Category Blog

  1. Anasayfa
  2. Category "Blog"
  3. (Page 65)

Çocuk Terapisine Başvurulan Yaygın Durumlar Neler?

by Aba Psikoloji in Blog

Çocuklar ve gençler, yalnız baş edemeyecekleri sorunları olduğunda terapiye ihtiyaç duyarlar.

Ya da sorunlar; ne kadar iyi olduklarını, hissettiklerini veya hareketlerini etkilediğinde yardıma ihtiyaç duyarlar. Eğer işler kendiliğinden iyileşmezse, çocuklar terapiye ihtiyaç duyabilir. Bazen tüm ailelerin iletişim kurmaya, öğrenmeye ve sınır oluşturmaya çalışırken desteğe ihtiyaçları vardır.

Çocuklarda akıl hastalığı nasıl tedavi edilir?

Ruh sağlığı sorunları olan çocuklar için yaygın tedavi seçenekleri şunlardır;

Psikoterapi: Konuşma terapisi ya da davranış terapisi olarak da bilinen psikoterapi, bir psikolog ile konuşarak zihinsel sağlık sorunlarını ele almanın bir yoludur. Psikoterapi sırasında, bir çocuk kendi durumu, ruh hali, duyguları, düşünceleri ve davranışlarını öğrenebilir. Psikoterapi, bir çocuğun sağlıklı başa çıkma becerilerine sahip zorlu durumlara nasıl tepki vereceğini öğrenmesine yardımcı olabilir.

İlaç: Çocuğunuzun doktoru akıl sağlığı durumunu tedavi etmek için uyarıcı, antidepresan, anti-anksiyete ilaçları, antipsikotikler veya duygudurum düzenleyiciler gibi bazı ilaçları almasını tavsiye edebilir.

Bazı çocuklar yaklaşımların birleşiminden yararlanır. Çocuğunuz için en iyi neyin işe yaradığını belirlemek için çocuğunuzun doktoruna danışabilirsiniz. 

Aile danışmanlığı: Ailenin ve ailenin diğer üyelerinin tedaviye dahil edilmesi, ailelerin bir çocuğun bireysel zorluklarının ebeveynler ve kardeşlerle olan ilişkileri nasıl etkileyebileceğini ve bunun tersini anlamasına yardımcı olabilir.

Ebeveynler için destek: Eğitimleri ve diğer ebeveynlerle konuşma fırsatını içeren bireysel ya da grup oturumları, bir çocuğu desteklemek ve zor davranışları olumlu yönde yönetmek için yeni stratejiler sağlayabilir. Terapist ayrıca, okullarla nasıl başa çıkılacağı konusunda ebeveynlere yardımcı olabilir.

Çocuğumun akıl hastalığı ile başa çıkmasına nasıl yardımcı olabilirim?

Çocuğunuzun desteğinize artık her zamankinden daha fazla ihtiyacı vardır. Çocuğa bir ruh sağlığı bozukluğu teşhisi konulmadan önce, ebeveynler ve çocuklar genellikle çaresizlik, öfke ve hayal kırıklığı duyguları yaşarlar. Çocuğunuzun doktorundan çocuğunuzla etkileşim şeklinizi ve zor davranışların nasıl üstesinden gelineceğine dair tavsiyelerde bulunmasını isteyin.

Rahatlamak ve çocuğunuzla eğlenmek için yollar arayın. Onun güçlü ve yeteneklerini övün. Stresli durumlara nasıl sakin bir şekilde tepki vereceğinizi anlamanıza yardımcı olabilecek yeni stres yönetimi tekniklerini keşfedin.

Aile danışmanlığı veya destek gruplarının yardımını da düşünün. Siz ve sevdikleriniz için çocuğunuzun hastalığını ve duygularını anlamanız ve çocuğunuza yardımcı olmak için neler yapabileceğinizi bilmek önemlidir.

Çocuğunuzun okula başarılı olmasına yardımcı olmak için, çocuğunuzun öğretmenleri ve okul danışmanına zihinsel sağlık durumu hakkında bilgi verin. Gerekirse, çocuğunuzun ihtiyaçlarını karşılayan bir akademik plan geliştirmek için okul personeli ile çalışın.

Çocuğunuzun ruh sağlığından endişe ediyorsanız, tavsiye alın. Çocuğunuz için utanç veya korkudan yardım almamaktan kaçının. Uygun desteğiyle, çocuğunuzun bir akıl sağlığı durumu olup olmadığını ve ona yardımcı olmak için tedavi seçeneklerini araştırıp keşfetmediğini öğrenebilirsiniz.

Kaynak:

https://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/childrens-health/in-depth/mental-illness-in-children/art-20046577 

https://kidshealth.org/en/parents/finding-therapist.html 

 

Read More

Wısc-v Testi, İçeriği ve Etki Alanları

by Aba Psikoloji in Blog

WISC Testi (Çocuklar için Wechsler Zekâ Ölçeği) okullar veya psikologlar tarafından 6-16 yaş arası çocuklara uygulanan IQ testidir. Sınavın amacı, bir çocuğun yetenekli olup olmadığını anlamak ve aynı zamanda öğrencinin bilişsel olarak güçlü ve zayıf yönlerini belirlemektir. WISC Testinin içinde bulunan alt testlerle birlikte testin uygulanma amacı çocuğunuzun değerlendirilme nedenine göre çevrimiçi olarak veya birebir görüşme şeklinde gerçekleştirilebilir. WISC-V’de 10 birincil alt test ve 6 ek alt test vardır. WISC–V, sözlü anlama, görsel uzam, akışkan zekâ, kısa süreli hafıza ve işleme hızı bileşenlerinden oluşan bir değerlendirmeyi kapsıyor. Genel olarak, tam sınav, verilen birincil ve ikincil alt testlerin sayısına bağlı olarak 65-80 dakika sürer. Wisc-v testi güvenilirliliği ve geçerliliği kanıtlanmış, sonuçları genellenebilen, birçok farklı örneklemde denenmiş ve istikrarlı sonuçlar veren dünyaca tanınmış testlerden biridir. WISC-V, zihinsel engellilik, üstün zekâlılık, öğrenme yetersizlikleri, uzmanlık programlarına yerleştirme ve klinik müdahalenin tanımlanması amacıyla kullanılabilir. 

Ek olarak Wısc-v testinin beşinci versiyonu danışan çocuk ve klinisyen arasında özel olarak yapılır. Bu işlem klasik olarak kâğıt kalem kullanılarak yapılır. Bazı durumlarda tablet de kullanılabilir. Wisc-v testinin son versiyonu toplamda 16 alt test içerir, ana başlıklarla sunduğu test sayısı ise 7’dir. 

Wechsler Çocuklar İçin Zeka Ölçeğinin Güvenilirliği

Bu test, kanıtlanmış güvenilirliği sayesinde çocuklar için entelektüel değerlendirme söz konusu olduğunda altın standartlara sahip bir testtir. Güvenilirlik çok önemli bir belirleyicidir. Belirleyiciliğini daha iyi anlamak açısından bir örnek vermek gerekirse; örneğin bir sınava giren katılımcının bu sınava her girdiğinde birbirine yakın, benzer puanlar aldığını düşünün. Bu şu anlama gelir; bu ölçek artık kendi içinde ( testleri ve alt testleri kastediyoruz) tutarlılığını kanıtlamıştır. 

Birçok araştırma bu testin beşinci versiyonunun güvenilirliğini güçlü bulgular ile kanıtlamıştır; bu, bir çocuğun alt testlerden aldığı puanların ve bu testin indeks ölçeklerinin güvenilir göstergeler olduğunu göstermektedir.

WISC-V testi ile çocuğu gelecekteki akademik başarısı ve potansiyeli öngörülebilir. Bu test, çocukla ilgili entelektüel kapasiteyi ölçerek ıQ’sunun ne seviyede olduğunu söyleyen testlerden biridir. Elde edilen sonuçlar çocuğun becerilerini ve yeteneklerini olumsuz etkileyen problemleri bulmanıza yardımcı olur. Böylelikle, erken müdahale programları geliştirmede uzmanlara ve anne-babalara yol gösterir. Erken müdahale bir çocuğun ilerde akademik ve sosyal olarak birçok sorunla baş edebilmesini kolaylaştırır.

REFERENCES

Read More

Psikolojik Testler ve Eğitim

by Aba Psikoloji in Blog

Günümüzde, okul başarısı, okul başarısızlığı, zeka puanları, dikkat, öğrenme güçlüğü gibi bir çok ifade ile sıkça karşılaşmaktayız. Bu değerlendirmeler sayesinde, bireyin okul performansına etki eden bilişsel işlem alanlarının nasıl çalıştığı, güçlü ve zayıf yönleri hakkında bilgi edinip ihtiyaçlar doğrultusunda planlamalar yapılarak performansın ileriye taşınması hedeflenir. 

Zamanında uygulanan psikolojik testler eğitimle ilgili kararlar alırken daha öngörülü olmanıza yardımcı olur. birçok zeka testi artık geleceği daha iyi yönlendirmek adına veliler ve eğitmenler tarafından sıkça kullanılmakta. Hayatımıza daha iyi şekilde devam edebilmek daha verimli yaşamak için her zaman yeni teknolojiler arıyoruz. bu durum konu eğitim olduğunda da özellikle önem arz etmektedir. eğitimde kullanılan değerlendirme ölçekleri, bir çocuğun öğrenme potansiyelini tanımlamaya yardımcı olurken ve bunları başarmasını engelleyen faktörleri de ortadan kaldırmayı sağlar.

WISC-R Testi: Daha Başarılı Bir Akademik Başarı İçin

WISC-R ölçeği bir çocuğun akademik ilerlemesini ve potansiyelini değerlendirmek için kullanılan en yaygın ve güvenilir testlerden biridir. güvenilirliği ve tutarlığı birçok örnekleme üzerinden genelleme yapılarak kanıtlanmıştır. Bir çocuğun öğrenme potansiyelinin sınırlarının daha kapsamlı bir resmini sağlamak için yeniden birçok kez değerlendirilen Wisc-R testi, yeniden revize edildi. gösterilememiş yetenekleri, fark edilmemiş becerileri ortaya çıkarmamızı sağlar Wisc-r testi. eğitimden daha verim alabilmek adına günümüzde birçok eğitimci ve ebeveynler tarafından kullanılmaktadır.

6- 16 yaş arasındaki çocuklara bireysel olarak uygulanan Wisc-r testi, çocuğun sözel, performans alanları ve tüm zeka kapasitesi ile ilgili bilgi verir. Testin yapılması 90 ila 120 dakika arasında sürüyor. Çocuğunuzun genel entelektüel kapasitesini ve bilişsel yeteneğini tespit eden Tam Ölçekli IQ sonucu üretir. Sonuçlar, çocuğunuzun öğrenme yeteneğini etkileyen sorunları tanımlamaya yardımcı olur. sonuç olarak ileriye dönük en iyi erken müdahale yöntemlerini belirleyip gelecek adına daha başarılı kararlar alabilirsiniz. Alanda yapılan bazı araştırmalar ve çalışmalar da bunu kanıtlamaktadır. Yapılan bir araştırmada, zeka ve sosyoekonomik geçmiş karşılaştırıldığında gelecekteki başarıyı öngörmede zekanın daha belirleyici bir faktör olduğu kanıtlandı. Geleneksel söylem bize ‘ne biliyorsanız osunuzdur’ derken şunu kastetmektedir; kariyer başarısı söz konusu olduğunda sosyal geçmişiniz ve profesyonel ağlarınız yetenekleri aşmaktadır. Oysa ki doğru bağlantıları yapmak sadece ayağınızı o kapıdan içeri sokmanızı sağlar. Gelecekteki başarınız tamamen size bağlıdır. Bu araştırma Tel Aviv Üniversitesi’nin akademisyenlerinden Yoav Ganzach tarafından yapılmıştır.

Read More
Doğru Tercih

Dikkat Eksikliğini Nasıl Fark Edebilirsiniz?

by Aba Psikoloji in Blog

Dikkat eksikliği bozukluğu (ADD), eğitime katılma zorluğu, okul çalışmalarına odaklanma, ödevlere devam etme, talimatları takip etme, görevleri tamamlama ve sosyal etkileşim gibi çeşitli davranış sorunlarına neden olan nörolojik bir hastalıktır. ADD ayrıca davranış problemleriyle birlikte hiperaktivite içerebilir. ADD’li öğrencilerin öğrenme güçlüğü olabilir bu durum okulda fark edilip anlayışla karşılanmadığı taktirde çocuk için başka sosyal sorunlara da sebebiyet verebilir. Ne yazık ki yetişkinler ve akranlar, bu tür öğrencilerin verilen yönergelere dikkat etmemeleri ve ödevlerini yerine getirmemelerinin sebeplerini tembel oldukları için yapmadıklarını düşünürler. ADD son derece yaygın olsa da, hastalıkla ilgili yanlış algılar kabul görüp yerleştiği için tanı koyması ve fark edilmesi zor olabiliyor.

Hiperaktivite içermeyen dikkat eksikliği

Hiperaktivite bileşeni olmayan ADD’li çocuklar sınıf etkinliklerinde sıkılmış veya ilgisiz görünebilir. Hayal etmeye ya da unutkanlığa yatkın olabilir, yavaş tempoda çalışabilir veya işlerini eksik bir şekilde tamamlayabilirler. Yaptıkları ödevleri de tıpkı masaları ve kullandıkları diğer alanlar gibi düzensiz görünebilir. Okulda, evde veya okul çalışmalarında materyal ya da kişisel eşyalarını kaybedebilir ve ödevlerde başarısız olabilirler. Bu, öğretmenleri, ebeveynleri sinirlendirebilir ve çocuğun sınıfta kötü not almasına neden olabilir.

Teşhis aşaması

Eğer çocuğunuzun hiperaktivite içeren ya da içermeyen bir ADD olduğundan şüpheleniyorsanız, uygun tedavi için çocuğunuzun okul danışmanı, öğretmeni veya hekimi ile en kısa zamanda konuşmalısınız. Herhangi bir endişeniz varsa, en iyisi bunu en kısa sürede masaya yatırmaktır.

Tedavi

ADD bazen Ritalin gibi uyarıcı ilaçlarla tedavi edilir. Bazı durumlarda, uyarıcı ilaçlar ADD’li öğrencilerin görev başında kalmasına ve odaklanmasına yardımcı olabilir. Bununla birlikte, bazı uyarıcı ilaçlar ciddi yan etkilerle ilişkilendirilmiştir. Sonuç olarak, birçok ebeveyn, ADD’yi tedavi etmek için Ritalin, Adderall veya diğer ilaçları kullanmaktan çekinmektedir. Çoğu doktor ve çocuk psikoloğu ilaç kullanmayı tercih etsin ya da etmesin ebeveynlere çocuklara adaptif davranış becerilerini öğretmeyi ve istenmeyen davranışları azaltmak için bir davranış müdahale planı geliştirmelerini tavsiye eder. Peki bu durumu önlemek mümkün mü? Tıp bilimi henüz ADD’i önlemenin bir yolunu bulamadı. ADD genetik olarak ebeveynden çocuğa bulaşan ve tüm çocukların% 10-15’inde mevcut olan insan ırkının en sık görülen kalıtsal hastalıklarından biridir. ADD’li çocuklar ve yetişkinler de dahil olmak üzere birçok kişi, rahatsızlıklarının ciddiyetine bağlı olarak, dikkatsizliklerini ve düzensizliklerini bir dereceye kadar kontrol edebilmektedir.

References

  • https://www.psychologytoday.com/intl/blog/suffer-the-children/201502/30-ways-prevent-adhd
  • https://www.helpguide.org/articles/add-adhd/attention-deficit-disorder-adhd-in-children.htm/
Read More

Ebeveynlerin İş Stresiyle Çocuk ve Ergenler Nasıl Baş Eder

by Aba Psikoloji in Blog

Ailelerin İş Stresleri ile Çocuk ve Ergenlerin Psikolojik Uyumlanmaları

Ebeveyn çalışma stresinin aile bireyleri arasındaki etkileşimde olumsuz etkileri olabilir. Dolayısıyla çocukların ve ergenlerin durumlarında da etkileri gözlemlenebilir.  Etkiler direkt olduğu gibi dolaylı yoldan da çocuklara ulaşabilir. İş stresi ebeveynlerin aşırı yüklenmiş ve tükenmiş hissetmesine sebep olabilir. bu durum da daha sonra ebeveyn cocuk ilişkisini olumsuz etkiler. Daha az geçirilen zaman, daha az kaliteli çocuk-ebeveyn etkileşimi, daha negatif tutumlar olarak örnekler verebiliriz.

Ebeveyn iş stresi, çocukların psikolojik işleyişini doğrudan etkiliyor gibi görünmemektedir. Daha ziyade, ebeveynlerin iş deneyimleri, çocukların davranışlarını, ebeveynlerin işle ilgili hisleri üzerinden etkilemektedir.

Anne Babaların Stresi Çocukları Nasıl Etkiler?

Ebeveynler, çocuklarını evde ne kadar göründüklerine ve onları gerçekten dinledikleri konusunda yanılabilirler. Çocuğu olumsuzluklardan ve yetişkinlerden kaynaklanan problemlerden korumak için ebeveynin doğal içgüdüsüdür. Amerikan Psikoloji Derneği’nin Amerika’daki Stres araştırmasına göre, artan stres oranı yetişkinleri fiziksel ve zihinsel sağlıklarını etkilediğini bildirmektedir. Yetişkinlerin üçte biri ya da yüzde 33’ü uyku alışkanlıklarındaki değişiklikleri rapor ederken, yüzde 32’si baş ağrısını rapor ediyor ve yüzde 27’si stres nedeniyle konsantre olmadığına işaret ediyor.  Bunların genel olarak sebebi ise stres. Sadece bununla da kalmıyor, yetişkinlerin yüzde 47’si eşiyle ilişkilerinde sabrını kaybettiğini ve bağırdığını bildiriyor. yüzde 46’sı ise stres nedeniyle çocuklarıyla benzer şekilde ilişki kurduğunu söylüyor.

 Stres artık ne yazık ki hayatımızın bir parçası. Her aile farklı zamanlarda ve farklı nedenlerle farklı derecelerde stres yaşarlar. Bununla birlikte, bu durumun üstesinden gelmek ve daha iyi başa çıkmak için ebeveyn stresini tetikleyen faktörlerden haberdar olunması önemlidir. Stres kaynaklarına ve çeşitlerine örnek vermek gerekirse; Zamansal sıkıntılar Finansal stres, Kariyer stresi Medeni / ilişkisel stres, Kişisel sağlık sorunları, Ailenizi etkileyen sağlık sorunları, Ebeveynlik sorumluluklarının paylaşılmaması, Kendinden şüphe ve belirsizlik. Tetikleyicilerinizi tanımak kadar önemli olan diğer bir şey ise ergenlerde ve çocuklarda stresin nasıl tezahür ettiğini anlayabilmektir. Bağırmak ve bunalmış hissetmek genelde ebeveynler sınırlarının sonuna geldiklerinde ortaya çıkan yüzeyse belirtileridir.

Semptomları iyi bilmek en doğru müdahaleyi bulmamızı sağlar. Fiziksel belirtiler: baş ağrısı, sindirim sorunları, sık veya uzun süreli soğuk algınlığı, yarış kalp, göğüs ağrısı veya baş dönmesi. Bilişsel belirtiler: yarış düşünceleri, hafıza problemleri veya yoğunlaşan zorluklar. Duygusal belirtiler: sürekli endişe, sinirlilik veya sarhoş hissetme, bunalmış veya izole. Davranışsal belirtiler: yeme alışkanlıklarındaki değişiklikler, uyku bozukluğu, sosyal etkileşimden kaçınma veya erteleme

Referanslar

https://health.usnews.com/wellness/for-parents/articles/2017-04-21/how-parental-stress-negatively-affects-kids

http://www.psy.miami.edu/faculty/dmessinger/c_c/rsrcs/rdgs/peers_social_general/Crouter_workstress_childdjust.curdir2001.pdf

Read More

Kardeşler Arasındaki İlişkiler

by Aba Psikoloji in Blog

Kardeşlik İlişkileri Neden Önemlidir?

Kardeşler çoğu zaman hayat boyu ilişkilerimiz olan tek insanlardır. Birçok insan için yaşam boyunca kaybolmayacak olan en iyi arkadaş anlamına gelir. Kardeşler çoğu zaman hayat boyu ilişkilerimiz olan tek insanlardır. Arkadaşlıklar sahci olabilir ama gelip geçebilir de, oysa ki kardeşlerin ilişkisi daimidir. Kardeş bağları birçok insan için hayatındaki en uzun ilişkilerden biri olarak kalır. Kardeş ilişkileri otantiktir. kardeşler genellikle aynı çevrede büyürler, aynuı ebeveynlere sahiptirler aşağı yukarı aynı deneyimlerden geçerler. Elbette günün sonunda birbirinden çok farklı bireyler haline gelirler. Kardeşlerimiz bizim aile ağacımızdır. Onlar bizim kim olduğumuzun yadsınamaz bir parçasıdır. Kardeşlerin arasındaki paylaşılmış olan ortak tarih onların ilişkilerinin biricikliğini yaratır.

Sağlıklı Kardeşlik İlişkileri Sürdürmek için Ebeveynler Neler Yapabilir?

Kardeşlikle ilgili düşüncemelerimşz kulaga ve kalbe çok hoş gelir elbette. Peki sağlıklı bir kardeş ilişkisi için neler yapabiliriz, neleri destekleyebiliriz? Bir çocuk kardeşi olacağını ögrendiğinden geride bırakılmış hissetmesin, kardeşiyle arasında sağlıklı bir bağlanma olsun diye neleri teşvik edebiliriz. Öncelikle bu fikre alıştırmaya erken başlayın. Ebeveynler, kardeşler arasındaki saygıyı her zaman özendirmelidir. Kardeşler arasındaki çatışmalarda olumsuz ve zararlı davranışları tolere etmeyin. Çocuklarınızın sizinle kaliteli zaman geçirmeleri için gerekli zamanı sağlayın. Kardeşler arası rekabet olmasını önlemek için ikisine de özel oldugunu ve onları çok sevdiğinizi hissettirin. 

Çocuklardan birini kayırmaktan, diğer bir deyişle favorileştirmekten kesinlikle kaçının. Kardeşlerin küskünlüğünün en yaygın sebeplerinden birisi budur. Çocuklarınızın her birine bire bir zaman ayırmayı sevdiğinizi ve her birine değer verdiğinizi bilmelerini sağlayın. Aile toplantıları için planlar yapın. Aylık veya haftalık… tüm ailenin bir araya gelip kaygılarını, duygularını ve düşüncelerini paylaşması herkese iyi gelecektir. Kardeşler arasında sağlıklı iletişimi teşvik edin. Anlaşmazlık varsa, onların sağlıklı bir şekilde çalışmasına izin verin. Onlara nasıl orta yolu bulabileceklerini, uzlaşabileceklerini ve nasıl kazan-kazan çözümleri bulabileceklerini öğretin.

Çocuklar büyüdükçe beraber bir şeyler yapmaları konusunda onları daha çok teşvik edin. 

Kardeşler Nasıl Davranabilir?

Kardeşler arasındaki en büyük kırgınlık kaynağı, bir ebeveynin diğer çocuğu daha çok sevdiğinin düşünülmesidir. Böyle bir durumda kardeşler birbirlerinin bakış açılarına önem vermeli ve dinlemelidir. Özel bir alana konuldugu düşünülen çocuk için de her şey göründüğü kadar kolay değildir. Kardeşinizle konuştuğunuzda, siyaset, din, hatta travmatik çocukluk anılarını yeniden canlandırmak gibi çekişmeye sebep olan  hiçbir şeyi masaya sohbet konusu olarak getirmeyin.Bazı konuların limit dışı olacağını kabul edin.

 

References 

https://www.psychologytoday.com/us/blog/teen-angst/201404/healthy-sibling-relationships

Read More

Çocuklardan Gelen İlginç Sorulara Nasıl Cevap Verilmeli

by Aba Psikoloji in Blog

Çocuklar etraflarındaki dünyayı keşfetmeye ve olup bitenleri anlamlandırmaya başladıkları andan itibaren soru sormaya başlarlar. Merak ve öğrenme dürtüsünden ileri gelen sorular çocuğun gelişimi için oldukça önemlidir. Bazen çocuğun sürekli soru sorması ebeveynlerinin bunalmasına neden olabilir. Ancak çocuğun soru sorması onun konuşma becerisinin gelişmesi ve zihinsel kapasitesinin artmasını sağlamaktadır. Bu nedenle sorular ne kadar sık gelse de çocukların merak duygusunun körelmemesi ve öğrenmeye olan hevesinin bitmemesi için her sorusu yanıtlanmalıdır. Yazımızda çocukların sordukları ilginç sorulara nasıl cevap verilmesi gerektiğini hep birlikte öğrenebiliriz. 

1. Kısa Açıklamalar Yapılmalıdır

Çocuğunuzun sorduğu soruya detaylı ve uzun uzadıya bir açıklama yapmak yerine kısa bir cevap vermeniz daha iyidir. Çocukların ilgisi kolayca dağılabildiğinden uzun bir açıklamayı dinlemek onu sıkabilir. Ayrıca detaylı cevaplar çocuğun bağlamdan kopmasına ve kafasının karışmasına da neden olur. 

2. Her Soruya Cevap Verilmeli Midir?

Çocuklar genellikle o an yaşadıkları korku, sevinç, heyecan gibi duygular neticesinde soru sorarlar. Bu gibi durumlarda bir cevap bulmak yerine bu duyguyu neden yaşadığını ve neler hissettiğini öğrenmeye çalışmak daha iyi olacaktır. Bu durum onu anladığınızı gösterecektir. 

3. Soru Sorması Teşvik Edilmelidir

Çocuğun çok soru sorması durumunda “yine mi soru, artık yeter, işim var veya nereden çıktı şimdi bu” demek yerine onu doğrulayıp destekleyecek açıklamalar yapılmalıdır. Bu durum çocukların özgüvenlerinin gelişimi için gereklidir. Hatta merak ettiklerinden yola çıkarak siz de ona sorular yöneltip bir sohbet ortamı yaratabilirsiniz. Böylece aranızdaki iletişim de güçlenmiş olur.

4. Ses Tonunuz ve İfadeniz Yumuşak Olmalıdır

Özellikle çocuğun cinsellik soruları ile karşılaştığınızda onu azarlamak veya başınızdan savmak yerine “küçükken ben de merak etmiştim” ile başlayan cümleler kurmanız onu desteklediğinizi, onla aynı süreçleri yaşadığını göstermenizi sağlar. Bu gibi durumlarda yaşına uygun açıklamalar yapmalısınız. Ayrıca ses tonunuz ve ifadeleriniz de çocuğunuzu korkutmamak ve sorduğu soruların doğal olduğunu ona yansıtmanız adına her zaman yumuşak ve sakin olmalıdır. 

5.  Dürüst Olmak Tüm Sorulara Doğru Cevap Vermek Değildir

Çocuğun sorduğu sorular özellikle ölüm gibi travmatik olaylar üzerineyse yetişkin insanların bildiği şekliyle doğru cevaplar vermek onu korkutup çıkmaza ve sıkıntıya sokacağı gibi psikolojisi için de uygun olmaz. Bu nedenle bu tür sorulara yerine göre tatmin edici ancak içerisinde mizahi ögeler olacak ve çocuğu da rahatsız etmeyecek şekilde cevaplar verilmelidir. 

6. Çocuklara Suçluluk Yükleyen Cevaplardan Kaçınılmalı

Çocuklar kötü bir olayın nedeni hakkında soru sorduklarında “yaramazlık yapmış, yemeğini yememiş, oyuncaklarını toplamamış da ondan böyle olmuş” gibi cevaplar verilmemelidir. Bu tür yanıtlar çocuklarda suçluluk duygusunun oluşmasına ve hatta onların içe kapanık hale gelmelerine neden olur. 

Kaynaklar

Read More
Doğru Tercih

Çocuklarda Dil ve İletişim Zorlukları Nasıl Önlenir?

by Aba Psikoloji in Blog

Konuşma ve iletişim zorlukları neden meydana gelir?

Çocuklarda meydana gelen dil ve konuşma bozukluklarını kapsamlı şekilde anlamak için öncelikle ayrı ayrı dil, iletişim ve konuşma kavramlarını ele almak gerekir.  Dili belli kurallara dayalı semboller sistemi olarak tanımlayabiliriz. Dilin öğrenilmesi bilişsel bir süreçtir. Bir dilin öğrenilmesiyle ilgili otorite olarak kabul edilen bilim insanlarının birçok kuramları vardır. Ancak biz bu yazımızda kuramlara ayrıntılı olarak değinmeyeceğiz. Dilin öğrenilmesi zihinsel birtakım yeterlilikler gerektirdiği için zihinsel gerilik yaşayan çocukların dili pratik bir şekilde kullanması akranlarına kıyasla daha fazla zaman alabilir. Yine de her çocuğun kendi gelişim yolunu o çocuğa özel olarak ele almakta fayda var. Zira bireysel farklılıkları görmezden gelmek çocukla ilgili gözlem yaparken bizi yanıltabilir. İletişim ise insanlar arasındaki duygu, düşünce ve yaşantıların sözlü ya da sözsüz olarak ifade edilmesidir.  Son olarak konuşma kavramı ise insanların dili kullanarak sözlü iletişim kurma yöntemidir. Konuşma, dildeki seslerin ve konuşma organlarının (Dudak, dil, çene, yumuşak damak, ses telleri gibi..) akustik sinyaller haline getirilmesidir. Dili öğrenmek zihinsel bir süreç iken konuşmak ise motorik bir süreçtir. 

Peki konuşma ve dil bozukluklarına neler sebebiyet verebilir?

Doğuştan gelen engeller ( işitme engelli olmak, zihinsel engelli olmak vs) dil ve konuşma bozukluğunda birincil sebepler olarak sıralanabilir. İşitme engelli bireyler sesleri duyamadıkları için konuşma organlarının normal gelişimi gerçekleşemez ve bu da bozukluklara yol açar. 

Konuşmayla ilgili organlardaki yapısal bozukluklar da dil ve konuşmada rötardasyona sebep olabilir. Örnek olarak yarık damak/ yarık dudak ve dişlerin yapı bozukluğu verilebilir. Bu tür sorunlar genelde erken dönemlerde fark edilir ve erken müdahale yapılırsa en az zararla atlatılabilir. Erken müdahale bu noktada oldukça kritik bir öneme sahiptir. Zira erken müdahale yapılmazsa ileride tedavi daha zor bir hal alır. 

Son olarak nörolojik nedenleri sıralayabiliriz. Beyinde dil ve konuşmayı yöneten bölgelerin doğum sırasında ya da doğumdan sonra hasar görmesi de çeşitli dil ve konuşma bozukluklarına sebep olabilir. 

Bütün bunların yanı sıra, bir dizi çevresel faktör sıralamak da mümkün. Örnek vermek gerekirse beslenme yetersizliği, eğitim olanaklarının kısıtlılığı, çocuğa bakım veren kişilerin (bu kişi genelde anne babadır) çocukla yeteri kadar iletişim kurmaması ve son olarak iki dil konuşulan evlerde büyüyen çocuklarda da bazı dil ve konuşma bozuklukları görebilmek mümkün.

Çözüm olarak

Yukarıda da bahsettiğimiz gibi erken tanı ve erken müdahale oldukça kritik bir öneme sahip. Bu tür durumlarla başa çıkarken daime her çocuğun kendi gelişim yolu olduğunu, her çocuğun gelişimini kendi hızında ve tarzında tamamladığını hatırlamalıyız. Erken yaşlardan itibaren çocuklarla temiz, akıcı ve kibar bir dille konuşmaya özen göstermeliyiz. Bebek gibi konuşmak kulağa hoş gelse de çocuğun dil gelişimine bir katkısı olduğunu söyleyemeyiz.

Referanslar

http://tbssmhnf.blogcu.com/dil-ve-iletisim-bozuklugu-olan-cocuklar-ve-egitimleri/12875418

http://orgm.meb.gov.tr/alt_sayfalar/DilveKonusmaGelisimi.html

Read More

Çocuklarda Zihinsel Gelişim ve Oyunun Önemi

by Aba Psikoloji in Blog

Zihinsel gelişim süreçlerini en basit haliyle beyindeki düşünce ve düzenleme sistemlerinin gelişimi olarak tanımlayabiliriz. Bu sistemler şöyle sıralamak mümkün: Dil gelişimi, hafıza, muhakeme, problem çözme, düşünme, hayal kurma ve yaratıcılık. Çocuğunuzun sağlıklı bir zihinsel gelişime sahip olmasını istiyorsanız bu sistemlerin hepsinin gelişimini desteklemelisiniz. Zira bu sistemlerde olabilecek herhangi bir problem diğer sistemlerin de olumsuz etkilenmesine neden olabiliyor. Zihinsel gelişim elbette genetik faktörler ve çevresel faktörler tarafından şekilleniyor.  Bir çocugun zihinsel gelişiminin sağlıklı seyrettiğini nasıl anlayabiliriz? Özellikle erken yaşlardan bahsetmek gerekirse, çocugun sürekli oyunda kalması ve etrafıyla ilgili keşfetme isteği güdmesi zihinsel gelişimin sağlıklı gittiğinin en belirgin iki özelliğidir. 

Çocugun yerine getirmesi gereken en büyük “işi” oyundur. Çocuklar oyun aracılığıyla sosyalleşme ve duygularını ifade edebilme ortamı bulurlar. Bir yetişkin için “iş” ne kadar önemli ise çocuk için de “oyun” o kadar önemli. Okulöncesi döneminin ilk zamanlarında genellikle tek başlarına oyun oynarlar, daha sonra ise diğer çocukları seyretmeye başlarlar ve onların oynadıkları oyunları taklit etmeye çalışırlar. Bir sonraki aşamada ise etrafındaki çocuklarla oynamaya ve malzemelerin paylaşmaya başlar.Oyunun en gelişmiş versiyonu diğer çocuklarla aynı amaçlar doğrultusunda ve belli kurallar içinde oynanan oyundur.Oyunun önemli bir parçası olan kural kavramı çocuk yaş aldıkça gelişir.Oyun oynarken çocuklar günlük hayata dair bir çok şeyi öğrenme ve uygulama fırsatı bulurlar. Uzlaşmak, paylaşmak, hayal kırıklığını yaşamak, sırasını beklemek gibi hayata dair birçok duygu ve kavramı ancak oyun yoluyla öğrenirler. 

Yapılandırılmamış veya az yapılandırılmış materyaller

Yapılandırılmamış veya az yapılandırılmış materyaller kullanarak hayal aleminde kalmak zihinsel gelişimi desteklemenin en kritik yoludur diyebiliriz. Yapılandırılmamış veya yarı yapılandırılmış materyaller derken neyi kast ediyoruz? İşlevini çok belli etmeyen, birçok farklı amaç için kullanılabilen, sınırları çok belli olmayan oyuncaklar… birkaç basit örnek vermek gerekirse; bir odun parças dürbün olarak da tekerlek olarak da kılıç olarak da kullanıbilir. Veya bir tuvalet kadıgı rulosu da aynı şekilde. İlk yıllarda çocukların beyinleri gördükleri her şeyi alabilme yeteneğine sahiptir. Bu yüzdendir ki iyi bir zihinsel gelişim için yapılandırılmamış materyaller önerilir.

 Sağlıklı zihinsel gelişimi desteklemek için

Her şeyden önce sağlıklı beslenme beyin gelişimi ve zihinse gelişim için olmazsa olmaz bir faktördür. Çocugunuzla düzgün ve güzel cümleler kurarak konuşabilirsiniz, resim, sanat, spor, müzik ve doğa içeren aktivitelere katılarak ya da kendiniz yaratarak kaliteli vakit geçirebilirsiniz. Beraber yemek yapabilirsiniz. Böylece çocuğunuzun süreci gözlemlemesine fırsat vermiş olursunuz. 

References

https://www.childcarequarterly.com/pdf/winter13_eci.pdf

https://www.childrenscourtyard.com/blog/2017/09/promoting-healthy-cognitive-development-in-your-child/

https://www.mentalup.net/blog/cocuklarda-beyin-ve-zeka-gelisimi

Read More

Çocuklarda Yeme Bozukluğu Nedir ve Nasıl Önlenir?

by Aba Psikoloji in Blog

Yeme Bozukluğu Nedir?

Yeme Bozuklukları en genel hali ile düzensiz beslenme alışkanlıkları, vücut ağırlığı veya şekli ile ilgili ciddi sıkıntı ve endişe ile karakterize edilen hastalıklar olarak tanımlanır. Yeme bozuklukları, bir bireyin sağlığına nihai olarak zarar verebilecek yetersiz veya aşırı gıda alımını içerebilir. Yeme bozukluklarının en yaygın biçimleri arasında Anoreksiya Nervoza, Bulimia Nervoza ve “binge eating” yani bir kerede çok fazla miktarda yemek yer alır. Her bir hastalık hem kadınlarda hem de erkeklerde meydana gelebilir.

 Yeme bozuklukları yaşamın herhangi bir aşamasında meydana gelebilir. Ancak genellikle genç yaşlarda veya ilk erişkinlikte görülür. Yeme bozuklukları artık günümüzde tıbbi bir hastalık olarak sınıflandırılır. Uygun tedavi yöntemleri ile yeme bozukluğu tiplerinin çoğunu tedavi etmek mümkündür. Bu durumlar tedavi edilebilir olsa da, semptomlar ve sonuçları ciddi bir şekilde ele alınmazsa zararlı ve ne yazık ki ölümcül olabilir. Yeme bozuklukları sıklıkla anksiyete bozuklukları, maddeleri kötüye kullanım ( uyuşturucu ve ilaçları amaçları dışında kullanmak) veya depresyon gibi diğer durumlarla bağdaşlaştırılır.

Yeme Bozuklukları ve Çocuklar 

Küçük çocuklar için yeme bozuklukları, çocukların o dönemlerinde hızlı gelişmelerini geriye çekebileceği veya durdurabileceği için özellikle tehlikelidir. Küçük çocuklar özellikle hayatlarının ilk 7 yıllarında dönem dönem hızlı büyüme gösterip dönem dönem büyümede ve gelişmede durağan karakteristikler sergiledikleri için bu yıllarda yeme bozukluğu teşhisi yapmak zor olabilir. Yeme bozuklukları, Otizm Spektrum Bozukluğu gibi diğer konulara bağlı olan yemek, yemek zamanında huysuzluk etme veya fiziksel olarak yeme zorlukları ile karıştırılmamalıdır.

Günümüzde ne yiyeceğine, nasıl egzersiz yapılacağına, “obezite krizine”, popüler kültüre dair sosyal medyada bulunan karışık mesajlar birçok çocuğun garip ve baskı altında hissetmesine sebep olabiliyor. Yapılan bir araştırma, yeme bozukluklarından etkilenen çocukların yüzde 20-25’inin erkek olduğu ve çocukluk çağı obezitesi ile ergenlik/yetişkinlikte oluşabilecek yeme bozukluğunun gelişimi arasında bir bağlantı olabileceğini göstermiştir.

Yaşlarına bakılmaksızın, yeme bozuklukları en temelde yemeğin altında yatan duygularla ilgilidir. Çocukta gıda ile meydana gelen davranış değişiklikleri, çocuğun duygusal-sosyal sorunlar, depresyon, alaycılık, zorbalık veya taciz gibi ciddi sorunlar yaşadığını işaret edebilir. Bir çocuğun yeme bozukluğu semptomları göstermesi genellikle hayatında bir şeylerin yolunda gitmediği anlamına gelir. Çocuk ise yemek üzerinden hayatında bir şeyleri kontrol edebilme arzusunu yani bir şeyler üzerinde söz sahibi olma isteğini tatmin etmeye çalışır. 

Nasıl önlenir? Birkaç öneri

  • Yiyecekleri rüşvet, ceza veya ödül olarak kullanmaktan kaçının
  • Yiyecekleri ‘iyi’ veya ‘kötü’ olarak etiketlememeye çalışın. Çünkü ‘kötü’ yiyecekler yenildiğinde çocukta suçluluk ve utanç duygularına yol açabilir.
  • Çocukları çeşitliliği kutlamaya teşvik edin ve belirli bir vücut tipini idealize etmeyin.
  • Çocuğunuzun aç olduklarında yemesine izin verin ve teşvik edin. Doyduklarında ise durmaları gerektiğini anlamalarına çalışın. Tabaklarındaki her şeyi yemeye zorlamayın. 

References

https://www.eatingdisorderhope.com/information/eating-disorder

https://kidshealth.org/en/kids/eatdisorder.html

https://www.eatingdisorders.org.au/eating-disorders/eating-disorders-children-teens-and-older-adults/eating-disorders-a-children

Read More