Yeni bir şey öğrenmek keyifli olsa da, her zaman kolay değildir. Bu nedenle öğrenmeyi öğrenmek, süreci kolaylaştırmak adına atılacak en etkili adımlardan biri. Metacognition olarak daha önce de dile getirdiğimiz bu yöntem, belli bir hedefi olan pratikler ve yaklaşımlar geliştirme üzerinden işler. Öğrenme sürecinde beynimizin nasıl çalıştığını bilmek, kendi sürecimizi yönetmemize yardımcı olur.
Odaklanmış ya da gezinen zihin
Öğrenmeyi öğrenme sürecinin başında odaklanmış ve gezinen zihin arasındaki farkı görmeye çalışmamız gerekir. Bir yolculuğa çıktığınızı düşünün. Bazen en hızlı şekilde varış noktasına gitmek bazen de etrafı izleyerek ve yolda neler olduğunu fark ederek yolun sonuna ulaşmak isteriz. Bunlardan biri iyi, diğeri kötü değildir. Önemli olan hangisine ihtiyacımız olduğunu yolun başındayken tespit edebilmek.
Odaklandığımız zaman, kısa vadeli sonuçlara erişmemiz kolaylaşır. Böylece zamandan kazanır ve spesifik bir hedefe hızla varabiliriz. Bazı durumlarda buna ihtiyacımız olsa da, bazen gerçekten ne öğrenmeye çalıştığımızı anlamak için biraz daha geniş bir algıya gerek duyabiliriz. Zihnimiz gezinirken de öğrenmeye devam eder ve öğrenirken eski bilgilerimizi birbiriyle ilişkilendirmemiz kolaylaşır. Daha fazla detayı fark ederiz.
Bilgi zinciri oluşturma
Bir konuyu tüm detaylarıyla öğrenmek ve sebep sonuç ilişkisini en iyi şekilde kurmak için bilgiyi parçalara ayırmak önemlidir. Tabii öğrenme sürecinin sonunda bu parçaları bir zincir gibi güçlü ve ilişkisel olarak bir araya getirebildiğimiz sürece. Örneğin, belli başlı denklemlerin nasıl çözüleceği üzerine çalışırken, sonuca giden yoldaki detayları öğrendiğinizde bu denklemleri daha karmaşık problemlere uygulamanız kolaylaşır.
Basit bir denklemin tam olarak neyi çözdüğünü öğrenmek, (karmaşık bir problemi bir zincir olarak düşünürsek) bu denklemin hangi zincirin yerini alması gerektiğini fark edebiliriz. Bu, neden ve nasıl olduğunu sorgulamadan bir denklemi ezberden çözmekten çok daha farklıdır. Çünkü ezberden çözüm yolunu öğrendiğinizde, aynı denklemi farklı konseptlerde çözmekte zorlanabilirsiniz.
Metafor veya benzetmeler
Yeni bir şeyi öğrenmeye çalıştığınızı farz edelim. Öncelikle bunun öğrendiğiniz ya da öğreneceğiniz ilk şey olmadığını hatırlayın ve rahatlayın. Üstelik eski bilgileriniz – en basit olanları bile – yeni bilgiler edinmenizi kolaylaştırır. Bir örnekle açıklayalım: elektronların akışını öğrenmeye çalışıyorsunuz ve bunu tam olarak anlamakta zorlanıyorsunuz. Bunu suyun akışına benzeterek görselleştirebilir ve sizin için daha basit bir konuya dönüşmesini sağlayabilirsiniz.
Ertelemeyi erteleyin
Çalıştığınız konu sizi gerçekten zorluyorsa, kitabı kapatıp öğrenme işini başka bir zamana ertelemeyin. Gerçekten bunaldığınızı hissediyorsanız, kısa bir mola vererek çalıştığınız ortamdan uzaklaşabilirsiniz. Stratejik olarak 25 dakikalık bir çalışma süresi belirleyip sonrasında 5 dakika mola vermenin verimli sonuçlar getireceğini söyleyebiliriz. Zorlandığınız anda pes etmek yerine, farklı yollar deneyin. Sonunda başardığınızı görmek, buna değecek!