplerinizin önüne geçiriyor. 

Şüphesiz ki üniversite seçimi, eğitim hayatına dair verilecek kararlar arasında en önemlilerinden biri. Eğitim hayatının türlü zorluklarla dolu olması, öğrencilerin zaman zaman tercihlerinde çok da seçici olmamalarına, başarma ve yola devam düşüncesine daha çok ağırlık vermelerine neden olabilir ancak yapılacak seçimlerle geleceğin şekillenecek ve de bu kararın kişiye bir takım sorumluklar yükleyecek olması da unutulmamalı. Bu yüzden doğru bir kariyer planlamasının ilk adımı da doğru üniversiteyi seçmekten geliyor.

Tercih aşamasındaki öğrencilerin gerekli araştırmaları yaparken aşağıdaki 5 önemli soruyu cevaplamaları ve yola ona göre devam etmeleri çok önemli. 

Hangi Bölümü Tercih Etmeliyim?

Üniversite tercih döneminde verilecek en önemli karar kesinlikle bölüm seçimi. Üniversiteye kadar alınan eğitimin ilgi ve yetenekler açısından seçim gerektirmeyen bir dönem olması, bu tercihin daha da kritik bir hal almasına neden oluyor. Çünkü eğitimin ve de daha önemlisi kariyerin temeli tam da bu noktada atılıyor. 

Doğru tercih için ilgi duyulan konulara yakın bölümleri araştırmak ve bu bölümlerin yetenekler ile uyuşup uyuşmadığını görmek gerekli. İlgi alanlarını listeleyip bunlarla örtüşen derslerin verildiği üniversiteleri inceleme altına almak iyi bir başlangıç olabilir. Bu bölümlerde anılmaya değer bir başarısı olan üniversiteler, bu ilgi ve yeteneklerin ileride daha da güçlenmesini ve severek yapılan bir mesleğe sahip olunmasını sağlayabilir.

Tercih Listemdeki Üniversiteler İlgi ve Yeteneklerime Karşılık Verebiliyor mu?

Ülkemizde ve dünyada artık hemen hemen tüm üniversiteler, çeşitli bölümlerde eğitim imkânı sunuyor. Ancak bu, tercih edilecek bölümün her üniversitede aynı yeterliliğe sahip olduğu anlamına gelmiyor. 

İlgi ve yeteneklere birebir karşılık verebilecek kurumu tespit edebilmek için üniversitenin ziyaret edilmesi, eğer ki böyle bir imkân varsa örnek ders içeriklerinin incelenmesi, bölüm öğretim görevlileriyle ilgili detaylı bilgi alınması ve mezunlarla iletişime geçerek merak edilenlerin sorulması bu konuda atılacak en doğru adımlar olabilir.

Üniversitenin Konumu Kişiliğime, Yaşam Şartlarıma Uygun mu?

Üniversitede alınacak eğitimin kalitesi kadar, konumunun yaşam şartlarınıza uygun olması, konaklama ve diğer ihtiyaçlar için gerekli imkânları sunması da çok önemli. Ulaşımın zor olduğu, maddi açıdan öğrencinin zorlanmasına ve sıkıntı çekmesine neden olacak kampüsler eğitim hayatının da olumsuz etkilenmesiyle sonuçlanacaktır. Bu yüzden en iyi şartları ya da uyum sağlanabilecek ortalama şartları sunan üniversite tercih listesinin başına alınmalı. 

Bunlara ek olarak öğrencinin psikolojik ve kültürel anlamda kendini rahat hissedebileceği bir konumda olması da çok önemli. Üniversite hayatı sırasında değerlendirilebilecek yarı zamanlı iş imkânları da bu şartlara katkıda bulunabilir.

Üniversitenin konumunun, öğrencinin ihtiyaç duyduğu durumlarda sağlık hizmetlerine kolayca erişebilmesine elverişli olması da büyük bir avantajdır. 

Sosyal İmkânlar Yeterli mi?

Yine eğitim kadar önemli olan bir başka nokta da sosyal imkânlar. Öğrencinin ilgi ve yeteneklerine hitap eden aktiviteler, sosyal gruplar ve topluluklara katılabilmesi hem kendi gelişimi hem de mutlu bir eğitim hayatı geçirmesi açısından önemli bir nokta. Öğrenciler üniversitelerin kampüslerinde bulunan kariyer gruplarından spor, müzik ekiplerine, gezi gruplarında destek topluluklarına kadar birçok imkândan faydalanabilir.

Mezuniyet Sonrasında da Destek Alabilecek miyim?

Öğrencinin üniversite olan tek bağı, eğitim süresi boyunca alacağı eğitimden ibaret değildir. Tercih edilen üniversite bir ömür boyu özgeçmişte yer alacak, yeri geldiğinde kariyer basamaklarında referans olabilecek bir konuma gelecektir.

Mezuniyet sonrası kurumun yeni mezuna sağlayacağı destek, iş hayatında atılan ilk adımlarda büyük bir fark yaratabilir. Bu destek, uzmanlık edinmek üzere alınabilecek mezuniyet sonrası programlardan olabileceği gibi, eski mezunların deneyimlerini ve iletişimde oldukları bağlantıları paylaştıkları topluluklardan da gelebilir.

Kaynakça:

1. https://www.universitylanguage.com/guides/new-college-student/
2. http://www.bestcollegevalues.org/8-steps-for-choosing-the-right-college/